پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بررسی وضعیت سرویس‌های الکترونیک در بزرگ‌ترین شرکت بیمه‌گذار / روند کند خدمات IT تأمین اجتماعی
سیمین عزیزمحمدی؛ دنیای اقتصاد / درخواست صدور، تعویض و تمدید دفترچه بیمه سازمان تأمین اجتماعی همواره یکی از فرآیندهای پر تقاضا و گاه زمان‌بر و پردردسر است که افراد برای انجام آن باید در صف انتظار کارگزاری‌های سازمان تأمین اجتماعی بمانند.
این چالش پایان‌ناپذیر شهروندان در حالی بوده که بحث حذف دفترچه بیمه‌های درمانی و جایگزین کردن آن با یک کارت هوشمند بیش از یک دهه از سال ۱۳۸۵ قدمت دارد که در آن زمان ناتمام ماند. حتی فاز بعدی آن‌که در سال ۱۳۸۸ قرار بود به‌صورت پایلوت در استان مرکزی اجرا شود، پس از صرف هزینه ۱۸ میلیارد تومانی شکست خورد.
پای وعده حذف دفترچه‌های تأمین اجتماعی به دولت یازدهم نیز کشیده شد تا در مردادماه ۹۳ تقی نوربخش، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، از جایگزین شدن کارت هوشمند به‌جای دفترچه‌های بیمه طی سه ماه آینده خبر دهد که این وعده نیز طی آن سال رخ نداد.
حتی پس‌ازاین وعده در شهریور ۹۳ عباس کبریایی زاده، رئیس هیئت‌مدیره سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد: «پیش‌بینی‌شده تا پایان ۶ ماه اول امسال امکان حذف دفترچه‌های درمانی برای بیمارانی که به مراکز ملکی تأمین اجتماعی مراجعه می‌کنند فراهم شود و آن‌ها با کارت‌های هوشمند خدمات را دریافت کنند که البته این موضوع نیز اجرایی نشد.»
اگرچه گلایه‌های مکرر وزارت بهداشت باعث شد سازمان تأمین اجتماعی برای مسکوت نماندن پرونده حذف دفترچه‌های کاغذی از اجرای طرح الکترونیکی شدن دفترچه‌های بیمه در استان یزد برای بیماران خاص خبر دهد، اما این طرح اقدام چشمگیری برای حذف ۴۲ میلیون دفترچه تأمین اجتماعی به نظر نمی‌آمد.
بااین‌حال، مزایایی مانند کنترل هزینه‌های دارویی، مشاهده سوابق بیماران، رفع مشکل ناخوانا بودن نسخه‌های پزشکی، شناسایی چند دفترچه‌ای‌ها، صرفه‌های مالی ناشی از عدم چاپ ۴۲ میلیون دفترچه کاغذی، اتلاف نشدن وقت بیمه‌شدگان برای تعویض یا تمدید اعتبار دفترچه و… کافی بود تا این پروژه همچنان روی میز مدیران سازمان تأمین اجتماعی بماند.
به‌هرحال، پس از کلی وعده‌های بی‌سرانجام، در مردادماه سال ۱۳۹۵، رئیس سازمان تأمین اجتماعی در مراسم افتتاح ساختمان جدید اداره کل و مدیریت درمان تأمین اجتماعی خوزستان از آغاز طرح حذف دفترچه درمانی بعد از دو سال تلاش به‌طور آزمایشی در تهران و جایگزین کردن کارت الکترونیکی به‌جای این دفترچه‌ها خبر داد.
همچنین معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی در مراسم معارفه مدیر درمان تأمین اجتماعی استان اردبیل درباره آغاز این طرح گفت: «حذف دفترچه‌های درمانی ابتدا در شهرستان یزد به‌صورت پایلوت اجرا شد و پس‌ازاینکه نقاط قوت و ضعف ناشی از حذف آن در این استان شناسایی شد، به‌تدریج در سایر استان‌ها ازجمله تهران، اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی نیز اجرایی شده است.»
به گفته او، سالانه بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال برای چاپ دفترچه‌های کاغذی از طرف سازمان تأمین اجتماعی هزینه می‌شد که با اجرای این طرح یک‌سوم از هزینه‌ها کاسته شد. دفترچه بیمه تأمین اجتماعی در مراکز ملکی این سازمان در واپسین روزهای سال ۱۳۹۵ طی مراسمی در بیمارستان شهید معیری و با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسماً حذف شد تا بالاخره وعده‌های مدیران این سازمان در فاز نخست محقق شود.
در این طرح، بیمه شوندگان می‌توانند با ارائه کد ملی و دریافت کارت هوشمند موقت از خدمات مراکز ملی سازمان تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند. در خصوص ادامه این طرح، معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد: «دفترچه‌های درمانی تأمین اجتماعی در مراکز طرف قرارداد این سازمان نیز مانند مراکز ملکی، در آینده حذف می‌شود.»
