پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
جنایات و مکافات / چگونه میتوان از آسیبهای اجتماعی و اقتصادی قمار آنلاین جلوگیری کرد؟
درگاههای پرداخت، یکی از تأثیرگذارترین عوامل رشد و توسعه قمار آنلاین در کشور هستند. بهطوری که سایتهای بت و شرطبندی نیازی به استفاده از روشهای پنهانی و پیچیده نمیبینند و با اجاره یا دریافت درگاه پرداخت، نقلوانتقالات مالی خود را سامان میدهند.
ماهنامه عصرتراکنش / زندگی بشر، همواره با شرطبندی و قمار همراه بوده و در طول تاریخ این بازی روزبهروز تغییر و تحول یافته و شکلهای مختلفی به خود گرفته است. از طرفی در برخی مذاهب و آیینها امری ناپسند و حرام تلقی شده، ولی با این حساب در تمام جوامع به شکل محدود یا گسترده حضور داشته و مانند بسیاری از ناهنجاریهای دیگر، هیچوقت از جامعه زدود نشده و احتمالاً نخواهد شد.
همگام با بسط و توسعه فناوری اطلاعات و دیگر فناوریها، نوع جدیدی از قمار به وجود آمد که به شبکههای ارتباطی و اینترنتی وابسته بود. این نوع قمار را شرطبندی آنلاین مینامند. در دهه 1990 با راهاندازی اولین سایت قمار اینترنتی (Intrnet gambling)، جهان تحت تأثیر این تحول قرار گرفت. با ظهور این پدیده که به مدد علم و فناوری صورت گرفت، جهانبینی سنتی از میان رفت و مناسبات انسانی دگرگون شد.
.
سودای یکشبه آمریکایی
سایتهای قمار اینترنتی، کاری کردند که سودای یکشبه پولدار شدن به آرزوی دستیافتنی تبدیل شود و انسانهای خسته و درمانده از روزی هشت ساعت کار، با این آرزو تنها با یک کلیک تمام هستی و نیستی خود را ببازند. آنان هنر باختن را تبلیغ میکنند. در سال 1995 تنها 15 سایت قمار آنلاین وجود داشت، اما با رشد ناگهانی این نوع سایتها و پیشرفت همزمان فناوری و ساخت اپلیکیشنهای مختلف، امروز دیگر نمیتوان از تعداد آنان آمار دقیقی ارائه داد. قمار آنلاین، تمام جهان کنونی را دربر گرفته و ما بهطور دائمی در معرض این آسیب قرار داریم.
بیشک آمریکا در جهانیشدن این سبک زندگی نقش عمدهای دارد و مهمترین مرکز اشاعه قمار اینترنتی به سراسر دنیا محسوب میشود. سبک زندگی آمریکایی در این چند دهه جهان را به تسخیر خود درآورده و فرصت تنفس را از فرهنگهای خرد و کوچک گرفته و با انبانی پرنشدنی به کسب سود میپردازد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
قمار آنلاین و ابعاد آن
هر کنشی که در فضای مجازی و اینترنت برای کسب امتیاز یا پول بر اساس بخت و اقبال صورت بگیرد، قمار آنلاین محسوب میشود که شامل شرکت در قرعهکشی، انواع شرطبندی و گرفتن جایزه و غیره میشود.
[/mks_pullquote]
.
دکتر جواد میری، عضو هیات علمی گروه جامعهشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در پاسخ به این سؤال که نقش جامعه آمریکا در گسترش قمار آنلاین بهعنوان یک فرهنگ چیست، میگوید: «این امر را باید با توجه به منطق اقتصادی جامعه آمریکا مورد مطالعه قرار داد. به شکلی که رفتهرفته صنایع و کارخانهها با هم ادغام میشوند و مرزهای سنتی را پشت سر میگذارند و ائتلافهای چندملیتی را برای کسب سود بیشتر به وجود میآورند. فرهنگ آمریکا نیز بر همین اساس قمار را به شکل یک صنعت گسترده درآورد و این امر بهواسطه فناوری و اینترنت صورت گرفت که بازاری آزاد با منطق خاص خودش را به وجود آورد.
