راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

گزارش تحلیلی نصر تهران از زیان کسب‌وکارها به دلیل قطعی اینترنت منتشر شد / 74 درصد درآمدها نصف شده‌اند

گزارش آماری و تحلیلی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران از ضرر و زیان کسب‌وکارها به دلیل اختلال و قطعی اینترنت منتشر شد. در این گزارش تأثیر محدودیت‌‌های اینترنت بر کسب‌وکارها از منظر کاهش درآمد، افزایش هزینه‌ یا اختلال در عملیات جاری شرکت از طریق نظرسنجی و مشارکت 104 شرکت زیرمجموعه سازمان از تاریخ 7 تا 10 مهر بررسی شده است. براساس اعلام نصر تهران، به‌وضوح مشخص است که این محدودیت‌ها لطمات شدیدی به شرکت‌ها وارد کرده‌ است.

یکی از مهم‌ترین پرسش‌هایی که شرکت‌های عضو نظام صنفی رایانه‌ای تهران به آن پاسخ داده‌اند، تأثیر محدودیت‌های اینترنت بر میزان فروش آنهاست. براساس آمارهای این شرکت‌ها، بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها بین ۲۵ تا ۵۰ درصد درآمد خود را در این مدت از دست داده‌اند و حدود ۴۷ درصد هم بیشتر از ۵۰ درصد کاهش فروش داشته‌اند. ۱۱ درصد شرکت‌ها کسانی هستند که کمتر از ۲۵ درصد درآمدشان را از دست داده‌اند و ممکن است تحت تأثیر نوسان‌های کوتاه‌مدت باشند. همان‌گونه که در نمودار مشخص است، نسبت شرکت‌هایی که کاهش درآمد نداشته‌اند تقریباً صفر است.

در پرسشی دیگر از شرکت‌ها پرسیده شده در صورت تداوم این محدودیت‌ها، میزان خسارت روزانه آنها یعنی ترکیب فروش ازدست‌رفته و هزینه اضافه‌شده چقدر خواهد بود. 53 درصد آنها روزانه ۵۰ میلیون تومان، ۲۱ درصد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان، حدود ۱۸ درصد بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان و قریب به هشت درصد هم روزانه بالاتر از ۵۰۰ میلیون تومان خسارت می‌بینند.

 اگر تعداد کارکنان را شاخصی برای بزرگی شرکت‌ها بدانیم، می‌توان گفت تقریباً همان هشت‌درصدی که بالای ۲۰۰ نفر نیرو دارند، احتمالاً روزانه بالای ۵۰۰ میلیون تومان خسارت خواهند دید و همان ۷۳درصدی که زیر ۵۰ نفر نیرو دارند، روزانه ۵۰ میلیون تومان خسارت خواهند دید. این اعداد نشان می‌دهد هیچ بخشی از صنعت رایانه از گزند این خسارات مصون نمانده‌ و در صورت تداوم این محدودیت‌ها خسارت‌ها هم ادامه خواهد داشت.

براساس اطلاعات این گزارش در این مدت اختلالات و قطعی اینترنت دیتاسنتر‌ها منجر به اختلال در ارتباط با upstream دامنه‌ها و همچنین ایجاد مشکلات زیادی در dns resolution دامنه‌ها شده؛ میزان failed requestهای منطبق با این شرایط، تقریباً 170 برابر وضعیت معمول است. تمامی ارتباطات سالم https و handshakeهای داخلی به ‌دلیل سیستم فیلترینگ و تلاش برای بستن سرویس‌های تانل و وی‌پی‌ان تحت تأثیر قرار گرفته است. اnv این اختلالات به‌طور مستقیم ‌‌بیشتر سرویس‌های شرکتی مانند پرداخت‌ها، لاگین‌ها، سیستم‌های اطلاع‌رسانی (2fa/Email)و سیستم‌های CICD و مدیریت رلیز، مانیتورینگ و آلرتینگ را تحت تأثیر قرار داده است.

از سوی دیگر، اختلال در سرویس‌های تانلینگ منجر به مسدودشدن دسترسی امن کارشناسان سازمان‌ها به سرویس‌های سازمان و افزایش ریسک‌های امنیتی برای این شرکت‌ها شده است.

از پنج‌شنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ اختلالات اولیه تقریباً در تمام دیتاسنترها آغاز شد. این روند تا زمان تهیه این گزارش (10 مهر 1401) با روند ثابتی ادامه دارد.

خطوط رنگی نشان دهنده شدت اختلال و گراف مربوط به ارتباطات داخل به خارج از کشور هستند.

