پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
«پیمان» رونمایی شد / تجربه سرمایه‌گذاری مشترک فرابوم و نارون در صنعت پرداخت
مراسم رونمایی از «پیمان» سه‌شنبه شب در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن و با حضور جمعی از فعالان حوزه فین‌تک و بانکداری نوین برگزار شد. پیمان با سرمایه‌گذاری مشترک فرابوم و کارآفرینی نارون در صنعت فین‌تک متولد شد. پیمان یکی از محصولات اصلی فرابوم به شمار می‌رود و از سال گذشته با رشد چشمگیر تراکنش‌های پرداخت مستقیم از یک محصول تبدیل به یک شرکت مستقل در حوزه فین‌تک شد.
از بانکداری باز تا پرداخت مستقیم در ایران
در سال ۱۳۷۲ اولین گوشی‌های موبایل وارد ایران شد. در دهه ۷۰ تحولات عظیمی در زیرساخت بانکی کشور رخ داد. اواخر دهه ۸۰ اولین تراکنش موبایلی در ایران انجام شد. در دهه ۹۰ با افزایش دسترسی به گوشی‌های هوشمند و اینترنت همراه استفاده از خدمات پرداخت الکترونیک نیز بیشتر شد. یکپارچه‌سازی درگاه‌های پرداخت با سامانه شاپرک در سال ۱۳۹۱ آغاز شد. رشد چشمگیر استارتاپ‌های حوزه فین‌تک در اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور منجر به ظهور اپلیکیشن‌های متنوعی در زمینه پرداخت الکترونیک شد.
سپس مفهوم بانکداری باز بر سر زبان متخصصان حوزه فین‌تک افتاد. به‌تدریج ضریب نفوذ گوشی‌های هوشمند در جامعه شدت گرفت و با رشد سریع شبکه‌های اجتماعی میل مردم به تغییرات و غیرحضوری شدن فرایندها افزایش یافت. در اواخر دهه ۹۰ روند احراز هویت نیز غیرحضوری شد. اولین پلتفرم بانکداری باز با نام فرابوم در دهه ۹۰ در ایران تأسیس شد و به‌عنوان یکی از اولین راهکارها سرویس دایرکت‌دبیت را راه‌اندازی کرد.
اولین تراکنش پرداخت خودکار در سال ۱۳۹۸ مربوط به عوارض جاده‌ای بود. همزمان محصول پرداخت مستقیم پیمان متولد شد. این راهکار طی سال‌های بعد رشد چشمگیری داشت. اگرچه پرداخت مستقیم در ایران نوپاست، اما پیشینه آن به کشورهای آلمان و بریتانیا بازمی‌گردد و سال‌هاست به‌عنوان روشی سریع، راحت و مطمئن برای پرداخت‌های روزانه به کار می‌رود. پیمان به‌عنوان اولین ارائه‌دهنده خدمت پرداخت مستقیم در ایران در مدت کم فعالیت خود دستاوردهای خوبی داشته است.
نسل سوم ابزارهای پرداخت در مسیر هوشمندسازی
ولی‌الله فاطمی، مؤسس شرکت توسن با اشاره به اینکه در ایران حرکت حوزه پرداخت در ریل استراتژیک درستی قرار ندارد، بیان کرد: «حوزه پرداخت در کشور همسو با جهان نیست. در حالی که جهان به سوی کردیت رفته، در ایران بخش عظیمی از فعالیت‌ها در حوزه دبیت پیش رفته است. کردیت و دبیت تفاوت چشمگیری با یکدیگر دارند، برای مثال امنیت در دبیت بسیار پایین‌تر از کردیت است. یکی از آرزوهای شخصی من جا انداختن فرهنگ استفاده از حساب به جای کارت دبیت در ایران است تا کاربر و مشتری بتواند لذت استفاده از کردیت را ببرد.»
