چرا کارت اعتباری به جای پول نقد در جهان جا افتاده است؟

قبل از پاسخ به این سوال که چرا کارت اعتباری به جای پول نقد در جهان جا افتاده است؟ بگذارید نگاهی بیاندازیم به چیستی کارت اعتباری؛ کارت اعتباری یک کارت پلاستیکی که روی آن نام صاحب کارت و شماره‌اش ثبت شده و پشت آن نوار مغناطیسی حاوی اطلاعات مهم شخص است، اینک به یک وسیله مهم کسب و کار و تجارت –تجارت الکترونیک- تبدیل شده است.

داشتن کارت اعتباری به این معناست که مؤسسات یا بانک‌هایی وجود دارند که به افراد اعتبار می‌دهند و براساس این اعتبار فرد می‌تواند بدون اینکه پول نقد بپردازد کالایی را خریداری کند و از این امکان برخوردار شود که به جای آنکه هزینه کالا را‌‌ همان آن بپردازد، به مرور زمان و به اقساط آن را بپردازد. به عبارتی پرداخت پول به فروشنده با شرایط آسان‌تر برای مشتری تضمین می‌شود و به پولی که به عنوان اعتبار نزد بانک است نیز دست نمی‌خورد.

در ایران بیشتر بانک‌هایی که مردم با آن‌ها زیاد سر وکار دارند، کارت اعتباری نمی‌دهند. در حال حاضر کاربرد بیشتر کارت‌های بانکی تنها به استفاده از باجه‌های خود‌پرداز محدود می‌شود و این کارت‌ها بسیاری از ویژگی‌های کارت‌های اعتباری را ندارد.

اینکه فردی با نشستن پشت رایانه کالای مورد نظرش را انتخاب کند و با فشاردادن دکمه‌ای هزینه آن را بپردازد و یا با رایانه بلیت هواپیما و قطار و اتوبوس تهیه کند و یا خودرویی کرایه کند و یا هتل رزرو کند و… از مزایای داشتن کارت اعتباری است. برخی از کشورهای جهان این روش رایجی برای استفاده از کالا و خدمات است. به این ترتیب که فرد با ارائه شماره کارت اعتباری‌اش به شرکت‌های ارائه کننده خدمات مربوط به کارت‌های اعتباری، هزینه کالا و خدمات را از طریق آن‌ها به فروشندگان پرداخت می‌کنند.

 .

کارت اعتباری چگونه کار می‌کند؟

اولین کارت‌های اعتباری جهان که با آن‌ها می‌شد در بده بستان‌ها و هنگام خرید از فروشگاه‌ها پول جابه جا کرد توسط شرکت‌ها به وجود آمدند. این شرکت‌ها که هنوز هم در جهان به فعالیتشان ادامه می‌دهند از مشتریانشان مبلغ عضویت سالانه دریافت می‌کنند و هر چند مدت یک بار برای آن‌ها صورت حساب می‌فرستند. اما بزرگ‌ترین سیستم‌های کارت اعتباری توسط بانک‌ها رواج پیدا کردند. در این سیستم‌ها این بانک است که کارت صادر می‌کند و هر یک از دارندگان کارت اعتباری نزد بانک‌ها حساب دارند. بانک‌ها هم برای دارندگان کارت اعتباری صورتحساب می‌فرستند و در صورتی که فرد در حسابش پول یا اعتبار کافی نداشته باشد از او می‌خواهند که حسابش را تکمیل کند. ولی مشهور‌ترین کارت‌های اعتباری در سطح ملی و سپس بین المللی زمانی شکل گرفتند که بانک‌ها به این نتیجه رسیدند که لازم است سیستم‌های مالیشان را به هم متصل کنند تا مردم عادی به راحتی بتوانند با کارت اعتباری از همه جا خرید کنند.

