پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چند وقت پیش در سایت راه پرداخت مطلبی تحت عنوان ” تعارف را کنار بگذارید، رمز کارت بانکی یک چیز شخصی است / ماجرای رستوران ایتالیایی و کارت‌هایی که خالی شدند” مطالعه نمودم، در این مطلب به یک نوع جدید کلاهبرداری اشاره شده است “خیلی از مالباختگان در زمان حساب صورتحسابشان پای صندوق رفته و با اطمینان و اعتماد به صندقدار کارت بانکی و رمزشان را در اختیار او قرار می‌دادند تا خود صندقدار زحمت پرداخت حساب آنها را بکشد. غافل از اینکه دستگاه کارتخوان به یک دستگاه کپی متصل شده بود و در هنگام کشیده شدن کارت، اطلاعات هر کارتی به این شکل کپی می‌شد و از طرف دیگر هم خود صندوقدار نوشتن رمز مشتریان را برعهده می‌گیرد بدون آنکه هیچ کدام از مشتریان متوجه این موضوع بشوند.” در این مطلب همانطوری که از عنوانش بر می آید راهکار جلوگیری از این مشکل عدم تعارف نمودن و وارد نمودن رمز توسط خود شخص معرفی شده است اما براستی آیا مشکل به این راحتی قابل رفع می باشد. اگر با دقت به این موضوع بنگریم می بینیم که بحث تعارف کردن نیست. در ابتدا بایستی سعی نموده علت های ایجاد این مشکل را پیدا نموده تا برای رفع آن راه حل ارایه دهیم. برخی از مشکلات عمده به شرح ذیل هستند:
.
1- محل قرار گرفتن دستگاه کارتخوان در فروشگاهها مناسب نیست
همه روزه ما به منظور خرید اقلام خوراکی، پوشاک، پرداخت خدمات و غیره به فروشگاهها و مراکز ارایه خدمات مراجعه می کنیم و در زمان پرداخت متوجه می شویم که دستگاه کارتخوان فروشگاه در فاصله خیلی دورتر از ما و در محلی نزدیک به فروشنده نصب شده است و شما ناگزیر هستید که کارت خود را در اختیار فروشنده قرارداده و رمز خود را با صدای بلند برای وی بخوانید.
.
2- عدم آشنایی و توانایی برخی از مشتریان با دستگاه کارتخوان
برخی از افراد به دلیل کهولت سن و یا مشکلاتی نظیر مشکلات بینایی و یا سایر ناتوانایی ها به ناچار مجبورند که کارت خود را در اختیار فروشنده و یا سایر افراد قرار داده تا عمل پرداخت توسط این افراد انجام شود و لذا به ناچار کارت و رمز خود را در اختیار آنها قرار می دهند.
.
3- عدم تجهیز فروشگاه به دستگاه کارتخوان فروشگاهی بی‌سیم (وایرلس)
در بسیاری از فروشگاهها شاهد آن هستیم که از دستگاه کارتخوانهای قدیمی استفاده نموده و از آنجایی که محل تعبیه خطوط تلفن در نقاط خاصی از فروشگاه است فروشنده ناچار است که دستگاه کارتخوان فروشگاهی را در موقعیت خاصی از فروشگاه قرار دهد که امکان دسترسی مشتری برای کشیدن کارت و وارد نمودن رمز نباشد و لذا این کار توسط فروشندگان فروشگاه انجام می‌شود.
.
4- ترس از به سرقت رفتن دستگاه کارتخوان فروشگاهی
یکی دیگر از دلایل عدم دسترسی مشتریان به دستگاه کارتخوان فروشگاهی به منظور پرداخت، ترس فروشنگان از به سرقت رفتن این دستگاهها می باشد. برخی از فروشندگان از بیم اینکه ممکن است دستگاه کارتخوان فروشگاهی در صورت عدم توجه فروشنده توسط افراد سود جو به سرقت برود، این دستگاه را در محلی نزدیک به خود و دور از دسترس افراد قرار می دهند.
.
5- کلاهبرداریهای انجام شده توسط افراد سودجو
در برخی از موارد اتفاق افتاده است که دستگاه کارتخوان فروشگاهی در محلی قابل دسترس برای مشتری قرار گرفته است اما برخی از افراد سود جو با جعل رسید های قبلی بدون پرداخت وجه کالا، توانسته اند از این موقعیت سوء استفاده نمایند و این امر نیز باعث ایجاد نا اطمینانی در میان برخی از فروشندگان شده است.
.
6- عدم وجود نظارت و وجود قوانین شفاف در این زمینه محل نصب دستگاه کارتخوان فروشگاهی
یکی دیگر از مشکلات موجود در این زمینه عدم وجود قوانین و مقررات شفاف و یا حداقل عدم نظارت بر قوانین می باشد و این امر باعث شده است که فروشندگان در زمینه محل نصب دستگاه کارتخوان فروشگاهی سلیقه ای عمل نموده و تابع قواعد خاصی نباشند و در نتیجه مشتریان با سردرگمی هایی زیادی در زمینه پرداخت وجه کالا و دادن اطلاعات محرمانه کارت خود مواجه شوند.
.
7- عدم فرهنگ سازی توسط بانک ها
یکی دیگر از مشکلات در زمینه پرداخت وجه کالا بوسیله کارت، عدم فرهنگ سازی صحیح توسط بانک ها به مشتریان است و این امر باعث شده است که تعداد کثیری از مشتریان به مشکلات احتمالی در زمینه قراردادن کارت و اطلاعات محرمانه کارت به فروشندگان، آگاه نبوده لذا این امر باعث می شود که این عدم شناخت باعث ایجاد مشکلات فراوان و سوء استفاده از آنها شود.
در مطلب بعدی راه پرداخت سعی خواهم نمود که مطلبی در زمینه راهکارهای برون رفت از این مشکل ارایه نمایم.
محسن معظمی گودرزی، کارشناسی ارشد امور اقتصادی
