پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
اختلال در سامانه‌های بانکداری الکترونیکی: بانک‌ها مردم را سرگردان کرده‌اند
در روزهای گذشته اختلالات در بانک ملی و صادرات ناخواسته مهر تائیدی بر حرف‌های حسینی وزیر اقتصاد زده تا سناریوی ماه‌های گذشته بانک‌های کشور تکمیل گردد. در روزهای گذشته بانک ملی به دنبال توسعه سامانه‌های بانکداری خود بوده اما با اطلاع رسانی نامناسب روابط عمومی و عدم اطلاع مردم، مردم گمان کردند سامانه‌های بانک ملی دچار مشکل شده است. عذرخواهی‌های بانک ملی هم نوشداروی پس از مرگ سهراب بود. اما جام جام در این مورد نوشت:
در حالی که مردم از سه روز گذشته از بروز اختلالات مستمر در سامانه‌های بانکداری الکترونیک کشور گلایه می‌کنند، ظاهرا این اختلالات تا حدود دو روز دیگر نیز ادامه خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار ما از حدود سه روز پیش برخی سامانه‌های بانکداری الکترونیک کشور دچار مشکل شده‌اند که این امر باعث بر هم خوردن نظم مالی کار و زندگی مردم شده است، به طوری که انتقال وجه بین حساب‌ها و کارت‌های بانکی با کندی، قطع و وصل مداوم سیستم‌ها و اختلال مواجه است.
این اختلالات باعث می‌شود نقل و انتقال پول به طور ناقص انجام شده و اشتباهات متعددی رخ دهد. به عنوان مثال هنگام انتقال، پول از یک حساب بانکی خارج شود اما به حساب مقصد نرسد یا خودپرداز‌ها قابلیت انجام کامل دستورات بانکی را نداشته باشند.
در نتیجه دست‌کم تا یکی دو روز تکلیف پول کسر شده و به مقصد نرسیده نامعلوم باشد و شعب بانک‌ها نیز به خاطر قطع سیستم‌های خود نتوانند پاسخگوی مشتریان باشند. تماس‌های مردمی گرفته شده با «جام‌جم» نشان می‌دهد در بسیاری از شعب بانک‌های بزرگ از جمله ملی و صادرات این اختلال‌ها کم و بیش به چشم خورده است و‌گاه مردم ساعت‌ها در شعب در انتظار وصل شدن سیستم‌ها معطل مانده‌اند.
جالب اینجاست که بانک‌ها فقط قادر به دریافت پول نقد از مردم بوده‌اند، اما ارائه سایر خدمات چون حواله، نقد کردن چک و… برایشان مقدور نبوده است.
بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد هم‌اکنون دو سامانه پر مخاطب بانکداری الکترونیک شامل شبکه شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی) که تقریبا اکثر نقل و انتقالات الکترونیکی خود در بستر آن انجام می‌شود و ساتنا (سامانه تسویه و انتقال آنی وجوه) که کار تسویه مبادلات بین بانک‌ها و انتقال فوری وجوه کلان بین حساب‌های مشتریان را به عهده دارد، با اختلال مواجه است.
اما مشکل فقط به این اختلالات مربوط نمی‌شود، چرا که دست کم دو بانک بزرگ کشور، ملی و صادرات بدون اطلاع‌رسانی کامل و کافی و بیان حجم کار و تبعات آن بر کار مردم، دست به اصلاحات نرم‌افزاری زده‌اند که اکنون باعث بر هم خوردن نظم مالی مردم شده و جالب اینجاست که با خارج شدن رشته کار از دست آن‌ها اکنون گفته می‌شود این اختلالات تا دو روز آینده ادامه خواهد داشت.
اختلال نرم‌افزاری در بزرگ‌ترین بانک کشور
سیستم سیبا (سامانه یکپارچه بانک ملی) که زیرساخت ملی‌کارت و حساب‌های متعدد موجود روی آن محسوب شده و بخش بزرگی از مردم در سراسر کشور را زیر پوشش دارد، از اواخر هفته گذشته به این سو دچار اختلال خودخواسته شده است.
به این معنی که مدیریت فناوری اطلاعات (IT) بانک ملی بدون اطلاع‌رسانی کافی قبلی اقدام به ارتقای تجهیزات سخت‌افزاری سایت کامپیو‌تر مرکزی این بانک به همراه تغییرات نرم‌افزاری کرده است.
این اقدام قرار بوده طی پنجشنبه و جمعه هفته گذشته ظاهرا بی‌سروصدا انجام شود. اما با در رفتن رشته کار از دست بانک ملی و طولانی شدن این تغییرات، روزیکشنبه بانک ملی ضمن عذرخواهی و پوزش از مردم خبر داد که اختلالات سیبا تا دو روز آینده نیز ادامه خواهد داشت.
معین‌زاد، مدیر IT بانک ملی در این باره گفت: ارتقای تجهیزات سخت‌افزاری سایت کامپیو‌تر مرکزی بانک ملی و در کنار آن تغییرات نرم‌افزاری این سایت از پایان هفته گذشته در دستور کار بانک ملی قرار گرفته است.
وی افزود: عملیات جایگزینی بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری جدید در ساعات تعطیلی بانک، پایان روز پنجشنبه و جمعه صورت پذیرفته و آزمایش‌های لازم روی این تجهیزات صورت گرفته است. لذا با توجه به مراجعه بالغ بر ۲۲ میلیون مشتری به شعب بانک ملی در سراسر کشور اختلالاتی در ارائه خدمات ایجاد شد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن از سوی گروهی ویژه متشکل از کار‌شناسان خبره نرم‌افزار و سخت‌افزار رفع شده است.
