پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
احسان باقری؛ کارشناس ارشد بازاریابی خدمات بانکی / اگرچه بحران مالی جهانی تأثیر بنیادینی بر صنعت بانکداری بر جای گذاشته است، اختلالات اقتصاد کلان موجبات پنهان کردن برخی از نیروهایی که باعث تغییر مدل کسبوکار بانکداری شرکتی میگردند را فراهم کرده است.
بااینحال مطالعات شرکت مشاوران بوستون بهعنوان یکی از معتبرترین شرکتهای مشاوره مدیریت در سطح جهانی، 5 روند اصلی مؤثر بر پویایی بانکداری شرکتی را شناسایی کرده است. تنظیم مقررات سختتر، تغییر نیازهای مشتری، انقلاب دیجیتال، حذف واسطهگری و جهانیسازی از این جمله است.
مقررات سختتر برای بانکداران شرکتی
بهطور پیوسته این سختگیری در راستای انطباق با بازل III و دیگر امواج جدید نظارتی، ازجمله اقدامات ضد پولشویی و مبارزه با تروریسم، به کار گرفته میشود. شواهدی از نظارت سخت بر تحریمهای برخی کشورها و الزامات جدید در خصوص رفتار تجاری نیز دیده میشود. در بلندمدت، مقررات جدید ممکن است بیشتر ازآنچه پیشبینیشده، بر کسبوکار بانکی تأثیر بگذارد.
درحالیکه افزایش فضای بحران در حال کاهش است، هزینههای انطباق اضافی، نسبتاً زیاد هستند و همچنان باقی میمانند.قوانین سرمایه در Basel III و الزامات تعهدات نقدینگی، اساساً اقتصاد برخی از محصولات اصلی بانکداری شرکتی و بخش مشتریان را تغییر میدهد. مطالعات اخیر گروه بوستون نشان داده است که چگونه هزینههای نظارتی موجب تضعیف کسبوکارهایی که پیشازاین جذابیت داشتهاند میشوند.
- محصولات اصلی اعتباری مانند وامهای میانمدت و بلندمدت که بخش اصلی منابع مالی هستند.
- بخش عمومی بانکداری در بسیاری از کشورها که بهشدت تحت تأثیر میزان نقدینگی و معیارهای تأمین مالی هستند.
- محصولات مدیریت ریسک ارائهشده توسط بانکها که بهشدت تحت تأثیر ریسک دارایی موزون شده، نقدینگی و الزامات سرمایه هستند.
شرکت مشاوره بوستون معتقد است که صنعت بانکداری تا حد کمی با چشماندازهای نظارتی جدید تنظیمشده است. درواقع تعداد کمی از بانکها چگونگی بهینهسازی هزینههای مرتبط با فشار نظارتی جدید را درک کردهاند. تنها چند بازیگر خود را با رهبران صنعت که توانایی مدیریت پرتفوی مبتنی بر تحلیل قوی از طریق راهکارهای متعدد ریسک، نقدینگی، سرمایه، بودجه و … را دارا هستند، تطبیق دادهاند.
تغییر نیاز مشتریان بانکداری شرکتی
اغلب تحقیقات نشان میدهد بانکداران شرکتی کمتر از همکاران خود در بانکداری خرد بر تحقیقات بنیادین در خصوص مشتریان سرمایهگذاری کردهاند. بااینوجود، این روند در حال تغییر است، زیرا مشتریان شرکتی بهطور فزاینده تقاضای راهحل برای نیازهای خاص را مطرح میکنند. مثالهای این حوزه شامل موارد ذیل است:
مشاوره تخصصی: مصاحبههای BCG با مشتریان شرکتهای بزرگ نشان میدهد که این شرکتها بهطور فزایندهای نیازمند مشاورههای تخصصی توسط بانکداران شرکتی خود هستند. آنها همچنین از بانکداری شرکتی انتظار دارند که به پشتیبانی از مشکلات پیچیده مالی بپردازد و فقط به دنبال مشتری برای خرید محصولات استاندارد نباشند. درواقع شرکتها به دنبال مشاورههای بسیار تخصصی توسط بانکداران شرکتی خود هستند.
