پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
به دنبال مقیاسپذیر کردن ابزار فکتورینگ در کشور
فردوس باقری، مدیرعامل سککوک، میگوید که در سال جدید میخواهند یک رشد ۲۰۰درصدی در سرویسهایشان داشته باشند
شرکت سککوک در سال ۱۴۰۳ کوشید در حوزههایی مانند تولید کالاهای بادوام کممصرف و رفع ناترازیهای انرژی قدم بردارد و با توسعه زنجیرههایی که مصرف انرژی مناسبی دارند، مصرفکننده را به حضور در آن زنجیرهها ترغیب کند. طبق صحبتهای فردوس باقری، سککوک در سال ۱۴۰۳ روی مدلسازی توسعه زنجیره تأمین FMCG و کالاهای بادوام تمرکز کرد و در سال ۱۴۰۴ علاوه بر توسعه ابزار فکتورینگ و مقیاسپذیر کردن آن، میخواهد روی توسعه پروژههای موجود در شرکت نیز متمرکز شود. در گفتوگو با فردوس باقری، مدیرعامل سککوک، به اقداماتشان در یک سال گذشته و برنامههایی که برای سال جدیدی دارند، پرداختیم. به گفته باقری، سککوک در سال ۱۴۰۴ به دنبال یک رشد ۲۰۰درصدی در سرویسهایش است و در این بین، بدترین اتفاقی که میتواند بیفتد، تداوم بیثباتیها در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور است. در ادامه گزارشی از این گفتوگو را میخوانید.
کاربردپذیر کردن SCF در زندگی روزمره مردم
پایان هر سال بهترین فرصت است تا افراد و کسبوکارها به این پرسش پاسخ دهند که تا چه اندازه به برنامهها و اهدافی که ابتدای سال مشخص کرده بودند، رسیدهاند و نگاهی به مسیر پشتسرشان بیندازند تا بتوانند برای آینده برنامهریزی کنند. شرکت سککوک در سال ۱۴۰۳ بهطورکلی به دنبال کاربردپذیری SCF (Supply Chain Finance) در زندگی روزمره مردم بود و کوشیده از تجاربی که در سالهای پیش به دست آورده در جهت پیشبرد این هدف استفاده کند.
فردوس باقری، مدیرعامل سککوک، در این باره میگوید: «ما در سال ۱۴۰۳ از تجاربی که در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به دست آورده بودیم، استفاده کردیم و کوشیدیم در حوزههایی نظیر تولید کالاهای بادوام کممصرف و رفع ناترازیهای انرژی قدم برداریم و با توسعه زنجیرههایی که مصرف انرژی مناسبی دارند، مصرفکننده را از طریق تسهیم منافع اقتصادی حاصل از صرفهجویی به استفاده از محصولات این زنجیرهها ترغیب کنیم. کشور ما در زمینه انرژیهایی نظیر گاز و برق با ناترازیها و قوانین مصوب اما بهتعویقافتاده زیادی روبهروست. راهحل ما برای ناترازی گاز، جایگزین کردن بخاریهای هوشمند گازی بود و در زمینه برق هم اقدام به بهینهسازی دستگاههای سرمایشی کردیم که انرژی زیادی را تلف میکردند. همچنین در زمینه تولید روی کالاهای مصرفی تندگردش نیز متمرکز شدیم.
ما از دوران همهگیری کرونا روی توسعه سیستمهای تامین مالی خرد وقت گذاشته بودیم و در سال ۱۴۰۳ این سیستم و ابزارهای مرتبط را بیشتر توسعه دادیم. این عملیاتیکردن کمک زیادی به مردم میکند تا بتوانند بخشی از نیازهای روزمرهشان را برطرف کنند. ما از ظرفیتهای زنجیره FMCG استفاده میکنیم تا مردم بدون نیاز به پرداخت هزینههای مالی در کوتاهمدت، از اعتبار خرید برخوردار شوند. در سرویسهایی مانند BNPL فشار تسویه روی مردم است و مغازهدار و تامینکننده مالی باید وجه موردنظر را از مردم دریافت کند. در واقع، هزینه تأمین مالی حتی در کوتاهمدت از مشتری گرفته میشود. اینجا مشکل در بالادست زنجیرههای تأمین است. ما در مدل تأمین مالیمان، تحمل تسویه در زنجیرههای بالادست را بالا بردهایم تا مردم حداقل در کوتاهمدت بدون تحمل هزینه تامین مالی، فرصت استفاده از کالاهایی را که لازم دارند داشته باشند.»
