پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مرکز پژوهش‌های مجلس پرداخت هشت‌ماهه وام ازدواج و فرزند را بررسی کرد / بیش از 50 درصد متقاضیان در صف انتظار
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی عملکرد اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری پرداخته که طبق آن، 54 و 64 درصد متقاضیان وام ازدواج و فرزندآوری موفق به دریافت این تسهیلات نشده‌اند و در صف انتظار هستند.
تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج یکی از تسهیلات تکلیفی بانک‌هاست که با رشدهای قابل‌توجه تورم، مبالغ این وام کفاف هزینه‌های تشکیل زندگی نمی‌دهد و هرسال این مبلغ با موافقت مجلسی‌ها افزایش یافت که مبلغ وام ازدواج امسال برای زوج‌هایی که بعد از سال بعد از 1397/1/1، 120 میلیون تومان و با دوره بازپرداخت ده‌ساله و کارمزد 4 درصد است. تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای زوج‌های زیر 25 سال و زوجه‌های زیر 23 سال نیز معادل 150 میلیون تومان است.
دراین‌بین، بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس از عملکرد تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در هشت‌ماهه ابتدای سال 1401 نشان می‌دهد که درمجموع 1 میلیون و 155 هزار نفر متقاضی دریافت این تسهیلات بوده‌اند که از این میزان فقط 46 درصد متقاضیان موفق به در یافت تسهیلات شده‌اند که نسبت قابل‌تأمل است.
همچنین در ادامه این گزارش به این موضوع اشاره شده که با وجود ممنوعیت پرداخت وام ازدواج به افراد بالای 50 سال معادل 914 نفر تسهیلات گرفته‌اند. دراین‌رابطه آمده است: «علی‌رغم ممنوعیت پرداخت تسهیلات به افراد بالای 50 سال باتوجه‌به احتمال ازدواج صوری، در سال 1401 به 914 فرد بالای 50 سال تسهیلات پرداخت شده که 296 مورد آنها بالای 60 سال سن داشتند که نیازمند نظارت بیشتر است.»
علاوه بر این، بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان داد که 54 درصد ثبت‌نام‌کنندگان وام ازدواج در نوبت هستند که نسبت قابل‌تأملی است. این در حالی است که در هفت‌ماهه نخست سال گذشته 66 درصد متقاضیان، موفق به دریافت تسهیلات شده بودند که بسیار بیشتر از درصد سال جاری است و نشان‌دهنده ضعف در عملکرد این تسهیلات در سال 1401 است.
پرداخت وام ازدواج به تفکیک استان‌ها و جنسیت
در ادامه این گزارش عملکرد بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ازدواج به تفکیک جنسیت و استان‌ها بررسی شده که طبق آن، استان ایلام با 59 درصد موفقیت در پرداخت وام، کمترین تعداد متقاضیان در صف را نسبت به ثبت‌نام‌کنندگان داشته و استان آذربایجان غربی نیز بیشترین نسبت متقاضیان در صف را داراست به‌نحوی‌که فقط 36 درصد ثبت‌نام‌کنندگان موفق به دریافت وام شده‌اند.
بررسی پرداخت وام ازدواج به تفکیک جنسیت در هشت‌ماهه امسال نیز بیانگر این است که در این مدت به 157 هزار و 140 زن کمتر از 23 سال و 93 هزار و 439 مرد کمتر از 25 سال، تسهیلات 150 میلیون‌تومانی ازدواج پرداخت شده که تعداد زنان نزدیک دوبرابر مردان دریافت‌کننده تسهیلات در سنین یاد شده بوده و نیمی از زنان متأهل دریافت‌کننده وام با مردان بیش از 25 سال ازدواج کرده‌اند.
مرکز پژوهش‌های مجلس عملکرد تسهیلات قرض‌الحسنه فرزند در هشت‌ماهه نخست سال 1401 را نیز بررسی کرده که بر اساس این گزارش، از مجموع یک میلیون و 283 هزار ثبت‌نام‌کننده تنها 523 هزار مورد (خانواده) موفق به دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه فرزند خود شده‌اند.
بنابراین، این اعداد نشان می‌دهد که 60درصد متقاضیان وام فرزند در صف انتظار هستند و وام خود را دریافت نکرده‌اند.
کدام استان کمترین وام فرزند را گرفته است؟
پراکندگی استانی تسهیلات فرزند نیز نشان می‌دهد استان ایلام کمترین تعداد افراد در صف انتظار وام را دارد به‌نحوی‌که 58درصد ثبت‌نام‌کنندگان موفق به دریافت وام خود شده‌اند. البته، استان خوزستان با 27 درصد موفقیت در پرداخت تسهیلات، ضعیف‌ترین عملکرد را در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه فرزند داشته است.
چهار چالش پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری
مرکز پژوهش‌های مجلس چالش‌های پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری را در مواردی چون عدم کفایت منابع قرض‌الحسنه، محدودیت مربوط به ماده (10)قانون خدمت و وظیفه عمومی، تخلف بانک‌ها از حکم قانون مبنی بر اخذ یک ضامن، تسری دامنه اعطای تسهیلات به ازدواج‌های 5 سال گذشته اعلام کرده است.
در ادامه این گزارش، پیشنهادهایی چون پایش و نظارت بانک مرکزی بر عملکرد بانک‌ها و انتشار عملکرد فصلی بانک‌ها در این زمینه با ذکر جزئیات تعداد افراد ثبت‌نام‌کننده و تعداد افراد در صف انتظار و همچنین انتشار عمومی اسامی بانک‌هایی که کمتر از سهمیه تعیین شده نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام کرده‌اند و یا از شروط تعیین شده بر اساس گزارش‌ها تخلف کرده‌اند، برای رفع چالش‌های پرداخت تسهیلات فرزندآوری و ازدواج ارائه شده است.
علاوه بر این، مرکز پژوهش‌های مجلس الزام ماده 10 قانون خدمت وظیفه عمومی مبنی داشتن کارت پایان خدمت و نداشتن بدهی مالیاتی و یا چک برگشتی را از جمله چالش‌های دریافت وام ازدواج و فرزند دانسته و خواستار رفع این موضوع شده است.
