پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
سرویس پول موبایلی که از طریق متن، امکان برداشت و واریز پول نقد را فراهم می‌کند، به جزئی اجتناب ناپذیر از زندگی تبدیل شده است. شاید دور از انتظار باشد که یک باجه فلزی زرد و آبی، به قطب بانکداری آنلاین تبدیل شود؛ ولی هر روز ساعت 6 صبح که آلبرت آگان وارد باجه کوچکش می‌شود، تعداد زیادی از مردم برای انجام کارهای بانکی خود به او مراجعه می‌کنند.
این جوان 28 ساله در جایگاه همیشگی خود در یکی از جاده‌های اصلی حومه شهر آکرا می‌نشیند و به مراجعان غنایی کمک می‌کند تا از طریق گوشی موبایل به برداشت و واریز پول نقد در حساب‌های خود بپردازند. تمام کاری که آن‌ها باید انجام دهند، ارسال پیام متنی است.
پول موبایلی یکی از منابع درآمد اپراتورهای شبکه‌های بی‌سیم، مانند گروه ام‌تی‌ان محسوب می‌شود. بسیاری از آفریقایی‌ها به گوشی‌های هوشمند جدید دسترسی ندارند، از این رو در این منطقه از جهان واحد سفری‌کام شرکت ودافون بیشتر از داده‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در منطقه آفریقا دستگاه‌های خودپرداز و شعب بانکی دور از دسترس عموم قرار دارند و خدمات خود را با هزینه بسیار زیادی عرضه می‌کنند، به همین دلیل اهالی این منطقه برای انجام عملیات بانکی به افرادی مانند آگان مراجعه می‌کنند.
آگان می‌گوید: «در مناطق روستایی که هیچ بانکی در آن وجود ندارد، افراد می‌توانند به کارگزارانی مثل من مراجعه کنند و نقل‌وانتقالات پولی خود را انجام دهند.» او به طور میانگین روزانه 20 هزار سدیس، برابر با 3700 دلار را انتقال می‌دهد و در ازای آن یک درصد کمیسیون دریافت می‌کند. وی عنوان می‌کند: «در صورتی که مردم موبایل داشته باشند، نیازی به حساب بانکی نخواهند داشت.»
سرویس پول موبایلی در آفریقا به یکی از اجزای جدایی‌ناپذیر زندگی 1.2 میلیارد نفر از مردم این منطقه از جهان تبدیل شده است. این افراد برای انجام تمامی کارهای خود، از انجام مراسم خاکسپاری گرفته تا قرض گرفتن پول، به افرادی مانند آگان مراجعه می‌کنند. داده‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که تعداد کاربران سرویس پول موبایلی ثبت شده در کشور غنا، از سال 2013 تا 2017 حدود 11 برابر شده است. طبق اعلام بانک جهانی، در کشور غنا که پیشگام ارائه این سرویس به شمار می‌رود، مبلغ این نوع از تراکنش‌ها با نیمی از تولید ناخالص داخلی برابری می‌کند.
انجمن جی‌اس‌ام اعلام کرده که تعداد حساب‌های پول موبایلی در منطقه آفریقای سیاه، از هر نقطه دیگری در جهان بیشتر است. در پایان سال 2018، تعداد کاربران این حساب‌ها به 396 میلیون نفر رسید که در مقایسه با سال قبلش، 14 درصد رشد داشته است. آسیای جنوبی در سال 2018، رشدی 29 درصدی را تجربه کرده و آمار این رشد در آسیای شرقی و اقیانوسیه، 38 درصد گزارش شده است.
پاتریک کوآنتسون، مدیر تحول دیجیتال واحد آکرای گروه استاندارد بانک است. او عنوان می‌کند: «فرصت‌های بسیاری برای همکاری اپراتورهای شبکه موبایلی و بانک‌ها وجود دارد. درآمدی که از این همکاری بدست می‌آید، چشم‌گیر خواهد بود. تقاضای گسترده برای خدمات پول موبایلی و استقبال عمومی از شیوه ارائه آن، باعث شده تا فرصت‌های زیادی برای توسعه این محصولات مالی در تمامی بخش‌های بازار ایجاد شود.»
جای تعجب ندارد که تعداد مراجعین آگان و 182 هزار کارگزار پول موبایلی دیگر، در مقایسه با دستگاه‌های خودپرداز پایتخت غنا، بیشتر است.
داده‌های صندوق بین‌المللی پول حاکی از این هستند که به ازای هر 100 هزار غنایی، 1740 کارگزار سرویس پول موبایلی وجود دارد. این آمار در مورد دستگاه‌های خودپرداز و شعب بانکی به ترتیب برابر است با 11.7 و 8.7 عدد به ازای هر 100 هزار نفر.
