پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیرعامل پرداخت الکترونیک پاسارگاد در گفت‌وگو با راه پرداخت: مسابقه ارائه تخفیف به همه آسیب می‌زند
در طول سال‌های گذشته و از زمانی که شرکت‌های پرداختی مجوز فعالیت دریافت کردند همواره با فراز و نشیب‌های فراوانی همراه بوده‌اند. پرداخت الکترونیک پاسارگاد نیز یکی از همین شرکت‌هاست که اگرچه طی سالیان اخیر علاوه بر ثبات، رشد را نیز تجربه کرده اما از زمان تأسیس خود به گونه‌ای که مسیح مشهدی تفرشی، مدیرعامل این شرکت می‌گوید، فراز و فرود کم ندیده است. مشروح این گفت‌وگو با راه پرداخت را در ادامه می‌خوانید.
مسیح مشهدی تفرشی مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، در ابتدای گفت‌وگوی خود در خصوص شرایط کنونی صنعت پرداخت کشور به راه پرداخت گفت: «حوزه پرداخت الکترونیکی از جمله معدود صنایعی است که با توجه به گزارش‌های دقیق رگولاتور، گزارش جامعی از عملکرد کلیه شرکت‌ها ارائه می‌کند و شفافیت بسیار زیادی به وجود آورده است.»
اگر به رتبه‌بندی شاپرک نگاهی داشته باشیم شاید پرداخت الکترونیک پاسارگاد دارای بیشترین سهم بازار تراکنش در صنعت نباشد اما به عقیده تفرشی این شرکت توانسته در سال 99 بالاترین رشد را داشته باشد. او در ادامه تاکید کرد: «در سال 1397 فناپ، شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد را از بانک پاسارگاد خرید و با بخشی از شرکت «فناپ پرداخت»، ادغام شد. به این ترتیب «فناپ پرداخت» تبدیل به «فناپ‌تِک» شد و رسالت تولید تجهیزات را برعهده گرفت و پرداخت الکترونیک پاسارگاد راهبر حوزه پرداخت فناپ شد.»
به گفته مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، این تحولات پیامدهایی را به همراه داشت که می‌توان به تغییر دیدگاه پی‌اس‌پی پاسارگاد به فضای کسب‌وکار و تغییر نگاه در راستای ورود به فضای رقابتی اشاره کرد. مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد در ادامه سخنانش به ارائه گزارشی از عملکرد این شرکت پرداخت و اذعان کرد: «تغییر نگرش‌ها منجر به ایجاد رویدادهای مثبتی شده که از آن جمله می‌توان به افزایش بهره‌وری، بهینه کردن سوئیچ پذیرندگی، اصلاح و ارتقا شبکه‌های زیرساخت افزایش بهره‌وری پایانه‌های فروشگاهی، خرید و نوسازی ناوگان پایانه‌های فروشگاهی به‌روز و بسیاری اقدامات زیرساختی دیگر جهت فراهم کردن مقدمات رقابت در صنعت اشاره کرد.»
به گفته تفرشی، کسب رتبه اول در دو شاخص کلیدی مبلغ و تعداد تراکنش صنعت در سال 99 ناشی از اقدامات و برنامه‌ریزی‌های آینده محور این شرکت در سال‌های 97 و 98 بوده است که به خوبی در سال 99 به بار نشسته است. ایشان بیان می‌کند که با تلاش تمامی همکاران شرکت توانستیم روند نزولی شاخص‌های شرکت را طی دو سال تغییر دهیم و روند صعودی را به دست آوریم.
تشریح دلایل کاهش سهم شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد از بازار
با توجه به این که شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد همچون سایر رقبایش در سال 84 تأسیس شد و گفته می‌شود در سال 92 و 93 طی دو سال سهم قابل توجهی از بازار را نصیب خود کرده است اما این که طی سال‌های بعد به چه علتی از سایر رقبا عقب مانده است؛ سؤال دیگری بود که از مدیرعامل این شرکت پرسیده شد. او در پاسخ به این سؤال گفت: «فلسفه وجودی و نوع نگرش به شرکت از مهمترین دلایل از دست دادن سهم بازار این شرکت طی سال‌های گذشته بوده است.»
