پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مجید افرا در نشستی خبری، از فعالیت شرکت مبنا کارت آریا روی توسعه زیرساخت رمیتنس مبتنی بر بلاکچین و رایزنی با چند کشور برای تست اولیه این سرویس خبر داد؛ او همچنین با توجه به داغ بودن موضوع قمار آنلاین در این روزهایی که بازی‌های جام‌جهانی را پشت‌سر می‌گذاریم از بسته شدن 140 درگاه متخلف توسط مبنا کارت خبر داد ولی از ضعف قوانین در این حوزه گله کرد. این نشست با حضور مجید افرا مدیرعامل مبنا کارت آریا، مهران رجایی معاون فناوری اطلاعات مبنا کارت آریا و سید ادیب حافظی گل معاون عملیات مبنا کارت آریا برگزار شد.
فعالیت مبنا کارت در رمیتنس و بلاکچین
افرا با توجه به نیاز بازار در کسب‌وکارهای خرد و نیاز روزمره مردم گفت: «مبنا کارت تصمیم گرفته است تغییری در ارائه خدمات به وجود آورد. دستگاه‌های پرداخت و کارت‌خوان اولین و بهترین موقعیت در پرداخت و کسب‌وکارهای خرد است، ولی در حال حاضر ذائقه مردم به سمت ابزارهای غیر فیزیکی پرداخت تغییر کرده است. به همین علت تصمیم گرفتیم به سمت حوزه‌های دیگر پرداخت خرد حرکت کنیم. طراحی زیرساخت IPG که نسخه جدید آن ویژگی‌های جدیدی دارد، نمونه‌ای از این تغییرات است تا به کسب‌وکارها در حوزه پرداخت خرد کمک کند.»
او ادامه داد: «در حوزه پرداخت‌های خرد مبتنی بر رمیتنس جهت تسهیلگری پرداخت آنلاین و در بستر بلاکچین کارهایی انجام داده‌ایم و امیدواریم بتوانیم با سرعت تغییرات روز دنیا خدمات خود را ارائه دهیم. در حال حاضر مشغول توسعه زیرساخت‌هایی از جمله کیف‌پول هستیم که به کمک آنها بتوانیم نیاز استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای جدید را برآورده کنیم.»
مدیرعامل مبنا کارت آریا با اشاره به اینکه در حال حاضر دستور کار این شرکت، توسعه نرم افزار ابزارهای پذیرش است، گفت: «عملیات آن را شروع کرده‌ایم و کارت‌خوان‌های مبناکارت از نرم‌افزار مبنا استفاده می‌کنند و سرویس‌هایی که روی کارت‌خوان‌های مبنا ارائه می‌دهیم، با امکاناتی که روی IPG هست، پوشش داده می‌شود. روی زیرساخت رمیتنس تست اولیه را برای مبادلات ریالی و ارزی انجام دادیم. مبناکارت از دی ماه سال 96 برنامه‌ای را شروع کرده و در اردیبهشت توانستیم به عضویت سازمان جهانی گردشگری درآییم. ما تنها عضو مالی سازمان جهانی گردشگری هستیم و در حوزه خدمات مالی خرد گردشگری به گردشگران داخلی و خارجی، طبق رایزنی‌ها با سازمان جهانی گردشگری، خدماتی ارائه خواهیم داد. زیرساخت ما مبتنی بر بلاکچین است و به همین دلیل امیدواریم سرویس خوبی را در داخل و خارج ارائه دهیم. با چند کشور رایزنی‌هایی انجام شده و امیدواریم به جواب برسیم.»
ذائقه مردم و کسب‌وکارها تغییر کرده است
مدیرعامل مبنا کارت بابیان اینکه مبنا کارت رتبه دهم در بین 12 شرکت پرداخت را دارد و به دنبال ارتقای جایگاه خود در میان شرکت‌های PSP است، گفت: «بازار دستگاه‌های پرداخت سخت‌افرازی اشباع شده است. ما در کشور سه میلیون کسب‌وکار و نزدیک به 7 میلیون دستگاه پرداخت داریم که بخش زیادی از این کسب‌وکارها برای صنعت پرداخت سودآور هم نیستند پس روی سخت‌افزار تمرکز نخواهیم کرد.
