قربانیان پرونده ۳ هزار میلیاردی؛ قربانی شماره ۳: ولی ضرابیه

ولی ضرابیه جوانترین مدیرعامل نظام بانکی کشور است. او سومین قربانی فساد مالی بزرگ خواهد بود. کمیته منتخب دولت به دلیل اینکه بانک سامان به عنوان یکی از دو بانک اصلی تنظیم کننده اعتبارات اسنادی مزبور بود و سقف‌های مجاز را رعایت نکرده بود، تصمیم به برکناری مدیرعامل این بانک گرفته است که البته بانک مرکزی اقدامات لازم را در این خصوص انجام خواهد داد. هنوز خبری در مورد جدایی او از بانک سامان منتشر نشده اوست. او که زمانی پدرش بنیانگذار این بانک بوده است اکنون از طرف دولت تحت فشار قرار گرفته تا با سامان خداحافظی کند. بانک سامان پیش از ولی ضرابیه کمی دچار افت شده بود و دیگر آن بانک هوشمند همیشه نبود. قرار بود نتیجه فعالیت‌های او در این روزها به بار بنشیند که گویی دولت مهلت نمی‌دهد تا او شیرینی اقداماتش را بچشد.

او چگونه مدیر بانک هوشمند شد

ولی ضرابیه فرزند محمد ضرابیه است. ۱۴ ماه پیش او مدیر عامل بانک سامان شد. خبری که آن زمان منتشر شد این بود:

ولی ضرابیه با ۱۱ سال سابقه فعالیت اجرایی در بانک سامان و دارای مدارج علمی در امور مالی و اجرایی عضر روز چهارشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۸۹ با دریافت تاییدنامه بانک مرکزی رسما به عنوان سومین مدیر عامل بانک سامان معرفی شد. بر اساس این گزارش ولی ضرابیه که فعالیت و همکاری خود را از ۱۱ سال پیش با بانک سامان شروع کرده بود توانست مراتب ترقی و تجربه را طی کند و با رای اکثریت اعضا و هیات مدیره بانک سامان به این سمت برگزیده شود.

ولی ضرابیه در طول ۳ سال گذشته به عنوان قائم مقام بانک سامان فعالیت می‌کرد و به عنوان اولین مدیر عامل در میان بانک‌های خصوصی است که پرورش یافته در‌‌ همان بانک است و با توجه به سن و تجربه می‌تواند سال‌های سال برای بانک سامان خدمات و اقدامات شایسته‌ای را انجام دهد.

او که یکی از امیدهای پدر بود اکنون روزهای سختی را می‌گذراند. بانک سامان در بین بانک‌های کشور به بانک فامیلی معروف است.

برخلاف دو بانک دیگری که دولتی و شبهه دولتی بودند این یکی یک بانک خصوصی است. در مورد این بانک باید بدانید که

بانک سامان به عنوان سومین بانک خصوصی کشور و اولین عضو گروه مالی سامان، تحت نظارت بانک مرکزی مرداد ماه ۱۳۸۱ با پیشینه اولین موسسه مالی و اعتباری کشور و با سرمایه اولیه۲۰۰میلیارد ریال آغاز به کار کرد. و از شروع فعالیت با توجه به نیاز مبرم کشور به تحول در زمینه صنعت بانکداری از سیستم بانکداری سنتی به بانکداری مدرن، ارائه خدمات بانکداری الکترونیکی را سرلوحه فعالیت بانکی خود قرار داده و در حال حاضر با سرمایه ۴۰۰۰میلیارد ریال، در کنار خدمات بانکداری رایج برای اولین بار در کشور در زمینه ارائه سرویسهای بانکداری الکترونیکی چون سامان کارت، اینترنت بانک، موبایل بانک، تلفن بانک و ارائه سیستمهای on- line بانکی گام برداشت.

