پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
یک‌بار برای همیشه به دوستان ثابت شد نرخ تتر روی بازار ارز تاثیرگذار نیست
نشست سکوهای تبادل رمزارز، امروز دوشنبه، ۱۰ دی ماه در اتاق بازرگانی ایران با هدف بررسی آخرین تحولات مربوط به محدودیت خدمات پرداخت و تأثیر آن بر فعالیت سکوهای تبادل رمزارز برگزار شد
درگاه‌های پرداخت صرافی‌های رمزارز ایرانی در تاریخ 6 دی مسدود شد و اکنون پس از گذشت 4 روز هنوز نه مسدودی برطرف شده و نه پاسخگویی از سمت رگولاتور انجام شده است.
به منظور بررسی آخرین تحولات مربوط به محدودیت خدمات پرداخت و تأثیر آن بر فعالیت سکوهای تبادل رمزارز، امروز نشست خبری سکوهای تبادل رمزارز پیرو مسدودی خدمات پرداخت در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد. در این نشست کسب‌وکارهای خصوصی و فعالان حوزه رمزارز حضور داشتند و درباره موضوع نشست به گفت‌وگو پرداختند.
در ابتدای این نشست، رضا قربانی، نایب‌رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران عنوان کرد: «۹۶ ساعت، یعنی چهار روز از بسته‌شدن درگاه‌های صرافی‌های رمزارز می‌گذرد. شاید برای برخی باورنکردنی باشد که طی یک تصمیم ناگهانی درگاه این کسب‌وکارها بسته شود. اگر این وضعیت ادامه داشته باشد مردم از صرافی‌های خارجی یا بازارهای زیرزمینی استفاده می‌کنند. ما شاهد نابودی یک اکوسیستم و کسب‌وکارهایی هستیم که هم‌زمان با جهان در ایران شکل گرفتند. فضایی که به‌سختی در این سال‌ها شکل‌گرفته و بدون حمایت حاکمیت رشد کرده شایسته تقدیر است»
در ادامه نیما قاضی رئیس انجمن تجارت الکترونیک گفت: «من تعجب می‌کنم چرا این روش در این ۱۲ سالی که من در این حوزه کار می‌کنم تغییر نمی‌کند. چیزی که نمی‌شناسیم را می‌کشیم تا بعداً تصمیم بگیریم درمورد آن چه کنیم. انتظار ما از دولت این نبود که بدون ارائه دلیل و راهبرد، کنشی به این تندی نشان دهد. اگر هدف ما حفظ ارزش پول ملی بوده، این موضوع بر خلاف خودش عمل می‌کند؛ زیرا پول ملی که دست ما است و نمی‌دانم با آن چه چیزی بخرم و بفروشم، ارزش آن از بین می‌رود. این تصمیمات ناگهانی باعث شکل‌گیری بازارهای سیاه و زیرزمینی است و در کشور ما همه چیز را می‌توان خرید. بستن درگاه کسب‌وکارهایی که به‌صورت رسمی کار می‌کنند، نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه بازار سیاه را تقویت می‌کند. انتظار ما این است هرچه سریع‌تر این درگاه‌ها باز شود و دولت دلیل این تصمیم‌گیری را بیان کند.»
مهدی شریعتمدار، مدیرعامل جیبیت با اشاره تلاش‌های انجام شده در بخش خصوصی بیان کرد: «پلتفرم‌های تبادل رمزارز پلتفرم‌های دوسویه بین دو کاربر هستند. این پلتفرم‌ها در حال تسهیل بودند که افرادی که قصد خریدوفروش رمزارز را داشتند بتوانند معاملات خود را انجام دهند. ما با کسب‌وکارهایی روبه‌رو نبودیم که به‌صورت مستقیم رمزارزها را خریدوفروش می‌کردند. این اکوسیستم نسبت به سایر اکوسیستم‌ها از کاربران قابل‌توجهی برخوردار است؛ یعنی بیش از ۱۵ میلیون کاربر.
تقریباً از سال گذشته ۲۰ هزار سوال قضایی توسط نهادهای قضایی پاسخ داده شده. در بحث احراز هویت و همکاری با فتا و قوه قضائیه کوتاهی‌ای از سوی کسب‌وکارها صورت نگرفته است.
