پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در مراسم رونمایی از اولین سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی اعلام شد؛ بازار هوش مصنوعی ایران تنها ۲ همت ارزش دارد
حسین اسدی، مدیر مرکز پردازش سریع و نماینده دانشگاه در طرح سکوی هوش مصنوعی، وعده داد تا نسخه پایدار سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی اسفندماه ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید
مراسم رونمایی از اولین MVP سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی در ایران با حضور حسین افشین، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، محمدرضا هرمزی‌نژاد، مدیر امور پژوهشی دانشگاه و مدیر پروژه، برگزار شد. حسین اسدی، مدیر مرکز پردازش سریع و نماینده دانشگاه در طرح سکوی هوش مصنوعی، نیز در این رویداد حضور داشت و وعده داد تا نسخه پایدار این سکو اسفندماه ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید.
هرمزی‌نژاد اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ نفر در توسعه این سکو همکاری داشته‌اند، از جمله ۱۵ عضو هیئت‌علمی، ۱۵ دانشجوی دکترا و ارشد، ۷ نیروی زیرساخت و پشتیبانی و ۷۰ توسعه‌دهنده. او ضمن ابراز قدردانی از معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور گفت: «در کشور هیچ‌وقت این‌چنین روی حوزه استراتژیکی مثل هوش مصنوعی تمرکز نبوده است. امیدوارم که کسب‌وکارها و دانشگاهیان به‌زودی از این سکو استفاده کنند.»
با توسعه این سکو بازار هوش مصنوعی ایران به چهل همت یا بیشتر خواهد رسید
در ادامه، حسین اسدی با اشاره به مطالعه شاخص هوش مصنوعی ایران نوشته سید ایمان میرعمادی، عضو هیئت‌علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، وضعیت ایران را در ۴ پارامتر بررسی کرد: درصد ثبت اختراع، تعداد شرکت‌های فعال در هوش مصنوعی، درصد مقالات پژوهشی و حجم سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها در بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳.
بر اساس این مطالعه، تعداد مقالات در ده سال اخیر روند کاهشی داشته و ثبت اختراع مهمی نیز صورت نگرفته است. او نموداری نشان داد و گفت: «هرچند در سال‌های اخیر در تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان رشد داشته‌ایم، اما رشد کمی در حد سه یا چهار درصد بوده است. باید دقت کنیم که رشد کسب‌وکارهای هوش مصنوعی در دنیا حداقل ۲۰ درصد است؛ بنابراین اگر در این حوزه ما تنها چهار یا پنج درصد رشد داشته باشیم، به این معناست که سالی ۱۵ درصد پسرفت داریم.»
او این عقب‌ماندگی را ناشی از دو دلیل عمده دانست: عدم سرمایه‌گذاری در حوزه سخت‌افزار و نبود سکوی هوش مصنوعی. اسدی به اهتمام معاونت علمی برای توسعه سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: «بدون این زیست‌بوم و سکو، شرکت‌های دانش‌بنیان مجبور هستند در صفر تا صد کار از لایه سرویس تا سخت‌افزار درگیر شوند. به همین دلیل، تعداد شرکت‌هایی که توانایی این کار را دارند، بسیار محدود است.»
او تأکید کرد: «بدون این زیست‌بوم، بازار داخل حداکثر ۲ همت ارزش خواهد داشت.» سپس به توضیحات فنی لایه‌های فعالیت این سکو پرداخت و به راه‌اندازی مزارع GPU توسط معاونت اشاره کرد. اسدی افزود: «ما تخمین زدیم که با راه‌اندازی این زیست‌بوم، حداقل دو هزار واحد کسب‌وکار با بازاری به ارزش ۴۰ همت یا بیشتر شکل خواهد گرفت.»
نسخه پایدار این سکو، به گفته اسدی، تا اسفندماه ۱۴۰۴ آماده رونمایی خواهد بود و نسخه آزمایشی عمومی آن در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ آماده بهره‌برداری خواهد شد.