همچنین بانک سامان همگام با پیشرفت‌های جهانی و در سطح استاندارهای بین المللی جدید‌ترین سرویس‌های بانکی را نظیر صدور کارتهای اعتباری و خدمات پرداخت الکترونیک در سطح خرد و کلان جهت ورود به فصل جدیدی از بازارهای تجاری پیش روی مردم و تجار قرار داده است. که این مهم برای اولین بار در کشور و سرمایه گذاری مستقیم این بانک شکل گرفته است.

ولی ضرابیه دارای تحصیلات کار‌شناسی ارشد از دانشگاه Cass Business School Of London در رشته تأمین مالی با گرایش تأمین مالی شرکت‌ها و ارزیابی مؤسسات مالی و مدیریت اجرایی با گرایش استراتژی از دانشگاه Manchester Business School است.

پایگاه خبری جهان در مورد این بانک نوشته بود

بانک‌های خصوصی جدید یا به نهادهای رسمی کشور وابسته بودند یا براساس الگوی بانک تات سعی می‌کردند گروهی از سرمایه‌داران خانوادگی را گردهم آورند. بانک «سامان» یک نمونه دیگر فعالیت خانوادگی بود. این الگو پیش از انقلاب از سوی خاندان لاجوردی و در بانک «ایرانیان» اجرا شده بود.

خانواده سرمایه‌دار «ضرابیه» بانک سامان را به الگوی بانکداری الکترونیکی تاسیس کردند. این خانواده اصالتی یزدی دارند. آن‌ها در سال‌های پیش از انقلاب هم در بازار بسیار فعال بودند. خانواده بانک را در سال ۸۱ با سرمایه اولیه ۲۰۰ میلیارد ریال تاسیس کرد. سامانی‌ها به سرعت در جذب مخاطب موفق بودند و در سال ۸۹ سرمایه خود را تا رقم ۱۸۰۰میلیارد ریال ارتقا دادند. ضرابیه ولی به خوبی می‌دانست که برای تاسیس بانکی موفق بازهم باید به سراغ مدیران مالی شهیر کشور رفت. رجایی سلماسی مرد آذری زبان و اولین دبیرکل بورس تهران در سال‌های بعد از انقلاب به عنوان مدیرعامل بانک انتخاب شد. رجایی سلماسی هم به خوبی می‌دانست که موفقیت در فضای اقتصادی ایران نیاز به پیش‌شرط‌های نانوشته دارد.

او راهکاری را اتخاذ کرد تا سرنوشت بانک سامان به عاقبت بانک پارسیان شبیه نشود. رجایی سلماسی به سرعت قراردادی بلندمدت را با وزارت بازرگانی منعقد کرد تا در بسیاری از طرح‌های این نهاد دولتی مشارکت کند. مشارکت در اجرای طرح ارائه کوپن الکترونیک توسط وزارت بازرگانی، مجری خدمات پرداخت اینترنتی طرح پیشگام تجارت الکترونیک وزارت بازرگانی و مجری طرح آزمایشی راه‌اندازی مرکز گواهینامه دیجیتال وزارت بازرگانی، اصلیترین پروژه‌های دولتی بانک سامان بودند. همزمان مقدماتی برای همکاری با شرکت راه‌آهن هم فراهم شد تا بانک سامان، بانک عامل فروش الکترونیکی بلیت قطار شود.

اما حضور رجایی سلماسی برای بانک هزینه‌هایی را هم به همراه داشت. از همین ‌رو مدیرعامل جدید از سوی هیات مدیره انتخاب شد و یکی از مدیران بانک ملی را به عنوان رئیس بانک انتخاب کردند. محمدضرابیه بنیانگذار بانک هم ترجیح داد تا سمت ریاست برهیات مدیره را‌‌ رها کند ولی طی هفته‌های گذشته رسانه‌های اصولگرا بزرگ‌ترین حاشیه را برای بانک سامان رقم زده‌اند. چندی پیش خودرو رئیس‌جمهور در آبادان به قیمت دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به نماینده یک شرکت ایرانی واگذار شد. وکیل شرکت در جریان خرید خودرو پژو ۵۰۴ احمدی‌نژاد حاضر به افشای نام شرکت نشد. همزمان با این جریان هفته‌نامه «۹ دی» متعلق به حمید رسایی نماینده اصولگرای مجلس اعلام کرد فردی که خودرو رئیس دولت را خریده مهندس «دشتی» نام دارد. براساس این اطلاعات او ۳۴‌درصد از سهام بانک سامان را هم در اختیار دارد. البته روابط عمومی بانک سامان در گفت‌و‌گو با همشهری بازار این موضوع را تکذیب کرد.