پنج سند آماده شد برای تنظیم‌گری که نهادهای مختلفی درمورد آن نظر دادند. ما تمام تلاش خود را برای رگولاتوری به‌عنوان بخش خصوصی انجام دادیم؛ اما متأسفانه به نتیجه نرسید. درنهایت در سه ماه گذشته شاهد مسدودشدن برخی درگاه‌ها بودیم. یکی از شریان‌های حیاتی مالی این کسب‌وکارها به‌صورت کامل متوقف شده است.»
فرزین فردیس، عضو هیئت‌رئیسه اتاق بازرگانی تهران، درباره نیاز به شفافیت رگولاتور گفت: «وظیفه من این است که سخنان دوستان را به افراد دیگر منتقل کنم و کمک خود را در قالب نامه‌نگاری و جلسات مختلف پیگیری کنم. حداقل انتظار ما این است که برای چنین تصمیمی توضیح و دلیل بشنویم. ما مشکل عجیبی را نمی‌دیدیم که بخواهد آسیبی توسط این کسب‌وکارها به اقتصاد کشور وارد شود. خواسته ما این بود که روزبه‌روز وضعیت معیشت و اقتصاد مردم بهبود پیدا کند. اگر قرار است برای آینده هم این مشکلات ایجاد نشود، باید تعامل وجود داشته باشد. امیدواریم بتوانیم جلوی چنین اتفاقاتی را بگیریم.»
مازیار نوربخش، رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران با اشاره به گفت‌وگو با بخش خصوصی اعلام کرد: «من به نوبه خود دغدغه‌های بانک مرکزی را پیگیری کردم؛ اما من هم اطلاعات زیادی ندارم. به نظر می‌رسد دغدغه اصلی فعلی کنترل نرخ ارز است. ظاهراً بانک مرکزی در این سال‌ها کنترل اسکناس را یاد گرفته؛ اما ازآنجاکه کنترلی روی تتر ندارد، باعث ایجاد این نگرانی شده است. از لایه‌های فناوری این موضوع خارج است.بر اساس قانون کسب‌وکار، هر بخشنامه‌ای که قرار است ارائه شود باید حداقل ۱۵ روز قبل اعلام شود. اما بانک مرکزی به این موضوع تمکین نمی‌کند.
مسائل زیادی از طریق گفت‌وگو حل می‌شود. اگر مشکلاتی وجود دارد، باید با گفت‌وگو با بخش خصوصی حل شود. اما درحالی‌که این اتفاق نمی‌افتد ما باید بر اساس حدس و گمان پیش برویم.»
مهدی فاطمیان، رئیس هیئت‌مدیره انجمن فین‌تک با اشاره به کمک به رشد اقتصاد دیجیتال کشور بیان کرد: «از چند سال قبل اتفاقاتی شروع شد که به صرافی‌ها برچسب زد قیمت دلار را بالا و پایین می‌کنند. ما پیشنهادی را از سمت انجمن فین‌تک ارائه کردیم که اجازه دهند شرکت‌های صادراتی ارز خود را از طریق آنها ارائه کنند. بعد از ارائه این پیشنهاد هر بار ممنوعیتی اعلام می‌شود علت آن را پولشویی اعلام می‌کنند.
در مورد اخیر، بالارفتن و کنترل نرخ ارز به ما رسیده است. اگر چنین موضوعی وجود دارد توقع می‌رود که به کسب‌وکارها این تصمیم اعلام می‌شد. اینکه این اتفاقات پایان هفته اتفاق می‌افتد و هیچ اطلاع‌رسانی انجام نمی‌شود، غلط است.
ما در حال کمک به رشد اقتصاد دیجیتال کشور هستیم. این برخوردهای سلبی مورد تأیید ما نیست. زمانی که این مسدودی اتفاق می‌افتد کسب‌وکارها می‌خواهند تکلیف خود را بدانند. توقع ما این بود بانک مرکزی حداقل روز شنبه جلسه‌ای را برگزار کند و در این مورد توضیح دهد که این اتفاق هم نیفتاد.»