لزوم حمایت رگولاتور از ابزارهای نوآورانه
اسفندماه ۱۴۰۲ در گفتوگویی که با مدیرعامل سککوک داشتیم، بیان کرد که این سال برای آنها سال مقیاسپذیری بوده است و روی عمق بخشیدن به زنجیرههای تأمینی نظیر فلزات، مواد غذایی و لوازمخانگی وقت گذاشتهاند. مدیرعامل سککوک در آن گفتوگو پیشبینی کرده بود که سال ۱۴۰۳ پیچیدگیهای خاص خودش را خواهد داشت و باید منتظر ماند و دید چه اتفاقاتی در اقتصاد و سیاست کشور، منطقه و جهان خواهد افتاد.
او با یادآوری این صحبتهایش درباره سال ۱۴۰۳ و پیچیدگیهایش اینطور توضیح میدهد: «۱۴۰۳ برای ما سال تهدید و فرصت همزمان بود. چرا میگویم سال تهدید بود؟ چون شاهد حوادث داخلی و منطقهای زیادی بودیم و جابهجایی قدرت در لایه دولت را هم داشتیم. از طرفی، ۱۴۰۳ سال خاموشی بوروکراسی کشور هم بود؛ خاموشیای که باعث طولانیتر شدن روالهای اداری میشد و ریشه در ناترازیها داشت. این دستبهدست شدنها و به تعویق انداختن تصمیمگیریها باعث شد عمر به نتیجه رسیدن پروژهها طولانیتر شود. چرا میگویم سال فرصت هم بود؟ چون امکان گفتوگوی لایههای گوناگون اجتماعی، پذیرش مشکلات و اراده برای تغییر ایجاد شد. یکی از اتفاقهایی که باید در ادامه بیفتد این است که باید کاری کرد تا مردم اهمیت ورود به حوزه معاملات اعتباری را متوجه شوند و علاوه بر این، باید فکری هم به حال تورم کرد.»
به عقیده باقری، طولانی شدن فرایندهای بوروکراتیک، مصوبههایی که اجرایی نمیشوند و فهم غیردقیق مدیران، رگولاتورها، مردم و کسبوکارها از ابزارهای تأمین مالی، از چالشهای اصلی آنها در سال ۱۴۰۳ بودند. او میگوید: «برای مثال مصوبهای درباره پذیرش ابزارهای اعتباری و تبدیل وجوه به کالاها وجود داشت که اجرا نمیشد. من فکر میکنم که رگولاتور از نوآوری ابزاری میترسد و این به ساختار رگولاتوری برمیگردد، نه افراد.»
بیثباتی؛ بدترین اتفاق ممکن
بنا بر گفتههای باقری، آنها توانستهاند در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۸۰ درصد از اهدافی که ابتدای سال مشخص کرده بودند، برسند، اما این رسیدن کار آسانی نبوده و سختیهای زیادی داشته است که اگر این سختیها نبود شاید آنها ۵۰درصد هم فراتر از اهدافشان میرفتند. او با اشاره به این مسئله درباره چالشهای احتمالی که ممکن است در سال ۱۴۰۴ داشته باشند، بیان میکند: «میخواهیم در سال جدید رشدی ۲۰۰درصدی در سرویسهایمان داشته باشیم و شاخصهایمان را دوبرابر کردهایم. در سال پیش رو، بدترین اتفاقی که میتواند بیفتد این است که باز هم با بیثباتی در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی روبهرو شویم.