وی افزود: «کردیت مفهوم اعتبار و امتیاز را تجلی می‌کند. در این حالت کاربر برای پرداخت‌های دو هزار تومان نیاز به زدن چند دکمه و گرفتن رمز پویا از بانک ندارد. استفاده از فناوری OTP یا رمز یک‌بارمصرف در بانک مرکزی سخت بود و هزینه‌های بسیاری به بانک‌ها تحمیل کرد. مسیر سختی را طی کردیم تا این مفهوم جابیفتد و استفاده از آن نیز هیچ لذتی نداشت. فضای اکوسیستم دیجیتال بسته است و هیچ چیزی از آن خارج نمی‌شود. یک کاربر در یکی از تراکنش‌های مالی خود شناسایی می‌شود پس چرا باید برای انجام هر تراکنش مالی هویت خود را ثابت کند؟»
مؤسس شرکت توسن با بیان اینکه در پیمان اعتبارسنجی و اصالت‌سنجی کاربر یک بار انجام می‌شود، اظهار کرد: «۸۰ درصد از پرداخت‌های یک کاربر از سایت‌هایی است که به صورت مکرر از آن خرید انجام می‌دهد. اساس پیمان بدون کلیک بودن آن یا در نهایت یک بار کلیک کردن است. کارت بانکی برای خریدهای حضوری به وجود آمد، وقتی خرید به صورت غیرحضوری انجام می‌شود چرا باید اطلاعات آن کارت داده شود؟ پرداخت‌ها باید بدون کارت انجام شود و در سیستم‌های بانکی پرداخت‌های اکانت بیس تعریف شود. نسل سوم ابزارهای پرداخت مبتنی بر هوشمندسازی است و دایرکت‌دبیت نیز یکی از همین ابزارهای پرداخت هوشمند است.»
فاطمی با تأکید بر اینکه در فضای پرداخت باید تنوع بالایی وجود داشته باشد، گفت: «انواع مختلفی از مشتری و کاربر وجود دارد و ارائه‌دهندگان خدمات باید برای تمامی سلایق، سرویس و خدمات پرداخت عرضه کنند تا درصد موفقیت عملکردشان بالا رود. دایرکیت‌دبیت میزان تراکنش‌های موفق را تا ۷۵ درصد افزایش می‌دهد. این امر بدین معناست که شانس خرید مشتری بیشتر است. یک روش پرداخت موفق باید در کوتاه‌ترین مدت ممکن خرید را برای مشتری انجام دهد.»
وی افزود: «اگر از حوزه کارت و اطلاعات امنیتی روی آن دل بکنیم، وارد لایه جدیدی از خدمات بانکی می‌شویم که نه‌تنها منجر به سهولت کار برای مشتری و فروشنده می‌شود بلکه باعث تولد مدل‌های کسب‌وکاری جدیدی نیز خواهد شد. وقتی یک مسیر پرداخت به‌عنوان مسیری کم‌خطر و ایمن شناسایی می‌شود، پرداخت در آن مسیر باید بدون نیاز به تأیید انجام شود.»
مؤسس شرکت توسن با بیان اینکه دایرکت‌دبیت زمان پرداخت را از ۴۷ ثانیه به سه ثانیه رسانده است، اظهار کرد: «پرداخت مستقیم امنیت کاربر را به صورت چشمگیری افزایش می‌دهد. تاکنون تمام اعتمادهای کاربران یکطرفه بوده است؛ در هر تراکنش باید به بانک ثابت شود که خود کاربر در حال خرید است. این امر در فضای دیجیتال بسیار دست‌وپاگیر است. وقتی تمامی بازیگران در اکوسیستم شناسایی می‌شوند، نامتقارنی در اعتماد معنایی ندارد.»