امین کلاه‌دوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی درباره موضوع نشست گفت: «بانک مرکزی تنظیم‌گر بخشی است و این موضوع را نمی‌توان انکار کرد؛ اما می‌توانیم مطالبه‌گر باشیم که این حوزه تعیین تکلیف شود. حتی اگر کاری قرار است ممنوع شود باید اعلام کنند و برای آن دلیل بیاورند. بلاتکلیفی آسیب‌زا است و این موضوع ادامه دارد.
امیدواریم این تعیین تکلیف زودتر اتفاق بیفتد. من به فعالیت‌های مرکز ملی فضای مجازی امیدوارم.
بانک مرکزی باید یک موضع‌گیری رسمی داشته باشد و علت خود را بیان کند. شاید مشکل قابل‌حل باشد؛ اما اکنون این مسدودسازی توجیهی ندارد. ما در مرکز توسعه تجارت پیگیر هستیم که شفاف‌سازی در مورد این قضیه انجام شود.»
امیرحسین راد، مدیرعامل نوبیتکس نیز در این نشست بیان کرد: «این اکوسیستم تقابلی با بانک مرکزی ندارد و اگر مسئله‌ای است ما از تعامل شفاف با بانک مرکزی استقبال می‌کنیم. مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی حفظ ارزش پول ملی است. هیچ کسب‌وکاری قصد ندارد در نقش‌آفرینی بانک مرکزی خللی وارد کند. رسیدن به این هدف می‌توانست بسیار بهتر اتفاق بیفتد. نقد ما این است که اگر با ما مطرح می‌شد می‌توانست کمک کند کسب‌وکارها آن را مدیریت کنند. این تصمیم باعث آسیب به کسب‌وکار شده اما یک‌بار برای همیشه به دوستان ثابت شد نرخ تتر روی بازار ارز تأثیرگذار نیست. شما نمی‌توانید بک بازار کوچک را مسئول نرخ ارز کشور بدانید. امیدواریم نتیجه و مسئولیت این تصمیم پذیرفته شود. این تصمیم بانک مرکزی شاید از نظر خودش در کوتاه‌مدت به کنترل موضوعات کمک کرده باشد؛ اما در بلندمدت آسیب‌های جدی وارد می‌کند. آسیب به این بخش خصوصی فقط آسیب به کسب‌وکار نیست و برای دولت هم آسیب‌زا خواهد بود. امیدواریم اعتماد ازدست‌رفته کاربران دوباره بازگردد.»
عباس آشتیانی، رئیس کمیسیون بلاکچین سازمان نصر با اشاره به خلأ کار کارشناسی در حوزه رمزارز بیان کرد: «پیش‌گامی برای تنظیم‌گری این حوزه از سوی بخش خصوصی از سال ۹۶ جاری بوده است. اولین پیش‌نویس سندها توسط فعالان بخش خصوصی داده می‌شد. بانک مرکزی یکی از تنظیم‌گران بخشی مهم حوزه پولی بانکی کشور است. دغدغه‌هایی مثل پولشویی و کنترل ارز دارد؛ اما اینکه کار کارشناسی و گزارش مکتوب درباره این موضوع داشته باشیم یک خلا بسیار بزرگ است. زمانی که متر و سنجه‌ای برای تصمیم‌گیران وجود نداشته باشد، ضعف بزرگی است.»
پوریا آسترکی، سردبیر پژوهش‌نامه بلاکچین با اشاره به کنترل نرخ ارز گفت: «ما با این احتمال مواجهیم که بانک مرکزی به دلیل پولشویی یا کنترل نرخ ارز این کار را انجام داده باشد. تاریخ اخیراً کشف نکرده که پلتفرم‌ها در حال پولشویی هستند. آقای قربانی سال ۹۶ در دانشگاه تهران درباره بیت‌کوین صحبت می‌کرد. ما اکوسیستمی هستیم که قبل از اینکه این اکوسیستم ساخته شود در تلاش برای رگولاتوری آن بودیم. دوستان دولتی نگاه مسئله‌محور نسبت به راه‌حل دارند. راه‌حل بانک مرکزی برای حل مسائل مربوط به کنترل نرخ ارز مناسب نیست. نقدی هم به دولت‌های مختلف در این زمینه وجود دارد. سیاست‌های مختلفی در دولت‌های مختلف کشور درباره حوزه رمزارزها در پیش گرفته شد. درنهایت هدف، گفت‌وگو است. امیدواریم گلایه ما تعبیر به جدال و قهر نشود و آماده پاسخگویی به دغدغه‌ها هستیم.»
