پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
در گفتوگو با سعید احمدیپویا به بهانه رویداد نهم ژانویه بررسی شد / از توکنایز کردن آثار هنری تا مولدسازی املاک راکد بانکها
نیلوفر نادری / سومین رویداد نهم ژانویه که بستری برای گردهمایی فعالان رمزارز و بلاکچین ایران است، در نوزدهم و بیستم دیماه توسط کارخانه نوآوری رسانه راهکار برگزار میشود. این رویداد یکی از مهمترین رویدادهای حوزه بلاکچین و رمزارز است و این امکان را برای افراد فراهم میکند تا با جمع شدن زیر یک سقف درباره وضعیت، چالشها و چشماندازهای این حوزه صحبت کنند. ما در رسانه رمزارز برآنیم تا قبل از برگزاری این رویداد به سراغ فعالان این حوزه برویم و از آنها درباره تغییرات رمزارزها در یک سال گذشته و مسائلی که میخواهند در این رویداد مطرح شود، بپرسیم. در ادامه گفتوگوی ما با سعید احمدیپویا، مدیرعامل شرکت ققنوس را میخوانید.
تجربه موفق توکنایز کردن نقاشی کهکشان راه شیری
شرکت ققنوس، یکی از شرکتهای متمرکز بر حوزه توکن و بلاکچین است که اخیراً وارد توکنسازی آثار هنری نیز شده است. سعید احمدیپویا، مدیرعامل بنیاد ققنوس درباره این تجربه میگوید: «ما فعالیتهای خود در زمینه اقتصاد هنر و انافتی را با کتابخانه ملی ایران جلو بردیم و به سمت آثار خطاطی رفتیم. به این منظور، قراردادی بین ققنوس و کتابخانه ملی منعقد شد که بر اساس آن، تصمیم گرفته شد تا هر یک از توکنهای انافتی را که با عنوان توکن بیتا صادر میشود، بهعنوان قبض انبار آثار هنری در نظر بگیرند. بعد از آن شرکت بیتا را که زیرمجموعه ققنوس است تأسیس کردیم و از این طریق فعالیتهایمان در زمینه توکنسازی آثار هنری را گسترش دادیم. ما برای طیف وسیعی از آثار هنری توکن انافتی و توکنهای افراز ایجاد کردیم. یکی از تجربههای موفق ما در این زمینه به نقاشی معروف آقای محمود زندهرودی که کهکشان راه شیری نام دارد، برمیگردد. افراز کردن توکن این نقاشی با پایه یک میلیارد تومانی انجام شد و هر توکن ارزشی معادل ۱۰ هزار تومان داشت. این نقاشی وارد حراج تهران شد و با پایه یک میلیارد و شش میلیون تومانی ارائه شد و هر توکن ۱۰ هزار تومانی با ارزش ۱۶ هزار تومان عرضه شد که تجربه بسیار دلچسب و موفقیتآمیزی بود. فردای روز عرضه توکنها وقتی خودم به سایت رفتم تا یکی از توکنها را خریداری کنم، متوجه شدم که تمام آنها در نیمه اول روز اول به فروش رفته است. این اتفاق به ما نشان داد که بازار هنر پتانسیلهای بسیار زیادی دارد.»
جلوگیری از پولشویی در بازار هنر
مدیرعامل شرکت ققنوس معتقد است که بازار هنر در کنار جذابیتها و پتانسیلهایی که دارد، با ریسکهایی از قبیل پولشویی نیز روبهروست که استفاده از بلاکچین میتواند آن را صفر کند و در این خصوص اظهار میکند: «در این روش، تمام تراکنشها ثبت شده و خیال ناظر بازار از بابت پولشویی راحت است و به راحتی میتواند گزارش عملکردی را که باید، ارائه دهد و همین مسائل است که ورود به این بازار را جذاب میکند. توکنهایی که توسط ققنوس ارائه میشوند، پشتوانه دارند و به همین جهت میتوانند توثیق نیز شوند و این یکی از نقاط قوت ماست. ما به اینکه یک اثر هنری در کجا نگهداری میشود، وضعیت بیمهاش چگونه است و قیمتگذاری آن باید به چه صورتی باشد، حساس هستیم و تمام این موارد را با دقت بالا انجام میدهیم. مخاطب نهایی برای ما بسیار مهم است و هدف اصلی ما این است که مشتری نهایی به سود قابل توجهی برسد. اگر مشتری نهایی آن رضایتی که باید را از ما نداشته باشد، اعتبار ما در بازار خدشهدار میشود و ما این را نمیخواهیم.»
جهانی شدن اقتصاد اشتراکی
جهان به سمت مدلهای اقتصاد اشتراکی حرکت میکند؛ مدلهایی که به افراد با درآمد کم نیز این اجازه را میدهد تا در اقتصاد کشور مداخله کنند و تأثیرگذار باشند. احمدیپویا با اشاره به این مهم بیان میکند: «ما وقتی به فکر تشکیل شرکت ققنوس افتادیم، به این فکر کردیم یکی از کارهایی که میتوانیم انجام دهیم، این است که داراییهای خرد افراد را مدیریت و از این طریق آنها را وارد چرخه اقتصاد کشور کنیم. ما معتقد بودیم که داراییهای خرد افراد به اندازه داراییهای کلان آنها ارزشمند است و باید حفظ و حتی بیشتر شود و توکن همان چیزی است که این امکان را فراهم میکند. طبقه متوسط و طبقات ضعیفتر به فکر این هستند که اندک سرمایه خود را بیشتر کنند و در وضعیت تورمی که دچار آن هستیم، چنین اقدامی شدنی نیست. همچنین این طبقات با روی آوردن به سمت بازار ارز و طلا به وخیمتر شدن وضعیت بازار و گسترش آسیبهای اجتماعی نظیر سرقت دامن میزنند؛ در حالی که اگر به سمت اقتصاد توکن بیایند، برای آنها بهتر است. مولدسازی املاک راکد بانکها نیز یکی دیگر از مأموریتهای ما بود که با خرد کردن این املاک موجبات توانمند شدن صاحبان داراییهای خرد را فراهم میکند.»
