پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
چرا سهم تراکنشهای کیف پول الکترونیکی در ایران اندک است؟
میزگرد «نقش کیف پول الکترونیکی در توسعه اقتصاد دیجیتال» با حضور داود علیزاده، مدیر کیف پول فراگیر «اوانو»؛ فرشاد صفری، راهبر کسبوکارهای سازمانی «ازکیوام»؛ علیرضا هوشمند، رئیس کمیسیون لندتک انجمن فینتک ایران و میثم بهشتیان، مدیر فناوری اطلاعات بیمه سامان، پیش از ظهر سومین روز از شانزدهمین نمایشگاه صنعت مالی در غرفه همراه اول برگزار شد.
داود علیزاده در ابتدای این میزگرد درباره مزایای کیف پول الکترونیک گفت: «این ابزار تراکنش را سریع انجام میدهد، امنیت زیادی دارد، پرداخت بدون اصطکاک را ممکن میکند و کنترل عالی در حوزه مالی برای کاربران به همراه دارد. همچنین تجربه کاربری آسانتری برای آنها به ارمغان میآورد و روش پرداخت را دموکراتیزه میکند.»
او افزود: «اکنون سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص ۷.۹ درصد است و قرار است در برنامه هفتم توسعه به ۱۰ درصد برسد. سؤال اینجاست که چگونه به این هدف خواهیم رسید. طبق گزارش «وردپی»، در دنیا نقش کیف پول الکترونیک در تراکنشهای مالی سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰ درصد بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۷ به ۶۱ درصد برسد؛ این در حالی است که در ایران ۹۱ درصد از تراکنشها با کارتخوان انجام میشود.»
نگاهی به تاریخچه کیف پول الکترونیکی
در ادامه میثم بهشتیان به تاریخچه کیف پول الکترونیک پرداخت و اظهار کرد: «در خاورمیانه از سالها قبل از کیف پول الکترونیک استفاده میشد. نکته اینجاست که عملکرد کیف پول الکترونیک شبیه به بانک نیست. در بانک ساختار متمرکزی وجود دارد، اما کیف پول ساختار غیرمتمرکزی دارد. در ایران کیف پول الکترونیک به شکل «کلوزلوپ» ظهور کرد.»
او افزود: «اولین کیف پول در کشور ما «آپ» بود، اما اکنون هر PSP یک کیف پول توسعه داده است. بانک مرکزی بسیاری از کشورها با کیف پول الکترونیک کنار نیامده و شاید دلیلش غیرمتمرکز بودن این ابزار پرداخت باشد.»
۹۵ درصد ایرانیها به خدمات بانکی دسترسی دارند
در ادامه علیرضا هوشمند نیز بیان کرد: «ایران در حوزه پرداخت حرفهای زیادی برای گفتن دارد. از لحاظ شمولیت مالی بانکی ۹۵ درصد از مردم ایران به خدمات بانکی دسترسی دارند؛ در حالی که این آمار در منطقه منا حدود ۵۰ درصد است.»
او گفت: «ویچتپی و علیپی در چین، پیتیام در هند، گوگل و پیپل در انگلستان، اپل، سامسونگ، ونمو و استرایپ از نمونههای کیف پول الکترونیک موفق هستند. اکنون همه کسبوکارهای داخلی نیز به نوعی از کیف پول الکترونیک خود به شکل «کلوزلوپ» یا «اپنلوپ» استفاده میکنند.»
به گفته رئیس کمیسیون لندتک انجمن فینتک ایران، کیف پول الکترونیک برای کسبوکارهای فینتکی نقش فینتکی دارد؛ بنابراین دغدغهای برای آن ندارند.
علیزاده در ادامه بیان کرد: «بدون کیف پول الکترونیک، لندتکی وجود نخواهد داشت.»
نقش کیف پول الکترونیک در اقتصاد مدور
فرشاد صفری در ادامه این میزگرد به توضیح اقتصاد مدور پرداخت و گفت: «وقتی در بانک مرکزی خطمشی برای مسئلهای ایجاد میشود نشان از اهمیت آن دارد. اقتصاد مدور اقتصادی است که تولید داشته باشد و همه مواد اولیه این تولید قابل بازیافت بوده و کمترین دورریز را داشته باشد.»
او درباره نقش کیف پول در اقتصاد مدور اظهار کرد: «این ابزار پرداخت اقتصاد اشتراکی را رقم میزند. همچنین امکان استفاده از گزینه «پرداخت به میزانی که استفاده کردم» را به ارمغان میآورد. کیف پول الکترونیک مزیتهای محیطزیستی نیز دارد؛ برای مثال در اردکان یزد با فروش گاز مازاد مردم به صنایع، کیف پول مردم را شارژ میکنند. از این روش میتوان برای کاهش مصرف انرژی نیز استفاده کرد.»
نقش کیف پول در بیمه
بهشتیان با اشاره به این نکته که در ایران بانکها شرکت بیمه راهاندازی میکنند؛ در حالی که این روند در جهان برعکس است، گفت: «دلیل این اقدام این است که در ایران بهای تمامشده پول برای بیمه ارزانتر از بانک است. کیف پول با تجمیع این وجوه میتواند قدرت پول کمهزینه را در شرکتهای بیمه چندبرابر کند.»
او خاطرنشان کرد: «اگر صنعت بیمه بر حوزه کیف پول تمرکز کند، میتواند این بازی را در ایران متحول کند.»
هوشمند نیز در پایان این میزگرد بیان کرد: «همیشه حضور رگولاتور بد نیست. در برخی حوزهها حضور رگولاتور باعث سروسامان گرفتن میشود. ممکن است با حضور رگولاتور در حوزه کیف پول الکترونیک هم اوضاع بهبود یابد.»
به گفته او، اکنون حدود ۷۰ درصد تراکنشها خرد؛ یعنی زیر دویست هزار تومان هستند و درآمد زیادی برای شبکه پرداخت به همراه دارند. شاید دلیل بیتوجهی به کیف پول الکترونیک ترس از کاهش درآمدها باشد.