ام‌تی‌ان غنا به 78 درصد از مشتریان فعال حاضر در بازار خدمت‌رسانی می‌کند. الی هینی، سمت مدیرکل خدمات مالی موبایلی را در این شرکت به عهده دارد. او اعلام می‌کند:
شاهد هستیم که افراد فعال در حوزه‌های غیر رسمی، که پیش‌تر پول خود را زیر بالش‌هایشان مخفی می‌کردند، به پول موبایلی روی آورده‌اند. امروزه دیگر زمانی که سیل می‌آید، مردم پول‌هایشان را از دست نمی‌دهد، بلکه در حساب‌های خود نگهداری می‌کنند و سود می‌گیرند.
شرکت‌های فعال در حوزه پول موبایلی سپرده‌ها را به بانک‌ها واریز می‌کنند و امکان دسترسی کم‌هزینه به منابع مالی را برای این سازمان‌های مالی فراهم می‌کنند، بنابراین، بانک‌ها چیزی را از دست نمی‌دهند.
بزرگترین شرکت بیمه‌گر آفریقا، یعنی سانلام، ماه گذشته در همکاری با ام‌تی‌ان اعلام کرد که بزرگترین اپراتور شبکه بی‌سیم این قاره، از طریق کانال‌های دیجیتال خود، خدمات مربوط به مراسم خاکسپاری و سایر محصولات بیمه زندگی را ارائه خواهد کرد. با این کار، 237 میلیون نفر از 21 بازار مختلف تحت پوشش قرار می‌گیرند.
گروه وداکام که به شرکت ودافون تعلق دارد و دفتر آن در شهر ژوهانسبورگ واقع است، سال گذشته بخشی از سفری‌کام در نایروبی را خریداری کرد. هدف از این کار، دسترسی به خدمات انتقال پول ام پزا و افزایش دو برابری درآمدهای حاصل از سرویس‌های مالی گزارش شده است. وداکام در سال گذشته 11 میلیارد تراکنش انجام داده است. این تراکنش‌ها توسط 36 میلیون مشتری انجام گرفته و در مجموع مبلغی برابر با 2 تریلیون رند (134 میلیارد دلار) داشته‌اند.
انجمن جی‌اس‌ام در ماه فوریه اعلام کرد:
کشورهای نیجریه، اتیوپی و مصر این قابلیت را دارند که صنعت مالی خود را سازمان‌دهی کنند و از این طریق، طی 5 سال آینده، 110 میلیون حساب پول موبایلی جدید را افتتاح کنند.
مارتیسون اوبنگ – آگیی که مدیریت ودافون کش را در آکرا به عهده دارد، می‌گوید: «نکات مثبت دیگری نیز وجود دارند. داده‌های بانک غنا نشان می‌دهند که در پایان سال 2017، تعداد کاربران تکنولوژی صدای موبایلی این کشور 31 میلیون نفر بوده است؛ این در حالی است که غنا در کل 29 میلیون نفر جمعیت دارد. در آن زمان، تعداد حساب‌های فعال پول موبایلی 12.1 میلیون عدد گزارش شده است. پنج سال پیش‌تر از این تاریخ، این آمار 345 هزار و 400 عدد بوده و در این مدت پیشرفت چشمگیری را تجربه کرده است.»
وی افزود: «چشم‌انداز آینده روشن است. یکی از نقاط ضعف سیستم مالی ما این بود که نمی‌توانست وجوه نقدی را به خوبی در بین افراد مختلف انتقال دهد. در سایه ایجاد پول موبایلی، چند کسب‌وکار جدید نیز ایجاد شده‌اند.»
آگان به عنوان یک کارگزار، در چهار یا پنج سال گذشته مورد سرقت قرار نگرفته است، ولی همیشه هوشیارانه رفتار می‌کند. کارگزار دیگری که مدتی پیش توسط قمه تهدید شده بود، به آگان گفته که به زودی شرکتی راه‌اندازی می‌شود که پول‌های نقد را با پول‌های الکترونیکی جایگزین می‌کند؛ در نتیجه احتمال سرقت کاهش پیدا خواهند کرد.
او می‌گوید:
ریسک کار ما خیلی زیاد است. باجه تا ساعت 9 شب باز است و احتمال هر اتفاقی وجود دارد؛ ولی شغل دیگری وجود ندارد و اگر این کار را انجام ندهیم، غذایی برای خوردن نخواهیم داشت.
منبع: بلومبرگ