احسان قاضی‌زاده، مدیرعامل بیتمکس با اشاره به تعامل بخش خصوصی و بانک مرکزی بیان کرد: «مقام معظم رهبری فرمودند هر کسی مردم را ناامید کند مجرم است. این سخن بسیار درستی است و من امیدوارم باعث ناامیدی مردم نشویم.من هم معتقدم ما هیچ‌گونه تقابلی با بانک مرکزی نداریم. تاریخچه اکوسیستم تبادل نشان داده همیشه دست تعامل به سمت حاکمیت دراز بوده است. قطعاً تصور ما این است که بدنه بانک مرکزی از یک‌سری متخصص و کارشناس تشکیل شده است که می‌خواهند فضای اقتصادی کشور را بهبود دهند. اما باید ببینیم استراتژی بانک مرکزی چیست. بعد از اینکه درگاه‌ها بسته شد چه اتفاقی قرار است بیفتد. این کار بانک مرکزی حتی بی‌ارزش کردن درگاه ۷۸۰۰ بود. ما انتظار داریم بانک مرکزی اجازه دهد این اکوسیستم دچار دودستگی شود. ما یک‌سری فعال حوزه اقتصاد دیجیتال هستیم که در کشور ماندیم و کار می‌کنیم؛ اما اجازه دهید روی کسب‌وکار و کاربرانمان تعصب داشته باشیم.»
امیرحسین مردانی، بنیان‌گذار بیت‌پین درباره نیاز به تعامل گفت: «هیچ فعال اقتصادی در کشور دوست ندارد نرخ ارز در کشور پرتلاطم باشد. ما دغدغه بانک مرکزی را متوجه شده‌ایم. این بی‌ثباتی باعث کاهش امنیت اقتصادی و کسب‌وکارهای ما می‌شود. مسئله‌ای که وجود دارد نوع حکمرانی است. بانک مرکزی در صنایع دیگر مثل پتروشیمی و فولاد، جلسه‌ای برای موضوع ارز می‌گذارد و تعامل می‌کند. در این سمت نیز بیش از ۳۰۰ کسب‌وکار وجود دارند که تکنولوژی توسعه داده‌اند. پس ما با کسب‌وکارهای جدی روبه‌رو هستیم. حکمرانی درست این است که تعامل صورت بگیرد و مانند سایر صنایع با ما برخورد شود. این مدل حکمرانی باعث شده تعداد زیادی از افراد این کسب‌وکارها تقریباً بیکار شوند. با این تصمیم، یک صنعت تقریباً ۴ روز است که تعطیل شده است. ما درخواست داریم متوجه شوند این اتفاق افتاده است. در فضایی که از همه طرف در این کشور فشار وجود دارد، چهار روز است که کسب‌وکارها نمی‌توانند به‌درستی کار کنند.»
سامان بیرقی، رئیس هیئت‌مدیره اوام‌پی فینکس درباره پذیرش قانون در لایه خصوصی اعلام کرد: «تتر از دلار اثر گرفت؛ اما عکس آن اتفاق نیفتاد. چیزی که من برداشت می‌کنم این است که بانک مرکزی در جلسه‌ای که با ما داشت، برداشت کرد شما از قانون‌گذاری فراری هستید. ما امروز شاهد این سوءتفاهم هستیم. ما هیچ تقابلی با بانک مرکزی نداریم. برخورد سلبی و ضربتی بانک مرکزی با این کسب‌وکارها با پلمب کردن و بستن کسب‌وکارها هیچ تفاوتی ندارد. بیش از ۱۰ هزار نفر در این حوزه فعالیت می‌کنند. در سال‌های گذشته بسیاری از افراد نخبه در این حوزه از کشور رفتند. این فرایند آسیب زیادی وارد می‌کند. یکی از اتفاقاتی که من از حاکمیت گلایه دارم این است که ما تلاش‌های زیادی در این حوزه باوجود تحریم‌ها کرده‌ایم. خواهش من این است که این فرصت تبدیل به تهدید نشود.»
