پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پول بومی اینترنت؛ چگونه استیبل‌کوین‌ها سیستم مالی را بازسازی می‌کنند؟
اینترنت اطلاعات را رایگان و جهانی کرد؛ پس چرا انتقال پول هنوز این‌قدر سخت و گران است؟
اینترنت اولیه وعده آینده‌ای را می‌داد که در آن هر کس بتواند بدون نیاز به مجوز، چیزی منتشر کند، خلق کند یا معامله‌ای انجام دهد. پروتکل‌هایی مثل ایمیل و وب، باز و بی‌طرف بودند و موجی از خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی به راه انداختند. اما جایی در این مسیر، از هدف اصلی دور شدیم.
امروزه سیستم مالی جهانی، مانند مجموعه‌ای از شبکه‌های شرکتی عمل می‌کند: متمرکز، بسته و پر از واسطه. پشت هر تراکنش، زنجیره‌ای پیچیده از واسطه‌ها قرار دارد (نقاط فروش، پردازشگرهای پرداخت، بانک‌های پذیرنده، بانک‌های صادرکننده، بانک‌های محلی، بانک‌های واسطه، صرافی‌ها، شبکه‌های کارت اعتباری و غیره) که هر کدام بخشی از پول را برمی‌دارند، تأخیر ایجاد می‌کنند و قوانین خود را تحمیل می‌کنند. این شبکه‌ها هزینه‌های غیرضروری به تجارت تحمیل می‌کنند و نوآوری را محدود می‌سازند. آن‌ها چیزی را که باید مانند لوله‌کشی ساده و بی‌طرف عمل کند، به گلوگاه‌های پر اصطکاک تبدیل کرده‌اند.
استیبل‌کوین‌ها رمزارزهایی که به دارایی‌های پایدار مثل دلار آمریکا وابسته‌اند راه‌حلی برای این مشکل ارائه می‌دهند؛ راهی برای بازگرداندن چشم‌انداز اولیه اینترنت به دنیای پول.
فرصت تحول‌آفرین استیبل‌کوین‌ها
سیستم پرداخت‌های کنونی برای اینترنت طراحی نشده است. این سیستم برای دنیایی ساخته شده بود که پر از واسطه‌هایی بود که کارمزد می‌گرفتند و برای مدیریت شراکت‌های محلی، جلوگیری از تقلب و عملیات روزمره ضروری بودند. حتی امروز، انتقال پول بین‌المللی می‌تواند تا ۱۰ درصد کارمزد داشته باشد. برای مثال، در سپتامبر ۲۰۲۴، میانگین هزینه ارسال ۲۰۰ دلار، ۶.۶۲ درصد بود. این‌ها فقط موانع ساده نیستند؛ بلکه در عمل، مالیات‌هایی پس‌رونده بر فقیرترین کارگران جهان به شمار می‌روند. سیستمی که به ما رسیده، کند، غیرشفاف و طردکننده است و میلیاردها نفر را بدون خدمات مالی یا کاملاً جدا از سیستم مالی جهانی نگه می‌دارد.
برای بسیاری از کسب‌وکارها نیز، ناکارآمدی پرداخت‌های سنتی هزینه‌های سنگینی دارد. استیبل‌کوین‌ها می‌توانند این وضعیت را به طور چشمگیری بهبود دهند. برای نمونه، انتقال پول تجاری از مکزیک به ویتنام ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد و برای هر ۱۰۰۰ دلار تراکنش، بین ۱۴ تا ۱۵۰ دلار هزینه دارد، درحالی‌که تا پنج واسطه در این مسیر سهم خود را برمی‌دارند. استیبل‌کوین‌ها می‌توانند سیستم‌های قدیمی مثل شبکه سوئیفت و فرایندهای تسویه و پایاپای را دور بزنند و چنین تراکنش‌هایی را تقریباً رایگان و آنی کنند.
