پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نگاهی به هدایت هوشمند قرن و رویکرد توسعه کارت‌خوان موبایلی در این شرکت
اگر قدمت شرکت‌های کوچک و بزرگی که در زمینه فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت فعال هستند را بررسی کنیم، نام شرکت هدایت هوشمند قرن با اینکه خیلی شناخته شده نیست در بین شرکت‌های دیده می‌شود که به بلوغ قابل قبولی رسیده‌اند. این شرکت از سال 1387 با هدف مهندسی مجدد در زیرساخت‌های انفورماتیک در کشور تأسیس شد و از همان ابتدا سهم خود از بازار را در زمینه فناوری‌های پرداخت به دست آورده و همچنان این سهم را با وجود داشتن رقبای بزرگ و قدرتمند حفظ کرده است.
پرهام بهین‌شاد، از ابتدای تأسیس هدایت هوشمند قرن مدیرعامل این شرکت بوده است. او کارشناسی نرم‌افزار و مهندسی امنیت شبکه دارد و با توجه به اینکه معتقد است کار عملیاتی و واقعی بزرگترین معلم در مسیر پیشرفت کسب‌وکار است به ادامه تحصیل علاقه چندانی نداشته است و سعی کرده بیشتر به‌صورت عملیاتی با موارد و مسائل مواجه شود تا تئوری. و احتمالاً همین موضوع هم باعث شده است که تیم بدنه و اجرایی این شرکت نسبت به میانگین صنعت خیلی جوان‌تر باشند و مدیریت نیز فضا را برای نیروهای جوان باز گذاشته است تا شرکت حالت کرختی رایج در صنعت را به خود نگیرد. هدایت هوشمند قرن اکنون با بیش از 40 نفر پرسنل عضو شورای عالی انفورمایتک است و به سازمان‌های خصوصی و دولتی مانند مخابرات استان‌ها و شرکت‌های PSP سرویس‌دهی می‌کند.
برای آشنایی بیشتر با حوزه فعالیت این شرکت گفتگویی با پرهام بهین‌شاد مدیرعامل شرکت هدایت هوشمند قرن داشتیم که متن کامل این گفتگو در ادامه آمده است.
قربانی: قبل از هر چیز بگویید هدایت هوشمند قرن چه خطوط کسب‌وکاری دارد؟
بهین‌شاد: عمده فعالیت این شرکت به سه گروه اصلی «نرم‌افزار»، «سخت‌افزار» و «شبکه و پشتیبانی» تقسیم می‌شود. این دسته‌بندی از ابتدا در این شرکت وجود داشته و با همین ترکیب توسعه پیدا کرده است ولی نقش بخش نرم‌افزاری ما به‌مرور بیش از سایر حوزه‌ها پررنگ‌تر شده است. در حوزه سخت‌افزار توانسته‌ایم نمایندگی انحصاری چند محصول مانند دستگاه کارت‌خوان موبایلی شرکت اسپکترا (SPECTRA) را دریافت کنیم و شریک قابل‌اعتماد این شرکت در کشور باشیم. در حوزه شبکه و پشتیبانی هم با بانک‌ها، مراکز دولتی و خصوصی قراردادهای همکاری متعدی داریم.
قربانی: در حوزه فناوری اطلاعات، فناوری‌های پرداخت و فین‌تک چه جایگاهی داشته است؟
بهین‌شاد: از همان زمان که شرکت هدایت هوشمند قرن تأسیس شد، بحث فعالیت در حوزه پرداخت هم وجود داشت. ما قصد داشتیم از شرکت‌هایی باشیم که یک سوئیچ کاملاً ایرانی می‌نویسیم. اما در آن سال‌ها تولید سوئیچ، غیر از دانش عمومی به دانش بومی نیز احتیاج داشت و به همین علت ابتدا تلاش کردیم دانش خود را گسترده‌تر کنیم. درنهایت سال‌های بین 92 تا 93 دانش موردنیاز خود را جمع‌آوری و تقویت کردیم و اکنون در دو PSP کشور زیرسوئیچ داریم. این موفقیت ناشی از تجربه‌ای بود که کارشناسان هدایت هوشمند در سال‌های گذشته به دست آورده‌اند.