مهدی عبادی، مدیرعامل وندار با اشاره به اهمیت داده در این موضوع بیان کرد: «راهکار در وجودِ داده است. فعالان این صنعت بارها در جلسات بانک مرکزی با داده به این نهاد جواب داده‌اند. اما بانک مرکزی در مقابل این کار را انجام نداده است. اگر صف خرید تتر در صرافی‌ها تشکیل شده بانک مرکزی در این مورد داده‌ای داده است؟ اگر دغدغه پولشویی است، آیا در این مورد داده وجود داشته است؟ من خواهش می‌کنم این صحبت‌ها با رجوع به داده‌ها گفته شود. ما خواهش می‌کنیم بانک مرکزی میز مذاکره را ترک نکند و با ارائه داده با بخش خصوصی به تعامل بپردازد تا ما هم بتوانیم راه‌حل ارائه کنیم.»
صالح خواجه‌دلویی، نایب‌رئیس کمیسیون رمزارز انجمن فین‌تک درباره خودتنظیم‌گری گفت: «اقدامی نبوده که ما برای آن شفاف‌سازی انجام ندهیم. ما همیشه سعی کردیم برای رفع این دغدغه‌ها پیشنهاد ارائه کنیم. ما در حال خودتنظیم‌گری هستیم؛ زیرا کاربران برای ما بسیار بارزش هستند. زمانی که چهار روز شریان اصلی کسب‌وکارها را می‌بندیم، آنها را می‌کشیم. شورای ملی تأمین مالی این صلاحیت را دارد که به این حوزه ورود کند و باید پاسخگو باشند. نمونه تنظیم‌گری بانک مرکزی که علاقه زیادی به این کار داشت را اکنون مشاهده می‌کنیم. بانک مرکزی به‌صورت ناگهانی و بدون هیچ اطلاع‌رسانی درگاه صرافی‌ها را بسته است. چنین اتفاقاتی فقط باعث مهاجرت کاربران می‌شود.»
مصطفی لطیفیان، مدیر B2B تبدیل با اشاره به موضوع اعتماد کاربران گفت: «سال ۱۴۰۰ یکی از دغدغه‌های اصلی ما این بود که چگونه می‌توانیم کاربران را متقاعد کنیم به‌جای صرافی خارجی از صرافی داخلی استفاده کنند. کاربران تا حد خوبی اطمینان به استفاده از پلتفرم‌های داخلی پیدا کرده بودند؛ اما از روز پنجشنبه تا امروز بیش از ۷۵ درصد از مراجعات ما بحث اعتماد شده است. سؤال کاربران این است که با بسته‌شدن درگاه‌های شما، چگونه می‌توانیم به شما اعتماد کنیم. ما اکنون جوابی برای این سؤالات نداریم؛ اما امیدواریم این موضوع به‌زودی برطرف شود.»
محمد حکیمی مدیرعامل رمزینکس با بیان تعداد واریزها از طریق درگاه گفت: «ابعاد این داستان هنوز مشخص نشده است. روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بار از درگاه‌ها واریز صورت می‌گرفت. شرکت‌هایی وجود دارند که دارایی خود را به‌صورت دارایی دیجیتال نگهداری کرده‌اند. چنین مسائلی باعث بروز مشکلات می‌شود.»
در انتها نیز ابراهیم مقدم، مدیرعامل پول‌نو با بیان اینکه این تصمیم آقای همتی و فرزین ناشی از رسیدن اطلاعات غلط به آنها بود اعلام کرد: «ارزآوری این حوزه بیشتر از خروج آن است. سوءنیت‌هایی برای داده‌سازی‌ها وجود دارد وگرنه می‌دانیم نرخ ارز کشور به عوامل مشخصی بستگی دارد. این تصمیم آقای همتی و فرزین ناشی از رسیدن اطلاعات غلط به آنها بوده است. وب ۳.۰ راه نجات یک کشور تحریمی مثل ایران است. زمانی که صرافی رمزارز را می‌کشید، وب ٣.٠ را هم می‌کشید. از این طریق می‌توانستیم جذب سرمایه از خارج کشور انجام دهیم.»