این موضوع فقط یک ایده نیست؛ همین حالا در حال رخ‌دادن است. شرکت‌هایی مثل اسپیس ایکس از استیبل‌کوین‌ها برای مدیریت خزانه خود استفاده می‌کنند، از جمله برای انتقال پول از کشورهایی با ارزهای ناپایدار مثل آرژانتین و نیجریه. شرکت‌های دیگر، مانند اسکیل‌ای‌آی، از استیبل‌کوین‌ها برای پرداخت سریع‌تر و ارزان‌تر به نیروی کار جهانی بهره می‌برند. در حوزه کسب‌وکار به مصرف‌کننده، استریپ اولین سرویس پراستفاده‌ای است که پرداخت‌های مبتنی بر رمزارز را ارائه می‌دهد و تنها ۱.۵ درصد کارمزد دریافت می‌کند—نصف کارمزدی که شرکت‌های قدیمی می‌گیرند. این می‌تواند حاشیه سود برخی کسب‌وکارها را به طور چشمگیری بهبود دهد. برای مثال، همان‌طور که سام برونر از a16z کریپتو نشان داده، برای کسب‌وکاری با حاشیه سود پایین مثل فروشگاه مواد غذایی، بهبود ۱.۵ درصدی می‌تواند درآمد خالص را دوبرابر کند. در بازاری رقابتی مبتنی بر بلاکچین، انتظار می‌رود کارمزد تراکنش‌ها حتی کمتر شود.
برخلاف سیستم مالی قدیمی که در بخش‌های جداگانه و بسته شکل گرفت، استیبل‌کوین‌ها به طور پیش‌فرض جهانی هستند. آن‌ها روی بلاکچین‌ها—شبکه‌های باز و قابل‌برنامه‌ریزی که هر کسی می‌تواند روی آن‌ها بسازد—عمل می‌کنند. نیازی به مذاکره با ده‌ها بانک در کشورهای مختلف نیست؛ کافی است به شبکه متصل شوید. مردم همین حالا هم مزایای آن را درک کرده‌اند. در سال ۲۰۲۴، استیبل‌کوین‌ها ۱۵.۶ تریلیون دلار ارزش جابه‌جا کردند و عملاً با حجم تراکنش‌های ویزا برابری کردند. اگرچه این رقم بیشتر به جریان‌های مالی (و نه پرداخت‌های خرده‌فروشی) مربوط می‌شود، اما بزرگی آن نشان می‌دهد که در آستانه تحولی در زیرساخت مالی هستیم، تحولی که به چسباندن سیستم‌های قدیمی قرن بیستم وابسته نیست.
در عوض، می‌توانیم چیزی جدید بسازیم، چیزی که واقعاً برای اینترنت طراحی شده باشد یا به قول استریپ، «ابررساناهای دمای اتاق برای خدمات مالی»، جایی که به‌جای انتقال بدون اتلاف انرژی، انتقال بدون اتلاف ارزش را به دست می‌آورید.
تحول پول به سبک واتس‌اپ
استیبل‌کوین‌ها اولین فرصت واقعی ما برای انجام کاری با پول هستند که ایمیل با ارتباطات کرد: باز، آنی و بدون مرز کردن آن.
تکامل پیام‌رسانی متنی را در نظر بگیرید. پیش از برنامه‌هایی مثل واتس‌اپ، ارسال پیام متنی بین‌المللی ۳۰ سنت برای هر پیام هزینه داشت و حتی در آن زمان، تضمینی برای تحویل پیام نبود. سپس پیام‌رسانی بومی اینترنت آمد: آنی، جهانی و رایگان. پرداخت‌ها اکنون در جایی هستند که پیام‌رسانی در سال ۲۰۰۸ بود: تکه‌تکه شده توسط مرزها، تحت‌فشار واسطه‌ها و به طور عمدی محدود شده.
