پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
این نوشتار بدنبال آن است که به مشتریان بانک‌ها درباره خطرات احتمالی استفاده از خودپرداز اطلاع رسانی کند و همچنین راه‌های محافظت در برابر این خطرات را معرفی نماید. این مستند بخش اول خطرات استفاده از خودپرداز است و در مطالب آتی بخش‌های بعدی معرفی خواهند شد.
مشتریان بانک‌ها به استفاده از خودپرداز اطمینان نموده و همچنین به آن وابسته شده‌اند و این دستگاه‌ها نیازهای مختلفی از آنها را برطرف می‌کند که می‌توان به خدماتی نظیر برداشت وجه، انتقال وجه، کنترل مانده حساب، دریافت صورتحساب و سایر موارد اشاره نمود اما در عین حال این ابزارها می‌توانند در معرض خطر و ریسک تقلب قرار گیرند.
.
انواع تکنیک‌های تقلب در خودپرداز
- سرقت کارت
- دستکاری دستگاه
.
روش اول: سرقت کارت
در روش اول سارقان از روش‌های مختلفی به منظور سرقت کارت مشتریان استفاده نموده که می‌توان به تکنیک‌های زیر اشاره کرد:
- بعضی از سارقان از قلابی در خودپرداز به منظور جلوگیری از برگشت کارت به مشتریان استفاده می‌کنند.
- در برخی مواقع وسیله‌ای را در بخش کارت‌خوان دستگاه قرار داده و از برگشت کارت به مشتریان جلوگیری می‌کنند.
- معمولا سعی می‌کنند که تا حد ممکن به مشتریان نزدیک شده تا رمز عبور وارد شده را ببینند.
- برخی از این سارقان به مشتریان پیشنهاد کمک می‌کنند و در حین کمک به مشتریان رمز آنها لو می‌رود.
- سارقان سعی می‌کنند مشتریان را متقاعد نمایند که کارت آنها توسط دستگاه ضبط شده است.
.
راه‌های جلوگیری از به سرقت رفتن کارت
- بانک‌ها می‌توانند از طریق نظارت بر دستگاه‌های خودپرداز و مانیتور کدهای خطای ایجاد شده تا حد زیادی جلوی این تقلب را بگیرند.
- افزایش تعداد خطاهای مربوط به دستگاه خودپرداز در بخش کارت‌خوان می‌تواند نشان از وقوع تقلب در این دستگاه داشته باشد.
- بانک‌ها می بایستی آگاهی و اطلاعات مشتریان و کارمندان خود را در زمینه تقلب‌ها و نحوه جلوگیری از آنها افزایش دهند.
- مشتریان نبایستی هرگز رمز خود را در مقابل سایر افراد وارد نمایند.
.
روش دوم تقلب: دستکاری دستگاه
در روش دوم سارقان از روش‌های مختلفی به منظور کپی نمودن اطلاعات کارت مشتریان استفاده می‌کنند که می‌توان به تکنیک‌های زیر اشاره نمود:
- این روش به صورت متداول استفاده می‌شود و به منظور خواندن و کپی نمودن اطلاعات کارت استفاده می‌شود.
- دستگاه‌ها و ابزارهایی توسط سارقان به منظور خواندن و کپی نمودن اطلاعات بخش مغناطیسی کارت استفاده می‌شود.
- دستگاه‌های استفاده شده بدین منظور دارای اندازه کوچکی بوده و به اندازه کارت هستند.
- این دستگاه‌ها می‌توانند اطلاعات حدود 200 کارت را نگهداری کنند.
- اطلاعات مربوط به شماره کارت و همچنین کدهای تایید کننده را نگه می‌دارند.
- مشتریان فکر می‌کنند که این دستگاه بخشی از دستگاه خودپرداز است.
.
راه‌های جلوگیری از تقلب دستکاری دستگاه خودپرداز
- افزایش آگاهی مشتریان، کارمندان شعبه و تکنسین‌های خودپردازها
- توجه به جزئیات دستگاه خودپرداز مانند نوار چسب و یا مورد مشکوکی در نزدیکی کارت‌خوان مربوط به دستگاه خودپرداز.
- مشتریان و کارمندان بانک می‌بایستی به نکاتی مانند سرعت حرکت کارت در کارت‌خوان، یا صدای دستگاه و لرزش در حین ورود کارت توجه نموده و وجود علایم غیر طبیعی می‌تواند نشان از تقلب دستگاه خودپرداز داشته باشد.
- نصب یک سیستم هشدار دهنده برای اعلام هشدار در صورت وجود موارد مشکوک.
- استفاده از کارت‌های دارای تراشه به جای استفاده از کارت‌های دارای نوار مغناطیسی.
محسن معظمی گودرزی / کارشناسی ارشد امور اقتصادی