توکنایز کردن املاک
بازار املاک یکی از بازارهایی است که به منظور توکنایز کردن مورد توجه قرار گرفته و ممکن است در آینده رونق بگیرد. مدیرعامل بنیاد ققنوس درباره امکان تحقق چنین امری میگوید: «از دهه ۸۰ شمسی، دغدغه رگولاتور این بوده که املاک مازاد بانکها را مولد کند و شرکت فام و بورس املاک و مستغلات نیز به همین دلیل احداث شد. بانکها واسطهگران مالی هستند که املاک غیرمنقول زیادی دارند. این املاک در حال حاضر به اموال مازادی تبدیل شده که باید مولد شوند. طبق آماری که در سال ۱۳۹۹ منتشر شد، چهار درصد از اموال بانکها به همین املاک غیرمولد و مازادی برمیگشت که ارزشی برابر با ۱۲۱ هزار میلیارد داشت و قطعاً این ارزش تاکنون بیشتر نیز شده است. به همین دلیل، رگولاتور طبق ماده ۱۶ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور، بانکها را موظف کرد تا هر سال ۳۳ درصد از املاک خود را مولد کنند. این کار تا جایی جلو رفت، اما با چالشهایی روبهرو بود. یکی از این چالشها این بود که روند قیمتگذاریها شفاف و اصولی نبود. چالش دیگر این بود که معمولاً این مولدسازی، یک ملک را در قالب واحدهای بزرگ ارائه میداد و داراییهای خرد مردم امکان حضور پیدا نمیکرد و تنها اقشار خاصی بودند که میتوانستند در این مولدسازیها شرکت کنند و سود ببرند و شده بودند پایه ثابت این جریان. مسئله دیگری که وجود داشت این بود که اطلاعرسانی جدی هم صورت نمیگرفت و مردم از جزئیات این طرح بیخبر بودند. ما امروز در ققنوس این مشکلات را برطرف کردهایم.»
احمدیپویا اضافه میکند: «یک متر از یک زمین با یک متر دیگر از همان زمین برابر نیست و دارایی ناهمگن به حساب میآید. همچنین، طبق قوانین شما اگر تنها یک متر از یک زمین یا ملک را خریده باشید، میتوانید نسبت به آن ادعا داشته باشید و مالکیت کل ملک را به چالش بکشید. در بلاکچین چیزی حدود ۲۰ درصد از قضیه فناوری است و مابقی به مدل کسبوکار و قوانین برمیگردد و باید حواسمان به ترکیب این سه باشد. در نتیجه، به سراغ برساخت زیرساختهای حقوقی رفتیم که لازم بود؛ بعد از بررسی مدلهای حقوقی موجود در این زمینه در جهان، به این نتیجه رسیدیم که مدل شرکتهای تکدارایی برای ما بهتر است. الان که یکی از املاک بانکها توکنایز شده، امیدواریم که این مسیر باز شده باشد. با این حال، این را میدانیم که هر ملکی متفاوت است و باید برای هر کدام طرح جداگانهای بنویسیم.»
عملکرد جزیرهای ممنوع!
مدیرعامل شرکت ققنوس در ادامه میگوید: «ما خیلی جزیرهای عمل میکنیم و کل سهم اقتصاد دیجیتال از GDP کشور پنج درصد است و همین مقدار هم به تجارت الکترونیک و شرکتهای بزرگی نظیر دیجیکالا برمیگردد. این مسئله باعث میشود نتوانیم آنطور که باید با رگولاتور صحبت کرده و دغدغههایمان را مطرح کنیم. اگر فعالیتهایمان از حالت جزیرهای خارج شود و اکوسیستم توسعه یابد، آنقدر سفره این حوزه گسترده میشود که تا سالهای سال انواع کسبوکارها از آن بهره میبرند. رقیب ما هیچ صرافی و کسبوکار دیجیتالی نیست؛ رقیب ما بازار سنتی است که طلا و ارز میفروشد. در رویداد نهم ژانویه اگر درباره بایدها و نبایدهای توسعه اکوسیستم صحبت کنیم، خیلی خوب است. برای مثال به این بپردازیم که چگونه وقتی یک وزارتخانه یا نهاد تصمیم میگیرد استانداردهای فعالیت در این حوزه را مشخص کند، آن استانداردها را به نفع بخش مشخصی از اکوسیستم مینویسد و به مختصات و نیازهای کل اکوسیستم توجه نمیکند. شکلگیری اکوسیستم و مطالبهگری آن نیز مسئله مهمی است که باید به آن پرداخته شود. در اتاق بسته، استاندارد نوشتن خطاست و خرد جمعی بهتر از فرد عمل میکند.»