از طرف دیگر بانک صادرات در مجموعه مبنا کارت آریا حضور دارد که از نظر سهم پرداخت در سخت‌افزارهای پرداختی، دومین بانک کشور است و شبکه پذیرندگی بسیار بزرگی دارد. پس ما به شبکه پذیرندگی در زمینه زیرساخت‌های سخت‌افزاری بانک صادرات به‌عنوان یک مشتری بالقوه و بزرگ نگاه می‌کنیم. همین حوزه در کسب‌وکارهای جدید هم ایجاد می‌شود. با آنکه ما در کشور سه میلیون کسب‌وکار داریم، ولی به‌صورت دائمی بخشی از آنها حذف و کسب‌وکارهای دیگری جایگزین آنها می‌شوند. برای کسب‌وکارهای جدید ایده‌های کسب‌وکاری نوینی داریم.
نکته مهم‌تر تغییر ذائقه خرید است که به سمت کسب‌وکارهایی که فروش آنها در قالب مدل‌های جدید پرداخت است جلب می‌شود. سعی کرده‌ایم با این کسب‌وکارها وارد مذاکره شویم و آنها را وارد شبکه خود کنیم. همچنین مؤسسات مالی دارای مجوز از بانک مرکزی که بخش زیادی از آنها روی گردش‌های مالی خرد تکیه دارند، به سرویس‌های جدید روی حوزه سخت‌افزارهای قبلی نیاز دارند. سعی شده این سرویس‌ها روی بسترهای سخت‌افزاری و زیرساختی فعلی یا از پیش موجود ارائه شود.
در رابطه با حوزه نرم‌افزار نیز مطمئناً این حوزه آن‌قدر گسترده است که به ازای هر انسان می‌توان یک کسب‌وکار ایجاد کرد و ذاتاً بر مبنای گردش مالی، توسعه نرم افزاری نیز رخ می‌دهد. پس هر استارتاپی که ایجاد می‌شود نیاز به تسهیلگری در حوزه مالی و پرداختی خود دارد. با توجه به زیرساخت‌هایی که بانک مرکزی و شاپرک به‌عنوان پرداخت یاری ایجاد کرده، در حوزه‌های غیرسخت‌افزاری یا کمتر وابسته به سخت‌افزار، برای آنها زیرساخت‌هایی در حوزه فنی آماده کرده‌ایم.
درگاه‌های پرداخت متخلف و ضعف قوانین
در اسفند ماه 96 تعدادی از درگاه‌های پرداخت کسب‌وکارهای آنلاین مسدود شدند. مدیرعامل مبنا کارت آریا درباره این موضوع گفت: «طبق نامه شاپرک بهمن‌ماه 96 درگاه‌های پرداخت متخلف، نه‌تنها درگاه‌هایی که در موضوع قمار فعالیت می‌کردند، بلکه درگاه‌هایی که سرویس‌هایی خارج از موضوع تعهداتشان ارائه می‌دادند، مسدود شدند. در حال حاضر شرکت مبنا کارت 140 درگاه متخلف را مسدود کرده است.»
او درباره میزان تبادلات مالی این درگاه‌ها گفت: «مجموع گردش مالی این درگاه‌های متخلف که توسط شرکت مبنا کارت آریا مسدود شدند، بیش از ماهی یک میلیارد تومان بوده است ولی نکته اینجاست که این کسب‌وکارهای متخلف به‌سرعت شیوه‌های پرداخت خود را تغییر می‌دهند.»
مجید افرا درباره تخلف این درگاه‌های پرداخت گفت: «اگر درگاهی برای اموری مثل شرط‌بندی به کار گرفته شود بلافاصله بسته می‌شود؛ نکته این است که درگاهی به یک کسب‌وکار اختصاص می‌یابد اما صاحب کسب‌وکار این زیرساخت را با شخص دیگری شریک می‌شود و آن شخص تعهدی نسبت به شبکه پرداخت نداده است و ممکن است مرتکب خلاف شود و فردی که در قبال شبکه متعهد است درگاه خود را از دست می‌دهد. از میان 140 درگاه مسدود شده، نیمی از آن موارد از این دست است. در این مورد ضعف قانونی داریم و نمی‌دانیم با شخصی که خود مرتکب تخلف نشده اما شخص دیگری با زیرساختی که در اختیار او بوده مرتکب خلاف شده چه باید کرد. طی دو ماه گذشته درگاه جدیدی وجود نداشته که نیاز به مسدود کردن آن وجود داشته باشد.»
