پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیرعامل به پرداخت ملت در پاسخ به راه پرداخت: در حال جایگزین کردن کارتخوان‌های بر بستر 2G هستیم
نشست خبری به‌مناسبت بیستمین سالگرد تأسیس شرکت «به پرداخت ملت» روز سه‌شنبه ۲۲ شهریور با حضور محمدمهدی تقی‌پور، مدیرعامل این شرکت برگزار شد.
تقی‌پور ضمن مرور مسیر ۲۰ ساله به پرداخت ملت و قدردانی از مدیران پیشین، درباره موضوعاتی چون سهم بازار، نوسازی ناوگان کارتخوان‌ها، تبعات حذف شبکه 2G، تهدیدهای ناشی از تحریم‌ها، امنیت سایبری، وضعیت سهام شرکت، تأثیر قطعی برق، ریال دیجیتال، بحران نیروی انسانی و برنامه‌های توسعه‌ای آینده توضیح داد.
محمدمهدی تقی‌پور، مدیرعامل به پرداخت ملت، در ابتدای نشست گفت: «امسال بیستمین سالگرد تأسیس به پرداخت ملت است. این شرکت یکی از خوش‌نام‌ترین بازیگران صنعت پرداخت و بانکی کشور بوده که همواره در نوآوری و حضور قدرتمند در بازار موفق عمل کرده است. این مسیر به پشتوانه بانک ملت طی شده که اکنون ۱۷ درصد از سهم منابع پشت پایانه‌های فروش را دارد و به پرداخت نیز با ۲۲ درصد، بالاترین سهم بازار پرداخت الکترونیک کشور را در اختیار دارد. امروز جا دارد از مدیران عامل پیشین قدردانی کنم. امیدوارم بتوانیم این مسیر را ادامه دهیم و به نسل‌های آینده شرکتی موفق‌تر تحویل دهیم.»
مهاجرت از 2G به 3G و 4G
محمدمهدی تقی‌پور، مدیرعامل به پرداخت ملت، در پاسخ به سؤال خبرنگار راه پرداخت درخصوص خروج کارتخوان‌های 2G، از چرخه دستگاه‌های پرداخت توضیح داد: «حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد کارتخوان‌های کشور همچنان روی بستر 2G فعال هستند که البته این عدد در PSPها متفاوت است؛ برخی با ناوگان قدیمی‌تر درصد بیشتری دارند. در به پرداخت از سال گذشته فرایند نوسازی را آغاز کرده بودیم و امسال حدود ۱۳۰ هزار دستگاه ما تحت تأثیر قرار گرفتند. در گام نخست، کارتخوان‌های پرتراکنش را جایگزین کردیم و هم‌اکنون بقیه دستگاه‌ها نیز به‌تدریج تعویض می‌شوند. این روند هزینه‌های سنگینی به ما تحمیل کرد؛ هم در تأمین دستگاه‌های جدید و هم در عملیات توزیع سراسری؛ هم‌زمان روی راه‌حل‌های فناورانه هم کار می‌کنیم؛ از تغییر ماژول برای ارتقا به 3G/4G گرفته تا افزودن دانگل یا مودم به دستگاه‌هایی که قابلیت وای‌فای دارند. البته آنچه از سوی اپراتورها اعلام شده، حذف کامل شبکه 2G است و حتی در مناطق روستایی نیز باید یا از پوشش 3G/4G استفاده شود یا شبکه‌های وای‌فای محلی.»
پیامدهای احتمالی تحریم‌ها
او درخصوص سناریوی فعال شدن مکانیزم ماشه گفت: «بزرگ‌ترین چالش پیش‌روی PSPها در چنین شرایطی مربوط به زیرساخت‌های داخلی است. کارتخوان‌ها احتمالاً مستقیم تحریم نمی‌شوند، اما در تأمین سرورها، استوریج‌ها و تجهیزات امنیتی مشکل خواهیم داشت. بسیاری از این سخت‌افزارها هم‌اکنون پشتیبانی نمی‌شوند و در برنامه نوسازی قرار داشتند. تحریم‌ها این روند را کند و پرهزینه می‌کند و حتی ممکن است مجبور شویم برخی تجهیزات را از مسیرهای غیررسمی تأمین کنیم که خود مخاطرات امنیتی و فنی به‌همراه دارد.»