قربانی: یکی از فیدبک‌هایی که قبل از این مصاحبه از دیگران درباره هدایت هوشمند قرن گرفتم، جوان بودن تیم این شرکت است؛ ین جوان بودن عمدی است؟
بهین‌شاد: نکته‌ای که همیشه در هدایت هوشمند قرن در بحث منابع انسانی وجود داشته، این است که این شرکت همواره تلاش کرده است از نیروهای جوان و نخبه استفاده کند و محیطی باز برای فعالیت آنها فراهم بیاورد. این مسئله همیشه در این شرکت از اولویت‌ها بوده است. هم‌زمان تلاش کردیم انرژی و ایده‌مندی نیروهای جوان را با تجربه افراد قدیمی‌تر ترکیب کنیم تا بهترین خروجی ممکن را داشته باشیم.
قربانی: نیروهای جوان نخبه و تجربه قدیمی‌ترها! موضوع چالش‌برانگیزی است. این دو را چطور در کنار هم قرار می‌دهید؟
بهین‌شاد: مشکلی که همیشه در صنعت فناوری اطلاعات به لحاظ کار و فعالیت وجود دارد، این است که افراد فعال در حوزه فناوری اطلاعات هر چند سال یک‌بار شرکت خود را تغییر می‌دهند. درنتیجه نیروهای نخبه و درجه‌یک دانشگاهی که در این رشته‌ها تحصیل کرده‌اند و جویای کار هستند، راهی برای ورود به این عرصه پیدا نمی‌کنند. چراکه مشاغل فناوری اطلاعات بین عده‌ای که شرکت و جایگاه کاری خود را عوض می‌کنند، باقی می‌ماند و صرفاً یک سری افراد ثابت، به‌طور چرخشی این سمت‌ها را پر می‌کنند.
از طرفی هم این دانش در ایران عمر زیادی ندارد و شاید اصل فعالیت آن به دو دهه هم نرسد. ازآنجایی‌که این مسئله برای خود من هم پیش آمده بود، در فعالیت و تأسیس این شرکت تلاش کردم در هدایت هوشمند قرن افرادی را به کار بگیریم که همگی جوان و نخبه هستند و به‌مرور به آنها آموزش و مسئولیت دهیم. گاهی حتی این فرصت و اجازه را به آنها می‌دهیم که تجربه کنند و اشتباه کنند و تجربیات ارزشمندی را خودشان کسب کنند.
درصورتی‌که در صنعت ما وضع به این صورت است که زمانی که کسی اشتباه می‌کند جای اینکه او را متوجه کار کنند و آموزش صحیح ارائه دهند، او را تنبیه می‌کنند و آخرش به این می‌رسند که اصلاً چرا فرد کاری انجام داده است. درصورتی‌که در هدایت هوشمند قرن محیط پایلوتی به وجود می‌آوریم تا افراد جوان و نخبه بتوانند در آن آزمون‌وخطا داشته باشند. زمانی که آنها چند بار اشتباه کنند و درنهایت کاری را با موفقیت به اتمام برسانند، ترس جای خودش را به اعتمادبه‌نفس می‌دهد و اینجاست که تجربه شکل می‌گیرد. البته این کار باعث شد ما زمان را تا حدی از دست بدهیم ولی کسب این تجربیات برایمان مهمتر بود. شاید اگر اجازه می‌دادیم بانک‌ها سهام شرکت ما را خریداری کنند، رشد سریع‌تری داشتیم ولی درعین‌حال نمی‌توانستیم نیروهای جوانی داشته باشیم که به‌مرور زمان در کار تخصصی تجربه کسب می‌کنند.