استیبل‌کوین‌ها جایگزینی ساده و کارآمد ارائه می‌دهند. به‌جای متصل‌کردن سیستم‌های پرهزینه و قدیمی، استیبل‌کوین‌ها به طور یکپارچه روی بلاکچین‌های جهانی جریان دارند. این سیستم‌ها قابل‌برنامه‌ریزی، ترکیبی و برای مقیاس‌پذیری در مرزها طراحی شده‌اند. همین حالا هم استیبل‌کوین‌ها هزینه انتقال پول را کاهش داده‌اند: ارسال ۲۰۰ دلار از آمریکا به کلمبیا با روش‌های سنتی ۱۲.۱۳ دلار هزینه دارد، اما با استیبل‌کوین‌ها این هزینه تنها ۰.۰۱ دلار است. (کارمزد تبدیل استیبل‌کوین‌ها به ارزهای محلی ممکن است بین ۰ تا ۵ درصد باشد، اما با افزایش رقابت، این هزینه‌ها همچنان کاهش می‌یابد.)
همان‌طور که واتس‌اپ تماس‌های تلفنی بین‌المللی پرهزینه را متحول کرد، پرداخت‌های مبتنی بر بلاکچین و استیبل‌کوین‌ها در حال تغییر انتقال پول جهانی هستند.
مقررات؛ از مانع تا پیشرفت
ممکن است فکر کنید مقررات یک مانع است، اما قانون‌گذاری هوشمند می‌تواند کلید گشایش این فناوری باشد.
قوانین روشن برای استیبل‌کوین‌ها و بازار رمزارزها می‌تواند به این فناوری‌ها اجازه دهد از مرحله آزمایشی خارج شوند و به سمت پذیرش گسترده حرکت کنند. سال‌ها بود که سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) در نوعی اقتصاد بسته و خودمحور «کریپتو برای کریپتو» گیر افتاده بود، نه به این دلیل که ابزارها مفید نبودند، بلکه چون قانون‌گذاران اتصال به سیستم‌های مالی سنتی را دشوار کرده بودند.
این وضعیت در حال تغییر است. سیاست‌گذاران حالا در حال تدوین قوانینی هستند که استیبل‌کوین‌ها را به رسمیت می‌شناسند و تنظیم می‌کنند، به‌گونه‌ای که رقابت‌پذیری آمریکا را حفظ کند، از مصرف‌کنندگان محافظت کند و به نوآوری اجازه شکوفایی دهد. قانون‌گذاری هوشمند—مانند چارچوب‌هایی که توکن‌های شبکه را از توکن‌های امنیتی جدا می‌کنند—می‌تواند از بازیگران بد جلوگیری کند و درعین‌حال به بازیگران خوب شفافیت لازم برای ساختن را بدهد. در واقع، لایحه‌ای که این مقررات را روشن می‌کند، ممکن است به‌زودی راه را برای پذیرش و ادغام گسترده‌تر در سیستم مالی جهانی هموار کند. (کنگره در حال بررسی جزئیات این لایحه است.)
ساخت کالاهای عمومی به نفع همه
سیستم مالی سنتی بر شبکه‌های خصوصی و بسته بنا شده است، اما اینترنت، قدرت پروتکل‌های باز—مانند TCP/IP و ایمیل—را برای هماهنگی و نوآوری جهانی نشان داد.
بلاکچین‌ها لایه مالی بومی اینترنت هستند. آن‌ها ترکیب‌پذیری پروتکل‌های عمومی را باقدرت اقتصادی شرکت‌های خصوصی ترکیب می‌کنند. آن‌ها بی‌طرف، قابل حسابرسی و قابل‌برنامه‌ریزی هستند. با افزودن استیبل‌کوین‌ها، چیزی به دست می‌آید که پیش‌ازاین نداشتیم: زیرساخت پولی باز.
