پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
شیدا ملکی- خبرنگار/ حجت عباسی، مدیر آکادمی ققنوس به بیان تجربیات کشورهای پیشرو در زمینه ارز دیجیتال پرداخته است. کشورهایی که به مرحله عملیاتی استفاده از رمزارزها وارد شدند و رمزارزها را برای استفاده عموم در اختیار مردم قرار داده‌اند. یکی از منابع مطالعاتی او گزارش BIS در سال ۲۰۲۰ است.
مدیر آکادمی ققنوس با اشاره به گزارش BIS در سال ۲۰۲۰ گفت: «بیش از ۸۰ درصد بانک‌های مرکزی در تحقیقات مرتبط با CBDC درگیر هستند. بانک‌های مرکزی که در این حوزه مدل‌های مفهومی راه‌اندازی کرده‌اند. همچنین درحال‌رشد به میزان ۵۰ درصد رسیده است. از سویی دیگر ده درصد بانک‌های شرکت کرده در این نظرسنجی اعلام کردند برنامه مشخصی برای معرفی و توسعه CBDC خود در سطح خرده‌فروشی در طول سه سال آینده دارند.»
عباسی در ادامه به لیست کشورهایی که در این حوزه فعال بوده‌اند همچون باهاماس، کره جنوبی، آفریقای جنوبی، سوئد، جامائیکا و کانادا اشاره کرد و گفت: «بررسی و مطالعه این پروژه پیرامون عملکرد چین،سوئد، باهاماس، جزایر مارشال و اتحاد ارزی کارائيب شرقی است.»
او با بیان اینکه چین، پیشروترین کشور در این حوزه است گفت: «بانک مرکزی خلق چین با تشکیل کارگروه ویژه‌ای در سال ۲۰۱۴، یکی از اولین بانک‌های مرکزی است که بر توسعه یک پول دیجیتالی بانک مرکزی تمرکز کرده است. این کشور در حال حاضر نمونه اولیه دول دیجیتالی بانک مرکزی خود را با نام DC/EP چه در سطح خصوصی و چه در سطح عمومی آزمایش و تأیید کرده است.»
مدیر آکادمی ققنوس همچنین با تأکید بر اینکه ۵۰ درصد یارانه حمل‌ونقل کارمندان در بخش عمومی و دولتی از طریق پول دیجیتال بانک مرکزی چین مستقیم به کیف پول DC/EP آنها واریز می‌شود گفت: «بر اساس اعلامیه‌های موجود، مرحله بعدی آزمون و آزمایش جدی این پول دیجیتال در روند برگزاری المپیک زمستانه ۲۰۲۲ انجام خواهد گرفت.»
عباسی با شرح ادامه عملکرد چین در حوزه ارز دیجیتال گفت: «نقش پول نقد در چین روزبه‌روز در حال کاهش است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۶ چهل درصد تمامی پرداخت‌ها در کشور چین از طریق پول نقد انجام می‌شد. اما در سال ۲۰۱۸ این عدد به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد. نگاهی به آمار اروپا نیز بیانگر آن است که این عدد در این قاره حدود ۷۹ درصد است.»
او با بیان اینکه مخاطره کاهش پول نقد و منزوی ماندن بخش قابل‌توجه جمعیت از خدمات پرداخت و مخاطره شرکت‌های پرداخت و همچنین ورود پول ملی چین به عرصه بین‌المللی عاملی برای توجه بیشتر به پول دیجیتال شد گفت: «به کمک یوآن دیجیتالی بدون بهره، می‌توان پرداخت بلادرنگ داشت، همچنین به‌صورت آفلاین از شبکه بانکی تبادل مالی دیجیتالی کرد و دیگر نیازی به ایجاد حساب بانکی هم نیست. البته احتمال اینکه یوآن دیجیتالی با اپلیکیشن‌های WeChatPay و Alipay ادغام شود نیز بسیار جدی است.»
عباسی همچنین با اشاره به برنامه چین مبنی‌بر استفاده از سیستم CBDC در این کشور افزود: «بانک مرکزی چین قصد دارد از یک معماری دو لایه‌ای استفاده کند که در آن حق انتشار یوآن دیجیتالی فقط در انحصار این بانک بوده و بازخرید یوآن دیجیتالی از طریق برخی نهادهای برگزیده امکان‌پذیر خواهد بود. انتخاب این روش از طرف بانک مرکزی احتمال اینکه قصد توزیع پول دیجیتال به نهادهایی خاص را داشته باشد تقویت می‌کند. اما ازآنجایی‌که شرکت‌ها نیازمند دستیابی به بیش از سیصد هزار تراکنش موفق در ثانیه هستند احتمالاً از فناوری دفتر کل توزیع شده برای تراکنش با کاربران نهایی خود استفاده نمی‌کنند.»