در کشور ما هم حرکت‌های محدودی در این زمینه انجام شده است. به عنوان مثال بسیاری از فروشگاه‌ها به ویژه فروشگاه‌های زنجیره‌ای کارت خوان دارند و با کارت بعضی از مؤسسات می‌توان کالا خریداری کرد. فروش اینترنتی بلیت‌های برخی از شرکت‌های هواپیمایی و قطار‌ها هم با کارت شروع شده است.

 .

فایده‌های کارت اعتباری

در بسیاری از کشور‌ها مردم برای خرید از فروشگاه و سوپرمارکت گرفته تا پمپ بنزین از کارت اعتباری استفاده می‌کنند. در کشورهایی که کارت اعتباری جا افتاده کارت اعتباری مانند شناسنامه است. چنان که می‌توان با ارائه شماره کارت اعتباری خود به یک هتل در آن هتل اتاق رزرو کرد. قوانین مربوط به نحوه استفاده از این کارت‌ها هم بسیار مشخص و محکمند.

به طوری که اگر فردی با شماره کارت اعتباری اتاقی را در هتل رزرو کند و در موعد مقرر به هتل نرود، قانون به صاحب هتل حق می‌دهد از حساب او برداشت کند و اگر مشتری قرارداد را به موقع فسخ کند و هتل دار به ناحق پول را از حساب او برداشت کرده باشد، قانون حق را به مشتری می‌دهد.

همچنین در این کشور‌ها افراد از طریق اینترنت کار بورس و تجارت انجام می‌دهند. همه این‌ها مستلزم سیستم‌های امنیتی پیشرفته است که در آن‌ها هم بانک‌ها و هم دولت شرکت دارند و سیستم اینترنتی به اندازه‌ای امن می‌شود که افراد با خیال راحت تجارت می‌کنند. همین طور سیستم‌های بیمه‌ای به قدری قوی است که اگر فردی توانست خرابکاری و سوء استفاده کند، ضررهای افراد دیگر جبران می‌شود.

به این ترتیب بالا رفتن ضریب امنیتی برای حفظ اطلاعات کارت‌های اعتباری ضروری است. این موضوع اعتماد مردم را برای استفاده از کارت‌های اعتباری به ویژه در تجارت الکترونیک بالا می‌برد.

 .

چرا کارت اعتباری به جای پول نقد در جهان جا افتاده است؟

هر چند که به کارگیری کارت اعتباری در همه جا و همه وقت، دقت و عزم زیادی می‌طلبد ولی مزایای استفاده از کارت‌های اعتباری به حدی زیاد است که به مشکلات گسترش دادن آن می‌ارزد.

این مزایا به قدری زیاد بوده است که از دهه ۱۹۲۰ شرکت‌های خصوصی مثل هتل‌ها و شرکت‌های نفتی آمریکایی مشتریانشان را به استفاده از کارت اعتباری تشویق می‌کردند و بعد از جنگ جهانی دوم نیز سادگی استفاده از این کارت‌ها به استفاده از آن‌ها بعدی جهانی داد.

همین که افراد بتوانند از سایت‌های فروش آنلاین کالایشان را خریداری کنند، ـ البته در شرایط امن که اطلاعات شخصیشان لو نرود ـ به جای حمل ارز در سفرهای خارجی از کارت اعتباری استفاده کنند، مجبور نباشند پول نقد با خود جابه جا کنند و دائم مراقب سرقت از جیب یا کیفشان باشند و یا از تقلبی بودن پول‌ها بترسند یا خطر اختلاس کاهش یابد و دولت هر سال مجبور نباشد هزینه زیادی را صرف چاپ اسکناس کند، همه از مزایای کارت اعتباری است. ضمن اینکه کارت اعتباری می‌تواند با تسهیل تجارت، میزان معاملات را افزایش دهد. چرا که در جهان امروز تجارت، به ویژه تجارت الکترونیک وابسته به کارت اعتباری است.

منبع: وبلاگ بانکداری الکترونیک