بیمه‌گرهای ساختمان متروپل آبادان برای کارفرما دلسوزی کردند، نه کارگران

علی رمضانیان / تا زمان تهیه این گزارش، اعلام شد که 29 نفر زیر آوار ساختمان جان خود را از دست دادند و بسیاری هم زخمی شدند. تمامی کشته‌شدگان نان‌آور  خانواده بوده و بر اثر فوت آنها شیرازه بسیاری از خانواده‌ها از هم خواهد پاشید. به همین دلیل نقش بیمه برای آینده این خانواده‌ها  ‌بسیار پررنگ می‌شود. حال آنکه وضعیت بیمه ساختمان متروپل آبادان بسیار مبهم بوده و پوشش‌های انجام‌شده بسیار ناچیز و کفاف این میزان از فوتی‌ها را نمی‌دهد.

قانون در حوزه ساختمان؛ چه در حوزه عملیات و چه در مورد سکونت  اشاراتی دارد، اما در بخش عملیات و ساخت‌وساز، دست کارفرما را در بیشتر موارد باز گذاشته است. به همین دلیل کارفرما تلاش می‌کند کمترین پوشش‌ها را در نظر بگیرد. در ساختمان متروپل آبادان نیز همین اتفاق رخ داده و کارفرما تلاش کرده تا بدترین شرایط  بیمه را برای کارگران و دیگر موارد ساختمان در نظر بگیرد، حال آنکه ریسک ساختمان بسیار بالا بوده و افراد زیادی در این خصوص تذکر داده بودند.

در سال 1400 بیمه حافظ که چندین سال انواع بیمه‌نامه‌های این ساختمان را صادر کرده بود، به‌دلیل غیراستاندارد بودن ساختمان از تمدید قرارداد انصراف داده و به‌صراحت اعلام کرده بود که این ساختمان بسیار پرریسک بوده و هر آن احتمال ریزش دارد؛ اما عبدالباقی با غرور و توهمی عجیب از  نگذاشتن ستون برای این  ساختمان 10 طبقه سخن گفت و به‌ جای رفع مشکل به سراغ شرکت‌های دیگر رفت. نکته مهم‌تر اینکه شهرداری که به گفته رئیس کمیسیون عمران مجلس ایران در ساخت متروپل با عبدالباقی مشارکت داشته، به‌ جای نظارت و رفع مشکل به این هشدارها توجهی نکرد. نکته عجیب‌تر اینکه شهرداری مجوز 4 طبقه را به 10 طبقه تغییر داده و در این‌ رابطه «شهرداری، دادستانی آبادان، وزارت راه و شهرسازی» به تذکرات و مکاتبات نظام‌ مهندسی توجه نکرده بودند.

بعد از اینکه شرکت بیمه حافظ از تمدید قرارداد خود با ساختمان متروپل به‌دلیل خطر ریزش انصراف داد، سه شرکت بیمه‌گر دیگر به‌طور اشتراکی ادامه کار را بر عهده گرفتند.

یک منبع آگاه در شرکت بیمه معلم آبادان به راه پرداخت اعلام کرد که در سال 1401 وقتی شرکت بیمه حافظ انصراف داد، شرکت‌های بیمه معلم، دانا و سامان اعلام کردند که حاضرند ساختمان را بیمه کنند، اما با کمترین پوشش این کار را انجام خواهند داد و نهایتاً 5 تا 10 کارگر و آن هم بی‌نام را بیمه کردند.  به همین دلیل بیمه مسئولیت و دیگر بیمه‌نامه‌های صادرشده کفاف همه کارگران ساختمان و از جمله 29 فرد فوت‌شده را نمی‌دهد. بر اساس شنیده‌ها بیمه حافظ، بیمه مسئولیت را انجام داده بود. در حقیقت بیمه ابنیه بوده که احتمالاً برای ساخت‌وساز بوده و کارگران اندکی را تحت پوشش قرار می‌داد. البته بیمه مسئولیت اماکن نیز وجود دارد که اشخاص ثالث و اموال اشخاص ثالث را تحت پوشش قرار داده و برای اماکن پرتردد استفاده می‌شود، ولی برای این ساختمان در نظر گرفته نشده است.

او افزود: «آنچه تاکنون مطرح شده، مختص رشته‌های مسئولیت، آتش‌سوزی و مشاعات است، ولی بیمه مهندسی برای ساختمان متروپل را که تماماً خطر بوده و شامل اطراف ساختمان و دیه اشخاص ثالث می‌شود، هیچ  شرکتی متقبل نشده است.»

فرد دیگری در شرکت بیمه آسیای آبادان که مایل نبود نامش فاش شود، به راه پرداخت گفت: «مشکل اصلی ساختمان متروپل به حداقلی‌بودن پوشش آن برمی‌گردد؛ چراکه شرکت‌های طرف قرارداد به ریسک این ساختمان واقف بودند. به همین دلیل بیمه مسئولیت ساختمان حداقلی بوده و شامل همه کارگران متوفی نمی‌شود. وضعیت بیمه مسئولیت مراجعه‌کننده‌ها برای پارکینگ و مسئولیت مالی برای خودروها نیز که در محل تردد می‌کنند، دارای ابهام بوده و مشخص نیست. به همین دلیل شرکت‌های بیمه‌گر خود را از پرداخت کامل بیمه مبرا می‌دانند و به‌دلیل مقصر بودن کارفرما و مهندس ناظر (که در بازداشت به سر می‌برد)، پرداخت خسارت به‌صورت کامل انجام نشده و وضعیت خسارت‌دیدگان را پیچیده‌تر کرده است، حال آنکه طبق قانون اگر بر اساس قصور کارفرما خسارتی رخ داده باشد، باید کارفرما تمامی خسارت را جبران کند، اما به‌دلیل داستان‌سرایی برای مرگ عبدالباقی، موضوع پرداخت خسارت در ابهام قرار دارد.»

ابهامات موجود در حوزه بیمه‌گری ساختمان چنان زیاد است که اخیراً استانداری به شرکت بیمه آسیا نامه‌ای ارسال کرده تا از این به بعد برای افراد فعال در پیرامون این ساختمان بیمه‌نامه صادر کند تا خطرات احتمالی در روزهای آتی را تحت پوشش قرار دهند، اما هنوز برای 29 نفری که جان خود را از دست‌ داده‌اند، تدبیری اندیشیده نشده است، بنابراین بیمه مرکزی باید سریعاً به موضوع ورود کرده و مشکل را رفع کند؛ در غیر این صورت 29 خانواده به‌دلیل از دست‌ دادن نان‌آور خود از هم خواهد پاشید.