در روز شنبه دوم مهر، اختلالات داخلی در ارتباط بین دیتاسنتری و ارتباط با اینترنت بین‌الملل افزایش چشم‌گیری داشت و شدیدترین اختلالات را به‌ویژه در بخش داخلی تجربه کرد. در باقی روزها، اختلالات در روزهای پنج‌شنبه و جمعه، هفتم و هشتم مهر شدت بیشتری داشت و تمرکز این اختلالات از ساعت ۱۶ تا ۲۴ هر روز بود.


عوامل مؤثر بر زیان‌های ناشی از محدودیت‌های اینترنت


در بخش دیگری از گزارش به عوامل موثر بر ضرر و زیان شرکت‌ها به دلیل محدودیت‌های ایجادشده در اینترنت پرداخته شده است. ارتباط مستقیم کاهش فروش یا درآمد شرکت‌ به‌دلیل اختلال در کانال‌های فروش، کاهش فروش یا درآمد شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای بازاریابی دیجیتال، لطمه به عملیات روزانه استفاده از ابزارهای ارتباط با مشتریان، صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای طراحی و توسعه محصول، افزایش آسیب در عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از سامانه‌های داخلی شرکت، صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای ارتباط درون‌سازمانی، صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با اشخاص و مؤسسات غیرایرانی، لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با مؤسسات آموزشی و پژوهشی، لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با پیمانکاران و اشخاص همکار و لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در دورکاری کارکنان مهم‌ترین عوامل ضرر و زیان شرکت‌ها به دلیل محدودیت‌های ایجادشده در اینترنت هستند.

  • ارتباط مستقیم کاهش فروش یا درآمد شرکت‌ به‌دلیل اختلال در کانال‌های فروش

یکی از مهم‌ترین علل کاهش فروش کسب‌وکارها اختلال در سرویس‌های گوگل است. بسیاری از کسب‌و‌کارها هزینه سنگینی برای SEO و AdWords گوگل می‌کنند تا مشتریان در زمان جست‌وجو به سایت آنها برسند. قطع سرویس گوگل باعث از دست رفتن این بخش از مشتریان می‌شود و محدودیت در دسترسی به ابزارهای تحلیلی گوگل هم این مشکل را بیشتر کرده‌ است.

  • کاهش فروش یا درآمد شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای بازاریابی دیجیتال

موارد مطرح‌شده در حوزه بازاریابی دیجیتال را می‌توان به چند بخش تفکیک کرد؛ مهم‌ترین چالش به فیلترشدن اینستاگرام ربط دارد. اینستاگرام به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین کانال‌های فروش تقریباً به‌صورت کامل کارکرد خود را از دست داده است.

دوم اینکه هر کسب‌وکاری در طی چندین سال تولید محتوا و بهینه‌سازی‌های (SEO) زیادی را برای کسب رتبه در کلیدواژه‌های مرتبط با صنعت خود در گوگل انجام داده‌اند که این مورد نیز با اختلال در موتور جست‌وجوی گوگل عملاً باعث افت شدید ترافیک شده است.

همچنین تعدادی از کسب‌وکارها برای پیداکردن ارتباط مؤثر با شرکت‌ها و ارتباط با افراد تأثیرگذار در بین مشتریانشان از پلتفرم لینکدین استفاده می‌کنند که با اختلال روبه‌رو شده است.

  • لطمه به عملیات روزانه استفاده از ابزارهای ارتباط با مشتریان

محدودیت ابزارهای ارتباطی، به چهار طریق روی فعالیت‌های روزانه شرکت‌ها تأثیر گذاشته است: مختل‌شدن ارتباطات درون‌سازمانی، مختل‌شدن ارتباطات سازمان با مشتریان، ناتوانی در ارتباط با مشتریان و وندورهای خارج از کشور و دسترسی‌نداشتن به منابع دانشی مورد نیاز برای کارها.

  • صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای طراحی و توسعه محصول

عموماً ابزارهای توسعه با توجه به پخش‌بودن و تنوع Dependencyها به اینترنت بین‌الملل نیاز دارند. تعدادی از ابزارهای توسعه که دچار اختلال شده‌اند شامل Github / Gitlab و Docker و Pypy و NPM و Packagist و Sentry و K8s / helm و همین‌طور CDNهای مختلف و ابزارهای Google SDK / Play هستند.

همچنین ابزارهای ارتباطی مورد استفاده برنامه‌نویسان نظیر Slack و Skype و Google Meet و Whatsapp هم مختل شده‌اند. ابزارهای محصولی نظیر Terello و Figma و AdobeXD و Miro و Jira هم فقط با اینترنت بین‌المللی کار می‌کنند. نباید فراموش کرد بخش مهمی از کار تیم‌های فنی و محصولی از طریق جست‌وجو در منابع مختلف انجام می‌شود که عملاً این بخش هم مختل شده‌ است.