قربانی: این دیدگاه شما در موضوع منابع انسانی خیلی دیدگاه پیشرویی است ولی آیا این جوان بودن ممکن است از دید برخی مشتریان شما که اغلب نگاه سنتی دارند برایتان در جلب اعتماد آنها چالش‌برانگیز باشد؛ این موضوع را چطور مدیریت کرده‌اید؟
بهین‌شاد: نیروی جوان و نخبه بخش بزرگی از نیروی انسانی در هدایت هوشمند قرن است. ولی بخش پررنگ‌تر آن مدیران میانی هستند که همگی مدیران باتجربه‌ای هستند که پیش از این در شرکت‌های بزرگ و بانک‌های متعددی فعالیت داشته‌اند و در شرایطی که نیاز به تجربه احساس شده است مدیران میانی مداخله کرده‌اند و نیروهای جوان را هدایت کرده‌اند تا بحرانی ایجاد نشود.
از سوی دیگر، این مسئله که فضا برای آزمون‌وخطا برای نیروهای جوان وجود داشت، به شش یا هفت سال پیش برمی‌گردد. اکنون مجموعه هدایت هوشمند قرن و نیروهایش به بلوغی رسیده‌اند که دیگر آزمون‌وخطا جایش را به روال‌های کاری مشخص داده است. بسته‌های سخت‌افزاری تعریف شده‌اند و سوئیچ‌ها و نرم‌افزارها نیز مشخص است. اکنون در این‌ها آزمون‌وخطایی وجود ندارد، بلکه در توسعه آنها فضای آزمون‌وخطا وجود دارد. بنابراین ازآنجایی‌که ساختار اصلی چیده و مشخص شده و مدیران هم در موقعیت‌های بحرانی توانسته‌اند پختگی و تجربه خود را ثابت کنند، اعتماد شکل گرفته است.
ولی حق با شماست این مشکل جلب اعتماد در گذشته وجود داشت و زمانی که در ابتدای کار می‌خواستیم با فرضاً شرکت فن‌آوا کارت قرارداد ببندیم، سایه شرکت‌های بزرگ روی سر ما حس می‌شد. به ما می‌گفتند شما جوان هستید و امکان خطا وجود دارد. اما به‌مرور زمان توانستیم خود را به فعالان این صنعت ثابت کنیم و امروز با شرکت‌های مطرحی قرارداد همکاری داریم.
قربانی: مشتریان هدایت هوشمند قرن را چه کسب‌وکارهایی تشکیل می‌دهند؟
بهین‌شاد: در حوزه نرم‌افزار، عمده مشتریان ما شرکت‌های حوزه پرداخت هستند. در بخش شبکه نیز مشتریان ما را بانک‌ها تشکیل می‌دهند. البته با شرکت‌های دیگر مانند سامسونگ هم همکاری داریم.
در حال حاضر بیش از 50 درصد از توان شرکت به حوزه پرداخت اختصاص دارد. بخش نرم‌افزار ما در ابتدا کوچک بود و به‌مرور زمان گسترش پیدا کرد و حتی بخشی از نیروهای بخش سخت‌افزار را نیز به خود اختصاص داد. علت این است که جریان پرداخت، ما را به این سمت می‌برد. عنصر دیگر در مهم شدن این عنصر، رضایت مشتریان بود که برای ما در اولویت است و همین نگاه در وهله نخست باعث رشد بخش نرم‌افزاری ما شده است. فکر می‌کنم در حوزه‌ای که ما در آن فعالیت می‌کنیم، چه در بخش کارت‌خوان‌های موبایلی و چه در اپلیکیشن‌های موبایلی حرف برای گفتن داریم.