امنیت سایبری و تداوم کسب‌وکار
مدیرعامل به پرداخت درباره حملات اخیر به برخی بانک‌ها گفت: «در لایه‌های مختلف امنیتی استانداردها را پیاده‌سازی کرده‌ایم. تمرکز زیادی روی بکاپ‌گیری داده‌ها داشتیم تا نسخه‌های متعددی در مکان‌های مختلف نگه‌داری شود. سایت پشتیبان راه‌اندازی شده و اکنون در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد سایت بحران هستیم. البته با توجه به حملات سایبری اخیر، خرید گسترده سخت‌افزار توسط بانک‌ها باعث کمبود در بازار شده، اما ما هم روی سیستم‌های جایگزین و معماری افزونگی کار کرده‌ایم تا در صورت بروز مشکل برای سوئیچ اصلی یا دیتای اصلی، بتوانیم خدمات را روی بکاپ‌ها ادامه دهیم.»
وضعیت نماد بورسی
او درباره نوسان سهام شرکت گفت: «سیاست ما در قبال سهام محافظه‌کارانه بوده و تلاش کرده‌ایم حرکت ارگانیک داشته باشد. نوسانات پارسال بیشتر به‌دلیل عرضه آبشاری سهام توسط بیمه ایران و بیمه مرکزی بود که با تقاضای کم بورس در آن مقطع همراه شد و باعث افت طولانی قیمت سهم شد. امسال با همکاری تأمین سرمایه بانک ملت برنامه بازارگردانی داریم تا سهم به ارزش ذاتی خود برسد. هدف ما افزایش کنترل‌نشده قیمت نیست، بلکه ایجاد ثبات و بازگرداندن سهم به ارزش کارشناسی و واقعی آن است. با اصلاح ساختارهای مالی، از جمله افزایش سرمایه اخیر، تلاش می‌کنیم این مسیر تحقق یابد.»
تأثیر قطعی برق بر تراکنش‌ها
تقی‌پور درباره ناترازی انرژی بیان کرد: «قطع برق بیشتر رشد مورد انتظار ما را تحت‌تأثیر قرار داد. گزارش‌های شاپرک نشان می‌دهد بخشی از کاهش تراکنش‌ها ناشی از قطعی برق و بخشی دیگر ناشی از تورم بوده است. با این حال به پرداخت ملت با ورود به بازارهایی که قبلاً حضور کمتری داشت، توانست سهم خود را افزایش دهد و اثر منفی شرایط را کمتر کند.»
او در پاسخ به پرسشی درباره میزان نگه‌داری شارژ کارتخوان‌ها گفت: «کارتخوان‌های جدید ما تقریباً یک روز کامل شارژ نگه می‌دارند. اما دستگاه‌های قدیمی به‌دلیل فرسودگی باتری تنها یک تا سه ساعت فعال هستند. برای تأمین پاوربانک برنامه‌ریزی کرده بودیم، اما هزینه بسیار بالا بود. بنابراین تمرکز اصلی ما روی نوسازی دستگاه‌ها و تعویض باتری‌ها قرار گرفت.»
پروژه اتصال جایگاه‌های سوخت
درباره آخرین وضعیت پروژه دستگاه‌های پرداخت جایگاه‌های سوخت به جایگاه، مدیرعامل به پرداخت ملت گفت: «این پروژه به‌طور مستقیم توسط شرکت پخش فرآورده‌های نفتی هدایت می‌شود. پس از حملات سایبری، کارتخوان‌های به پرداخت ملت از سامانه جایگاه‌ها جدا شدند. سامانه جدید در حال طراحی است و پیشرفت‌های خوبی داشته، اما جزئیات آن باید توسط شرکت پخش اعلام شود.»
استقبال اندک از ریال دیجیتال
تقی‌پور درباره پروژه ریال دیجیتال اظهار داشت: «ریال دیجیتال در ابتدا با محوریت پرداخت‌های خرد و کیف پول طراحی شده بود، اما به‌دلیل هزینه پایین تراکنش‌های شاپرکی و نبود سازوکار مشخص، استقبال چندانی نشد. اخیراً بُعد بلاک‌چینی آن دوباره مطرح شده و دفاتر توزیع‌شده در چند بانک دیگر نیز پیاده‌سازی می‌شود. این پروژه می‌تواند در شرایط بحرانی کارآمد باشد، اما برای بلوغ آن نیاز به تعرفه‌گذاری شفاف داریم. مردم باید انگیزه داشته باشند به‌جای استفاده از شاپرک، تراکنش‌های خرد را از طریق کیف پول انجام دهند. پیشنهاد داده‌ایم که امتیازات ویژه‌ای مثل سود بانکی یا مزایای سرمایه‌گذاری به مانده کیف پول‌ها تعلق گیرد.»