مدیرعامل مبنا کارت در ادامه در این خصوص گفت: «از روی درآمد و گردش مالی افراد نمی‌توان استنباط کرد آیا این کسب‌وکار تخلف می‌کند یا خیر؟ چون ممکن است مدل کسب‌وکار تغییر کرده باشد یا در حال رشد باشد، ولی ازآنجایی‌که ضعف قانون‌گذاری و نظارت داریم و نمی‌توانیم بررسی کنیم این تغییر درآمد از کجا ناشی شده است. در حال حاضر و با توجه به اتفاقات اخیر اگر تغییر محسوسی در درآمد و گردش مالی افراد اتفاق بیفتد، درگاه پرداخت از طرف مبنا کارت مسدود می‌شود تا زمانی که آن کسب‌وکار بتواند طی یک یا دو روز ثابت کند به شکل قانونی مشغول اداره کسب‌وکار خود است.»
او درباره همکاری مبنا کارت با شبکه شاپرک در مورد مسدود کردن درگاه‌های پرداخت متخلف گفت: «مبنا کارت تنها شرکتی بود که لیست اسامی صاحبان درگاه‌های پرداخت را بانام و شماره ملی در اختیار شبکه بانکی و مالی قرارداد. اطلاعات مربوط به 400 نفر به شبکه شاپرک ارائه شد و ما اولین شرکتی بودیم که 18 درگاه پرداخت را مسدود کردیم.»
افرا در پاسخ به این سؤال که شاپرک اعلام کرده ازآنجایی‌که شبکه نظارت درستی نداریم، خود شرکت‌های پرداخت می‌توانند به فعالیت این درگاه‌ها نظارت کنند، گفت: «پیشنهادی که مبنا کارت اعلام کرد این بود که وصول درآمد کسب‌وکارها به مدت 3 تا 6 ماه با تأخیر یک‌هفته‌ای انجام شود تا آن کسب‌وکار بتواند وضعیت و شرایط کاری خود را اثبات کند. وقتی تزریق درآمد و پول به کسب‌وکارهای غیرواقعی کند شود، آن شبکه‌ها از بین می‌روند. این شبکه‌ها گردش مالی سریعی دارد؛ و دید بلندمدت در آنها وجود ندارد، این تأخیر کسب‌وکار آنها را با مشکل مواجه می‌کند. البته این فقط پیشنهاد مبنا کارت بود و موضوعی نیست که در اختیار شرکت‌های پرداخت باشد و قانون‌گذار باید در این حوزه وارد عمل شود.»
تعامل با سازمان نظام صنفی
او در مورد جزییات تفاهم با سازمان نظام صنفی برای ارائه درگاه پرداخت توسط مبناکارت آریا به برخی شرکت‌ها بدون ای‌نماد گفت: «طبق الزام شاپرک، به هیچ کسب‌وکاری که زیرساخت‌های مورد تائید شاپرک را نداشته باشد درگاه داده نمی‌شود. تفاهمی با سازمان نظام صنفی که تمام اتفاقات را سالانه رصد می‌کند صورت گرفته است. شرکت‌های تحت نظر سازمان نظام صنفی چندین سال سابقه در حوزه فناوری دارند. این شرکت‌ها باید در گام اول ای‌نماد را دریافت کنند و وارد چرخه پرداخت کشور شوند چون الزام شاپرک است. در حال رایزنی هستیم تا این الزام برای بخشی از سازمان‌هایی که نظارت دقیق دارند و کسب‌وکارهای آنها به درستی مدیریت می‌شود برداشته شود. (+)
وظیفه ما در قبال کسب و کارها تسهیلگری حوزه پرداخت است. تمام سعی‌مان را می‌کنیم تا تسهیلگری در حوزه پرداخت برای آنها اتفاق بیفتد. چون اتفاقات مالی آنها کاملاً شفاف است و شرکت‌های خوشنامی هستند. برای شروع هم شاید مجوز یک یا دو شرکت را بگیریم و این اتفاق را عملی کنیم. تلاش کرده‌ایم زیرساخت‌های حوزه ابزارهای الکترونیکی جدید مانند موبایل را آماده کنیم. یکی از دغدغه‌های شخص من آموزش است چون کاربر باید لزوم وجود ابزار و میل به استفاده از آن را متوجه شود. لزوم استفاده از یک ابزار بدون ایجاد حس اعتماد در استفاده کننده و نیز اعتماد به فایده آن در کسب‌وکار و دادن زیرساخت امکان‌پذیر نیست. از این رو سعی کردیم زیرساخت‌ها را توسعه دهیم که یکی از آنها درگاه پرداخت اینترنتی جدید است.»
