راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مزایای استفاده از سامانه‌های هوشمند کشف تقلب در سیستم بانکی چیست؟

رئیس گروه سامانه‌های مدیریت تقلب شرکت خدمات انفورماتیک اعلام کرد که کیفیت سامانه کشف تقلب ایران در سطح استانداردهای جهانی است.

 جلال‎‌الدین نصیری در پاسخ به این پرسش که تا چه حد سامانه مدیریت و کشف تقلب در جلوگیری از جرائم کاربرد دارند و در سیستم بانکی استفاده از این گونه سامانه‌ها چه مزایایی دارد؟، گفت: «از آنجایی‌که تعداد و تنوع تراکنش‌های بانکی در حال رشد است، روش‌های سنتی برای تشخیص و جلوگیری از تقلب کاربرد بسیار محدودی دارند. چالش‌های مطرح شده باعث شده است که سیستم‌های نظارتی به سمت استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین حرکت کنند.»

او درخصوص کاربرد هوش مصنوعی و یادگیری ماشین اضافه کرد: «استفاده از این‌گونه سیستم‌ها باعث هوشمندی نظارت و در نتیجه افزایش امنیت سامانه‌های بانکی می‌شود. اینکه چقدر این‌گونه سامانه‌ها کاربردی شده‌اند، باید گفت در ایران به بلوغ تکاملی فنی- فرایندی نزدیک شده، ولی هنوز به آن قوت مد نظر نرسیده است. در خصوص مزایای استفاده از سامانه‌های هوشمند کشف تقلب می‌توان به سرعت تشخیص بالا، جلوگیری بر خط از تراکنش‌های نامتعارف، تحلیل تغییر رفتارها و ایمنی نسبی مشتریان و بانک‌ها از ضررهای احتمالی اشاره کرد.»

او در پاسخ به این پرسش که در ایران نسبت به سایر کشورهای پیشرو در دنیا سامانه مدیریت و کشف تقلب چقدر از استانداردهای به‌روز برخوردار است؟، ادامه داد: «در چند سال اخیر قدم‌های خوبی در زمینه روزآمد بودن جنبه‌های فنی- فرایندی سامانه‌های مدیریت و کشف تقلب برداشته شده، ولی با توجه به این که مدل‌های کسب‌وکار در ایران با دنیا اندکی متفاوت است، مثلا در ایران بیشتر از ۹۰ درصد کارت‌ها، کارت نقدی و مابقی کارت اعتباری است در حالی که در دنیا برعکس است، به همین خاطر ما چندان وارد چنین مسئله‌ای نشده‌ایم. ولی سرعت ایران در چند سال اخیر برای تجهیز کردن سامانه‌های کشف تقلب با توجه به نیازی که احساس شده، خیلی خوب بوده است.»

نصیری خاطرنشان کرد: «اگر بخواهیم بررسی کنیم که فاصله ایران با دنیا چقدر است، مسلما فاصله تقریبا کمی نداریم. سامانه‌های ما در ایران کسب‌وکارشان شخصی‌سازی شده، مثلا در پایا تسویه تراکنش‌های بین بانکی و شاپرکی شخصی‌سازی شده، و همچنین قلم‌هایی که ما داریم با قلم‌هایی که در دنیا وجود دارد گاه متفاوت است. به طور نمونه ما در پایا استاندارد «سپا» داریم اما همه این استانداردها در شعب بانکی تکمیل نمی‌شود.»

به گفته رییس گروه سامانه‌های مدیریت تقلب شرکت خدمات انفورماتیک، به همین خاطر ما معمولا از مدل‌هایی که در دنیا در حال استفاده است نمی‌توانیم به طور کامل استفاده کنیم و باید با سیستم‌های خودمان سازگاری پیدا کنند؛ چون کسب‌وکارها در ایران با کسب‌وکار در دنیا متفاوت است و همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند که باعث می‌شود ما برای سیستم‌های کشف تقلب خودمان در ایران سیستم بنویسیم و امکان خرید سیستم خارجی نیست.

او در پاسخ به این پرسش که امنیت سیستم و سامانه مدیریت و کشف تقلب در چه سطحی قرار دارد؟، ادامه داد: «این یک واقعیت است که هیچ سیستم و سامانه کشف تقلب نمی‌تواند ادعا کند که همه تراکنش‌ها متقلبانه را می‌تواند کشف کند و جلوی آن را بگیرد. علاوه بر این مسئله تعداد هشدارهای نادرست در سیستم‌های کشف تقلب یکی از پارامترهای ارزیابی کارایی سیستم است. رفتارهای مجرمانه نیز روز به روز در حال پیچیده‌تر شدن است. از طرف دیگر پروفایل‌های رفتاری و کمک گرفتن از سیستم‌های هوش مصنوعی، قدرت خوبی به سیستم‌های کشف تقلب می‌دهد به گونه‌ای که می‌توانند بسیاری از تغییرات رفتاری را به درستی تشخیص دهند.»

نصیری در خصوص اینکه در حوزه نظارت دیجیتال در چه سطحی قرار داریم؟، گفت: «شرایط در حوزه نظارت دیجیتال بهتر است. در بانک‌ها اقدامات خوبی صورت گرفته که می‌توانیم آن را به دو دسته تقسیم کنیم. در سامانه‌های سنتی اقلام هویتی را به درستی نداشتیم کما این که الان با سیستم «نهاب» همه مشتریان حقیقی، حقوقی و اتباع بیگانه می‌توانند کد «شهاب» را داشته باشند و هویت مشتری به درستی در دسترس است. سامانه‌های تجمیع اطلاعات مالی و هویتی برون خط، برای نهادهای نظارتی و حاکمیتی به خوبی عملیات نظارت را امکان‌پذیر کرده‌اند.»

او در پاسخ به این پرسش که چشم‌انداز نظارت دیجیتال در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟، افزود: «ما شاهد دو چالش فنی و فرایندی در چشم‌انداز نظارت دیجیتال هستیم. یک بعد فنی و یک بعد فرایندی در این میان وجود دارد. در بعد فنی معمولا وضعیت بهتری را شاهد هستیم. در نظارت دیجیتال نیاز است مشتری را از زوایای متفاوت شناسایی کنیم تا یک مشتری را خوب بشناسیم. تا این مرحله بعد فنی پررنگ است.»

نصیری ادامه داد: «بعد از این مرحله باید بتوان بر اساس شناخت حاصل شده فرایندهایی را انجام داد و از این شرایط استفاده کنیم. این مهم به بحث‌های قانون‌گذاری و فرایندی نیاز دارد. در این وضعیت ما شاهد اندکی ضعف هستیم. فرض کنید، سیستم تشخیص داد که یک تراکنش متقلبانه است. در مرحله بعد این که بخواهیم جلوی این تراکنش مشکوک گرفته و جلوگیری شود، آیا از نظر حقوقی این اجازه وجود دارد؟ ما معمولا در مرحله دوم دچار ضعف هستیم. برای حل این مسئله همه ارگان‌ها باید وارد میدان شوند تا یک زنجیره کامل حاصل شده و نظارت دقیق‌تری به دست آید.»

منبع ستاد خبری نهمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.