بدین ترتیب، هنگامی که از قمار آنلاین صحبت میکنیم، باید آن را به مثابه یک صنعت که سازوکار مشخصی دارد، در نظر بگیریم. آمریکا بهعنوان یک کشور صنعتی تاثیرگذار نقش عمدهای در گسترش صنعت قمار آنلاین داشته و دارد.»
این رویکرد ما را با این سؤال مواجه میکند که چگونه جامعه آمریکا از قمار سنتی و کازینویی به سمت قمار آنلاین کوچ کرد. دکتر میری میگوید: «در دهه 1960 جهان آرامآرام به سمت جامعه ارتباطاتی و اینترنتی پیش رفت و با توسعه شبکههای فناوری و فضای مجازی در دهه 1980 ارتباطات انسانی بهشدت دچار تغییر و تحول شد و نوع جدیدی از مناسبات را به وجود آورد که در آن فناوری نقش تعیینکنندهای داشت.
نفوذ شبکههای اجتماعی در زیست انسان معاصر و رابطه آن با جامعه، بعد جدیدی به نام «بعد دیجیتالی انسان» به وجود آورد که همه ابعاد زندگی او را تحت تأثیر قرار داد. بدین ترتیب، قمار هم از شکل سنتی به سمت فضای دیجیتال و اینترنت کوچ کرد؛ همانند بسیاری از فعالیتهای دیگر که برای کسب فضاهای بیشتر و بازارهای پرسودتر، به سمت مجازیشدن پیش میروند.»
بنابراین، جهانی که ما در آن زندگی میکنیم بهواسطه اینترنت، طومار ارتباطات سنتی را در هم پیچیده و شکل نوینی از مناسبات انسانی را در دسترس قرار داده و از طرفی زمانی را بهعنوان اوقات فراغت ایجاد کرده است. امروزه اینترنت مهمترین و همگانیترین وسیله برای پر کردن اوقات فراغت محسوب میشود و کمتر جامعهای را میتوان یافت که در آن اینترنت و فناوری اطلاعات وجود نداشته باشد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
اولین کازینوی آنلاین
در سال 1994، اولین کازینوی آنلاین شکل گرفت و در سال 1997 تنها 20 وبسایت در این زمین فعال بود، اما در سال بعد درآمد ناشی از قمار آنلاین بیش از 830 میلیون دلار تخمین زده شد و اولین اتاق پوکر به دنیا معرفی شد.
[/mks_pullquote]
.
به قول بزرگی، زندگی با اینترنت، زندگی در کنار فناوریهای پرخطر است. پس این خطر همواره جوامع را تهدید میکند و میتواند یک جامعه را تا مرز فروپاشی پیش ببرد. خطر یادشده با عدم استفاده از بین نمیرود؛ چراکه ما خواهناخواه در کرانه اینترنت زندگی میکنیم؛ بلکه باید با آموزش و ایجاد بسترهای لازم، از آسیبهای احتمالی جلوگیری کرد و منطق خودآگاهی را به جای منع و فیلتر به کار گرفت.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
اوقات فراغت از نگاه کاپلان
ماکس کاپلان فراغت را نوعی از مشغولیتها میداند که فرد به اختیار خود، برای استراحت، تفریح و سرگرمی، افزودن به دانش یا توسعه مهارتهایش، به آن میپردازد و انجام آنها رضایت خاطر او را فراهم میکند.
[/mks_pullquote]
.
رشد قمار آنلاین در ایران
همانطور که گفتیم، بستری که فناوری جدید برای فعالیتهای مختلف فراهم کرده، آنقدر گسترده است که کنترل آن را با دشواری روبهرو میکند و زمینه را برای انواع سوءاستفادههای روانی، اجتماعی، مالی و اقتصادی و غیره فراهم میکند. قمار آنلاین، در برخی کشورهای جهان آزاد است و مردم میتوانند بدون دردسرهای دریافت و پرداخت، قمار کنند. اقتصاد قمار آنلاین، بازارهای آزادی به وجود آورده که با ساختار مشخص فعالیت میکنند. این بازارها اگرچه در ظاهر از اقتصاد دولتی جدا هستند، اما عملاً چرخ حاکمیت اقتصاد بازاری را به حرکت درمیآورند.