فاطمی در انتها خاطرنشان کرد: «اصالت‌سنجی باید یک بار انجام شود تا اعتماد بین دو مشتری و بانک ایجاد شود، سپس پرداخت‌ها به صورت امن و سریع صورت بگیرد. در حال حاضر روش‌های درآمدی برای بانک‌ها بسیار دشوار شده و ابزارهای پرداختی نوین می‌تواند با ایجاد ارزش افزوده باعث درآمدزایی‌های جدید شود. اکانت بیس‌شدن به معنای هویت‌دار شدن است؛ در حالی که کارت بانکی تنها یک ابزار پرداخت است.»
تسهیل پرداخت برای کاربر با پیمان
در ادامه این مراسم عباس اسپید، عضو هیئت‌مدیره کارگزاری آگاه بیان کرد: «کارگزاری آگاه از ابتدا بزرگ نبود و محدودیت‌های خاص خود را داشت. با رشد شرکت، چابکی و حرکت مجموعه کند شد اما علاقه به نوآوری‌های جدید همچنان در کارگزاری آگاه وجود داشت که در نهایت باعث تأسیس شرکت کارآفرینی نارون شد. وی‌سی «آگاه» نیز تحت عنوان وی‌سی «ونچرز» تأسیس در همین راستا راه‌اندازی شد. با همکاری فرابوم وارد حوزه پرداخت شدیم. نوآوری در حوزه پرداخت بسیار دشوار است؛ با این حال فرابوم هیچ‌گاه تلاش نکرد که ایده‌های نوآورانه خود را محصور نگه دارد و تمرکز اصلیش ایجاد ارزش افزوده از محصول بود.»
وی افزود: «پیمان بستر پرداخت را برای کاربر تسهیل می‌کند. اگر سرویسی پرداخت را برای کاربر راحت و سریع انجام دهد، کسب‌وکارها حاضر به پرداخت هزینه برای به‌کارگیری آن بستر هستند. به‌عنوان سرمایه‌گذار علاقه زیادی به موفقیت این همکاری دارم اما انگیزه دیگری نیز وجود دارد. بر این باورم که با کمک یکدیگر می‌توانیم کارهای بسیاری در اکوسیستم انجام دهیم. امیدوارم پیمان این مسیر سخت اما روشن را پیش برود.»
پیمان؛ ارمغان درآمدزایی پایدار برای کسب‌وکارها
مهدی معرفتی، نایب‌رئیس هیئت مدیره پیمان به تشریح فعالیت این ابزار مالی پرداخت: «پیمان در سال ۱۳۹۸ شروع به کار کرد و در ابتدا میانگین تراکنش‌ها در ماه ۵۸ مورد بود. در سال ۱۳۹۹ تعداد تراکنش‌ها تا حدی بهبود یافت، اما از سال ۱۴۰۰ به بعد استفاده از پیمان گسترش یافت و در حال حاضر به بیش از ۸۵ هزار تراکنش در ماه رسیده که این امر حاکی از جلب اعتماد کاربران است. با پیمان سه روش پرداخت آنی، پرداخت خودکار و پرداخت شارژ را وارد اکوسیستم کردیم که هر یک ارزش افزوده‌ای را برای کسب‌وکارها به ارمغان آورده است.»
وی افزود: «استفاده از دایرکت‌دبیت باعث افزایش وفاداری مشتریان به اکوسیستم می‌شود و از سوی دیگر درآمدی پایدار را برای کسب‌وکارها به همراه دارد. در حالت عادی برای پرداخت باید اطلاعات بانکی را وارد سایت کنیم و چندباری کلیک کنیم، اما در پیمان نیازی به این کارها نیست. در پیمان ۹۱ درصد از پرداخت‌ها موفق است، نرخ ماندگاری مشتریان هشت‌برابر می‌شود و زمان تراکنش از ۸۰ ثانیه به سه ثانیه رسیده است. در حال حاضر هفت میلیون شماره موبایل یکتا، ۸۳۰ هزار کدملی در پیمان فعال است.»
