پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
از زمانی که واژه e-banking در دهه ۱۹۸۰ میلادی وارد ادبیات صنعت بانکداری جهان و با قدری تاخیر وارد نظام بانکی ایران شد، معادل‌یابی فارسی برای آن صورت گرفت. برخی اساتید و سازمان‌ها معادل صحیح بانکداری الکترونیکی را برای آن به کار گرفتند و جمع کثیری نیز با کم‌دقتی از واژه بانکداری الکترونیک استفاده کردند و به همین ترتیب طی سال‌ها ادامه دادند. به مرور با پیشرفت فناوری و افزایش ترکیبات بعدی این نوع معادل‌یابی گسترش پیدا کرد و دامنگیر تجارت الکترونیکی، خدمات الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، فروشگاه الکترونیکی، کتاب الکترونیکی، دولت الکترونیکی و غیره شد. به طوری که ترکیبات نادرست بانکداری الکترونیک، تجارت الکترونیک، یادگیری الکترونیک، دفتر خدمات الکترونیک، فروشگاه الکترونیک، کتاب الکترونیک و غیره به وفور روی نشریات و تابلوهای در و دیوار شهرها و تارگاه‌های نهادها و سازمان‌های دولتی و خصوصی و حتی دانشگاهی دیده می‌شود.
عجیب آنکه برخی از این موارد نادرست از سوی مراکز و نهادها و سازمان‌هایی درج و نشر می‌شوند که مسئولیت و وظیفه آموزش و اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی برای گسترش و ارتقای کاربردهای الکترونیکی را بر عهده دارند. به عنوان مثال نشریه وزین و پر محتوای بانکداری الکترونیک «نشریه اطلاع‌رسانی و آموزشی ویژه مدیران و کارشناسان شبکه بانکی» که ششمین سال نشر خود را پشت سر می‌گذارد و همین‌گونه است همایش بین‌المللی بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت که توسط پژوهشکده پولی و بانکی وابسته به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای چهارمین سال متوالی برگزار می‌شود و روی کلیه پوسترها و سربرگ‌ها و تارگاه همایش و غیره کلمه الکترونیک را درشت و پررنگ نقش زده‌اند؛ حال آنکه از نهاد و سازمانی چون بانک مرکزی و پژوهشکده وابسته به آن انتظار می‌رود در زمره اولین سازمان‌ها برای درست‌نویسی واژه‌های تخصصی باشند. مثال ساده‌تر ترکیب نادرست کتاب الکترونیک است، بدون شک منظور ناشران از کتاب الکترونیک، کتابی در مورد مبحث الکترونیک مشابه کتاب جبر، کتاب ریاضی، کتاب شعر یا کتاب آشپزی نیست بلکه کتاب الکترونیکی است که بر لوح فشرده‌ای قرار دارد یا روی شبکه گسترده‌ای از ارتباطات داده‌ای به صورت رقمی نشر شده و می‌تواند هر یک از محتواهای مذکور را داشته باشد.
از این قبیل مثال‌ها متعدد است و در مجموع بی‌دقتی و سهل‌انگاری در کاربرد واژه‌های الکترونیک و الکترونیکی و استفاده نادرست از اولی به جای دومی وضعیت نابسامانی فراهم کرده است که جا دارد پیش از گسترده‌تر شدن مشکل برای آن چاره‌ای اندیشیده شود.