  • افزایش آسیب در عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از سامانه‌های داخلی شرکت

با توجه به اینکه بسیاری از نفرات شرکت‌ها دورکار هستند، نیاز به ابزارهای ارتباطی برای پیشبرد عملیات جاری و کارهای شرکت‌ها بیش از پیش حیاتی است و ناپایداربودن اینترنت و اختلالات سامانه‌های ارتباطی این موضوع را بسیار مشکل کرده است؛ هم برای همکاران داخلی و هم همکاران خارجی.

همچنین در برخی شرکت‌ها اتصال به سرویس‌ها و پلتفرم‌های خارج از ایران و دسترسی به داده روزانه برای پیشبرد کارهای جاری لازم است که این موارد کاملاً با مشکل مواجه شده است.

  • صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در استفاده از ابزارهای ارتباط درون‌سازمانی

اختلالات اینترنت، در سه حوزه روی ارتباطات درون‌سازمانی تأثیر گذاشته است: ارتباطات روزمره کارکنان، جلسات آنلاین و ارتباطات زیرساختی.

  • صدمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با اشخاص و مؤسسات غیرایرانی

گفت‌وگو و مکالمه با اشخاص خارجی اعم از مشاور و همکار و تأمین‌کننده و هر نوع دیگر از بین رفته‌ است. به‌خصوص که به دلیل اختلاف ساعت، پیداکردن زمانی که فرد مقابل در حال کار باشد و اینترنت بین‌الملل این طرف محدود نباشد خیلی دشوار شده‌ است.

فیلترشدن ابزارهایی مثل واتساپ و لینکدین و اسکایپ هم کار را سخت‌تر کرده‌ و فعلاً تنها راه ایمیل است که البته اگر قرار به ارسال فایل‌های حجیم باشد به دشواری ممکن است.

  • لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با مؤسسات آموزشی و پژوهشی

اختلال در استفاده از موتور جست‌وجوی گوگل فعالیت‌های تحقیقی را عملاً مختل کرده‌ است. استفاده از منابع آموزشی سرویس‌های بین‌المللی ممکن نیست و حتی در مواردی که هزینه استاد خارجی پرداخت‌شده، به دلیل اختلال در سرویس‌های ویدئویی کلاس منتفی شده‌ است. سرویس‌های دانلود مقالات و مستندات هم در خیلی موارد دچار مشکل شده‌ است.

آزمون‌های مختلف بین‌المللی که برگزار می شوند و بعضاً زمان محدود و مشخصی دارند برای دریافت گواهی‌های فنی در زمینه موضوعات مختلف مثل شبکه و امنیت و نرم‌افزار دچار اختلال شده‌اند.

  • لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در تعامل با پیمانکاران و اشخاص همکار

شرکت‌های فعال در این حوزه اعلام کرده‌اند برخی از خریدها و تأمین ملزومات، خدمات و… از طریق شرکای تجاری خارجی انجام می‌شده است. به همین دلیل پس از محدودیت‌های اعمال‌شده در اینترنت، بخش مهمی از فرایند خرید و تأمین شامل بازدید از سایت‌های خارجی و سفارش‌گذاری، برگزاری جلسات آنلاین در پلتفرم‌های خارجی و ارسال و دریافت مدارک و مستندات از طریق سامانه‌های خارجی با مشکلات متعددی مواجه شده و عملاً پیشبرد این موارد امکان‌پذیر نیست.

بخش مهمی از شرکای تجاری ایرانی نیز به دلیل دسترسی آسان، سریع و استفاده همگانی، از پلتفرم‌ها و سامانه‌های خارجی برای برگزاری جلسات و مذاکرات و نیز ارسال و دریافت مدارک و مستندات استفاده می‌کنند که با وجود محدودیت‌های اینترنت این قبیل تعاملات با شرکای داخلی نیز مختل شده است.

  • لطمه به عملیات جاری شرکت به دلیل اختلال در دورکاری کارکنان

پاسخ‌دهندگان معتقدند عملاً امکان دورکاری از بین رفته؛ چون امکان برگزاری جلسات آنلاین در‌ پلتفرم‌های مورد استفاده نظیر گوگل‌میت و اسکایپ یا زوم به‌‌صورت کلی یا جزئی با مسدودی و اختلال مواجه شده‌ است.

2 دیدگاه
  1. امیر می‌گوید

    کاش این عکس رو که از کتاب‌ها به عنوان پایه زیر مانیتور استفاده شده بردارین!

    1. میثم سلیمانی می‌گوید

      ممنونم از حسن توجهتون عکس تغییر کرد

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.