در ایران، چند وقتی میشود که افرادی در فضای مجازی و بهویژه در اینستاگرام، با انجام کارهای نامتعارف و خارج از عرف توجهها را به سمت خود جلب میکنند. پیشه و کار این افراد جذب فالوئر است و در این راه از طناب انداختن به دور گردن خود یا مصرف مواد در لایو اینستاگرام ابایی ندارند و در تصویری که از خود به مخاطب ارائه میدهند، مدام در حال شادخواری و شادی هستند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
قوانین مربوط به قمار اینترنتی
هر نوعی از قمار در کشور ما جرم است و بر اساس مواد 705 الی 711 قانون مجازات اسلامی، قمار اینترنتی جرم محسوب میشود و افرادی که به این کار اقدام کنند یا زمینههای انجام آن را فراهم آورند، مجرم تلقی میشوند.
[/mks_pullquote]
.
عکسهایی که در هتلهای لاکچری و شیک یا در کنار ماشینهای آخرین مدل و گرانقیمت در صفحههای خود به اشتراک میگذارند، بهراستی نمود نوعی از زندگی است که گروههای مختلف جامعه آرزوی آن را دارند. به قول یکی از تحلیلگران فضای مجازی، بررسی چگونگی رواج واژه لاکچری نیازمند نوعی واکاوی اجتماعی است؛ واژهای که زمان زیادی از فراگیر شدن آن نمیگذرد، اما افراد زیادی را درگیر خود کرده است.
.
ترکیهنشینان میزدار
ما در وضعیت کنونی شاهد فرهنگی هستیم که برخوردش با همه چیز به شکل سطحی و در اکثر موارد آغشته به ابتذال است. به تبع رواج فرهنگ لاکچری در کشورمان، افراد معمولی (که با یک پیج اینستاگرام از شهرت زیادی برخوردار شدهاند)، پیدا میشوند که کاری جز نمایش خود نداشتند و ندارند. به شکلی که از حضور گستردهشان در فضای مجازی میتوان بهعنوان انفجار آنلاین یاد کرد؛ چراکه به نظر میرسد تنها هنرشان همان آنلاینبودن است. آنان سبک زندگی مصرفی را با پولهای بادآورده در میان مردم و مخاطبانشان ترویج و تبلیغ میکنند و با این روش، تور خود را برای سوءاستفادههای مالی پهن میکنند.
دقیقاً در این زمان بود که ترکیهنشینان، شروع به تبلیغ سایتهای بت و قمار و پیشبینی کردند و مدعی بودند که ما از این راه پولدار شدهایم. البته استفاده از افعال ماضی در این چند خط، چندان درست نیست؛ زیرا این پدیده روزبهروز در میان افراد جامعه طرفداران بیشتری پیدا میکند و افراد زیادی هم به جمع گردانندگان این سایتها و صفحهها (که با روشهای گفتهشده به جذب دنبالکننده میپردازند)، اضافه میشود. اگرچه بیشتر افرادی که قمار میکنند از پیامدهای منفی آن آگاه هستند، اما تبلیغات اغواگرانه و بازی با کلمات، توانسته افراد زیادی را جذب این بازی سراسر باخت کند. اینفلوئنسرهای خارجنشین که از پیگیریهای قانونی و قضایی، خیالشان راحت است، بدون هیچ دلهرهای ارزهای داخلی را به یغما میبرند؛ پولهایی که حاصل دسترنج هزاران انسان بیآرزو و گمنام است که همیشه بازنده خواهند بودند؛ زیرا منطق بیشتر سایتهای قمار آنلاین، استفاده از تقلب است.
.
