پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
سرنوشت نامعلوم رمزارز در سالی که گذشت / رمزارز اینجا، رمزارز آنجا، رمزارز همهجا
در سالی که گذشت، اخباری از ممنوعیت تا ارائه نسخه آزمایشی رمزارز و در نهایت تدوین الزامات و محدوده فعالیت در کنار اخبار و موضعگیریهای مختلفی که در مورد استخراج رمزارز صورت میگرفت، همه و همه فعالان این حوزه را با خود درگیر کرده بود.
به گزارش پیوست، طی سال گذشته تقریبا تمامی مسئولان اجرایی کشور در مورد رمزارز اظهارنظر کردند اگر مسئولان بانک مرکزی را در نظر نگیریم، چراکه طبیعیترین افراد در اظهارنظر در این حوزه به شمار میآیند، نباید اظهارنظرهای وزیر ارتباطات و معاونان وی در این حوزه را فراموش کرد. وزیر ارتباطات بارها خبر از برنامه پستبانک برای استفاده و صدور رمزارز داد.
نمایندگان مجلس نیز با تصوری که از نقش رمزارز برای دور زدن تحریمها داشتند سعی میکردند خود را موافق استفاده از رمزارز نشان دهند.
همین اظهارنظرهای ضدونقیض بود که کارشناسان این حوزه را گیج میکرد چراکه به عقیده بسیاری از آنان رمزارز صادرشده از سوی بانک مرکزی یا یک بانک نتیجهای نخواهد داشت و از سویی از رمزارز نمیتوان برای دور زدن تحریمها با توجه به حجم اقتصاد کشور استفاده کرد.
با وجود تمامی این موضعگیریها در روزهای پایانی سال همچنان سرنوشت رمزارز در هالهای از ابهام باقی ماند چراکه نه تنها الزامات بانک مرکزی نهایی نشد بلکه آییننامه دولت در این خصوص نیز به نتیجه نرسید.
ابرهای رمزارزی سراسر ایران را پوشاند
دوم اردیبهشتماه ۹۷ روابط عمومی بانک مرکزی خبری منتشر کرد که طبق آن شورای عالی مبارزه با پولشویی استفاده از بیتکوین را در مراکز پولی و مالی از دیماه سال گذشتهاش ممنوع کرده بود. طبق اطلاعیه بانک مرکزی شورای عالی مبارزه با پولشویی در جلسه ۹ دیماه سال ۹۶ خود مصوب کرده بود که بهکارگیری ابزار بیتکوین (Bit Coin) و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است.
دلیل این مصوبه نیز قابلیت استفاده از رمزارزهایی مانند بیتکوین در فعالیتهای مجرمانه و پولشویی عنوان شده بود.
همان زمان که این خبر منتشر شدT خبرهای دیگری نیز به گوش میرسید که این اطلاعیه بیشتر مصرف بینالمللی دارد تا ما را به دلیل استفاده از رمزارز در مظان اتهام پولشویی قرار ندهند و بهزودی این ممنوعیت با اعلام چهارچوبهایی از سویی بانک مرکزی برداشته میشود.
از همین رو بود که بانک مرکزی مردادماه اعلام کرد که نسخه آزمایشی رمزارز را بهزودی عرضه میکند، نسخهای که نام رمزارز ملی گرفت. شرکت خدمات انفورماتیک بهعنوان بازوی اجرایی بانک مرکزی در اوایل شهریورماه با برگزاری مراسمی از این نسخه آزمایشی رونمایی کرد البته همان زمان نیز اعلام شد قرار نیست از آن بهعنوان ابزار معامله مورداستفاده قرار گیرد.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در آن مراسم اعلام کرد که تا پایان شهریورماه بانک مرکزی موضع رسمی خود در خصوص رمزارزهای جهانروا را اعلام خواهد کرد. در آن جلسه ناصر حکیمی وعده داد که تا زمان تعیینشده بانک مرکزی در چهار محور اعلام موضوع خواهد کرد. یکی از آن مواضع در مورد رمزارزهای جهانروا است، البته او اشاره کرد که در شرایط فعلی و در اولین قدم بانک مرکزی آن را ممنوع اعلام کرده است. او در آن زمان اعلام کرد بانک مرکزی همچنین تکلیف خود را استخراج رمزارز، رمزارز ملی و منطقهای نیز مشخص میکند.
هرچند این وعده در اواخر شهریورماه محقق نشد اما در نهایت در هفته اول بهمنماه بانک مرکزی پیشنویسی را بهعنوان الزامات مربوط به رمزارزها منتشر کرد. در آن پیشنویس نیز که با انتقادات زیادی از سوی کارشناسان حوزه مواجه شد بانک مرکزی استفاده از رمزارزهای جهانروا را در داخل کشور ممنوع اعلام کرد.