به گفته تفرشی، نگرشی که باعث می‌شد تا نگاه شرکت از «رقابت در بازار کسب‌وکار» به سمت «تأمین انتظارات سهامداران» حرکت کند در نتیجه دغدغه‌ای در خصوص سهم از بازار و رقابت وجود نداشت و بالطبع افزایش سهم بازار، شاخص کلیدی مدنظر نبود. اصلی‌ترین مسئله آن زمان ارائه سرویس مناسب به مشتریان موجود بود و همین موضوع از دیگر دلایل عقب ماندن از فرصت‌های موجود در بازار شد.
او در ادامه سخنانش با اشاره به این که در دوران رشد صنعت، دو شرکت (پی‌اس‌پی پاسارگاد و فناپ)؛ با وجود داشتن سهامدار یکسان به دنبال رشد نبوده بلکه در پی حفظ شرایط موجود بوده‌اند یادآور شد: «دارایی محور بودن کسب‌وکار ما رقابت را دشوار می‌کند؛ در شرایطی که دوران رشد صنعت بگذرد و رقبا بزرگ شوند، جریان گردش مالی به سمت آنها هدایت می‌شود. علاوه بر این در کشورهایی که شرایط تورمی وجود دارد، دارایی‌ها هر روزگران‌تر می‌شود و در نتیجه عقب ماندگی‌ها بیشتر به چشم می‌آیند. قیمت پوز 8 سال پیش حدود 250 تا 300 هزار تومان بود، امروز قیمت حدود دو میلیون و پانصد هزار تومان است، درحالی که کارمزد تراکنش‌ها در سال‌های اخیر هیچ تغییری نکرده است، پس اگر به موقع سرمایه‌گذاری نکرده باشید بخش عمده‌ای از بازار را از دست داده‌اید و هزینه جبرانِ بسیار بالایی باید بپردازید.»
مزیت در برابر بانک‌های بزرگ
او در پاسخ به این سؤال که شاهد آن هستیم تعدادی از بانک‌های بزرگ دارای شرکت پرداخت و پی‌اس‌پی نیستند ولی بانک پاسارگاد توانسته یک شرکت پی‌اس‌پی را شکل دهد که به بانک‌های بزرگ نیز سرویس ارائه می‌کند، این شرایط چه مزیتی در اختیار شما می‌گذارد نیز عنوان کرد: «تقریباً تمام بازیگرهای اصلی صنعت، PSP هایی هستند که بانک عامل دارند. از «به پرداخت ملت» گرفته تا «سامان کیش»، «پارسیان» و «سداد» همگی PSPهایی با پشتوانه بانکی هستند که توانستند سهم خوبی از بازار بگیرند. زمانی که بانک عامل و اصلی، سهامدار اصلی یک پی‌اس‌پی باشد پی‌اس‌پی دارای مزیتی است که شبکهٔ بزرگی از پذیرندگان و مشتریان را به سمت خود جذب کند»
تفرشی بر استفاده از ظرفیت بانک‌های طرف قرارداد تاکید کرد و افزود: «اگر دیدگاه ما صرفاً پاسخگویی به نیاز بانک‌ها باشد، در این صورت، آنها به دنبال کسب سهم از بازار پرداخت نخواهند بود ولی در شرکت پرداخت باید به دنبال استفاده و اهرم کردن ظرفیت‌های بانک‌ها بود. نکته دیگر آن است که اگرچه سهامداری غیرمستقیم بانک پاسارگاد می‌تواند در برخی راهکارهای تجمیعی به مشتریان سازمانی، برای ما مزیت باشد، با این وجود با توجه به ارائه خدمات به 8 بانک کشور، پرداخت الکترونیک پاسارگاد در ارائه خدمات پشتیبانی دستگاه‌های کارتخوان رضایت همه مشتریان خود را در نظر دارد. رعایت اصول حرفه‌ای و توجه به نیاز سایر بانک‌ها در دوره ادغام به خوبی بیانگر این رویکرد شرکت بوده است. اکنون نیز با توجه به عرضه احتمالی سهام شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد در بازار سرمایه اهمیت این موضوع دو چندان می‌شود.»