نایب‌رئیس پیمان با بیان اینکه سهم این پلتفرم از تراکنش‌های شاپرک ۰.۵ درصد است، گفت: «پیش‌بینی می‌شود این آمار در سال ۱۴۰۴ به پنج درصد برسد. امکان پرداخت قبوض، بیمه و بورس، خیریه‌ها، استفاده از لندتک و پلتفرم‌های تخفیفی ازجمله ظرفیت‌هایی است که در آینده به پیمان اضافه خواهد شد. معرفی راهکارهای مستقیم توسط بانک‌ها، افزودن ویجت پرداخت مستقیم در پلتفرم‌های بانکی، طراحی کمپین‌های مشترک با پذیرندگان و طراحی مدل‌های تشویقی برای مشتریان از جمله اقداماتی است که پیمان برای فرهنگ‌سازی استفاده از پرداخت مستقیم در کشور انجام خواهد داد.»
معرفتی در انتها خاطرنشان کرد: «آمار جهانی پرداخت مستقیم نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۴۳ میلیارد تراکنش در اتحادیه اروپا انجام شده که نسبت به سال ۲۰۲۱ حدود ۸.۸ درصد رشد داشته است. براساس آمار انجمن جهانی پرداخت، در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۴۳ میلیارد پرداخت مستقیم در دنیا انجام شده که نسبت به سال قبل آن ۱۰ درصد رشد داشته است. این امر خبر از محبوبیت این فناوری مالی میان کاربران می‌دهد.»
رشد ۴۴درصدی استفاده از پرداخت مستقیم در اسنپ‌پی
آربی باغومیان، مدیر ارشد محصول اسنپ‌پی در ادامه این مراسم بیان کرد: «اسنپ‌پی بازوی مالی گروه اسنپ است. در اسنپ دو ویژگی اصلی مورد توجه است؛ ابتدا فراهم کردن سرویس‌هایی که نیازهای روزانه کاربر را رفع کند و ایجاد مسیر پرداخت امن برای کاربران تا به راحتی بتوانند تراکنش مالی خود را برای دریافت خدمت و کالا انجام دهند. دایرکت‌دبیت نه‌تنها منجر به امن شدن روند خرید می‌شود بلکه روند پرداخت‌ها را برای فروشنده منظم‌تر و برای کاربر سریع‌تر می‌کند. با استفاده از این روش اطلاعات بانکی بین کاربر و بانک می‌ماند و در سایت‌های دیگر نمی‌ماند؛ بنابراین احتمال سرقت اطلاعات نیز کاهش می‌یابد.»
وی افزود: «اسنپ‌پی طی پنج ماه اخیر و با فعال‌سازی دایرکت‌دبیت، شاهد رشد ماهانه ۴۴درصدی در تعداد تراکنش‌ها و ۴۲درصدی در تعداد ثبت‌نامی‌ها بوده است(در پنج ماه اخیر ۶برابر شده است). ۷۰ درصد از کاربرانی که سرویس اسنپ‌پی را فعال کردند حداقل یک دایرکت‌دبیت داشته‌اند. حدود ۵۰ درصد از پرداخت‌ها در اسنپ‌پی با دایرکت‌دبیت انجام می‌شود که خبر از جذابیت این ویژگی در میان کاربران می‌دهد. اضافه کردن بانک‌های بیشتر و امکان استفاده از دایرکت دبیت برای تمامی ونچرزهای اسنپ از اقداماتی است که در آینده‌ای نزدیک در این پلتفرم پیاده‌سازی می‌شود.»
پیمان با بیش از یک میلیون کاربر فعال، به‌عنوان نخستین و بزرگ‌ترین ارائه‌کننده دایرکت‌دبیت در ایران، این راهکار را برای مشتریان 13 بانک کشور در بیش از 100 کسب‌وکار آنلاین به‌طور مستقیم و هزاران اپلیکیشن به‌طور غیرمستقیم فراهم کرده است.