پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مشکل کجاست؟
تیتر «داستان ناتمام بانکداری یکپارچه» بر روی جلد، بدین معنا نیست که برای فناوریهای نوین حدومرزی قائلیم و ساده اندیشانه بر این باور باشیم که میبایستی هرچه سریعتر نمونه آرمانی (Ideal Type) آن را به دست آوریم.
اگر تا قرن بیستم کسانی به پایان تاریخ یا اتمام هر پیشرفتی میاندیشیدند و نهاییترین نقطه را ترسیم میکردند، اما حرکت شتابان فناوری بهویژه در هزاره سوم خط بطلانی بر این اندیشه کشید. گویا بشر تازه بر مدار رشد و پیشرفت قرارگرفته و هرروز نیز بر سرعت آن افزوده میشود. به بیان شاعر:
هر دم از این باغ بری میرسد
تازهتر از تازهتری میرسد
تیتر «داستان ناتمام بانکداری یکپارچه » ناظر بر این معناست که چرا بهرغم داشتن دانش فنی و نسخههای موجود دنیا و تجربیات بانکها در کشورهای توسعهیافته، هنوز سامانه مرکزی عملیات بانکی (Core) در ایران استقرار شایسته و بایسته را نیافته تا بتواند گره کور نظام بانکی را بگشاید. این داستان آنقدر ناتمام است که همین گزاره را نیز برخی تأیید و گروهی بهشدت تکذیب میکنند. بارها این جملات را از زبان مقامات اقتصادی، بانکی و همچنین متخصصان این حوزه شنیدهایم که عدهای میگویند «کی گفته ما در نظام بانکی Core داریم؟» و برخی معتقدند «چرا میگویید Core نداریم؟»
ظاهراً هنوز در اینکه الان شب است یا روز، تردید داریم. هنوز گویا در تعریف Core و شاخصهها و استانداردهای آن به هم فهمی نرسیدهایم. اصولاً مشکل کجاست که چنین نگرش واگرایانهای در نظام بانکی وجود دارد؟
در تأیید این نکته کافی است فرم نظرسنجی با گزارهها و گزینههای مناسب در اختیار مدیران ارشد بانکی، مدیران حوزه فناوری، متخصصان این حوزه و شرکتهای ارائهدهنده خدمات Core قرار دهیم تا بهخوبی از میزان واگرایی در فهم مشترک مطلع شویم. مگر میتوان برای ترسیم نقشه راه و حرکت به سمت وضعیت مطلوب، نقطه شروع وضعیت موجود و دیدگاه تصمیم سازان و تصمیم گیران آن را نادیده گرفت؟
لذا به نظر میرسد هنوز جا دارد بگوییم لطفاً نقطه سرخط. بیایید بعدازاین همهسال و سخن گفتن از بانکداری یکپارچه، بار دیگر به فهم مشترک از موضوع برسیم. بیتردید بخش مهمی از حل مشکل درگرو هم فهمی و درک مشترک است.
بیدل آهنگت شنیدیم و تو را نشناختیم
ای ز فهم آنسو، به گوش من صدایی میرسی
به نظر میرسد پس از حل این مسئله میتوان کموبیش به سایر مشکلاتی که دامنگیر نظام بانکی در حوزه Core میباشد، پرداخت. در این شماره از نشریه بانکداری الکترونیک برخی از این مشکلات توسط متخصصان این حوزه بیان شده است و در آیندهای نزدیک با برگزاری سمیناری در این خصوص، موضوع از جوانب مختلف مجدداً بررسی خواهد شد تا مرکز فابا بتواند لااقل در فرایند فرهنگسازی و مدیریت دانش نقش خود را ایفا کند. ضمن اینکه در هر شماره از نشریه پذیرای نظرات سازنده و راهگشای متخصصان این حوزه هستیم و امیدواریم با درج دیدگاههای کارشناسانه آنها به درک مشترک نزدیکتر شویم.
بههرحال فهرستی از مشکلات و موضوعات در این حوزه وجود دارد که باید برای پاسخ شایسته به آنها تلاش کرد. برخی از این مشکلات مدیریتی، برخی کسبوکاری، برخی فنی و برخی فرهنگی و آموزشی است. ضمن اینکه خلأهای قانونی و حقوقی و مداخلههای غیرضروری نیز خود بر حجم معضل افزوده است.
همچنین میتوان از پروسه طولانی استقرار Core و درعینحال عمر کوتاه مدیریتی مدیران تصمیم گیر بهعنوان یک مشکل اساسی نام برد. مشکلی که سد راه تصمیمگیریهای اساسی و درازمدت شده و روزمرگی را بر دوراندیشی غالب ساخته است. بهعلاوه اینکه بارها در همین نشریه از ضرورت وجود مرکز و نهادی صاحب صلاحیت برای ارزیابی محصولات موجود (Benchmarking) سخن به میان آوردهایم. نهادی که بتواند محصولات موجود داخلی و خارجی را از حیث دارا بودن ویژگیهای یک Core مناسب، موردسنجش قرار دهد و شناخت لازم را به بانکها بدهد تا در میان گزینههای مطلوب، بهترین را برگزینند. امید است برای حل مشکلات بزرگ، همتی بلند و تدبیری والا اتخاذ کنیم و چالشهای گذشته را درک و چراغ راه آینده سازیم.
منبع: مرکز فابا