پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
با رونق گرفتن تجارت رمزارزها در کنار سرمایه‌گذاران، کلاهبرداران نیز به این حوزه جذب شده‌اند. با توجه به برگشت‌ناپذیر بودن تراکنش‌های رمزارز و عدم مقررات‌گذاری در این بازار، از دست دادن سرمایه در مبادلات رمزارز، جبران‌ناپذیر است. از میان ترفندهای مختلف که توسط سوداگران استفاده می‌شود، در این گزارش به هفت کلاهبرداری رایج رمزارزی می‌پردازیم.
1- عرضه در شبکه‌های اجتماعی
در این نوع از کلاهبرداری در شبکه‌های اجتماعی، از کاربر خواسته می‌شود که بخشی از دارایی‌های رمزارزی خود را بدهد تا در مقابل میزان قابل‌توجهی رمزارز دریافت کند. ترفندهایی مثل این در توییتر و فیس‌بوک رایج‌اند. کلاهبرداران معمولاً خود را به حساب‌های افرادی شبیه می‌کنند که کاربر آنها را شناخته و به آنها اعتماد دارد و گاه در واقعیت نیز چهره کلاهبرداران شبیه آنهاست.
سوداگران از حساب‌های جعلی یا ربات‌ها استفاده می‌کنند تا در گفتگو با افراد بگویند که دیگران چقدر از این راه درآمد داشته و چقدر از این کار خشنودند. باید همیشه به این پروفایل‌ها بی‌اعتنا بود، چون هیچ‌گاه معتبر نیستند. حتی در موقعیت‌هایی که سایت‌های معتبر رمزارزها را عرضه می‌کنند، از کاربران نمی‌خواهند که آنها ابتدا وجه را منتقل کنند تا بعداً مبادله انجام شود.
2- کلاهبرداری‌های پانزی
سال گذشته نشان داد که فعلاً عمر کلاهبرداری‌های پانزی به پایان نرسیده است. این کلاهبرداری‌ها معمولاً به‌عنوان خدمات مدیریت پورتفولیو با سود تضمین‌شده ارائه می‌شوند. بازگشت سرمایه که در این روش رخ می‌دهد، درواقع همان انتقال پول سرمایه‌گذاران دیگر است. تازه‌واردان تنها منبع ورود سرمایه هستند و پول آنها «بازگشت» وعده داده شده به سرمایه‌گذاران پیشین را تأمین می‌کند. هنگامی‌که تازه‌واردگان کاهش یافته و ورود پول متوقف شود، سرمایه به اتمام رسیده و این ترفند از کار می‌افتد.
پلاس‌توکن یک نمونه از کلاهبرداری پانزی در رمزارزها بوده و گردانندگان مجرم آن به خاطر 2.25 میلیارد دلار کلاهبرداری در رمزارزها به یازده سال حبس محکوم شده‌اند.
3- کلاهبرداری‌های هرمی
کلاهبرداری‌های هرمی تقریباً مانند مدل پانزی بوده، اما به اضافه شدن افراد جدید برای گسترش ترفند، نیازمندند. هنگامی‌که افراد جدید اضافه می‌شوند، بخشی از اعانه‌های اعضای جدید به افرادی که آنها را عضو کرده‌اند، می‌رسد. پول اعضای جدید به سمت بالا و اعضای قدیمی‌تر می‌رود، اما این مدل درنهایت قدرت خود را از دست داده و فرومی‌ریزد. بازاریابی‌های چندسطحی (MLM) شبیه کلاهبرداری‌های هرمی هستند، اما شرکت‌کنندگان حق عضویت را برای فروش خدمات و محصولات می‌پردازند.
4- کلاهبرداری‌های فیشینگ
درحالی‌که کلاهبرداران فیشینگ مشتریان مؤسسات مالی را هدف قرار می‌دهند، همین تاکتیک برای رمزارزها هم استفاده می‌شود. فیشرها تظاهر می‌کنند که از طرف شرکت کیف‌پول یا صرافی رمزارز کاربر هستند و از او می‌خواهند که روی یک لینک که درون یک ایمیل ارسال شده کلیک کنند. ایمیل‌های کلاهبرداران کاملاً شبیه آن شرکت‌هاست، اما کاربر را به یک سایت جعلی منتقل می‌کند که در آنجا بدون آنکه متوجه شوند، اطلاعات خود را به کلاهبرداران می‌دهد.
با بررسی URL و آدرس سایت، می‌توانید از خود محافظت کرده و هرگز نباید روی لینک‌های مشکوکی که در ایمیل‌ها ارسال شده کلیک کنید. علاوه‌براین، هرگز نباید اطلاعات کلید خصوصی خود را وارد کنید.
5- اپلیکیشن‌های جعلی رمزارز
این اپلیکیشن‌ها برای تصاحب پول کاربران ایجاد شده‌اند. آنها با استفاده از پیشنهادهای تبلیغاتی، پاداش‌ها و انواع فشار، کاربران را به سرمایه‌گذاری می‌کشانند. هنگامی‌که افراد پول خود را سرمایه‌گذاری کردند، آنها کارمزدهای غیرمنطقی را برای تراکنش‌ها درخواست می‌کنند، بیرون کشیدن پول از حساب را غیرممکن می‌کنند یا کل پول او را برمی‌دارند.
برای مقابله با این روش کلاهبرداری، حتی اگر یک کیف‌پول در فهرست «اپ استور» شما بود، باید حتماً قبل از نصب، در مورد آن تحقیق کنید.
6- کلاهبرداری‌های استخراج رمزارز
همه استخراج‌ها، کلاهبرداری نیستند، اما مواردی هم وجود دارد که سرمایه‌گذاری‌های نامناسبی بوده و بعضی از این موارد، در مواقع فعالیت پوششی برای کلاهبرداری‌های پانزی هستند. کارشناسان اخطار می‌دهند که کاربران باید مراقب کلاهبرداری‌های استخراج ابری و اجاره ماینر باشند و مستقیماً در رمزارزها سرمایه‌گذاری کنند.
7- عرضه اولیه سکه (ICO) جعلی
تقاضای گسترده برای رمزارزها شامل خریدارانی نیز می‌شود که دانش محدودی در این زمینه دارند. این افراد، اهداف آسانی برای کلاهبرداران هستند، مخصوصاً هنگامی‌که رمزارزهایی که ادعا شده عرضه اولیه دارند، اصلاً وجود نداشته باشند. علاوه‌براین، موفقیت بعضی از رمزارزها ربطی به موقعیت تمامی آنها ندارد و بعضی از سرمایه‌گذاران ممکن است رمزارزهایی را بخرند که ناموفق‌اند.
قبل از سرمایه‌گذاری در عرضه اولیه سکه باید در مورد آن تحقیق کرد؛ آنها معمولاً یک گزارش رسمی دولتی را به همراه خود دارند که تیم پشت پروژه را معرفی کرده و هدفی را برای رمزارز آنها ارائه می‌دهد. علاوه‌براین، آنها فناوری و مشخصات عرضه خود را نیز، منتشر می‌کنند.
