پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در رویداد منظومه و نوآوری بانک تجارت در تالار وحدت مطرح شد: سامانه‌های بانکی در قالب یک منظومه واحد
منظومه نوآوری بانک تجارت با همکاری شرکت خدمات انفورماتیک و توسعه ارتباطات الکترونیک تجارت ایرانیان (تاتا) عملیاتی شد و در رویداد منظومه نوآوری بانک تجارت به تشریح دلایل شکل‌گیری منظومه نوآوری این بانک پرداخته شد و توضیحاتی درباره هر یک از سامانه‌های این منظومه ارائه شد.
سامانه ارزی
در رویداد منظومه نوآوری بانک تجارت اعلام شد که هر یک از سامانه‌های این منظومه با توجه به عملکرد و ویژگی‌های آن با یکی از سیارات منظومه شمسی قرابت دارد. سامانه ارزی اولین سامانه‌ای بود که از آن در این رویداد صحبت شد و سیاره نپتون به‌عنوان نماد سامانه ارزی منظومه نوآوری بانک تجارت معرفی شد. علت تشبیه این بود که سیاره نپتون هشتمین سیاره از منظومه شمسی به‌عنوان دورترین و بیرونی‌ترین سیاره منظومه شمسی مرکز مبادلات منظومه شمسی است و از این جهت مشابه سامانه ارزی است. در توصیف سامانه ارزی بیان شد این سامانه با هدف روزآمدی، برخطی، حساس و تیزنگر در تعاملات بین‌المللی در حال تولید است.
سامانه سوئیچ کارت
سامانه سوئیچ کارت، منظومه‌ای از نرم‌افزارها بیان شد که مناسبات مالی را بین بانک‌ها و تمام دارندگان کارت‌های بانکی و مؤسسات مالی ایجاد می‌کند و در عین پایداری و نامحسوس بودن، از سرعت بالایی در انتقال اطلاعات برخوردار است. از این رو سامانه سویچ کارت به سیاره اورانوس تشبیه شد چرا که اورانوس سیاره‌ای است که از طریق حواس طبیعی و چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود و نامحسوس است و با وجود اینکه ۶۳ برابر زمین است از سرعت بالایی برخوردار است و در هر ۱۷ ساعت یک‌بار به‌دور خودش می‌چرخد.
حامد پارسانیا، معاون اداره سامانه جامع بانکی در باره سوئیچ کارت گفت: «بیش از ۸۰ درصد اسناد صادره در سامانه کربنکینگ با استفاده از ابزارهای کارتی که مدیریت تراکنش‌های آن توسط سوئیچ کارت صورت می‌گیرد، انجام می‌شود. با توجه به استفاده روزمره مردم از کارت در پرداخت‌های روزانه، ثبات و پایداری در ارائه سرویس‌های کارتی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. سوئیچ کارت مجموعه از نرم‌افزارها است که به‌صورت نامحسوس، هماهنگی بین نرم‌افزارهای مختلف تراکنش‌های کارتی را مدیریت و پردازش می‌کند. هر گونه اختلال در روند پیام‌های داخلی سوئیچ، باعث اختلال در سرویس‌های کارتی به مشتریان بانک می‌شود.»
او افزود: «تا پیش از سال 1400 مشتریان بانک تجارت از کیفیت سرویس‌دهی این بانک گله‌مند بودند و این گله‌مندی در روزهای پایانی سال با بیشترشدن تراکنش‌های بانکی بیشتر می‌شد و همین نیازمندی بانک و مشتری باعث شد ارتقا و مهاجرت به سوئیچ کارت جدید در دستور کار مدیریت امور تحول فناوری اطلاعات بانک تجارت قرار گیرد. دو پیش‌فرض برای عملیاتی کردن سوئیچ جدید مدنظر تیم پروژه قرار داشت: مورد اول عدم احساس مشتریان بانک تجارت از تغییراتی بدین گستردگی بود و مورد دو ایجاد کمترین ریسک برای منابع بانکی بود. تمامی اقداماتی که در طی فرایند مهاجرت انجام شد در بیش از ۲۰ مرحله کاری انجام شد و تمامی این ۲۰ مرحله در ساعات اولیه شبانه‌روز تا قبل از شروع کار شعب انجام گرفت تا همکاران شعب و مشتریان متوجه تغییرات در سطح سیستم‌های کارتی بانک نشوند.»
سامانه جامع تخصیص اعتبار
سامانه جامع تخصیص اعتبار دیگر سامانه منظومه نوآوری بانک تجارت است که به سیاره زحل تشبیه شد. این سامانه که مسئولیت اعتبار سنجی، تعیین حد اعتباری، ارزیابی طرح های اعتباری و شرایط متقاضیان درخواست اعتبار را برعهده دارد پایه‌گذار ارائه خدمات به هفت محصول جدید بانک تجارت به نام‌های کالانو، پی‌نو، کشت‌نو، کسب نو، روزنو، صنف‌نو و تأمین‌نو است.