شایان ذکر است فرهنگستان زبان و ادب پارسی به عنوان مهم‌ترین مرجع رسمی و علمی واژه‌گزینی برای واژه‌های بیگانه که از همکاری، همراهی و مشورت انجمن‌های مختلف علمی، صاحب‌نظران و استادان برجسته رشته‌های مختلف فنی و علمی نیز استفاده می‌کند، در دفتر ششم مجموعه واژه‌های مصوب فرهنگستان که در جلسه مورخ ۳۱/۱/۱۳۸۸ شورای فرهنگستان تصویب و نشر شده است، معادل‌های دقیق و بهروزی برای ترکیبات الکترونیکی آورده که در زیر به آنها اشاره می‌شود:
- بانکداری الکترونیکی e-banking
- صورت‌حساب الکترونیکی e-bill
- کارگزاری الکترونیکی e-brokerage
- کسب‌و‌کار الکترونیکی e-business
- پول الکترونیکی e-cash
- کالانمای الکترونیکی e-catalogue
- چک الکترونیکی e-cheque
- مرکز تماس الکترونیکی e-contact center
- رونوشت الکترونیکی e-copy
- موسسه الکترونیکی e-corporation
- بازیافت قطعات الکترونیکی e-cycling
- مردم‌سالاری الکترونیکی e-democracy
- اکتشاف الکترونیکی e-discovery
- پرونده‌بندی الکترونیکی e-filling
- دولت الکترونیکی e-government
- بهداشت الکترونیکی e-health
- بازار الکترونیکی e-hub
- اطلاعات الکترونیکی e-information
- مصاحبه الکترونیکی e-interview
- بازاریابی الکترونیکی e-marketing
- پزشکی الکترونیکی e-medicine
- هدایت الکترونیکی e-mentoring
- کاغذ الکترونیکی e-paper
- پرداخت الکترونیکی e-payment
- تدارکات الکترونیکی e-procurement
- امنیت الکترونیکی e-security
- خدمات الکترونیکی e-services
- امضای الکترونیکی e-signature
از جمله مواردی که کاربرد نادرست الکترونیک به جای الکترونیکی به طور گسترده‌ای رواج دارد، ترکیب تجارت الکترونیک به جای تجارت الکترونیکی است و قابل توجه است که مثلا اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری از ثبت هر شرکتی که ترکیب درست تجارت الکترونیکی را در نام خود داشته باشد، خودداری می‌کند و اصرار می‌ورزد که حتما باید از ترکیب نادرست تجارت الکترونیک استفاده شود و مدیران و کارشناسان اداره مذکور استدلال می‌کنند تاکنون کلیه شرکت‌هایPSP و مشابه آنها که ثبت شده‌اند، ترکیب تجارت الکترونیک را داشته‌اند و حتی یک مورد تجارت الکترونیکی ثبت نشده است و این در حالی است که همان مرجع رسمی و علمی کشور یعنی فرهنگستان زبان و ادب پارسی در صفحه ۸۱ دفتر پنجم در مقابل واژه electronic Commerce یا e-Commerce می‌نویسد تجارت الکترونیکی: انجام عملیات تجاری از راه دور با استفاده از فناوری اینترنت و شبکه‌های رایانه‌ای.
از سوی دیگر مناسب است که از منظر دستور زبان فارسی نیز به همین یک ترکیب به عنوان نمونه نگاه کنیم، تجارت اسم مصدر است، واژه الکترونیک هم اسم است به معنی پدیدآمده به وسیله الکترونها (فرهنگ معین ج ۱ ص ۳۴۱)، اما واژه الکترونیکی که ترکیبی از کلمه الکترونیک + ی نسبت (به معنی منسوب به الکترونیک) است، صفت نسبی برای موصوف قبل از خود است. به عبارت دیگر واژه تجارت الکترونیکی چگونگی و کیفیت تجارت را بیان می‌کند؛ یعنی تجارتی که به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. اما واژه تجارت الکترونیک یعنی داد و ستد الکترونیک مثل تجارت سخت‌افزار، تجارت برنج یا تجارت پارچه که منظور داد و ستد سخت‌افزار، داد و ستد برنج یا داد و ستد پارچه است. از این رو کاربرد تجارت الکترونیک برای e-Commerce قطعا نادرست بوده و صحیح آن تجارت الکترونیکی است.
همین معنا را در مورد دیگر ترکیبات الکترونیکی می‌توان تعمیم داد و در مورد همه آنها صادق است. الکترونیکی صفتی است که موصوف قبل از خود را وصف می‌کند و چگونگی و کیفیت آن را بیان می‌دارد. اعم از پول الکترونیکی تا بهداشت الکترونیکی یا دولت الکترونیکی.
لذا مصرانه از همه استادان، همکاران، دانشجویان، دست‌اندرکاران و نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط درخواست می‌شود با یک عزم همگانی ضمن اجتناب از استفاده نادرست واژه مذکور، به توسعه بهره‌گیری از معادل صحیح آن در همه زمینه‌ها و ترکیبات یاری رسانند ضمن آنکه شهامت پذیرش و اصلاح یک اشتباه و عدم پافشاری بر آن، نه‌تنها ضعف و کاستی تلقی نخواهد شد، بلکه به طور قطع موجب افزایش اعتبار و جایگاه علمی نشریه، سازمان و دست‌اندرکاران آن خواهد بود. همان‌گونه که نشریه پرسابقه و وزین «تجارت الکترونیک و رایانه» که دوازدهمین سال انتشار خود را می‌گذراند، اخیرا به همت صاحب امتیاز و مدیرمسئول اندیشمند خود به‌رغم پیچ و خم‌های اداری و مشکلات مرسوم کاری با پیگیری و عزم جدی نسبت به تغییر نام نشریه و استفاده از ترکیب صحیح «تجارت الکترونیکی و رایانه» اقدام کرده و گامی شایسته تقدیر در راستای ایفای مسئولیت علمی و اجتماعی خود برداشته است.
احمد مرآت‌نیا؛ رئیس هیات مدیره شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا
منبع: ماهنامه پیوست