کلان داده‌ها، اطلاعات ارزشمند دنیای مجازی / کلان‌داده‌ها بر خلاف نظرسنجی‌ها، دروغ نمی‌گویند

محمدرضا چراغی زرمهری، کارشناس فضای مجازی / کلان‌داده، اطلاعاتی شفاف، صادق، گویا و بدیع است که به علت در اختیار قرار دادن اطلاعات بکر و دسته اول به مالکان سرورها، در دنیای مدرن امروزی بسیار با اهمیت می‌باشد. از ویژگی ناب کلان‌داده‌ها می‌توان به صداقت اطلاعات استخراج شده‌ای اشاره کرد که بر خلاف اطلاعات حاصل از نظرسنجی‌ها که معمولا شفاف و صادق نیست، مستند و قابل اتکاست، بنابراین کلان‌داده‌ها به عنوان منابع جدید اطلاعاتی، برای محققان علوم اجتماعی بسیار ارزشمند محسوب شده و به نظرسنجی‌ها و مطالعات تجربی ترجیح داده می‌شود.

قدرت کلان‌داده‌ها در این است که دروغ نمی‌گویند زیرا این اطلاعات از روی رفتار فیلتر نشده آدم‌ها جمع‌آوری شده و به این ترتیب همیشه حقیقت را نشان می‌دهند. در واقع احتمال اینکه آدم‌ها در هنگام جست‌وجو کردن، اطلاعات تحریف شده را در موتورهای جستجو و فضای وب وارد کنند، بسیار کم است. هنگام جست‌وجو، هیچ پرسشنامه‌ای در کار نیست و مخاطب به تنهایی در برابر دنیای اینترنت قرار می‌گیرد. در حقیقت جست‌وجوهای اینترنتی عاری از دروغ هستند و مخاطب فقط به دنبال موضوع مورد علاقه خود می‌باشد.

در سرورهای گوگل، اطلاعات افراد، ناشناس می‌ماند و مشخص نیست چه کسی چه چیزی را جست‌وجو می‌کند، اما با نگاهی کلی به جست‌وجوهای انجام‌شده می‌توان به الگویی دست یافت که به دارندگان اطلاعات کلان، کمک می‌کند تا دریابند مردم فلان منطقه چه تمایلاتی دارند، به چه چیزهایی فکر می‌کنند، از چه چیزهایی خوششان می‌آید، به چه رنگی علاقمند هستند و…

صاحبان اطلاعات می‌توانند با تمسک به دیتای با ارزشی که در اختیار دارند، دست به اقدامات مهندسی اجتماعی زده و تحولاتی همچون انتخابات و رفرم ها را به نفع خود رقم بزنند. به عنوان مثال در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا، شبکه اجتماعی فیس‌بوک، متهم به فروش کلان‌داده‌های خود به کمپین انتخاباتی ترامپ شد. مارک زاکربرگ بنیان‌گذار و مدیرعامل فیس‌بوک اعتراف کرد که کلان‌داده‌های ارزشمندی را در اختیار کمپین انتخاباتی ترامپ قرار داده و برخی از نهادهای مدنی آمریکا مدعی هستند کمپین ترامپ از این داده‌ها به منظور پیروزی وی در انتخابات استفاده کرده است.

افراد معمولا اطلاعات خصوصی خود را که در گفتن آنها برای نزدیک‌ترین آشنایان خود تردید دارند را به راحتی و با دست و دل بازی در اختیار کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی قرار می‌دهند؛ اطلاعاتی که از نظر آنها بی ارزش است؛ اما مجموع همین اطلاعات به ظاهر بی‌ارزش و فردی به قیمت میلیون‌ها دلار به مؤسسات تحلیل داده‌ها فروخته می‌شود تا به منظور نائل شدن به مقصود، مورد استفاده قرار گیرد.

کلان‌داده‌ها بسیار با ارزش و معتبر هستند و اهمیت آنها به مراتب از نظرسنجی‌ها بیشتر است. کلان‌داده‌ها بر خلاف نظرسنجی‌ها و گفتگوهای محاوره‌ای، دروغ نمی‌گویند. اگر می‌خواهید به درونیات یک فرد پی ببرید، کافی است دریابید او ظرف یک سال گذشته چه کلمه‌ها، عبارات، موضوعات و افرادی را در موتورهای جستجو و شبکه‌های اجتماعی سرچ کرده است. البته شما به این اطلاعات دسترسی ندارید، اما سرویس‌دهنده‌های گوگل، فیس‌بوک، اینستاگرام و… دارای چنین اطلاعاتی هستند و به راحتی می‌توانند با کلان‌داده‌ها وضعیت اجتماعی یک منطقه را آنالیز کنند.