محسن پورصالحی، معاون اداره مهندسی نرم‌افزار، در توصیف این سامانه گفت: «نزدیک پنج سال است برای آماده‌سازی این سامانه تلاش کردیم. از این به بعد ما در سامانه جامع تخصیص اعتبار کارنامه مشتری را ملاک تخصیص اعتبار قرار می‌دهیم. ما در این سامانه رتبه اعتباری داخلی را برای مشتریان تعریف کردیم و ریسک اعتباری مشتریان را ارزیابی می‌کنیم و حدود و اختیارات ارکان اعتباری را به شکل سیستمی کنترل می‌کنیم. ما توانستیم فرایند مصارف بانک را اعتبار بخشیم و بهداشت اعتباری را به معنای واقعی جامه عمل بپوشانیم و تاکنون بیش از یک میلیون مصوبه اعتباری در این سامانه صادر کرده‌ایم.»
محصولات هفت‌گانه سامانه جامع تخصیص اعتبار منظومه نوآوری بانک تجارت به شرح زیر است:
- کالانو: این محصول در حوزه بانکداری شخصی فعالیت می‌کند. خلاقیت و نوآوری شاکله اصلی آن است و خدماتی همچون امکان دریافت اعتبار به‌صورت غیرحضوری را ارائه می‌دهد.
- پی‌نو: پی‌نو یکی دیگر از محصولات منظومه نوآوری بانک تجارت در حوزه بانکداری شخصی است و برای آن امکاناتی همچون تسویه اعتباری با دارندگان دستگاه کارت‌خوان، ارتقای توان رقابت در صنعت پرداخت و افزایش سرعت در جریان نقدینگی پذیرنده تعریف شده است.
- کشت‌نو: برمدار کشاورزی، تولید و صنعت بزرگ کشاورزی حرکت می‌کند و کشاورز را قادر می‌سازد تا با پشتیبانی و حمایت مالی بانک تجارت محصولات خود را به ثمر برساند.
- کسب نو: این طرح نیز بر بهبود جریان نقدینگی در بازار کالاهای تند مصرف تمرکز دارد. افزایش قدرت خرید فروشگاه ها از ویژگی‌های این طرح است.
- روزنو: اعتبارات خرد در دسترس همگان و در نظر گرفتن منفعت فروشنده و خریدار از اهداف اصلی روزنو است و خریداران می‌توانند از زنجیره فروشگاه‌های کسب نو کالاهای تند مصرف خود را به صورت اعتباری خریداری کنند.
- صنف‌نو: تأمین مالی مشتریان در زنجیر پایین‌دستی و میان دستی ویژه مشتریان حقوقی محور فعالیت صنف‌نو است و خدماتی همچون تضمین تصفیه مبالغ خرید به‌صورت یکپارچه را ارائه می‌دهد.
- تأمین‌نو: دستور پرداخت ویژه بنگاه‌های تولیدی و خدماتی مبتنی بر مبادله واقعی کالا و خدمت صدور برات بعد بانک نیز از محورهای اصلی تأمین‌نو است.
سامانه مشتریان بانک تجارت
باتوجه‌به قدرت میدان مغناطیسی زیاد سیاره مشتری، سامانه مشتریان را با آن تشبیه کردند تا بتواند وظیفه اصلی خود یعنی مشتری‌مداری را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. هوشنگ ضروری، مدیر امور اجرایی فناوری اطلاعات بانک تجارت در خصوص سامانه مشتریان گفت: «ما در بانک تجارت مدت‌های مدیدی است که مشتری‌مداری داریم؛ اما بر روی سامانه‌های خود مشتری‌محور نبودیم و سال‌های سال نیاز‌های مختلفی که در این بخش اعلام می‌شد با نقص مواجه بود. در سامانه مشتریان که از بخش‌های بنیادین منظومه است تمام اطلاعات مشتریان حقیقی و حقوقی در کنار تمام اطلاعات مربوط به حق برداشت، نمونه امضا و موارد مرتبط نگهداری می‌شود.»
سامانه مالی و دفترکل
کاوشگری، دقت و نظم از مهم‌ترین ویژگی‌های سامانه مالی و دفترکل اعلام شد. ارزیابی و نگاه موشکافانه و دقیق از ویژگی‌های اصلی افرادی است که در سامانه مالی و دفترکل کار می‌کنند؛ ازاین‌رو نام سیاره مریخ را بر روی این سامانه گذاشتند، چرا که کاوش‌های بسیار زیادی بر روی این سیاره صورت می‌گیرد.
صفرزاده مدیر امور مالی بانک تجارت با بیان اهداف و دستاوردهای سامانه جامع مالی بانک تجارت، تلاش تیم‌های مختلف در معاونت امور مالی و امور فناوری بانک تجارت برای تولید سامانه‌ای مبتنی بر ساختار مالی جدید بانک را ستودنی دانست و ابراز امیدواری کرد مهاجرت از سامانه بزرگ و ماندگار SGB به سامانه جدید باعث تحولات مطلوبی در حوزه مالی بانک تجارت شود.