دو راهکار؛ مالیات و آموزش
جامعه ایران بهعنوان یک مورد منحصربهفرد در این موضوع قابل مطالعه است. در ایران هر عملی که شائبهای از قمار در آن باشد، از نظر شرعی حرام و قانونگذار انجام آن را غیرقانونی و مستوجب مجازات اعلام کرده است. به عبارت بهتر، قمار از نظر فردی و اجتماعی عملی قبیح و ناهنجاری تلقی میشود، اما آن چیزی که وضعیت ایران امروز را خاص میکند، تناقض مهم در برخورد با قمار است. اگرچه در کشور ما قمارخانهای وجود قانونی ندارد، ولی مصادیق قمار اینترنتی در آن بهوفور مشاهده میشود.
دکتر میری، معتقد است که منطق امر اجتماعی بسیار متفاوت و پیچیدهتر از آن چیزی است که ما آن را خوب یا بد بدانیم و پیوند یک امر اجتماعی با منطق فردگرایانه بهتنهایی کافی نیست و حتماً باید جنبه اجتماعی آن نیز مطالعه شود. دولتها برای اینکه بتوانند این پدیده را کنترل کنند، برای آن مالیات تعیین کردهاند و مالیاتهای سنگین تا حدود زیادی به کاهش این امر کمک کرده و از طرفی این مالیات بودجه عمومی کشور را تأمین میکند. این روش میتواند به کاهش قمار آنلاین منجر شود، چون نوعی شفافیت هم در آن وجود دارد.
دولتها هم میتوانند این روش را اتخاذ کنند و منطق امر اجتماعی را بپذیرند. راه دیگری که حاکمیتها میتوانند آن را به کار بگیرند، کار فرهنگی و فرایند آگاهسازی مردم نسبت به آسیبهای قمار آنلاین است. با تعریف بستههای فرهنگی که در اکثر کشورها مرسوم است، میتوان آسیبهای اجتماعی را کاهش داد؛ زیرا امر اجتماعی در پیوند با فرهنگ معنا پیدا میکند.
اما در کشور ما، بهدلیل آنکه قمار غیرقانونی و حرام است، راهکارهای ما باید به سمت کار فرهنگی سوق پیدا کند. آموزش افکار عمومی نسبت به آسیبهای قمار آنلاین میتواند تا حدودی افراد جامعه را نسبت به این موضوع، به خودآگاهی برساند. نهادهای آموزشی ـ فرهنگی در هر جامعهای، میتوانند افکار عمومی را به سمت یک موضوع، جهت دهند و آن موضوع را به یک مساله همگانی تبدیل کنند. با وجود اینکه تبلیغ قمار آنلاین در کشور ما روزبهروز در حال افزایش است و سوءاستفادههای زیادی از این طریق صورت میگیرد، ولی با سکوت رسانهها روبهرو هستیم.
.
مصادیق قمار در تلویزیون ملی
در این میان تلویزیون، بهعنوان نهادی فرهنگی، نقش مهم و تاثیرگذاری در آموزش و سرگرمی عمومی دارد، اما چند وقتی میشود که ما در شبکههای رسمی صداوسیما شاهد ساخت برنامههای مبتنی بر قمار و تبلیغ شرطبندی به شکل کاملاً آشکار هستیم. بدین ترتیب نهادی که قرار است با کار فرهنگی، آسیبهای اجتماعی را کاهش دهد، خود به تبلیغ و اشاعه آن کمک میکند؛ اما چرا تلویزیون؟ قمار و تلویزیون در یک چیز اشتراک دارند و آن قابلیت سرگرمکنندهشان است. این دو در کنار هم تجارت پرسودی را رقم میزنند که اسپانسرهای پشت پرده را وارد بازی میکند. مسابقههایی که به برندگان آنان جایزه تعلق میگیرد، پیشبینی نتیجه فوتبال و چندین مورد دیگر مصادیق قمار در تلویزیون هستند.