شمارش معکوس برای حضور پرداخت الکترونیک پاسارگاد در جایگاه اولین‌های صنعت
تفرشی همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا پی‌اس‌پی پاسارگاد می‌تواند به نقطه‌ای برگردد که همچنان جزو سه بازیگر اصلی صنعت باشد گفت: «رتبه‌بندی شاپرک در این رابطه مهم است اما دیگر اصالت ندارد. اما این بدین معنا نیست که رتبه‌بندی را بی‌مفهوم می‌دانم. چرا که سهم بازار تمام شرکت‌های دیگر با ارزش است ولی تصمیم ما تغییر رویکردهاست و شاید رسیدن به رتبه 1 تا 3 خیلی سخت و مستلزم سرمایه‌گذاری بالایی باشد ولی می‌توانیم خوشنامی خود را در بازار به همان نقطه‌ای برگردانیم که جزو سه رتبه اصلی بودیم. در حال حاضر تنها هدف این شرکت، مبلغ و تعداد تراکنش‌های شاپرکی نیست چرا که بسیاری از فاکتورها، طی 5 سال آینده تغییر می‌کند اما برای شرکت حائز اهمیت است که در شاپرک نیز رتبه خوبی به خود اختصاص دهد و تبدیل به یکی از بازیگران کلیدی شود.»
او در ادامه گفت: «هدف ما این است که بین شرکت‌های پی‌اس‌پی به عنوان یکی از رهبران تکنولوژی‌های جدید شناخته شویم. در ایران برخی تکنولوژی‌ها پشت در مانده‌اند و باید به مرور وارد بازار شوند. هنوز ابزارهای پرداخت در ایران سنتی هستند اما پی‌اس‌پی پاسارگاد توانسته به مرور با ادغام و تغییر رویکرد، به سمت و سوی رشد و توسعه مناسب حرکت کند. در سال گذشته (1399)، پی‌اس‌پی پاسارگاد بیشترین رشد را از حیث مبلغ و تعداد تراکنش داشته است. بنابراین می‌تواند در فضای پنج سال آتی صنعت به یکی از رهبران و سه رتبه اول تبدیل شود.»
نقش فناپ‌تک در توسعه بازار پرداخت
شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، زیرمجموعه فناپ است در نتیجه دارای زنجیره ارزش خوب و قوی است. از سوی دیگر، «فناپ‌تک» با ادغامی که پیش از این انجام شد بازطراحی و تغییر مأموریت داد و در دو سال گذشته بسیار قوی و مثبت عمل کرد. اخیراً نیز با حضور مدیر عامل بانک پاسارگاد، و پیش از آن هم با حضور رئیس جمهور در بازدیدهای استانی و افتتاح سایت اروند در خرمشهر اتفاقات تازه‌ایی به وقوع پیوست و فناپ‌تک می‌تواند در زمینهٔ تأمین تجهیزات جدید و پیشرو در کنار شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد باشد که البته بسیاری از پی‌اس‌پی‌ها چنین مزیتی را ندارند.
او در ادامه با بیان این که ارتباط نزدیک ما با فناپ‌تک، کمک زیادی برای حضور محصولات جدید و تست بازار را به دنبال دارد، خاطر نشان کرد: «وجود شرکت همکار استراتژیک مانند فناپ‌تک به ما کمک می‌کند که حتی برای تست بازار 1000 دستگاه جدید وارد کند در حالی که باقی رقبا هزینه و مشکلات زیادی برای اینگونه سفارش‌گذاری خواهند داشت. از این جهت ما می‌توانیم به صورت تهاجمی در بازار شروع به تست و ارتقای محصولات جدید کنیم. ارتباط نزدیک ما باعث انطباق با روش‌های نوین پرداخت با سخت‌افزارهای موجود می‌شود که این یکی از مزایای حضور ما در هلدینگ فناپ است و می‌تواند به زنجیره ارزشمان کمک کند.»