قربانی: در خصوص خطوط کسب‌وکاری هدایت هوشمند قرن که گفتید در 3 بخش دنبال می‌شود کمی دقیق‌تر برایمان باز می‌کنید که چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهید؟
بهین‌شاد: در بخش نرم‌افزار بیشتر با راهکارهای مبتنی بر پرداخت موبایلی و پرداخت همراه با دستگاه کارت‌خوان سروکار داشته‌ایم. محصولی داریم با نام سوئیچ HHQ که مخفف همان هدایت هوشمند قرن است. داخل این سوئیچ، درگاه کارت‌خوان‌های موبایلی، درگاه پرداخت اینترنتی و درگاه پرداخت موبایلی همگی وجود دارد. ما همچنین دومین شرکتی هستیم که مجوز کارت‌خوان موبایلی خود را پس از ایران‌کیش از شاپرک دریافت کرده‌ایم و اولین شرکتی هستیم که به‌صورت عملیاتی کارت‌خوان‌های موبایلی خود را روی نسخه iOS اجرا می‌کند. در بخش نرم‌افزار همچنین پس از کارت‌خوان‌های موبایلی، عملیاتی کردن فناوری NFC روی این کارت‌خوان‌ها را در برنامه داریم.
در بخش سخت‌افزار نیز توانستیم نمایندگی انحصاری اسپکترا را دریافت کنیم و در حال حاضر هم با شرکت‌های ایران‌کیش و فن‌آوا کارت همکاری داریم و با دو PSP دیگر نیز در حال مذاکره هستیم.
یک ابزار هم داریم که هنوز در ایران معرفی نشده است ولی سیستمی است که اپل‌پی هم از آن استفاده می‌کند. در واقع یک دستگاه ریدر است که به دستگاه کارت‌خوان وصل می‌شود. سیستم عملکردی این دستگاه با نرم‌افزارهای NFC تفاوت دارد. این دستگاه موبایل را می‌خواند و اگر زمانی اپلیکیشن‌هایی مانند آپ، پات، تاپ و غیره بخواهند فناوری NFC را فعال کنند، در اختیار آنها قرار خواهد گرفت. درواقع ما تنها به کارت‌خوان‌های موبایلی بسنده نکرده‌ایم و حتی به روندهای بعد از آن هم فکر کرده‌ایم.
در بخش بانکی نیز از سال‌های گذشته و از ابتدای شروع کار هدایت هوشمند قرن، تأمین‌کننده سرور و سوئیچ برای بانک‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه آنها بودیم و پشتیبانی مخابرات استان‌هایی مانند تهران و البرز را به عهده داشتیم. در کنار این‌ها در بخش شبکه و پشتیانی، به‌صورت جامع، مشاوره خدمات شبکه را ارائه کرده‌ایم و در تهیه مراکز داده خیلی از بانک‌ها یا نظارت کرده‌ایم یا مسئولیت کل کار را به‌عهده گرفته‌ایم.
قربانی: به‌صورت کلی وجه تمایز هدایت هوشمند قرن با سایر شرکت‌ها در چیست؟
بهین‌شاد: نقطه تمایز ما پشتیبانی و ارائه کالای درجه‌یک است. شرکت‌های بسیاری بودند که تبلیغات گسترده داشته‌اند اما محصولات و خدمات آنها در طی زمان با مشکل مواجه شده است. تمرکز ما روی کیفیت کار است. شاید در گذشته کمیت محصولات ما کمتر بود ولی به‌مرور زمان مشتریان متوجه شدند در استفاده از محصولات ما با مشکلات کمتری روبه‌رو می‌شوند و محصولات کیفیت بیشتری داشتند. زمانی هم که مشکلی پیش می‌آمد، همیشه پشتیبانی قوی داشته‌ایم و گاه حتی زمانی که دوره گارانتی به پایان رسیده بود، خدمات رایگان داشته‌ایم. به‌صورت کلی ما نه هیچ‌گاه در اوج بودیم و نه هیچ‌گاه در کف. همیشه سرعت ثابت رشد خود را طی کرده‌ایم و تقریباً سطح سرویس ثابتی را به مشتری ارائه کرده‌ایم.