از طرفی بنا به گفته دکتر جواد میری، هنگامی که یک پدیده در جامعه شکل میگیرد، مسلماً نیازی در پی آن بوده است. قمار هم مانند بسیاری از ناهنجاریهای دیگر بر اساس یک نیاز در جامعه روزبهروز در حال افزایش است. اگرچه این پدیده هنوز آنقدر فراگیر نشده که بتوانیم از آن بهعنوان بحران یاد کنیم، اما اگر رشد این روند با راهکار منطقی و درست کم نشود، در چند سال آینده با بحران روبهرو خواهیم بود.
نیاز به سرگرمی در تمام جوامع وجود دارد و بر اساس آن دولتها سعی میکنند همواره به این نیاز، پاسخ درخور دهند؛ چراکه سلامت روانی جامعه تا حدودی بستگی به این پاسخ دارد؛ اما در ایران چه نسبتی میان نیاز به سرگرمی و پاسخ به آن وجود دارد. مثلاً در فلان محله تهران شاهد دهها نمایشگاه اتومبیل هستیم، ولی از گالری هنری خبری نیست. به همین نسبت که نیاز با پاسخ همخوانی نداشته باشد، سرگرمیهای ناپسند در جامعه رواج مییابد.
آسیبهای اجتماعی و اقتصادی قمار آنلاین آنقدر گسترده است که وزیر ارتباطات اخیراً در مصاحبهای در اینباره گفته بود: «شرطبندی که فقط برای فوتبال نیست. در همه عرصهها هست و در همه عرصهها باید مدیریت شود. نقلوانتقال مالی شرطبندی در حال حاضر در شبکه بانکی کشور در حال انجامشدن است.»
.
هزارتوی فناوری و قمار آنلاین
همانطور که اشاره کردیم، برای فهم مساله قمار آنلاین اول باید دید چه نیازی در این جامعه وجود دارد که مردم به این سمت میروند. میری معتقد است تمام این موضوع را نمیتوان به فرهنگ جهانی و اینترنت نسبت داد؛ بلکه خود جامعه نیز نقش بسزایی در رواج این مسائل دارد. ما باید نوع مواجهه خود را نسبت به فناوری تغییر دهیم و زندگی در کنار آن را به رسمیت بشناسیم و هنگامی که این پذیرش صورت گرفت، آنگاه میتوانیم به آسیبشناسی و ارائه راهکار بپردازیم. بررسی این موضوع ابعاد مختلفی دارد که در این مقال نمیگنجد، اما بحث فناوری اطلاعات در این زمینه بسیار مهم و کلیدی است؛ بهطوری که پدیده قمار با درک پیچیدگیهای فناوری قابل فهمتر است.
با گذر از جنبههای اجتماعی قمار آنلاین ـ که اعتیاد به قمار یکی از مهمترین آسیبهای آن است ـ به سویههای اقتصادی و فناوری آن میرسیم. قمار اینترنتی پیوند عمیقی با اقتصاد و فناوری دارد و راههای پولشویی را به خاطر عدم شفافیت هموار میکند. از قمار آنلاین معمولاً برای پولشوییهای گسترده استفاده میشود و با توسعه تجارت الکترونیکی و انتقال پول آنلاین، این روند دامنه و سرعت زیادی پیدا کرده است.
بهدلیل آنکه اطلاعات و دادههای فراوانی در سایتهای قمار، از مخاطبان وجود دارد و نمیتوان معاملات آنان را پیگیری کرد، رواج پولشویی در پشت پرده این ماجرا امری اجتنابناپذیر است. برای کنترل و پیشگیری از آن باید از ظرفیتهای مجمعهای بینالمللی استفاده کرد؛ چراکه از سمت کشورهای تاثیرگذار در این صنعت، ارادهای برای جلوگیری از این تجارت پرسود دیده نمیشود.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
پولشویی
پولشویی فرایندی است که در آن پولهای حاصل از فساد و تبهکاری به پولهای مشروع تبدیل میشوند. این فرایند شامل سه مرحله جایابی، لایهگذاری و ادغام است. در جایابی، منابع مالی به نهادها یا ابزارهای مالی سپرده میشوند و در لایهگذاری، این منابع در فعالیتهای دیگر به کار گرفته میشود تا منشاء آن مشخص نشود و در مرحله ادغام از این پول برای سرمایهگذاری در فعالیتها و کسب اموال مشروع استفاده میشود.