دشتی یکی از مهم‌ترین افرادی به شمار می‌آید که با اسفندیار رحیم مشایی و همچنین بقایی در ارتباط بوده است. حتی برخی نهادهای خبری روایت می‌کنند که مهندس دشتی ۳۰‌درصد از سهام بانک گردشگری را هم در اختیار دارد. مهم‌ترین موضوع در مورد دشتی به شرایط مالی او مربوط می‌شود. روزنامه کیهان مورخ ۲۴ فروردین دشتی را یکی از بزرگ‌ترین بدهکاران بانکی معرفی کرده است. کیهان در این مورد می‌نویسد: «گفته می‌شود بحث خرید این خودرو یک موضوع حاشیه‌ای برای ایجاد حاشیه امن در عدم بازپرداخت بدهی کلان بانکی بدون اطلاع رئیس‌جمهوری و با طراحی برخی افراد مشکوک و نفوذی بوده است.»

کیهان بدون معرفی این «افراد مشکوک»، به یادآوری هشدارهای قبلی خود در مورد «نفوذ برخی نان به نرخ روزخور‌ها که در سایه رئیس‌جمهوری محترم پنهان شده‌اند» پرداخته و از مسوولان دولتی خواسته تا اخبار منتشر شده در مورد خریدار خودرو آقای احمدی‌نژاد را پیگیری کنند.

براساس همین اطلاعات مهندس «دشتی» در صنعت ساختمان فعالیت دارد و همچنین بخشی از سهام کارخانه فولاد و هواپیمایی «آتا» را هم در اختیار دارد. در جریان افشاگری علیه او نام بانک سامان و همچنین گردشگری هم پیش کشیده شد که این موضوع برای بانک سامان حواشی بسیاری را به همراه آورد. اما این تمامی گرفتاری‌های بانک سامان نبود. شاید یکی از اصلیترین حواشی بانک سامان به ماجرای پرابهام انتقال حساب‌های این بانک مربوط باشد. بانک سامان گروهی از چهره‌های سر‌شناس حوزه اینترنت را گردهم آورده بود تا شبکه تجارت الکترونیک این بانک را راه‌اندازی کنند.

این گروه هکرهای قدیمی و بسیار باتجربه بودند که حتی پس از پایان پروژه بانک سامان گروهی از آنان جذب برخی نهادهای کشور شدند. در میانه فعالیت‌های بانک، یکی از سایت‌های خبری گزارش داد که به علت امنیت پایین شبکه اطلاعاتی بانک سامان، حساب‌ها در این بانک از سوی هکر‌ها جابه‌جا می‌شود.

بانک سامان به سرعت این خبر را تکذیب کرد ولی همچنان ابهامات در مورد فعالیت‌های بانک باقی مانده بود. ضرابیه پس از حواشی‌ای تازه تلاش کرد تا بانک سامان را از نظر‌ها دورکند. او نگران روزهایی بود که به سرنوشت پارسیان دچار شود.

انتشار خبرهای پی در پی در مورد شرایط سخت بانک سامان برای نظام بانکی کشور هم حواشی به همراه آورد. پس از این جریان تاسیس بانک‌های خصوصی واقعی به صورت نیمه‌رسمی متوقف شد. همزمان با این جریان، بانک مرکزی با موجی از موسسات مالی و اعتباری مواجه بود که در‌اندیشه تاسیس بانک بودند. نهادهای مهم کشور هم به صورت غیررسمی از موسسات مالی و اعتباری حمایت می‌کردند.