پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در آخرین وبینار نگاه فیروزه در سال ۹۹ چه گذشت؟ / پیش‌بینی روند بازار سرمایه در سال آینده
به گفته کارشناسان بازارهای مالی در وبینار نگاه فیروزه در بلندمدت بازار بورس از بهترین طبقات دارایی است و بر حسب آمار باتوجه مزیت‌هایی در حوزه انرژی و معدنی وجود دارد، شرکت‌های این حوزه می توانند سود بسیار بالایی داشته باشند
آخرین وبینار نگاه فیروزه در سال ۱۳۹۹ توسط دپارتمان مدیریت دارایی گروه مالی فیروزه، چهارشنبه ۲۹ بهمن‌ماه برگزار شد.
سخنرانان این وبینار مهدی زردوغی، مدیر سرمایه‌گذاری، مجید علیفر، کارشناس ارشد سرمایه‌گذاری و یگانه اقبال‌نیا، مدیر دارایی گروه مالی فیروزه بودند و در خصوص فراز و فرود بورس در سال ۱۳۹۹، چشم‌انداز بازارهای دارایی در سال ۱۴۰۰ صحبت کردند. همچنین عملکرد صندوق‌ها و سبدهای شرکت سبدگردان فیروزه مورد بررسی قرار گرفت.
علیفر به عنوان اولین سخنران در خصوص بازار بورس در چند سال گذشته و وضعیتی که اکنون دارد و خواهد داشت صحبت کرد. به گفته او از ابتدای سال بورس مرکز کانون توجه کسانی بود که منابعی برای سرمایه‌گذاری داشتند و سبدهای مختلف دارایی را تجربه و در آن فعالیت کرده‌اند، اما سال ۱۳۹۹ سالی بود که بورس اوراق بهادار بیشتر مورد اقبال قرار گرفت.
بی‌نظمی بانک مرکزی، دلیل اصلی در رشد ارز بود
او اقبال به بورس را مثبت ارزیابی کرد و در این باره توضیح داد: «هدف بازار این است که منابع خرد را برای پروژه بزرگتر تجمیع کند تا رفاه بیشتری را برای مردم فراهم کند، اما اقبال بیش از حد باعث شد که این اوراق در محدوده‌هایی قیمت گذاری شوند که منطبق با دارایی ها نباشند. در نتیجه این افراد منتضرر شدند. درحالی‌که در بلندمدت بازار بورس از بهترین طبقات دارایی است و بر حسب آمار باتوجه مزیت‌هایی در حوزه انرژی و معدنی وجود دارد، اشرکت‌های این حوزه می توانند سود بسیار بالایی داشته باشند.»
علیفر علت اصلی در جهش ارزی را در نقدینگی دانست و گفت: «نرخ بهره ما هزینه پول است. این پول چه هزینه‌ای دارد؟ قاعدتا باید نرخ بهره با تورم مساوی باشد. در سال ۹۳۱۳ تا ۱۳۹۶ نرخ بهره حقیقی مثبت داشتیم. همین موضوع باعث شد نقدینگی نسبت به GDP رشد بیشتری داشته باشد. با جرقه‌ای که از اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ در خصوص برجام رقم خورد، باعث شد نرخ ارز رشد زیادی را تجربه کند. این اتفاق تازه‌ای نبود و قبلا هم این رشد را تجربه کرده‌ایم. دلار هم در سال ۱۳۹۷ از حوالی چهار هزار تومان جهش پیدا کرد که تا قبل از انتخابات آمریکا ادامه داشت. اکنون نیز در محدوده ۲۴ هزار تومان در حال معامله است. مقصر و دلیل اصلی را در رشد نرخ ارز در بی‌نظمی بانک مرکزی و سیاست‌هایی بود که اتفاق افتاد.»
مرحله ناامیدی مطلق
علیفر در ادامه به رشد قابل ملاحظه بازده دلاری بورس نسبت به دیگر بازدهی‌های دلاری اشاره کرد و توضیح داد: «درصد بازده دلاری سکه ۳۲ درصد، خودور داخلی ۱۳ درصد خودوری خارجی ۱۲ درصد بوده است، درحالی‌که از ابتدای سال 1397 بازدهی دلاری بورس حدود ۱۴۰ بوده است. علت افزایش بازده دلاری بورس کدهای معاملاتی صادر شده است. در شش ماهه اول سال 1399حدود ۸.۸ میلیون یعنی ۱۱ برابر بیشتر از سال قبل آن کد معاملاتی صادر شد. همین باعث شد که اقبال زیادی شکل بگیرد. این اوج اقبال در مردادماه زیاد شد و تعداد کدها به ۱۵ میلیون رسید.»
به گفته او تعداد کدهای معاملاتی که حداقل یک معامله در مردادماه داشته‌اند، ۸ میلیون بوده است. این افزایش همراه با ورود پول‌های حقیقی بوده است. تقریبا بورس اوراق بهادار تا قبل از سال ۱۳۹۹ محل جدی برای پول‌های حقیقی نبود. اما از اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان پول وارد بورس شد. مجموع عددی که وارد بورس شده بود حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بود. همین موضوع باعث افزایش رشد شاخص شد. از مردادماه که بورس وارد دوره نزولی شد خروج حقیقی اتفاق افتاد و افرادی که وارد بورس شده بودند، خارج شدند. حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان هم خروجی تا همین هفته گذشته داشته‌ایم.