بازی عجیب‌وغریب پی‌اس‌پی‌ها
در بخش دیگری از این گفت‌وگو به موضوع «فرهنگ کارمزدخواهی» در بازار رقابتی شرکت‌های پرداختی اشاره شد که با این شیوه رقابت‌های عجیب و غریبی را شکل می‌دهند. به طوری که در حال حاضر پمپ بنزین‌ها و مکان‌هایی که دارای تراکنش بالایی هستند جوایزی مثل ال‌سی‌دی و سرویس‌های خوب دریافت می‌کنند. بدین ترتیب نه تنها پذیرندگان کارمزد نمی‌پردازند بلکه بابت استفاده از دستگاه یک شرکت جایزه‌ای هم دریافت می‌کنند. لذا به نظر می‌رسد فرهنگ کارمزدخواهی به سمت رقابتی شدن می‌رود و این که آیا پرداخت الکترونیک پاسارگاد نیز از همین شیوه‌ها برای رقابت استفاده می‌کند یا شیوه‌های نوینی را جهت جذب مشتریان و مخاطبان خود دنبال می‌کند از جمله مواردی است که فکر بسیاری از مشتریان را درگیر کرده است.
در این خصوص مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد می‌گوید: «فرهنگ کارمزد دادن به مشتری، به خاطر تأخیر رگولاتور، در اصلاح نظام کارمزد است. از پنج سال گذشته، بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند نظام کارمزد پی‌اس‌پی‌ها باید اصلاح شود. در حال حاضر شرایط به گونه‌ای شده است که نه تصمیم در خصوص تغییر نظام کارمزد گرفته می‌شود و نه کارمزد تراکنش‌ها افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که هر سال خبر تغییر کارمزدهای شبکه شتاب شنیده می‌شود. بنابراین اگر مشکل بنیادین نظام کارمزدها رفع شود بسیاری از مشکلات و مسائل رفع می‌شود. چرا که تعیین تکلیف این نظام به مفهوم تعیین تکلیف مدل کسب و کار شرکت‌های پرداخت خواهد بود. در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که بانک‌ها نیز در مناقصاتشان به وضوح کارمزدخواهی می‌کنند در حالی که طبق نظام کارمزد فعلی خود بانک‌ها پرداخت کننده کارمزد هستند. در این شرایط اصلاً دور از انتظار نیست که بازیگران خرد نیز به دنبال سهم‌خواهی باشند، چرا که تصور همه بر این است که شرکت‌های پرداخت سودهای بادآورده‌ای دارند و هیچ‌کسی دیگر به ارزش خلق شده از سوی این شرکت‌ها توجهی ندارد.»
بازی تخفیف به رقبا آسیب می‌زند
تفرشی در بخش دیگری از سخنانش به افزایش برخی هزینه‌های صنعت اشاره کرد و با بیان این که حاشیه سود بسیاری از شرکت‌های پی‌اس‌پی کاهش پیدا کرده است یادآور شد: «هزینه‌های عملیاتی، نیروی انسانی، خرید تجهیزات و استهلاک شرکت‌های پرداخت افزایش پیدا کرده است. ولی چرا همچنان اینقدر تهاجمی کار می‌کنند؟ آیا صرفاً می‌خواهند سهم از بازار بگیرند؟ این مسئله برای ما جای سؤال دارد. ما نمی‌گوییم که هیچ زمان کارمزد پرداخت نمی‌کنیم ولی معتقدیم، «بازی تخفیف» در نهایت به تمام صنعت و رقبا آسیب می‌زند. ما شرکت‌ها، نباید فضای بازی و صنعت خود را به قدری خراب کنیم که همه تخفیف بخواهند. این بازی بین چند شرکت پرداخت شروع شده و بر روی سایر شرکت‌ها اثر گذاشته است. ما به دنبال آن نیستیم که اگر سایرین یک کارت هدیه 200 هزار تومانی به دارنده کارتخوان بدهند ما کارت هدیه 500 هزار تومانی بپردازیم. این بازی می‌تواند به قدری استمرار یابد که سود تمام شرکت‌ها را به صفر برساند.»