در بعد اقتصادی، هر عامل تورمزایی برای پایداری ابزارهای اعتباری یک تهدید به حساب میآید و نگران افزایش روزانه نرخ ارز هستیم. بیثباتی مدیریتی در لایههای بالایی هم میتواند چالشبرانگیز باشد. در یک کلام، اگر در سال ۱۴۰۴ بیثباتیها ادامهدار شوند، ممکن است ما و سایر کسبوکارهای مشابه در عملکردن به تعهداتمان به مشکل بخوریم.»
۱۴۰۴؛ متمرکز بر توسعه پروژههای قبلی
فکتورینگ یک شیوه تأمین مالی مبتنی بر مطالبات قراردادی است که در آن، بنگاه اقتصادی حسابهای دریافتنی و پرداختنی خود را در یک قرارداد به یک نهاد مالی واگذار میکند و نهاد مالی هم در مقابل، خدماتی نظیر پرداخت درصدی از مطالبات واگذارشده (تنزیل مطالبات)، مدیریت حسابهای دریافتی یا پرداختی، وصول حسابهای واگذارشده، پذیرش ریسک پرداخت حسابهای دریافتنی از کارفرما و امثالهم را به بنگاه ارائه میدهد. آنطور که از صحبتهای باقری برمیآید، آنها میخواهند در سال ۱۴۰۴ روی مقیاسپذیر کردن فکتورینگ کار کنند.
او در این باره میگوید: «مسئله تأمین مالی در بنگاههای اقتصادی، یکی از مهمترین موانع ارتقای توان تولید داخل و رشد اقتصادی است. فکتورینگ یکی از شیوههای تأمین مالی، بهویژه در شرایطی است که بنگاه اقتصادی با مشکل عدم کفایت وثایق برای جذب منابع مالی از طریق نهادهای مالی مواجه است. در واقع، یکی از روشهای متداول در سایر کشورها و یکی از سریعترین خدمات مالی درحالرشد در جهان است که امکان تأمین مالی مبتنی بر قراردادهای بنگاه را فراهم میکند. ما در سال ۱۴۰۴ قرار است روی مقیاسپذیر کردن فکتورینگ متمرکز شویم و این کار را به کمک وزارت اقتصاد و دارایی، بازار سرمایه و شرکتهای بیمه انجام خواهیم داد.»
طبق صحبتهای باقری، سککوک در سال ۱۴۰۳ روی مدلسازی توسعه زنجیره تأمین FMCG و کالاهای بادوام تمرکز کرد و در سال ۱۴۰۴ علاوه بر توسعه فکتورینگ و مقیاسپذیر کردنش قرار است روی توسعه پروژههای موجود در شرکت که پیشتر درباره آنها صحبت کرد، نیز متمرکز شوند.
SCF یک خدمت مالی است و نه صرفاً بانکی
مدیرعامل سککوک معتقد است حوزه SCF در ایران نیاز به تغییراتی دارد تا بتواند بهخوبی توسعه داده شود. او در این باره میگوید: «جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص در ایران کار سختی است و ما برای اینکه حوزه SCF را در کشورمان توسعه دهیم باید در دو لایه مدیریتی و توسعه بازار، نیروهای انسانی متخصص بانکی داشته باشیم. علاوه بر این، نهادهایی مانند اتاق بازرگانی باید در شناساندن این ابزارها به مردم و کسبوکارها ما را یاری کنند. کسبوکارها و مردم هم باید خواستار توسعه این حوزه باشند و در این باره مطالبهگری انجام دهند. SCF یک خدمت مالی است، اما همه آن را بهعنوان یک خدمت بانکی میشناسند. این دیدگاه هم باید تغییر کند. این دیدگاه ما را در توسعه و نهادسازی محدود میکند. این در حالی است که میتوانیم در بازارهای مالی گوناگون وارد شویم و نهادسازی کنیم.»