[/mks_pullquote]
.
در کشور ما، بنا به گفته وزیر ارتباطات، گردانندگان قمارخانههای اینترنتی، بهراحتی معاملات خود را درون شبکه بانکی انجام میدهند و هیچ محدودیتی هم در این زمینه ندارند. آنان از طریق خرید یا اجاره درگاههای پرداخت، صاحب یک کازینو آنلاین میشوند و تبلیغات گسترده خود را در سایتها و شبکههای مجازی آغاز میکنند. بهطوری که امکان ندارد شما از فضای مجازی استفاده کنید و در معرض این تبلیغات قرار نگیرید. تجارت الکترونیکی و انتقال پول در کشور ما بهدلیل آنکه درونی است و به سیستم پرداخت بینالمللی وصل نیست، پیگیری معاملات و نقلوانتقالات را آسانتر میکند و با بهروز کردن فناوریهای کنترل بانکی بهراحتی میتوان حجم این سوءاستفادهها را از نظر فنی کاهش داد.
به عبارت بهتر، درگاههای پرداخت معبری هستند برای فعالیتهای قمارگونه و راه آسانی را پیش پای مافیای شرطبندی در کشور میگذارند؛ اما اصلاً منظور از درگاه پرداخت چیست؟ درگاه پرداخت، ارائهکننده خدمات تجارت الکترونیک به انواع مشاغل الکترونیکی، آنلاین و حضوری است که از طرف بانکها یا شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت (sps)، به مشتریان اعطا میشود. در شرایط دریافت درگاه پرداخت آمده است:
- دارا بودن وبسایت اینترنتی رسمی و فعال بهمنظور فروش خدمات یا کالا؛
- اخذ نشان نماد اعتماد الکترونیکی کسبوکارهای اینترنتی از طریق آدرس www.enamad.ir؛
- دارا بودن حساب بانکی نزد شعب بانک ملت یا بانکهای دیگر؛
- دارا بودن مدارک هویتی مورد نظر جهت متقاضیان حقیقی و حقوقی.
با توجه به شرایط یادشده، اخذ درگاه پرداخت چندان دشوار نیست و حتی میتوان از درگاههای پرداخت اجارهای نیز استفاده کرد. گزارشها نشان میدهد که عدهای با دریافت درگاه پرداخت، بهسرعت کاربری آن را تغییر میدهند؛ زیرا نظارتها در این حوزه، با اعطای مجوزها همخوانی ندارد و این امکان وجود دارد کاربری درگاه پرداختی در طول یک سال تغییر کند و آب هم از آب تکان نخورد. البته در چند وقت اخیر حساسیتها پیرامون این موضوع زیاد شده و نگاهها به این سمت برگشته، ولی توان فناوری اطلاعاتی سیستم پرداختی کشور، برای نظارت و کنترل درگاههای پرداخت، بسیار ابتدایی و وقتگیر است.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
نماد اعتماد الکترونیکی، نشانهای است که از طرف مرکز توسعه تجارت الکترونیکی که وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت است، بهعنوان تأییدیه به فروشگاههای اینترنتی داده میشود و نشانهای نمادین است که منحصراً توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی صادر شده و به کسبوکارهای مجازی (کسبوکار اینترنتی و موبایل) مجاز با هدف ساماندهی، احراز هویت و صلاحیت آنها اعطا میشود؛ این نماد پس از بررسی وبگاه (وبسایت) و احراز هویت و صلاحیت مالک (حقیقی یا حقوقی) آن برای مدت یک سال صادر میشود.
[/mks_pullquote]
.