او ادامه داد که وقتی عموم وارد بورس می‌شوند، حبابی شکل می‌گیرد. زمانی‌که تخلیه صورت می‌گیرد، اصلاح قیمتی اتفاق می‌افتد. اگر نمودار دلاری شاخص بورس را رسم کنیم، این تخلیه حباب را شاهد هستیم. اکنون تقریبا حباب تخلیه شده و افراد در مرحله ناامیدی مطلق هستند.
ریزش شاخص بورس به انتهای خود رسیده است
علیفر بیان کرد: «اگر شرکت‌ها در همان ابتدای شکل‌گیری حباب برای تاسیس و افزایش سرمایه خود اقدام می‌کردند، این حباب حفظ می‌شد. در این صورت هم افراد متضرر نمی‌شدند و هم سرمایه‌ها صرف تولید در کشور می‌شد.»
او اضافه کرد؛ «اکنون حدود ۴۶ درصد در شش ماه گذشته بورس ریزش داشته و این اصلاح شدید بوده است. اگر این روند ادامه پیدا کند، می‌تواند یکی از شدیدترین ریزش‌ها در تاریخ بورس شود. البته ریزش اکنون به انتهای خود رسیده و شاید دیگر ریزش قیمتی نداشته باشیم، ولی ممکن است دوره فرسایشی داشته باشیم.»
علیفر با فرض اینکه اگر دلار ۲۴ هزار تومان ثابت بماند، گفت: «با رشد نقدینگی که در یک سال اخیر اتفاق افتاده دو سال دیگر منطقه دلاری ما به محدوده‌ای می‌رسد که باید نگران آن باشیم. این الگو ممکن است اتفاق بیفتد و طبق همان سابقه‌ای که از دلار داریم همیشه دلار پایین‌تر نگه داشته می‌شود و به همین دلیل نقدینگی در ارز را در جهش یک باره خواهیم داشت. پایین ترین نرخ ارز در محدوده ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ بوده است. دلار ۲۵ هزار تومانی محدوده‌هایی است که از اوج جنگ و کسری‌هایی که داشته بالاتر است. بنابراین مورد انتظار است که محدوده دلار ۲۴ هزار تومان پایدارتر بماند.»
رشد ۱۱ درصدی بورس در طول ۲۶ سال
او اشاره کرد که دارایی که عمده ثروت ایرانی‌ها را زمین، ملک و مستغلات تشکیل می‌دهد. به همین دلیل دیدن این بازار در آینده جذابیت خاص خود را دارد. در سال ۱۳۸۰ قیمت هر متر آپارتمان در تهران زیر ۴۰۰ دلار بوده، با تقاضایی که شد رشد خیلی زیادی پیدا کرد و حتی به محدوده های بالاتر از دو هزار دلار رفت. اخیرا به محدوده ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار رسیده که قیمت ملک همین محدوده است. پس محدوده میانگین قیمت هر متر آپارتمان به‌ازای هر متر مربع را هزار دلار در نظر می‌گیریم.
او پیش‌بینی خود را از آینده بازار بورس بیان کرد و توضیح داد: « اگر پیش بینی بورس و اوراق بهادار داشته باشیم، تقریبا رشد بلندمدت پایدار را نصیب سهامداران خود کرده است. بازار بورس از سال ۱۳۷۳ تا ۱۹ بهمن‌ماه ۱۳۹۹ بازده بلند مدت ۱۱ درصدی داشته است. اما می‌بینیم که مواقع ورود و انتخاب شرکت‌هایی که در آن سرمایه کذاری می‌کنیم هم مهم است. این نشان می‌دهد که افراد باید تخصص داشته باشند و حرفه‌ای تر بازار را دنبال کنند بنابراین توصیه می‌کنم که سهامداران اطلاعات خود را بالاتر ببرند و از خدمات سبدگردانی‌ها استفاده کنند.»
عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری فیروزه
اقبال‌نیا در ادامه به معرفی صندوق‌های سرمایه‌گذاری فیروزه پرداخت و عملکردهای هرکدام از آنها را بیان کرد. به‌گفته او گروه مالی فیروزه اکنون پنج صندوق دارد که سه صندوق آن صندوق سرمایه‌گذاری در بورس و دو صندوق دیگر خطرپذیر هستند.
صندوق شاخص ۳۰ شرکت فیروزه، صندوق فیروزه موفقیت و صندوق درآمد ثابت فیروزا سه صندوق سرمایه‌گذاری در بورس هستند که اقبال‌نیا درباره آنها توصیح داد: «صندوق شاخص ۳۰ شرکت فیروزه به دلیل اینکه شاخص بورس را عینا دنبال می‌کند، از بازدهی بیشتر و هزینه کارمزد کمتری نسبت به صندوق‌های عادی برخوردار است. صندوق فیروزه موفقیت، صندوق محافظه کار بنیادی و اولین صندوق سرمایه گذاری گروه مالی فیروزه است. صندوق فیروزا نیز ۹۰ درصد آن در اوراق تضمین شده و و سالانه بین ۲۸ تا ۴۰ درصد سود دهی داشته است.»