راهحلهای مدیریت کسبوکار: مشتریان شرکتی بهطور فزایندهای راهحلهایی را دنبال میکنند که به آنها کمک میکند تا کسبوکارشان را باکار آیی، مؤثر و با ریسک کمتر مدیریت کنند. پلتفرمهای زنجیره عرضه مالی مانند Bolero و GT Nexus بهعنوان یک رویکرد یکپارچه مدیریت سفارشات خرید، اسناد حملونقل، فاکتورها، پرداخت و تأمین مالی کار-سرمایه موردنیاز مشتریان شرکتی میباشند.
راهحلهای بانکداری شرکتی متناسب با نیازهای هریک از صنایع: درحالیکه برخی از مشتریان شرکتی بزرگسالها است از راهحلهای تخصصی بانکداری شرکتی استفاده میکنند، مشتریان متوسط و حتی کوچکتر نیز به دنبال محصولاتی میگردند که با چرخههای پرداختهای ویژه، ساختار ترازنامه و مشخصات ریسک صنایعشان همخوانی داشته باشند.
مدیران CFO که یک شرکت مراقبت بهداشتی در ایالاتمتحده است چگونگی ارائه خدمات مدیریت خزانهداری که بهطور خاص برای صنعت مراقبتهای بهداشتی طراحیشده است و شرکت را قادر به شناسایی فعالیتهای کمارزش مینماید را برای محققان تشریح کردند. آنها مدعی هستند این اقدام بهنوبه خود آنها را برای کاهش هزینهها و اشتباهات یاری رسانده است.
بانک ارائهدهنده خدمات بانکداری شرکتی همچنین برنامهای کاربردی در حوزه پرداخت از طریق تلفن همراه را برای شرکت توسعه داده که به آنها اجازه میدهد تا حق بیمه بیماران را بهطور مؤثرتر جمعآوری نماید.
ارائه راهحلهای سریعتر و سادهتر: مشتریان شرکتی معمولاً در جهت سادهسازی فرآیندهای کسبوکار خود سرمایهگذاری میکنند و انتظار دارند بانکداری شرکتی آنها را در حفظ و توسعه این روند یاری رساند. یک شرکت سرمایهگذاری در ایالاتمتحده بر روی راهکارهایی سرمایهگذاری نموده است تا اطمینان حاصل کند که راهحلهای پرداخت و مدیریت گردش پولی مشتریان نهایی، سادهتر و آسانتر انجام میپذیرد. این باعث شده است تا بانک بتواند مشتریان جدیدی جذب و حفظ کرده و بازده قابلتوجه و ارزشمندی دریافت کند.
انقلاب دیجیتال
درحالیکه برخی از بانکداران شرکتی موقعیتهای پیشرو در فناوریهای دیجیتال را ایجاد کردهاند، بسیاری دیگر از آنها سرمایهگذاری کمی در این حوزه انجام دادهاند. کسبوکار مشتریان در حال تبدیل به کسبوکار دیجیتال است و آنها در حال استفاده از آخرین خدمات دیجیتالی در کسبوکار خود هستند.
بر همین اساس ترجیحات مشتری در موردتعامل با بانکداری شرکتی بهسرعت در حال تغییر است. انتظارات سریع و در حال رشد مبتنی بر راهحلهای کاملاً یکپارچه، فرآیندهای ساده و دسترسی 24/7 از طریق وب و دستگاههای تلفن همراه به خدمات و محصولات بانکی و مالی توسط مشتریان مطرح است. آنها انتظار دارند تا محصولات سنتی بانک، دیجیتال شوند.
آنها میخواهند راهحلهای ارزشمند جدیدی به خدمات و محصولات بانکی و مالی اضافه شود. بیش از 70 درصد از مشتریان شرکتی در مطالعات اخیر BCG عنوان داشتهاند که تواناییهای دیجیتال شدن بانک عامل مهمی در ارزیابی آنها از بانکداری شرکتی است.
