پیچیدگی دیفای، یکی از عوامل توسعه نیافتن آن در ایران

تعداد زیادی از بازیگران اکوسیستم بلاکچین و رمزارز کشور بر این باورند که دیفای در ایران توسعه پیدا نکرده است. یکی از عواملی که توسعه دیفای در ایران را به تعویق انداخته، پیچیدگی و مسئولیت مستقیم کاربران در کار کردن با آن است. سروش حسین‌زاده، مدیرعامل نیپوتو، در این باره می‌گوید: «عموماً کاربران تمایل دارند در محیطی نسبتاً ساده عملیات مالی خود را انجام دهند، اما پروژه‌های دیفای عمدتاً پیچیده‌اند و کاربران معدودی می‌توانند با آن کار کنند. تمرکز اصلی دیفای روی حذف واسطه‌ها و افزایش حریم خصوصی است و این در حالی است که حریم شخصی برای اکثر کاربران عادی اولویت نیست و ترجیح آنان بر سادگی فرایندها است.

از طرفی، در دیفای کاربران عادی مسئولیت مستقیم حفظ سرمایه خود را دارند و با دردسرهایی نظیر نگهداری و امن‌سازی کلیدهای خصوصی و جلوگیری از برداشت‌های اشتباه یا در دام پروژه‌های کلاهبرداری افتادن درگیرند و ممکن است در اثر بی‌دقتی یا عدم آگاهی کافی، سرمایه خود را از دست بدهند. این موضوع باعث شده که بسیاری از کاربران ترجیح دهند به جای استفاده از دیفای، به سیستم‌های مالی سنتی یا حتی به پلتفرم‌های متمرکز و شناخته‌شده در حوزه ارزهای دیجیتال روی آورند؛ جایی که مسئولیت حفظ سرمایه و انجام تراکنش‌ها به عهده پلتفرم است و کاربران مجبور نیستند با مسائلی مانند نگهداری کلیدهای خصوصی مستقیم درگیر شوند.»

دانش فنی محدود کاربران نیز یکی دیگر از عوامل کاهش استقبال آنها از دیفای در ایران است. حسین‌زاده در این باره توضیح می‌دهد: «یکی دیگر از عواملی که باعث کاهش استقبال از دیفای در ایران شده، دانش فنی محدود کاربران در این حوزه است. دیفای برخلاف سیستم‌های مالی سنتی به آگاهی بالا در زمینه فناوری بلاکچین، قراردادهای هوشمند و اصول امنیت سایبری نیاز دارد. این سطح از دانش فنی برای بسیاری از کاربران عادی که به دنبال راه‌های سریع و آسان برای سرمایه‌گذاری یا تراکنش‌های مالی هستند، یک مانع بزرگ محسوب می‌شود. بسیاری از پلتفرم‌های متمرکز با ارائه رابط‌های کاربری ساده و کاربرپسند، این مشکل را برای کاربران خود حل کرده‌اند و آنها را از پیچیدگی‌های فنی رهانده‌اند. همچنین، آگاهی ناکافی از پروژه‌های دیفای و چگونگی عملکرد آنها نیز باعث شده که بسیاری از کاربران به این حوزه به دید یک سرمایه‌گذاری پرخطر نگاه کنند.

در دیفای، پروژه‌ها معمولاً بدون دخالت یک نهاد متمرکز عمل می‌کنند که این خود می‌تواند به عدم شفافیت و نفوذ پروژه‌های کلاهبرداری ختم شود. این نگرانی‌ها باعث شده بسیاری از کاربران ایرانی از ورود به این حوزه پرهیز کنند یا با احتیاط بسیار زیاد به آن وارد شوند. در سیستم‌های مالی سنتی یا حتی پلتفرم‌های متمرکز ارزهای دیجیتال، نظارت و قوانین مشخصی وجود دارد که می‌تواند تا حدی اطمینان کاربران را جلب کند.»

به نظر مدیرعامل نیپوتو، نوسانات زیاد در ارزش دارایی‌ها در دیفای یکی دیگر از عواملی است که باعث ترس و تردید کاربران ایرانی در استفاده از این پلتفرم‌ها شده است. او می‌گوید: «در حالی که بسیاری از کاربران به دنبال راه‌هایی برای حفظ ارزش دارایی‌های خود هستند، ورود به حوزه دیفای می‌تواند به دلیل نوسانات شدید، باعث از دست رفتن بخش زیادی از سرمایه آنها شود. این نوسانات که ناشی از نبود یک بازار پایدار و قوانین محکم در حوزه دیفای است، باعث شده کاربران به دنبال روش‌های جایگزین و امن‌تر برای سرمایه‌گذاری باشند.»

مشکلات مربوط به قانونی بودن و مقررات نیز از دیگر موانع استقبال نکردن از دیفای در ایران است. او با بیان این موضوع می‌گوید: «در حالی که بسیاری از کشورهای جهان در حال تدوین قوانین و مقرراتی برای کنترل و نظارت بر پروژه‌های دیفای هستند، در ایران هنوز چهارچوب مشخصی برای فعالیت در این حوزه وجود ندارد. این عدم شفافیت قانونی، باعث شده بسیاری از کاربران از ترس مواجهه با مشکلات حقوقی و قانونی، از ورود به این حوزه خودداری کنند. از طرفی، کمبود زیرساخت‌های مناسب و دسترسی نداشتن به اینترنت پایدار و پرسرعت در بسیاری از مناطق ایران، یکی از محدودیت‌های اصلی در استفاده از دیفای شناخته می‌شود. دیفای نیازمند دسترسی دائمی و مطمئن به اینترنت برای انجام دادن تراکنش‌ها و مدیریت دارایی‌ها است. به همین دلیل، بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند از سیستم‌های مالی سنتی یا پلتفرم‌های متمرکز که نیازمند دسترسی دائمی به اینترنت نیستند، استفاده کنند.»

به عقیده او، نبود آموزش‌های کافی درباره دیفای نیز از دیگر عوامل بازدارنده در این زمینه است. حسین‌زاده در این باره می‌گوید که بسیاری از کاربران ایرانی با مفهوم دیفای و مزایا و معایب آن آشنا نیستند: «عدم آگاهی عمومی و نبود منابع آموزشی به زبان فارسی، باعث شده کاربران به جای استفاده از این فناوری نوین، به راهکارهای سنتی و شناخته‌شده روی بیاورند. در بسیاری از کشورها، برنامه‌های آموزشی متنوعی برای آشنایی کاربران با دیفای و نحوه استفاده از آن ارائه می‌شود که آگاهی عمومی را بالا می‌برد و درنتیجه باعث استقبال بیشتر از این پلتفرم‌ها می‌شود.»