پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گم شدن یا به سرقت رفتن دسته چک، یکی از اتفاقاتی است که می‌تواند برای هر دارنده دسته چک‌ای رخ دهد. چک امضا شده عملاً پول نقد است و هر کسی که آن را در دست داشته باشد، می‌تواند به بانک مراجعه کند و وجه را دریافت کند. حتی برگه‌های بدون امضا یا سفید هم می‌توانند در آینده دردسرساز شوند؛ چون اطلاعات حساب بانکی روی آنهاست. در این گزارش آموزشی، راه پرداخت به‌صورت مرحله‌به‌مرحله روند اعلام مفقودی دسته‌چک را بررسی کرده است؛ از مسدودی حساب در بانک و ثبت در سامانه ساد۲۴ گرفته تا دریافت گواهی قضایی و صدور دسته‌چک المثنی.
چرا باید سریع اقدام کرد؟
بانک فقط یک هفته به دستور عدم پرداخت اولیه اعتبار می‌دهد. اگر در این مدت به مراجع قضایی مراجعه نشود، مسدودی خودبه‌خود برداشته می‌شود و چک دوباره قابل وصول خواهد بود. سامانه ساد۲۴ و صیاد هم فقط در صورتی جلوی نقل و انتقال را می‌گیرند که ثبت مفقودی به‌موقع انجام شود.
گام ۱: مراجعه فوری به بانک صادرکننده
دارنده دسته‌چک باید در همان روزِ مفقودی به شعبه صادرکننده مراجعه کند.
- فرم «دستور عدم پرداخت» را تکمیل کند.
- شماره سریال برگه‌های گم‌شده را اعلام کند.
- بانک نامه رسمی با مهر و امضا تحویل می‌دهد. این دستور فقط یک هفته اعتبار دارد. در چک‌های تضمینی، حضور همزمان صادرکننده و ذی‌نفع الزامی است.
گام ۲: ثبت در سامانه ساد۲۴
در قدم دوم، دارنده دسته چک باید وارد وب‌سایت یا اپلیکیشن ساد۲۴ شود:
- گزینه «افزودن شماره شبا» را انتخاب کند.
- شماره شبا، نوع چک و وضعیت (مفقودی یا سرقتی) را وارد کند.
- دکمه ثبت را انتخاب کرده تا چک بلافاصله در کل شبکه بانکی مسدود شده و رسید معتبر برای دادگاه صادر شود. این کار نیازی به اینترنت بانک یا رمز پویا ندارد.
گام ۳: ثبت در سامانه صیاد بانک مرکزی
در قدم سوم صاحب دسته چک اطلاعات مفقودی را باید در سامانه صیاد بانک مرکزی هم وارد کرده تا وضعیت در همه بانک‌ها به‌روز شود.
گام ۴: مراجعه به مراجع قضایی
دارنده دسته چک با نامه بانک به مرجع مربوطه می‌رود. اگر چک گم شده (نه سرقت) و مبلغ آن کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، به شورای حل اختلاف مراجعه می‌کند؛ در غیر این صورت یا در صورت سرقت (با هر مبلغی) به دادسرا می‌رود. مدارک لازم به شرح زیر است:
- نامه بانک
- کپی کارت ملی و شناسنامه
- گزارش پلیس (در صورت سرقت)
- تصویر چک (اگر موجود است) پس از تشکیل پرونده، گواهی مفقودی چک صادر می‌شود.
گام ۵: تمدید مسدودی در بانک
در گام پنجم، دارنده دسته چک گواهی قضایی را به بانک تحویل می‌دهد. بانک دستور عدم پرداخت را تمدید می‌کند و معادل مبلغ چک را تا تعیین تکلیف در حساب مسدودی نگه می‌دارد.
گام ۶: دریافت دسته چک المثنی
در پایان صاحب دسته چک پس از گرفتن گواهی، درخواست دسته چک جدید را در همان شعبه ثبت می‌کند. درخواست به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال می‌شود. در صورت نداشتن چک برگشتی تسویه‌نشده، دسته چک جدید ظرف چند روز صادر می‌شود.
موارد خاص
چک بدون امضا یا سفید خطر کمتری دارد، اما مسدودی شماره سریال لازم است و برای چک سفید حتماً باید به دادگاه مراجعه شود. چک قدیمی نیازی به ثبت در ساد۲۴ ندارد و فقط مراحل بانک و قضایی طی می‌شود. اگر چک توسط ذی‌نفع گم شده باشد، گیرنده به بانک و سامانه صیاد مراجعه می‌کند. در صورت اقامت دارنده در خارج از کشور، درخواست در سامانه میخک وزارت خارجه ثبت می‌شود و نماینده قانونی ادامه کار را انجام می‌دهد.