قربانی: بیشترین چیزی که افراد از بیرون هدایت هوشمند قرن را با آن می‌شناسند، کارت‌خوان‌های موبایلی است. چرا؟
بهین‌شاد: این جریان از پنج سال پیش آغاز شد. از همان زمان می‌خواستیم سوئیچ کارت‌خوان‌های موبایلی را ارائه کنیم و با همکاری یک شرکت خارجی می‌خواستیم این دستگاه را وارد کنیم. حتی سال 92 ما اولین نمایشگاه کارت‌خوان‌های موبایلی را در مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار کردیم. منتهی در آن زمان شاپرک هنوز مجوز کارت‌خوان‌های موبایلی را صادر نکرده بود. درنهایت آبان ماه 94 این سازمان دستورالعمل کارت‌خوان موبایلی را ارائه کرد. همان زمان بود که ما با سایان کارت و ایران کیش قرارداد بستیم و سال بعد هم سراغ فن‌آوا کارت رفتیم. اکنون سخت‌افزار و نرم‌افزار کارت‌خوات‌های موبایلی را در ایران‌کیش ما تهیه می‌کنیم و طراحی نرم‌افزار فن‌آوا کارت را نیز به عهده داریم.
قربانی: چرا با وجود صدور مجوز برای ارائه و توسعه این دستگاه‌ها، کارت‌خوان‌های موبایلی با وجود پتانسیل‌های بالایی که دارند در بازار کم هستند؟
بهین‌شاد: علت کمبود سخت‌افزارها این است که شرکت‌های تولیدکننده آنها متوجه نیاز آن به نرم‌افزارها نبودند و تنها دید سخت‌افزاری داشته‌اند. آنها در ادامه متوجه شدند به نرم‌افزار نیاز زیادی دارند. از سوی دیگر شرایط شاپرک برای تأیید نرم‌افزارها آسان نیست و محصول برای نهایی شدن آن راه زیادی دارد. یکی دو ماه است که تازه این محصول نهایی شده و آماده است به مردم عرضه شود. البته در حال حاضر PSPها تنها می‌توانند برای پذیرنده‌هایی کارت‌خوان موبایلی تعریف کنند که با بانک پذیرنده قرارداد داشته باشد. همچنین تعداد درخواست‌ها برای دستگاه‌ها زیاد است و کنار هم قراردادن دستگاه خوب با نرم‌افزار خوب آسان نیست. درنتیجه تولید آنها به‌صورت طبیعی زمان‌گیر است.
علاوه بر این‌ها، ما نیاز داریم در این زمینه اطلاع‌رسانی کنیم تا فرهنگ استفاده از آن بین مردم به‌مرور زمان جا بیفتد و مردم متوجه شوند که تک‌تک اعضای خانواده می‌توانند کارت‌خوان داشته باشند. شاید این بخشی است که شرکت‌های PSP باید کم‌کم شروع کنند و تبلیغاتی را در سطح گسترده انجام دهند تا عموم جامعه با این ابزار آشنا شوند.
قربانی: با توجه به اینکه فعالیت شما در حوزه کارت‌خوان موبایلی سابقه قابل‌توجهی دارد، نگاه شما نسبت به کارت‌خوان موبایلی چیست؟ آیا جایگزین دستگاه‌های کارت‌خوان موجود می‌شوند؟
بهین‌شاد: معتقدم کارت‌خوان‌های موبایلی، جایگزین کارت‌خوان‌های کلاسیک یا همان کارت‌خوان‌های روی‌میزی نمی‌شود. ولی مطمئناً جایگزین دستگاه‌های GPRS کنونی می‌شود. دستگاه‌های GPRS سنگین هستند، هم ازلحاظ وزن و هم ازلحاظ قیمت و باطری آنها نیز زود تمام می‌شود. اما کارت‌خوان‌های موبایلی سبک و قابل‌حمل‌اند و می‌توانند تا بالای پنج هزار تراکنش با یک بار شارژ برقی روی دستگاه ثبت کنند. منتهی مسئله این است که خیلی‌ها از وجود چنین دستگاهی خبر ندارند و تنها با تبلیغات وسیع می‌توان فرهنگ استفاده از آن را در جامعه پایه‌ریزی کرد. ولی مطمئناً آینده این دستگاه روشن است.