در همین حال، دیگر بازیگران این عرصه دیگر فرصتهای دیجیتال را در بانکداری شرکتها متوجه شدهاند. شرکتهای اینترنتی بزرگ ازجمله سرمایهگذاران در حال رشدی هستند که امکان رقابت در این حوزه با بانکداری شرکتی رادارند. نمونههایی ازجمله پرداختها و راهحلهای تأمین مالی زنجیره تأمین (Square; Tungsten)، تأمین مالی (Google-backed OnDeck Capita؛ آمازون)، خدمات ارزی (OzForex).
دادههای بزرگ همچنین یک عنصر کلیدی انقلاب دیجیتال در بانکداری شرکتی است؛ چراکه بسیاری از رقبا در پی آن هستند که اطلاعات کلیدی مشتری را جمعآوری و از آن برای پاسخگویی به نیاز مشتریان بهرهبرداری کنند. مطالعات شرکت بوستون نشان میدهد که نقش مدیران ارتباط بانکداری شرکتی (RMs) در این بخش میتوانند بسیار مهم و کارآمد باشد.
بهعنوانمثال مدلهای ریسک پیشبینیشده بر اساس دادههای مدیریت نقدینگی میتوانند فرصتهای جدید و کم ریسک وامدهی را شناسایی کنند که باعث میشود مدیران ارتباط با مشتریان شرکتی تأمین مالی مشتریان را بهصورت مؤثری انجام داده و در عین پیشگیری از نزول اعتبارات بانکی، هزینههای اداری بانک را کاهش دهند.
حذف واسطهگری بانکداری شرکتی
موج دیجیتال تنها عامل ایجاد رقابت و حضور رقبای جدید بین بانکهای سنتی و مشتریان شرکتی نیست. رقبای دیگر مانند بانکهای سایهای و ارائهدهندگان خدمات بدهی- سرمایه بااتصال مستقیم وامگیرندگان منابع مالی با شرکتهای بزرگ، جایگاه منحصربهفرد بانکداری شرکتی را از بین میبرند. مطالعه BCG درزمینهٔ بانکداری سایهای حاکی از آن است که تقریباً 25 درصد از وامهای بازار جهانی ایالاتمتحده در حال حاضر توسط بازیکنان مختلف بانکداری سایهای ارائه میشود.
جهانیشدن
بااینکه موضوع جهانیشدن در طول سالهای گذشته همواره در صدر فهرست روندهای تأثیرگذار قرارگرفته است، اما همچنان به ایجاد تغییرات عمده در بانکداری شرکتی ادامه میدهد. امروزه شرکتهای میان رده بیشتر در زنجیرههای عرضه بینالمللی فعالیت میکنند و نیازهای بانکی آنها بهصورت مداوم در حال تکامل است. خطوط تجارت جدید در حال ظهور هستند (از قبیل از برزیل به چین) که با شبکههای بانکهای سنتی سازگار نیستند.
چالش جدید صنایع از صنعت هوافضا تا کشاورزی، خارج شدن از بازارهای داخلی برای تبدیلشدن به نسل بعدی شرکتهای چندملیتی است. بهاستثنای برخی از بازیگران به نظر میرسد که صنعت بانکی در جهت مخالف حرکت میکند. تحتفشار نظارت و همچنین در پاسخ به خسارات ناشی از بحرانها، بسیاری از بانکها در حال کمرنگ کردن ردپای خود در کسبوکار بینالمللی هستند.
ازآنجاکه مشتریان در همان زمان در بازارهای جهانی فعالتر از بازارهای داخلی خود هستند، یک خطر جدید وجود دارد که مشتریان روابط خود را با سایر ارائهدهندگان که میتوانند به نیازهای بینالمللی آنها رسیدگی کنند، ایجاد و توسعه دهند.
گروه مشاوران بوستون اعتقاد دارد که روندهایی که در این مطالعه توضیح داده شد، میتوانند به چشمانداز بانکداری شرکتی بانکهایی که با آنها تطابق ندارند، آسیب برسانند درصورتیکه برای بانکهایی که تطابق دارند، ایجاد فرصت میکند.