کشور بعدی که استفاده از واحد پولی دیجیتال را به شکل عملیاتی در آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت، سوئد است. مدیر آکادمی ققنوس با اشاره به سال ۲۰۱۷ به‌عنوان مبدأ ورود سوئد به استفاده عملیاتی از پول دیجیتالی خود با عنوان e-krona گفت: «این کشور در بازه سال‌های ۲۰۲۰ تا فوریه ۲۰۲۱ بستری آزمایش را مورد بهره‌برداری قرارداد. در این فاز دیجیتالی تمرکز بر سنجش CBDC بدون بهره است. در این پروژه سعی بر ارزیابی پرداخت‌های بلادرنگ در هر لحظه از شبانه‌روز و همچنین تبادلات مالی غیر برخط است.»
عباسی با تشریح معماری پول دیجیتال سوئد افزود: «معماری این پول دیجیتال نیز مانند چین دولایه است. لایه اول یک بلاکچین مجوز محور است و نیازی نیست که از فناوری بلاکچین استفاده شود. محرک سوئد برای استفاده از این فناوری کاهش پول نقد مورداستفاده است. البته میزان استفاده مردم سوئد از پول نقد در مقایسه با دیگر کشورها بسیار کم است. شواهد هم بیانگر آن است که سوئد در آینده‌ای نزدیک به کشوری بدون استفاده از پول نقد تبدیل شود. همه این موارد باعث شده کشور سوئد استفاده از پول دیجیتال را جدی‌تر پیگیری کند.»
باهاماس کشور بعدی موردمطالعه در این پروژه است. این پروژه سند دلار نام دارد و نمونه اولیه آن در دسامبر ۲۰۱۹ در منطقه Exuma آغاز به کارکرده است. عباسی با اشاره به این موضوع در ادامه گفت: «باهاماس با ایجاد این سیستم در تلاش برای ایجاد بستر مالیاتی شفاف است. براین‌اساس با استفاده از داده‌هایی که به‌صورت آنی از CBDC کسب می‌کند سیاست پولی بهتری داشته باشد.»
او در ادامه با طرح بیان جزئیات پول دیجیتال باهاماس با نام Sand Dollar افزود: «تلاش بر این بوده که از معماری رایج دولایه‌ای استفاده شود. همچنین ازآنجایی‌که بخش قابل‌توجهی از مردم به گوشی‌های موبایل هوشمند دسترسی ندارند، تلاش شده تا با استفاده از کارت پول‌های معمول مردم امکان استفاده از پول دیجیتال را داشته باشند.»
مدیر آکادمی ققنوس در بخش دیگری از پروژه خود اتحادیه ارزی کارائیب و استفاده این اتحادیه از پول دیجیتال را مورد بررسی قرارداد و گفت: «کم بودن جمعیت کشورهای عضو این اتحادیه موجب شده تا تصمیم به استفاده از دلار آمریکا بگیرند. حالا هم این اتحادیه به‌عنوان پول دوم به CBDC خود فکر کرده است. این اتحادیه هم از معماری دولایه‌ای برای استفاده از پول دیجیتال خود استفاده کرده است.»
او در بخش پایانی به مجموعه جزایر مارشال و برنامه‌ریزی آن برای استفاده از ارز دیجیتال اشاره کرد و ادامه داد: «این مجموعه جزایر در فوریه ۲۰۱۸ استفاده از پول دیجیتال را اعلام کرد. این جزیره به دلیل جمعیت کم و عدم صرفه اقتصادی برای چاپ و انتشار پول تصمیم به استفاده از پول دیجیتال گرفته است. سیاست انتشار این پول از قبل تعیین شده است. تصمیم بر این است که بعد از انتشار ۲۴ میلیون اولیه ارز دیجیتال سالانه با نرخ ۴ درصد پول دیجیتال عرضه شود.»
صندوق جهانی پول درباره پروژه CBDC مارشال ابراز نگرانی کرده است. عباسی در تشریح این نگرانی گفت: «سیاست‌های انتشار CBDC در شرایط ویژه‌ای مثل کرونا امکان دارد بر اساس سیاست‌های کشور قابل‌کنترل نباشد و امکان اجرای سیاست‌های انقباض و تورمی ممکن نباشد.»
مدیر آکادمی ققنوس در جمع‌بندی پایانی گفت: «دلایلی همچون استفاده زیاد یا استفاده کم از پول نقد موجب توسعه CBDC انگیزه بخشی برای استفاده می‌شود. همچنین برخی کشورها مانند چین به منظور ورود پول خود به بازارهای جهانی چنین تصمیمی می‌گیرند. همچنین مطالعه کشورهایی که از پول دیجیتال استفاده می‌کنند بیانگر آن است که زیرساخت اصلی همیشه بر بستر بلاکچین نیست.»