نسخه آزمایشی این طرح در چهار استان گیلان، مازندران، اصفهان و یزد در حال اجرا است. در این راستا، علی معیری، مدیرکل دفتر راهبری سیستم‌های سازمان تأمین اجتماعی گفت: «در سال ۹۵ در کلیه مراکز ملکی سازمان و مبتنی بر نرم‌افزار بیمارستان HIS، استفاده از دفترچه‌های کاغذی محدود و کارت ملی هنگام پذیرش مطالبه می‌شود.»
از سال ۹۶ توسعه پروژه در مراکز درمانی غیرملکی شروع شد و هم‌اکنون در چهار استان یزد، اصفهان، گیلان و مازندران نسخه‌ها از سوی پزشکان طرف قرارداد سازمان به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شود.
برنامه‌ریزی برای تعمیم پروژه به استان‌های فاز ۲ ازجمله استان‌های قزوین، همدان، کهگیلویه و خراسان جنوبی در حال انجام است و به‌زودی تحت این سامانه قرار خواهند گرفت.
ازجمله قابلیت‌های این سامانه کنترل سرویس استحقاق درمان، از طریق سیستم است. این موضوع نیاز به داشتن دفترچه هنگام مراجعه به مراکز درمانی را حذف و سازمان را از سوءاستفاده‌های احتمالی از دفترچه بیمه‌ای مصون می‌سازد. بر اساس برنامه‌ریزی صورت پذیرفته با بیمه سلامت این سرویس تا شهریورماه سال جاری در ۱۰۰۰ مرکز درمانی سراسر کشور صورت می‌پذیرد و عملاً نیاز به تمدید اعتبار دفترچه از بین خواهد رفت.
ببینید: خرید اینترنتی بیمه هزینه‌ها را کاهش می‌دهد
ببینید: هجوم و هشدار به استارت‌آپ‌های بیمه‌ای / جنجال اینشورتکی آخر سال
راهکار استارت‌آپی برای عدم مراجعه حضوری
باوجود حذف دفترچه‌های بیمه در مراکز ملکی سازمان تأمین اجتماعی در سراسر کشور و سایر مراکز درمانی طرف قرارداد سازمان در چهار استان یزد، اصفهان، گیلان و مازندران، آنچه هنوز تغییر نکرده ازدحام جمعیت و شلوغی‌های کارگزاری‌های سازمان تأمین اجتماعی برای صدور، تعویض یا تمدید دفترچه است. مشکلی که انتظار می‌رود حداقل تا دو ماه دیگر همچنان حل نشود.
در این خصوص، مدیرکل دفتر کارگزاری‌های سازمان تأمین اجتماعی هفته گذشته در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان وعده داد: «با در دست داشتن طرح جدیدی مانع به وجود آمدن شلوغی و ازدحام خواهیم شد. بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی تا کمتر از دو ماه دیگر برای تعویض و تمدید دفترچه خود، نیازی به مراجعه حضوری نخواهند داشت و افراد می‌توانند با روش‌هایی که پیش‌بینی کرده‌ایم، درخواست خود را ثبت کنند تا دفاتر درمانی تازه صادرشده یا تمدیدشده، درب منازل تحویل آن‌ها داده شود.»
البته سازمان تأمین اجتماعی از یک راهکار استارت‌آپی هم برای کاهش ازدحام و شلوغی در کارگزاری‌ها استفاده کرده است؛ به‌طوری‌که برای نخستین بار در کشور و طی یک همکاری مشترک بین یک سازمان دولتی و یک استارت‌آپ، امکان ارائه خدمات صدور و تعویض دفترچه بیمه تأمین اجتماعی در بستر اینترنت فراهم شد.
بیمه شوندگان می‌توانند از طریق سایت و به‌صورت غیرحضوری برای دفترچه بیمه خود درخواست صدور، تعویض یا تمدید اعتبار ارسال کنند. البته برای صدور دفترچه، فرد متقاضی باید دریکی از شعب ثبت‌نام و اولین حق بیمه را پرداخت کرده باشد. همچنین برای تعویض دفترچه، باید تنها یک برگه سفید از دفترچه باقی‌مانده باشد.
برای تمدید قرارداد، بیمه‌کننده می‌تواند در یک ماه پایانی اتمام اعتبار برای تمدید آن به سایت مراجعه کند. به گفته علی معیری، مدیرکل دفتر راهبری سیستم‌های سازمان تأمین اجتماعی، سرویس صدور غیرحضوری دفترچه خدمات درمانی به‌صورت کاملاً متمرکز و غیرحضوری با طراحی و توسعه اکوسیستم استارت‌آپی برای اولین بار در سازمان اجرا و در ۱۰ کارگزاری در سطح تهران عملیاتی شده است.
شهروندان کلیه مناطق ۲۲ گانه تهران می‌توانند دفترچه خود را از راه دور سفارش دهند و آن را در محل خود تحویل بگیرند. این سرویس با کنترل میزان تقاضا و مدیریت ظرفیت و تخصیص درخواست‌ها به‌صورت هوشمند به کارگزاری‌ها، نقش عمده‌ای در کاهش زمان اجرای فرآیندها، کاهش مراجعه به مراکز کارگزاری، کاهش سفرهای شهری و افزایش رفاه و رضایتمندی بیمه‌شدگان داشته است.