این را مثل یک سیستم بزرگراه عمومی تصور کنید. شرکت‌های خصوصی همچنان می‌توانند خودروها، کسب‌وکارها و خدمات کنار جاده را بسازند، اما خود جاده‌ها بی‌طرف و برای همه باز هستند.
شبکه‌های بلاکچین و استیبل‌کوین‌ها فراتر از کاهش کارمزدها عمل می‌کنند. آن‌ها امکان ایجاد دسته‌های جدیدی از نرم‌افزارها را فراهم می‌سازند:
- پرداخت‌های برنامه‌ریزی‌شده بین ماشین‌ها: بازارهایی را تصور کنید که با عامل‌های هوش مصنوعی اداره می‌شوند و به طور خودکار برای منابع کامپیوتری و سایر خدمات معامله می‌کنند.
- پرداخت‌های خرد برای رسانه‌ها، موسیقی و مشارکت‌های هوش مصنوعی: تصور کنید بودجه‌ای را با چند قانون ساده تنظیم کنید و آن را به کیف پول‌های «هوشمند» واگذار کنید تا پرداخت‌ها را توزیع کنند.
- پرداخت‌های شفاف با مسیرهای حسابرسی کامل: تصور کنید از این سیستم‌ها برای ردیابی هزینه‌ها در دولت استفاده شود.
- تجارت جهانی بدون درهم‌ریختگی واسطه‌ها: تصور کنید تراکنش‌های بین‌المللی را به‌صورت آنی و با هزینه ناچیز تسویه کنید—در واقع، نیازی به تصور نیست، چون این اتفاق همین حالا در حال رخ‌دادن است.
لحظه شبکه‌های بلاکچین و استیبل‌کوین‌ها اکنون است؛ فناوری، تقاضای بازار و اراده سیاسی در حال هم‌راستا شدن هستند و این کاربردها را به واقعیت تبدیل می‌کنند. لایحه استیبل‌کوین ممکن است همین امسال به صحن بیاید و نهادهای نظارتی در حال بررسی چارچوب‌هایی هستند که ریسک را با نظارت درست هماهنگ می‌کنند. همان‌طور که استارتاپ‌های اولیه اینترنت پس از اطمینان از این‌که توسط شرکت‌های مخابراتی یا وکلای حق تکثیر تعطیل نمی‌شوند، شکوفا شدند، رمزارزها آماده‌اند تا با استفاده از استیبل‌کوین‌ها که راه را هدایت می‌کنند، از آزمایش مالی به زیرساخت اصلی گذر کنند.
معرفی نویسنده
کریس دیکسون یکی از مدیران ارشد در شرکت اندریسن هوروویتز است و از سال ۲۰۱۳ آنجا کار می‌کند. او بخش a16z crypto را راه‌اندازی کرده که روی فناوری‌های وب۳ سرمایه‌گذاری و بیش از ۷ میلیارد دلار در چهار صندوق مدیریت می‌کند.
کریس کتابی به نام «خواندن، نوشتن، مالکیت: ساختن نسل جدید اینترنت» نوشته که در ژانویه ۲۰۲۴ منتشر شده است.
قبلاً، او دو شرکت استارتاپی تأسیس کرد: اولی شرکت SiteAdvisor که به کاربران وب درباره خطرات امنیتی هشدار می‌داد و در ۲۰۰۶ به McAfee فروخته شد و دومی Hunch که فناوری پیشنهاددهنده بود و در ۲۰۱۱ به eBay فروخته شد.
کریس در شرکت‌های فناوری کوچک سرمایه‌گذاری‌های زیادی کرده و یکی از بنیان‌گذاران صندوق سرمایه‌گذاری Founder Collective است.
از بچگی برنامه‌نویسی می‌کرد و بعد از دانشگاه در یک شرکت معاملات سریع سهام کار کرد. او مدرک لیسانس و فوق‌لیسانس فلسفه از دانشگاه کلمبیا و MBA از هاروارد دارد.
منبع
a16zcrypto
