راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

بررسی موافقت‌نامه دولت ایران و روسیه برای تقویت امنیت اطلاعات

وقوع حملات سایبری در ایران خصوصا در شبکه‌های نهادها و دستگاه‌های دولتی طی سال‌های اخیر به امر پرتکراری تبدیل شده و بحث امنیت شبکه را در کشور جدی کرده است. در همین راستا دولت سیزدهم طی یک موافقت‌نامه با روسیه در بخش امنیت اطلاعات، در پی تقویت زیرساخت‌های امنیت شبکه در کشور است. طبق مفاد این موافقت‌نامه قرار است بین دو کشور همکاری‌هایی در حوزه امنیت اطلاعات صورت بگیرد و منبع تامین مالی پروژه‌های این موافقت‌نامه مستقلا به‌عهده خود طرفین خواهد بود.


موافقت‌نامه 9 ماده‌ای امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه


دولت ایران و دولت روسیه موافقت‌نامه‌ای را در بخش امنیت اطلاعات امضا کرده و این لایحه در هیئت وزیران به تصویب رسیده و حالا ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشور این لایحه را برای انجام تشریفات قانونی به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی ابلاغ کرده است.

موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه مشتمل بر یک مقدمه، 9 ماده و یک ضمیمه است. در ابتدای این موافقت‌نامه بر ضرورت حداکثرسازی منافع مشترک از ناحیه فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاهش تهدیدهای مشترک ناشی از آن تاکید شده و طی بندهایی حفظ محرمانگی داده و وفاداری هرکدام از طرفین به اطلاعات تعیین شده است.

هر دو دولت متعهد شده‌اند که همکاری در حوزه امنیت اطلاعات باید به‌صورتی باشد که شامل هیچ اقدامی که حاکمیت، امنیت و تمامیت ارضی کشورها را نقض می‌کند، نشود.

زمینه‌های کلیدی که برای این همکاری مشخص شده، شامل 14 بخش است. در وهله اول قرار بر این شده که دو دولت برای شناسایی، هماهنگی و انجام همکاری لازم در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی برای تضمین امنیت اطلاعات اقدام کنند.

بعد از مرحله شناسایی قواعد حقوق بین‌الملل قابل اعمالی تدوین شود که بتواند امنیت اطلاعات را تضمین کند. در این مسیر اطلاعاتی هم میان دو دولت تبادل خواهد شد و در حوزه انتقال دانش و فناوری اطلاعات همکاری‌هایی خواهند داشت. برای اجرای این تبادل پیشنهادهایی مانند کمک همکاری میان موسسات علمی و آموزشی و بخش خصوصی در حوزه امنیت اطلاعات مطرح شده و همچنین برگزاری نشست‌ها، کنفرانس‌ها، کارگاه‌های آموزشی و دیگر همایش‌های دوجانبه در دستور کار است.


اصول کلی همکاری؛ حفظ محرمانگی اطلاعات بین دو کشور


در ادامه این موافقت‌نامه اصول کلی همکاری عنوان شده است. براساس این اصول طرف‌ها در چارچوب این موافقت‌نامه به‌گونه‌ای همکاری خواهند کرد که چنین همکاری موجب ارتقای توسعه اجتماعی و اقتصادی شود و حفظ صلح و ثبات بین‌المللی را تامین کند. همچنین این همکاری نباید با قوانین و مقررات بین‌المللی در تضاد باشد.

همچنین فعالیت‌های طرف‌ها در چارجوب این موافقت‌نامه باید با حق هر طرف برای جست‌وجو، دریافت و انتشار اطلاعات سازگار باشد و هر یک از طرف‌ها از حقوق برابر برای حفاظت از منابع اطلاعات دولت خود در مقابل استفاده غیرقانونی و دخالت غیرمجاز، برخوردار خواهند بود.

ماده 6 این لایحه نیز بر حفاظت اطلاعات تاکید کرده است. به‌طوری که هیچ یک از طرف‌ها بدون موافقت کتبی قبلی از طرف دیگر، حق ندارد اطلاعات به‌دست آمده یا مشترک تولیدشده را برای طرف ثالث فاش کند.

هر اطلاعاتی که در چارچوب این موافقت‌نامه انتقال می‌یابد، صرفا برای اهداف این موافقت‌نامه مورداستفاده قرار خواهد گرفت و اطلاعاتی که به‌واسطه فعالیت‌های یکی از طرف‌ها به‌دست می‌آید، به زیان طرف دیگر مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.

در خصوص تامین مالی پروژه‌های این موافقت‌نامه نیز هر گونه هزینه‌ای مستقلا به عهده دو طرف است و در ارتباط با دیگر هزینه‌های مربوط به اجرای این موافقت‌نامه، طرف‌ها می‌توانند در هر مورد خاص طبق قوانین دولت‌های خود، رویه‌های مالی دیگری را مورد توافق قرار دهند.

جالب است که این موافقت‌نامه در مسکو و در تاریخ 7 بهمن‌ماه سال 1399 تنظیم شده اما ابلاغ و مرحله اول اجرایی شدن آن تا امسال به طول انجامیده است.

هرچند این موافقت‌نامه بر تقویت امنیت اطلاعات در ایران و روسیه تاکید دارد اما فعلا در موافقت‌نامه اولیه اطلاعات دقیقی راجع به ماهیت و محتوای این همکاری نیامده و این لایحه به بیان کلیات این همکاری اکتفا کرده است. به‌نظر می‌رسد این همکاری بیشتر قرار است در حوزه شناسایی و آموزش تقویت امینت اطلاعات پیاده‌سازی شود یا حداقل فعلا در این موافقت‌نامه خبری از ایجاد زیرساخت و تقویت زیرساخت‌ها برای تامین امنیت اطلاعات وجود ندارد.

کارشناسان و فعالان حوزه امنیت شبکه و امنیت سایبری در ایران چند سالی است بر تقویت زیرساخت‌ها در حوزه نرم‌افزاری و سخت‌افزاری تاکید می‌کنند اما دولت‌ها در این زمینه معمولا یا به شکل محافظه‌کارانه یا برای اطمینان از حفظ محرمانگی اطلاعات، تمایل چندانی به کمک گرفتن از بخش غیردولتی ندارند و در حوزه امنیت اطلاعات در ایران کمتر همکاری بین بخش آموزش دیده مستقل با بخش دولتی را شاهد هستیم. حالا باید منتظر ماند و دید آیا موافقت نامه دولت ابراهیم رئیسی و دولت پوتین موجب تقویت امنیت سایبری و کاهش حملات سایبری به ایران می‌شود یا این موافقت‌نامه در حد برگزاری چند کنفرانس و پژوهش مشترک باقی می‌ماند؟

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.