وی تصریح کرد: پرداخت بالغ بر ۲۵ درصد از وجوه یارانه‌های نقدی توسط سیستم سیبای بانک ملی صورت می‌گیرد. در عین حال که طی سال‌های اخیر تعداد حساب‌ها و تراکنش‌های سیستم مذکور رشد قابل توجهی داشت، لذا ارتقای سیستم سیبا به منظور خدمات‌رسانی سریع و ایمن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر بود.
وی گفت: اختلال به وجود آمده برطرف شده و مشتریان این بانک هیچ‌گونه نگرانی در رابطه با انجام امور بانکی خود نداشته باشند.
هنوز رفع نشده…
اما روند اختلالات همچنان ادامه یافت تا آنجا که مفاد اطلاعیه اولیه بانک ملی با اطلاعیه دومی اصلاح شد.
این اطلاعیه با عذرخواهی از مردم، خواستار همکاری آنان شده، چرا که اختلالات سیبا تا دو روز آینده ادامه خواهد داشت. این اطلاعیه تصریح می‌کند: بانک ملی از اختلالات پیش آمده در سیستم انفورماتیک از هموطنان عزیز عذرخواهی می‌کند.
بانک ملی از بالا‌ترین حجم تراکنش‌های مالی و حساب‌های الکترونیکی برخوردار است و با توجه به افزایش قابل توجه تعداد تراکنش‌ها در ماه‌های اخیر و به منظور جلوگیری از کندی سیستم و کسب آمادگی لازم برای انجام بهتر و سریع‌تر درخواست‌های انفورماتیکی و الکترونیکی اقدام به تجهیز و توسعه زیرساخت‌ها و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خود کرده است.
بانک ملی، تغییر و تحول را در راستای افزایش اطمینان و بالا بردن سرعت سرویس‌دهی ذکر کرده و این ارتقای سیستم را اجتناب‌ناپذیر خوانده است. این اطلاعیه با اعلام احتمال اینکه این اختلالات تا یکی دو روز آینده نیز ادامه داشته باشد از هموطنان خواست تا با حوصله و متانت، همکاری لازم را با کارکنان این بانک به عمل آورند تا عملیات نقل و انتقال انفورماتیکی با موفقیت به پایان برسد.
مسدود شدن حساب‌ها در بانک صادرات
اما این اختلالات الکترونیکی در شتاب و ساتنا و سیبا پایان کار نبود، چرا که به یکباره خبر رسید حدود سه میلیون حساب مردم در بانک صادرات ایران بی‌هیچ اعلام و اطلاعیه و دلیلی مسدود شده است.
یعنی مردم با کارت سپهر یا هر گونه دفترچه دیگری که در دست داشتند، هنگام مراجعه به بانک یا خود‌پرداز با تعجب مشاهده می‌کردند امکان هیچ گونه استفاده از حساب خود را ندارند و وجه موجود در حساب نیز بلوکه شده است.
پیگیری‌های مردمی نشان داد که بانک صادرات بدون اعلام قبلی و صرفا به علت یک بخشنامه بانک مرکزی، برخی حساب‌ها را به دلیل کسر مدرک شناسایی مسدود کرده و صاحبان آن باید با در دست داشتن اصل مدارک شناسایی به شعبه صادرکننده کارت یا بازکننده حساب مراجعه و از حساب خود رفع انسداد کنند. روشن است این اقدام تا چه حد ممکن است برای مردم مشکل ایجاد کند.
مثلا احتمال دارد برخی افراد با خیال آسوده که در کارت خود پول کافی دارند به شهر دیگری برای خرید، سفر، تجارت و سایر مقاصد عزیمت کرده باشند، اما هنگام نیاز به پول دیده‌اند که حساب آن‌ها مسدود شده و باید به شعبه صادرکننده کارت که دسترسی به آن نیز به سرعت مقدور نیست، مراجعه کنند!
این نارضایتی‌ها تا آنجا ادامه یافت که بانک صادرات ایران نیز مانند همتای خود بانک ملی از مردم عذرخواهی کرد.
براساس اطلاعیه بانک صادرات، مجید ابوالفتحی، مدیر روابط عمومی این بانک گفت: انسداد حساب‌های برخی مشتریان صرفا در جهت حفظ منافع آنان بوده است.
وی با اشاره به اینکه تعدادی از حساب‌های مشتریان به دلیل نقص در مدارک هویتی صاحبان آن مسدود شده، تصریح کرد: بانک صادرات در جهت اجرای بخشنامه‌های صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح چون سایر بانک‌ها و به منظور حفظ حقوق مشتریان و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده احتمالی نسبت به انسداد حساب‌های مورد نظر اقدام کرده است.
وی با عذرخواهی به دلیل وقوع این امر اظهار کرد: این دسته از مشتریان با مراجعه به شعب خود و ارائه اصل مدارک شناسایی شامل شناسنامه و کارت ملی می‌توانند نسبت به رفع انسداد خود اقدام کنند.
با این حال این مدیر بانک صادرات توضیح نداد که شعب این بانک چگونه حسابی را بدون اخذ مدارک هویتی کافی گشایش کرده‌اند که اکنون نیاز به انسداد آن ایجاد شود و آیا این امر توسط بانک یک کار غیرقانونی و خلاف ضوابط نبوده است؟!