سامانه سپرده و تحویلداری
سامانه سپرده و تحویلداری منظومه نوآوری بانک تجارت نیز به کره زمین تشبیه شد؛ چراکه تمام منابع و معادن موجود در کره زمین امانتی است که باید به نسل آینده منتقل شود. یوسف رضایی‌قلعه، رئیس اداره سامانه جامع بانکی بانک تجارت، در خصوص این سامانه گفت: «سالیان سال بانک تجارت سرویس‌هایی مختلفی را در قالب سیستم‌های جزیره‌ای خود به مشتریان ارائه می‌کرد؛ ولی این ارائه سرویس با هزینه‌های زیاد، زحمت فراوان و مشکلاتی همراه بود که به حوزه فناوری بانک تجارت تحمیل می‌شد. ما با متمرکز کردن فرایندها، سیستم‌ها و ماژول‌هایی نظیر مشتریان، مدیریت سپرده‌های مدت دار و قرض‌الحسنه، اشخاص مهجور، تحویلداری و ده‌ها ماژول دیگر در قالب یک سامانه توانستیم هسته اصلی سامانه کربنکینگ بانک تجارت را ایجاد کنیم.»
سامانه تسهیلات و تعهدات بانک تجارت
سامانه تسهیلات و تعهدات به سیاره ناهید تشبیه شد. در منظومه نوآوری بانک تجارت، سامانه تسهیلات و تعهدات باید با سرعت و عملکرد مناسب خود بین دو حوزه اجرا و مصوبات هماهنگی ایجاد کند. پیشرفته بودن، نظام‌مندبودن و چابکی از جمله خصوصیات این سامانه است. مژده قزل ایاغ با بیان خصوصیات این سامانه‌ها ابراز امیدواری کرد با مهاجرت اطلاعات سامانه‌های تسهیلات، تعهدات و وثایق از سیستم‌های قدیمی به سامانه متمرکز جدید بانک تجارت با رشد و پویایی محسوسی در حوزه خدمات اعطای وام به مشتریان خرد و کلان خود ادامه مسیر دهد.
پلتفرم های تبادل یکپارچه سرویس
سید جواد سجادی مدیر امور تحول بانک تجارت، پروژه منظومه را حاصل زحمات تیم‌های زیادی در بانک دانست و ویژگی‌های زیادی برای آنبرشمرد . او گفت: «جایگزینی سامانه‌های جزیره‌ای متعدد با تکنولوژی بسیار قدیمی با نرم‌افزاری که از نظر فنی چندان به روز نبود و از نظر کسب‌وکاری هم با کسب‌وکار بانک تجارت فاصله زیادی داشت، هزاران مشکل ریز و درشت برای انجام نشدن این کار پیش روی ما می‌گذاشت. اما وقتی صلاح بانک بر استقرارش دیده شد و فراخوان همدلی داده شد فعالیت‌های زیادی انجام شد که این نشدنی و نخواستنی، شدنی و خواستنی شود.»
او بیان کرد: «نپتون، کیوان، ناهید و تیر در تاتا ایجاد شد و مشتری و زمین و بهرام و اورانوس را با شرکت خدمات انفورماتیک به مقصد رساندیم.»
او از تولید سامانه‌های خیام، کهکشان و کیهان به عنوان پلتفرم‌های اصلی یکپارچه‌ساز تبادل سرویس ما بین سیارات منظومه به عنوان آثار ماندگار شرکت تاتا برای بانک تجارت و تشبیه این پلتفرم‌ها به سیاره تیر به عنوان دبیر الافلاک سیارات یاد کرد و در آخر مدیران شرکت ملی انفورماتیک و خدمات انفورماتیک را به تولید سامانه‌ای روزآمد و کارآمد در حوزه کربانکینگ با مشارکت بانک تجارت برای آینده صنعت بانکی دعوت کرد.
هادی اخلاقی فیض آثار، مدیرعامل بانک تجارت، در پایان رویداد، ضمن یادکردن از مرحوم رضا دولت‌آبادی خاطر نشان کرد که او گام اولیه را در مسیر شکل‌گیری منظومه نوآوری بانک تجارت را برداشت. اخلاقی‌فیض آثار از تمامی کسانی که در مسیر شکل‌گیری این منظومه همراهی و همکاری داشتند تشکر کرد و منظومه نوآوری بانک تجارت را یک نمونه موفق از همکاری جمعی قلمداد کرد و گفت: «اگر کسی از من بخواهد که نام بزرگ‌ترین کاری که من در ۲۸ سال خدمتم در آن مشارکت داشتم یا تأثیری بر آن داشتم را ببرم، من از منظومه نوآوری بانک تجارت یاد می‌کنم.»
نویسنده / مترجم
مهدی عباسخانی