تخصیص ارز و واردات تجهیزات
تقی‌پور با اشاره به مشکلات واردات تجهیزات پرداخت گفت: «از ابتدای امسال با چالش تخصیص ارز روبه‌رو بوده‌ایم. اکنون فرآیند تأمین تجهیزات حداقل شش ماه زمان می‌برد؛ از لحظه نهایی شدن قرارداد تا خرید، حمل و تحویل در کشور. علاوه بر طولانی‌شدن زمان، مسیرهای تأمین به‌دلیل تحریم‌ها بسیار محدود شده است. این موضوع نه‌تنها هزینه‌ها را افزایش داده بلکه ریسک امنیتی نیز ایجاد می‌کند، چراکه تأمین از واسطه‌ها می‌تواند اصالت و امنیت تجهیزات را زیر سؤال ببرد.»
برنامه‌های آتی به پرداخت ملت
مدیرعامل به پرداخت ملت در تشریح چشم‌انداز آینده این شرکت گفت: «مدل کارمزدی فعلی شاپرک، که دو سال از اجرای آن می‌گذرد، متناسب با شرایط روز نیست و حتی پاسخگوی رشد هزینه‌های جاری شرکت‌ها، از جمله هزینه‌های نیروی انسانی، تأمین سخت‌افزار و واردات تجهیزات هم نمی‌باشد. بنابراین ادامه فعالیت صرفاً بر پایه کارمزدهای شاپرکی نمی‌تواند تداوم توسعه شرکت‌های PSP را تضمین کند. از همین رو، به پرداخت ملت از اواخر سال گذشته راهبرد خود را بر ایجاد درآمدهای موازی و نوآورانه متمرکز کرده است.»
او افزود: «محور اصلی این برنامه‌ها طراحی و ارائه‌ی سرویس‌های اعتباری روی شبکه پذیرندگان فعلی شرکت است. پذیرندگان اصلی ما ظرفیت بزرگی برای توسعه خدمات اعتباری دارند. این خدمات هم در حوزه‌ی B2B (مانند زنجیره تأمین، تسویه و اعتبارات تجاری بین کسب‌وکارها) و هم در حوزه‌ی B2C (مانند سرویس‌های «خرید الان، پرداخت بعداً» یا BNPL و دیگر مدل‌های اعتباردهی در فروش) قابل پیاده‌سازی هستند. تمرکز استراتژیک شرکت دقیقاً در همین حوزه قرار گرفته و امیدواریم تا پایان سال مالی جاری بتوانیم حداقل یکی دو محصول جدید را در این زمینه معرفی کنیم.»
تقی‌پور این اقدامات را گامی در جهت ایجاد چشم‌اندازی تازه برای به پرداخت ملت دانست و توضیح داد: «اگر این سرویس‌ها به‌صورت موفق عرضه شوند، نه‌تنها منابع درآمدی جدیدی برای شرکت ایجاد خواهد شد بلکه تمرکز شرکت نیز از صرفاً مدیریت تراکنش‌ها به سمت ارائه‌ی راهکارهای اعتباری و مالی متنوع‌تر حرکت می‌کند. این تحول می‌تواند آینده‌ی متفاوتی برای صنعت پرداخت کشور رقم بزند.»
با این حال، او به چالش‌های رگولاتوری و سیاست‌گذاری نیز اشاره کرد و گفت: «همچنان مشکلات قدیمی پابرجاست. هنوز مشخص نیست که سیاست‌گذار در قبال مدل‌های نوین اعتباری چه تصمیمی خواهد گرفت. در گذشته هم تلاش‌هایی برای همکاری مشترک بین شرکت‌های PSP و فین‌تک‌ها انجام شد که در ابتدا نتایج خوبی داشت، اما متأسفانه استمرار پیدا نکرد.»
بحران نیروی انسانی
او در پایان به چالش نیروی انسانی اشاره کرد و گفت: «بحران نیروی انسانی دو جنبه دارد؛ یکی مهاجرت نیروهای متخصص که تجربه بالایی داشتند و دیگری افزایش هزینه‌های منابع انسانی. ما نیز مانند سایر شرکت‌ها از این قاعده مستثنا نبودیم. برای جبران این خلأ، فرایند جذب و آموزش نیروهای جدید را تقویت کردیم. هرچند جایگزینی تجربه نیروهای باسابقه زمان‌بر است، اما تلاش کرده‌ایم با بهبود سیاست‌های سرمایه انسانی، این چالش را مدیریت کنیم.»
