پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
گفتوگو با مدیرعامل هیتوبیت درباره خودتنظیمگری / در مبحث خودتنظیمگری بهتر است نیمه پر لیوان را ببینیم
نگار حاتمی / صالح خواجهدلویی، مدیرعامل صرافی رمزارزی هیتوبیت در مصاحبهای با استودیو راهکار در رویداد ۹ ژانویه به سؤالاتی درباره موضوع خودتنظیمگری در اکوسیستم رمزارزی پرداخت.
او در پاسخ به این سؤال که آیا موضوع SRO صرفاً یک فانتزی است یا میتواند واقعی باشد، گفت: «SRO میتواند فرم راهکار داشته باشد یا برود در مجلس تا تصویب شود و توسط بانک مرکزی ابلاغ شود. هر لحظه یک تکنولوژی جدید به اکوسیستم رمزارزی اضافه میشود؛ مثلاً موضوع توثیق رمزارز در چند ماه اخیر تبدیل به یک موضوع جذاب شده است. با این شرایط امکان قانونگذاری کلی در این اکوسیستم وجود ندارد چون نمیتوان چهارچوب برای آن در نظر گرفت و قابل پیشبینی نیست. نمیتوان مدام هم قانون را بازبینی کرد.»
او درباره تجربههای موفقیتآمیز این حوزه در ایران بیان کرد: «تنظیمگری کجا به وجود میآید؟ کجا نیاز به خود تنظیمگری وجود دارد؟ جایی که تغییرات زیاد است و نیاز باشد از خود تکنولوژی کمک بگیریم که خود را قانونمند کند. همچنین فضایی که بخواهد رشد انفجاری داشته باشد. تا به حال فقط رمزارز را داشتیم و تجربه دیگری نداریم که بگوییم چرا برای آن فضا خودتنظیمگری را اجرا نکردیم. اکوسیستم رمزارزی پتانسیل این را دارد که برای قانونگذاری آن سراغ چهارچوبهای بانک مرکزی نرویم.»
قوانین سنتی؛ مانعی برای پویایی اکوسیستم رمزارزی
خواجهدلویی درباره طرحی که مجلس برای اکوسیستم رمزارزی ارائه کرده و از ستادی به اسم رمزارزش نام برده است گفت: «بدون تعارف اگر از جنس قوانین تصویب شود پویایی را از این اکوسیستم خواهد گرفت، زیرا آن چیزی که در این طرح نیامده باشد باعث سردرگمی افراد میشود که نمیدانند اجازه چه کاری دارند و چه کاری ندارند و در نتیجه رفتار سلیقهای به وجود میآید. در کمیتهای که مجلس معرفی کرده هیچ جایی برای تشکلها و کسبوکارها در نظر گرفته نشده و باز هم کسبوکارها پشت درهای بسته میمانند.»
او همچنین ادامه داد: «SRO میگوید ما یک تجربهای داریم و به جایی رسیدهایم و پویایی در SRO وجود دارد. همین 10، 12 نهادی که شما میفرمایید در SRO هم هستند و بهعنوان لایه بالای کمیته قرار دارند، اما الزامات باید اجراپذیر باشد، هر لحظه بهروز باشد و قابلیت نظارت درست داشته باشد و بازه انطباق برای آنها تعریف شود که در قانون نمیبینیم.»
خودتنظیمگری؛ مسیر درست رگولاتوری رمزارزها
مدیرعامل هیتوبیت درباره خودتنظیمگری و نهاد رگولاتوری حوزه رمزارز بیان کرد: «SRO یکسری الزام است که به اسم الزامات پلیس فتا معرفی شده، اما الزامات ستاد ساماندهی بوده است. نسخهای که ابلاغ شد، حالا بهبود داده میشود و اصلاحاتی روی آن انجام شده است. اگر این الزامات از سمت مجلس ابلاغ میشد، قابلیت اجرا نداشت و اکوسیستم را قفل میکرد و نمیشد تغییرش داد.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا تابهحال خودتنظیمگری به اجرا رسیده یا خیر، گفت: «بله. در حال حاضر بهبود اتفاق میافتد. مواردی در همین الزامات ابلاغشده به صرافیها پذیرفته شده که قدرت اجرایی نداشته، مانند بحث تضامنی بودن، صدور فاکتورهای رسمی و عدم شفافیت بعضی از ادبیاتهایی که به کار رفته است. اگر به سمتی برویم که SRO الزامات اجراپذیری را منتشر کند و بگذاریم تشکلها که طبیعتاً صرافیهای رمزارزی نیز عضو آنها هستند بر امور نظارت کنند، مسیر درست پیش میرود که پویایی دارد و فضای انحصار را از بین میبرد. SRO میگوید هر کس که مایل به فعالیت در این حوزه است اجازه فعالیت دارد.
SRO؛ چیزی فراتر از اعطای مجوز
خواجهدلویی درباره امکان ورود صرافیهای جدید مطرح کرد: «به نظر من اگر درست فعالیت کند، میتواند این کار را انجام دهد. الان در خود کمیتههای تنظیمگری که در انجمن بلاکچین وجود دارد به تعداد قابل توجهی از کسبوکارها برای درگاههای پرداخت نامه خودتنظیمگری اعطا شده است. برای خودتنظیمگری باید سه نهاد به بالا باشند که الان نیز همین اتفاق افتاده، اما تعامل مهم است. قانون اگر تصویب شود دیگر خیلی سخت قابل تغییر است. اگر یک اتفاق جدید دیگر در حوزه رمزارز بیفتد، نمیتوان گفت فعلاً پیش ببریم تا ببینیم بعداً چه تصمیمی میگیریم؛ مانند کاری که در محدودیت 25میلیونی گذاشته شد.»
به عنوان سؤال آخر نیز مطرح شد که آیا SRO در حد مجوزدهی به صرافی رمزارز است یا فراتر از آن، که خواجهدلویی پاسخ داد: «گام اول آن صرافی رمزارز است. مجوزدهی اصلاً کار SRO نیست، اما به آن کمک میکند نظارت را تسهیل کند و نقشه راه اکوسیستم را طراحی کند. باید با دید کمکی به آن نگاه کنیم و از ظرفیتهای آن استفاده کنیم. به نظر من بهتر است در مبحث خودتنظیمگری نیمه پر لیوان را ببینیم.»