از فین‌تک تا NFC
افرا درباره نگاه مبنا کارت به حوزه فین‌تک و استارت‌آپ‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، گفت: «فین‌تک و استارت‌آپ‌های این حوزه را به‌عنوان تهدیدی برای خود نمی‌بینیم. بازار مشخص می‌کند که چه کسب‌وکاری دوام می‌آورد و ارائه چه خدماتی می‌تواند سهم بیشتری را در بازار به خود اختصاص دهد. فین‌تک می‌تواند به‌عنوان سکوی پرتابی برای شرکت‌های پرداخت باشد.»
او درباره ارائه خدمات پرداخت با NFC گفت: «حاشیه سود NFC نسبت به درگاه‌های پرداخت دیگر پایین است و ازآنجایی‌که استفاده از NFC نیاز به یک ابزار و دستگاه گران‌قیمت دارد، هنوز با استقبال کاربران مواجه نشده است. در حال حاضر کاربران به دنبال سرویسی هستند که بتواند خدمات متنوع با ابزارهای زیادی را در اختیار او قرار دهد. هرچقدر این دسترسی راحت‌تر و سرویس ارائه‌شده بیشتر باشد، اپلیکیشن موفقیت بیشتری به دست خواهد آورد.»
خودکفایی مبنا کارت در حوزه نرم‌افزار
مهران رجایی معاون فناوری اطلاعات مبنا کارت آریا در این جلسه گفت: «رویکرد جدید واحد فنی، خودکفا شدن مبناکارت آریا در حوزه نرم‌افزار است که وابسته به پیمانکار نباشیم. در ابتدا امکان‌سنجی کردیم که با نرم‌افزارهای موجود در حوزه پرداخت چه کارهایی می‌توان انجام داد و نقطه آغاز توسعه از کجا می‌تواند باشد.
با نرم‌افزار کارت‌خوان شروع کردیم. مبناکارت آریا فقط یک برند کارت‌خوان در مجموعه داشت و سعی کردیم برندهای مختلف را بررسی کنیم و امکان اتصال را ایجاد کردیم. بعد از اتصال کارت‌خوان‌های مختلف به سوییچ مبناکارت، راه برای شرکت‌هایی باز شد که در این حوزه می‌توانند با مبناکارت کار کنند و از انحصار یک برند خارج شدیم.
حوزه پرداخت‌های اینترنتی یکی دیگر از ابزارهای پذیرش و محصولات اصلی شرکت‌های PSP است که دو ماه طول کشید تا گروه آموزش دید و IPG جدید مبناکارت آریا از صفر نوشته شد و در حال حاضر دارای تراکنش و سرویس است. تمام امکاناتی که IPGهای مطرح بازار PSP دارند در این IPG پیش‌بینی شده و درواقع یک اکوسیستم است که می‌توانیم در قالب آن به فین‌تک‌ها و استارتاپ‌ها سرویس‌های خاصی که روی درگاه‌های پرداخت اینترنتی خود نیاز دارند، تحت نظارت و الزامات موجود، ارائه دهیم.
به‌زودی شاهد آن خواهیم بود که کسب‌وکارهای مهم، IPG مبناکارت را انتخاب می‌کنند. رویکرد اصلی ما در IPG، فراخوان از فین‌تک‌ها و استارتاپ‌های مالی،برای ارائه سرویسی باکیفیت خوب و سرعت راه‌اندازی بالا از مبناکارت است. موازی با IPG، نرم‌افزار موبایلی مبناکارت به نام مبناپِی را توسعه دادیم که در نسخه اول عملیات پرداخت با بارکد، سرویس‌های ویژه‌ای مانند خرید بلیت هواپیما، رزرو هتل و سرویس‌های گردشگری را دارد که برای آندروید آماده شده و با فاصله کمی برای ios هم ارائه می‌شود.»