بنابراین، باید در شرایط دریافت درگاههای پرداخت بازنگریهای اساسی و فنی صورت بگیرد؛ چراکه تا مجوزی داده نشود، اساساً سوءاستفادهای هم صورت نمیگیرد. البته از طرفی امروزه بسیاری شغلشان وابسته به کسبوکارهای اینترنتی است و راهی جز استفاده از درگاه پرداخت ندارند و با رویکردی سلبی نمیتوان به رشد قارچگونه این پدیده پایان داد. در خبرها آمده که هزاران درگاه پرداخت مسدود شد، اما از طرفی هزاران مجوز درگاه پرداخت نیز داده شده است.
به نظر میرسد، طعم کارمزد این تراکنشهای پنهان در دهان شرکتهای ارائهدهنده درگاههای پرداخت مزه کرده است. البته باید گفت شرکتهای سیستم پرداخت بهطور مستقیم در سوءاستفادههای الکترونیکی نقش ندارند و سودجویان از شرایط آسان آنان، در جهت مقاصد خود بهره میگیرند. با این حال، اگر میان شرکتهای پرداخت و نهادهای کنترلی، اجماعی بر سر این موضوع صورت بگیرد، شاید از حجم قمار آنلاین در کشور کاسته شود.
.
فناوری کور میکند یا شفا میدهد؟
در دنیایی که گریزی از اینترنت و فناوری نیست، باید از فناوری بهعنوان ابزاری که میتوان از طریق آن سوءاستفادههای اینترنتی را کنترل و کاهش داد، استفاده کنیم. دکتر میری معتقد است مواجهه ما با فناوری نادرست بوده است. او میگوید: «از زمان قاجار تاکنون ما در ابعاد سختافزاری فناوری را قبول کردهایم و آن را بهکار گرفتهایم، اما از نظر محتوایی و نرمافزاری میخواهیم بر اساس الگوی خودمان عمل کنیم؛ اما ماهیت این الگوی بومی هنوز که هنوز است برای ما روشن نشده و در این زمینه سرگردانیم.»
دکتر میری، درباره مخاطرات فناوری و زیستن در کنار آن میگوید: «استفاده از عناصر فناوری به شکل سختافزاری برای کنترل کنش انسانی امری محال و بیهوده است. در برخورد با یک امر اجتماعی باید به سازوکار فرهنگی و اخلاقی توجه کرد. باید باور کنیم که انسان موجودی خودآگاه است و با آگاهساختن او از چگونگی مواجهه با پدیدارهای جدید و فناوری میتوان به عامل بازدارندگی امید داشت. با استفاده از عناصر فرهنگی، دینی، معنوی و غیره در یک بستر اخلاقی ـ فرهنگی میتوان نسلی را پرورش داد که اخلاق روبهرو شدن با فناوری را بلد است.»
با توجه به گفتههای میری، نسل کنونی میتواند از فناوری و اینترنت استفاده کند، اما از منطق و اخلاق فناوری آگاهی کافی ندارد و به همین خاطر آسیبهای اینترنتی در این دهه افزایش چشمگیری داشتهاند. فناوری اطلاعات راههای فنی کمهزینه و کارآمدی را برای بررسی فعالیت درگاههای پرداخت در اختیار ما گذاشته که با کمک متخصصان این امر، قابل وصول است. رویکرد فعلی ما مسدود کردن درگاههای پرداخت است که نهتنها به کاهش قمار آنلاین کمک نکرده؛ بلکه به افزایش تعداد آنان نیز منجر شده است.
یکی از اقدامات فناورانه که ما میتوانیم از آن استفاده کنیم، نصب «سامانه کشف تقلب» برای پیگیری تراکنشهای مشکوک و نامعتبر است که در تمام سیستمهای پرداخت جهانی از آن استفاده میشود. اگرچه زمزمههایی از نصب این سامانه روی برخی سیستمهای پرداخت شنیده میشود، اما رویکردی جامع و همگانی در اینباره وجود ندارد و انتظار میرود بانک مرکزی، در این راستا گامهای جدیتری بردارد تا از رشد شتابان قمار اینترنتی کاسته شود.