«کیفیت» تاکید پرداخت الکترونیک پاسارگاد
تفرشی در ادامه سخنانش با اشاره به این که شرکت، تمرکز خود را بر بهبود کیفیت خدمات گذاشته است اذعان کرد: «امروزه، سرویس ما تبدیل به یک خدمت عمومی شده است. اگرچه بسیاری از مشتریان، صرفاً کارتخوان نصب می‌کنند تا کارت بکشند و مشمول مشوق‌ها شوند اما باید ارزش افزوده را به خدمات خود بیافزاییم. تخفیف‌ها تا مدتی کوتاه اثرگذار خواهند بود ولی به مرور پذیرنده حاضر می‌شود کارمزد بدهد تا خدمات بهتر بگیرد. مشتریان به دنبال خدماتی هستند که نیازشان را برطرف کند اما بازی بین پی‌اس‌پی‌ها عجیب و غریب شده است و به جای ارائه ارزش‌های بهتر به مشتریان، دائماً در حال ارائه تخفیف هستند.»
مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد با اشاره به این که در حال حاضر، پی‌اس‌پی‌ها، یک درگاه با قابلیت تراکنش ارائه می‌کنند و کارمزد آن را به حداقل می‌رسانند اضافه کرد: «برای شرکت ما ارائه مشوق در بازار رقابتی معنا دارد اما سیاست اصلی ما این نیست که کارمزددهی کنیم. در این بازی صنعت، ما هم گاهی وارد شده‌ایم ولی هیچ گاه روی آن تمرکز نکرده و در آینده سیاست اصلی‌مان نخواهد بود و بر روی کیفیت و ارائه راهکار مورد نیاز مشتریان تأکید داریم.»
بالاترین تراکنش با استفاده از کیف پول الکترونیکی
کیف پول الکترونیکی یک سرویس آنلاین است که با استفاده از آن می‌توان تراکنش‌های اینترنتی مانند خرید شارژ و خرید بسته اینترنت، پرداخت قبوض و … را با گوشی موبایل یا کامپیوتر انجام داد. کاربرد کیف پول بانکی الکترونیکی همانند کیف پول معمولی است ولی کیف پولی که به جای اسکناس و سکه، حاوی وجه و اعتبار الکترونیکی است.
تفرشی معتقد است کیف پول، نه تنها برای شرکت‌های مشابه پرداخت الکترونیک بلکه برای فناپ و بانک اهمیت بسیاری دارد و یک محصول محوری محسوب می‌شود. در میان رقبا، پی‌اس‌پی پاسارگاد، تنها پی‌اس‌پی است که اپلیکیشن خود را مبتنی بر کیف پول ارائه کرده که به نام پی‌پاد «کیف پول همراه پاسارگادی» از آن یاد می‌شود.»
او در ادامه توضیح داد: «آپ، 724، تاپ و امثال آنها همگی اولویت را به تراکنش شاپرکی می‌دهند ولی ما اول کیف پول را شارژ می‌کنیم و سپس تراکنش می‌زنیم. ما معتقدیم کیف پول با تمامی چالش‌هایی که طی سالیان اخیر با آن مواجه شده است همچنان یکی از ابزارهای کلیدی در آینده صنعت است. راهکارهای جایگزین همچون کیوآر مکمل خوبی برای کیف پول هستند و اگر رگولاتور نسبت به آنها شفاف‌تر برخورد کند می‌توانند سریع‌تر جایگاه خود را بیابند. بنابراین طبق آنچه که گفته شد، نمی‌خواهیم ابزارهای سنتی پرداخت را از دست بدهیم اما حواسمان به شیوه‌های جدید خواهد بود.»
تفرشی در پایان همچنین با اشاره به این که در جریان ریبرند پی‌پاد موفق شدیم UI و UX آن را ارتقاء دهیم تا میزان رضایت مشتریان بیش از پیش افزایش پیدا کند نیز گفت: «پی پاد، از جمله محصولات کلیدی کیف پول محور بوده و در تلاش است تا فرهنگ استفاده از کیف پول را با لحاظ کردن موارد امنیتی در جامعه، با بالاترین تراکنش‌ها نهادینه کند بدون این که دائم منتظر انتقال‌های شتابی و شاپرکی و کارت‌به‌کارت باشیم.»