البته باید یادآور شد که اصطلاح رمزارز جهان روا نیز از سوی بسیاری از کارشناسان این حوزه موردانتقاد قرار گرفت و آن را واژه جایگزین خوبی برای رمزارزهایی مانند بیتکوین نمیدانستند، اما به هر صورت این الزامات منتشر شد و گروهی از کارشناسان پس از بررسیهای متعدد آن ۵۱ مورد ایراد از آن گرفتند و نظرات و پیشنهادهای خود را برای بانک مرکزی در روزهای پایانی سال ارسال کردند.
در این میان کنسرسیوم ققنوس نیز تقریبا همزمان با منتشر شدن پیشنویس الزامات مربوط به رمزارزها اولین توکن خود با پشتوانه طلا را عرضه کرد. این رمزارز با میزبانی بانکها ملی، ملت و پاسارگاد و پارسیان صادر شد. بر این اساس این بانکها یک میلیارد پیمان با پشتوانه طلا صادر خواهند کرد.
در این میان ۲۰۰ میلیون پیمان برای میزبانان جدید صادر میشود و ۱۵۰ میلیون پیمان برای مردم عادی که طلای خود را به بانک ببرند و پیمان بگیرند. از سوی دیگر هم ۶۰۰ میلیون پیمان بهصورت ماهانه با توجه به نیاز بازار صادر میشود. طبق آنچه روی سایت کنسرسیوم ققنوس منتشر شده است تا تاریخ ۲۹ اسفندماه ۹۷ یکمیلیون پیمان توزیع و طلای پشتوانه آن ۳۰ هزار گرم اعلام شده است همچنین قیمت هر پیمان ۱۵۶ هزار و ۵۸۱ ریال اعلام شد.
اما این پروژه نیز هنوز به مرحله پایانی خود نرسیده است از همین روست که نمیتوان گفت پرونده رمزارز با وجود غوغایی که در سال ۹۷ برپا کرد بسته شده است. سرانجام آن احتمالا در سال آینده مشخص میشود.
تب ماینینگ
رمزارز و مبادله آن تنها اخبار این حوزه نبود، با کاهش قیمت بیتکوین طی سال ۲۰۱۸ همچنین نوسانات قیمت ارز موجب شد تا قیمت انرژی در ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان کاهش یابد، همین امر موجب شد تا ایران تبدیل به سرزمین موعود ماینینگ شود.
تجهیزات استخراج تحت عناوین مختلف وارد کشور میشد و ماین خانگی شکل گرفت و بهتدریج صحبت از ایجاد مزارع ماینینگ شد، مزارعی که برای تجهیز آن دیگر نمیشد از یک بازار خاکستری بهره برد بلکه باید قوانین شفافی در این زمینه تهیه میشد اما این موضوع نیز مانند بسیاری از موضوعات دیگر که دولت نتوانست به نتیجه مشخصی برسد همچنان باز مانده است.
هر چند بارها اعلام شد که دستورالعمل استخراج رمزارز از سوی کمیسیون اقتصادی دولت در حال نهایی شدن است اما تا روزهای پایانی سال نیز چیزی از سوی دولت بهصورت نسخه نهایی منتشر نشد. تنها مستند رسمی که در این زمینه انتشار یافت پیشنهاد کارگروه تخصصی فناوری زنجیره بلوکی به کمیسیون اقتصادی دولت بود که در آن طرح به وظایف بانک مرکزی در مورد رمزارز و همچنین تعرفه برق اختصاص یافته به مزارع استخراج اشاره شده بود.
اما به نظر میرسد اختلافنظر در مورد صنعت دانستن استخراج و در نتیجه تعرفه برق اختصاصیافته به مزارع ماینینگ موجب شد تا این مستند پیشنهادی به نتیجه نرسد.
طبق نظر برخی از کارشناسان اگر قرار است ماینینگ صنعت شناخته شود باید به آن نیز برق با قیمت صنعتی تخصیص داده شود اما این نظر مخالفان بسیار زیاد دارد و برخی دیگر از کارشناسان برآورد کردهاند که استخراج هر بیتکوین نیازمند انرژی سوخت ۱۰۷ بشکه نفت خام یا ۱۵ هزار مترمکعب گاز طبیعی است.
از سویی برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند در شرایطی که فروش انرژی بسیار سخت شده است و درآمد حاصل از صادرات انرژی در بسیاری از مواقع به کشور باز نمیگردد بهتر است که این انرژی صرف تولید رمزارزی شود که بهسادگی قابل تبدیل شدن به پول است.
همین اختلافنظرها موجب شد که تا آخرین روزهای سال نیز هیات دولت به تصمیم نهایی در خصوص این موضوع نرسد هرچند در آخرین اخبار غیررسمی که در روزهای آخر سال به گوش رسید تعرفه برق در کمیته استخراج توانیر معادل قیمت برق صادراتی و تقریبا ۷ سنت نهایی شد.
البته باید در سال ۹۸ منتظر مصوبه ماند و دید از تنور دولت چه چیزی بیرون میآید.