به‌کفته او سبدگردانی فیروزه نیز به‌طور رسمی از سال ۱۳۹۹ شروع به کار کرد و از زمان ریزش بازار عملکرد بدی نداشته است. این سبدگردانی از ابتدای آبان‌ماه تا ۲۳ بهمن‌ماه ۵ درصد رشد داشته، در حالی که شاخص کل بورس ۶ درصد کاهش داشته است.
او اضافه کرد که حداقل سرمایه برای سبدگردانی‌ها باید یک میلیارد تومان باشد و بسته به نوع و هدف سرمایه‌گذاری پرتفوی آنها را تشکیل و سبدگردانی آنها را انجام می‌شود. سرمایه‌گذار حقیقی نیز به دلیل اینکه سرمایه آنها کمتر است مراقبت بیشتری می‌خواهد و بیشتر در زمینه مشاوره با آنها همکاری می‌شود.
سپرده‌خواهی بانک‌ها و تورم، عامل اصلی بالا بودن نرخ بهره
زردوغی سخنران آخر این وبینار درباره چشم‌اندازهای بازار مالی در سال ۱۴۰۰ صحبت کرد. او توضیح داد: «نرخ بهره باید در بازار آزاد تعریف شود، اما در ایران محدودیت‌هایی برای آن تعریف می‌شود. نرخ بهره در ایران با دستکاری هم پایین نمی‌آید. دلیل اول آن سیاست‌های پولی است. ساختار سپرده‌خواهی بانک‌ها باید در سیستم بانکی تغییر کند. از سوی دیگر سیاست‌های مالی هم مشکل دارد. دولت تا زمانی‌که در مورد بودجه یک ساله خود برنامه‌ریزی نکند و کسری بودجه را مثل گذشته انجام دهد، نمی توانیم بهره پایینی داشته باشیم و همچنان نرخ بهره ۲۰ درصد به بالا را خواهیم داشت.»
او تورم را عامل دوم در بالا بودن نرخ بهره دانست و گفت: «در دو سال گذشته تورم بالای ما به دلیل نرخ ارز بوده است. ما دو نوع تورم تجارت‌پذیر و غیرپذیر داریم. عمدتا تورم تجارت‌پذیر که از نرخ ارز موثر می‌شود رشد داشته است. بنابراین این تورم از بخش تجارت‌پذیر و تغییرات نرخ ارز منشا شده است. اما در دو سال پیش رو نوسانات نرخ ارز کمتری نسبت به گذشته خواهیم داشت.»
صنایع معدنی و پتروشیمی به سود خوبی در بورس خواهند رسید
او در ادامه به برجام اشاره کرد و این عقیده را دارد که اصلی‌ترین عاملی که برجام در اختیار ما می‌گذارد فروش نفت است. اگر نرخ نفت ما برگردد می‌تواند ثباتی را در اقتصاد به طور موقت برگرداند. بازار بورس هم به دلیل نوسانات نرخ ارز رشد کرده است. به‌گفته او با فرض ورود دوباره به برجام می توان به سطح بالای یک و نیم میلیون بشکه در روز برگشت و ثبات نرخ ارز را در یکی دو سال آینده تجربه کنیم، اما ثبات در هزینه شرکت‌ها هنوز انجام نشده است.
زردوغی افزود: «هنوز شرکت‌های کوچک حباب زیادی دارند و شرکت‌های ارزنده هم داریم و این یک هنر است که افراد این تمیز را ایجاد کنند که کدام شرکت‌ها ارزنده و کدام حبابی هستند.»
از نظر او شرکت‌های بورسی در ایران مزیت‌های نسبی در صنایع معدنی و پتروشیمی دارند که صادرات محور هم هستند. بنابراین در این شرایط که نرخ ارز جذاب است می‌توانند سود خوبی را به‌دست آورند. افراد اگر در بازه یک ساله میان مدت این شرکت ها را انتخاب کنند ضرر نخواهند کرد و در بازه بلند مدت هم قطعا سود خوبی به آنها خواهد داد. عمدتا روش سرمایه‌گذاری ما روی شرکت‌هایی است که جریانات نقدی مثبت مستمر تولید می‌کنند.
زردوعی بورس تهران را با بورس کشوری مانند ترکیه مقایسه کرد و گفت: «بورس تهران در ۱۰ سال گذشته ۳۰۰ درصد رشد داشته و دو تا سه برابر بازدهی داده است، اما بورس ترکیه ۵۰ درصد ثروت از دست داده است. از این جهت باید بدانیم کشوری که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنیم را درست انتخاب کنیم و سیاست‌های پولی و ارزی کشورها را بررسی کنیم.»