سازمان‌های پلتفرمی و سکویی آینده اقتصاد جهان
در ادامه، حمیدرضا ربیعی، رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته و مرکز نوآوری علم داده و هوش مصنوعی و نماینده تیم سکوی ملی متن‌باز هوش مصنوعی، ابعاد فنی این پروژه را توضیح داد. او بر اخلاق هوش مصنوعی و زیرساخت سخت‌افزاری تأکید کرد و خطاب به حسین افشین به‌عنوان نماینده دولت گفت: «تمام کارهای ما بدون زیرساخت سخت‌افزاری بی‌معنا است. این وظیفه دولت و قانون‌گذار است که این زیرساخت‌ها را فراهم کنند.»
ربیعی در ادامه اشاره کرد که هر فناوری، به‌ویژه فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، دارای فلسفه و ارزش‌های اقتصادی خاصی است که تأثیرات عظیمی بر جامعه و اقتصاد دارند. به گفته او، توسعه هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری برای برون‌رفت از مشکلات اقتصادی کشورها قابل‌تأمل است، اما نباید به فلسفه و اخلاق این حوزه بی‌توجه بود.
او همچنین به آینده اقتصاد جهانی اشاره کرد که در سازمان‌های پلتفرمی و سکویی شکل خواهد گرفت و بر اهمیت ایجاد پلتفرم‌های بومی و عدم وابستگی به پلتفرم‌های خارجی تأکید کرد.
او توضیح داد: «هوش مصنوعی فعلاً محدودیت‌هایی از جمله فقدان استدلال منطقی و توانایی‌های انسانی دارد. آینده هوش مصنوعی به سمت هوش مصنوعی عمومی (AGI) پیش می‌رود که قادر به تصمیم‌گیری مستقل است، اما این امر با چالش‌های فلسفی و اخلاقی روبه‌رو است.»
او با مقایسه سکوی ملی هوش مصنوعی با دیگر سکوهای بین‌المللی بیان کرد: «این سکو در تمام مسائل فنی در سطح بالایی است. تنها مواردی از دسترس ما خارج‌اند که نیازمند تراشه و زیرساخت سخت‌افزاری بهتری هستند.» در پایان نیز از این سکو و روش استفاده آن رونمایی شد.
معاونت علمی متمرکز بر هوش مصنوعی، کوانتوم و فوتونیک
حسین افشین، آخرین سخنران این رویداد، این پروژه را نه فقط یک فناوری بلکه بستر تحقق «عدالت فناورانه» معرفی کرد. افشین افزود: «ایجاد یک مدل زبانی بزرگ بومی و کاملاً متن‌باز موجب کاهش اتکای کشور به مدل‌های خارجی و گسترش کاربرد زبان فارسی در دنیای دیجیتال و رشد هوش مصنوعی در صنایع مختلف کشور خواهد شد.»
او اعلام کرد که معاونت علمی و فناوری در حال دنبال کردن دیپلماسی علمی و فناورانه با کشورهای پیشرو است، اما جزئیات این مذاکرات تا رسیدن به نتایج قطعی در سکوت باقی خواهد ماند.
معاون علمی ریاست‌جمهوری در ادامه از پروژه‌های ملی دیگر مانند دستیاران هوشمند دولت و وزرا و قرارداد با ۱۳ دانشگاه کشور برای استقرار ابزارهای هوشمند مدیریتی در دستگاه‌های اجرایی نام برد. او تأکید کرد: «قدرت ملی در دنیای جدید به تکنولوژی و توانمندی در حوزه‌های فناوری بستگی دارد.»
افشین این پروژه را نتیجه ده سال دانش و تجربه بیش از ۱۰۰ نفر از دانشمندان نرم‌افزار و سخت‌افزار دانست و گفت: «من در معاونت در سه حوزه مهم و اقتدارآفرین هوش مصنوعی، کوانتوم و فوتونیک متمرکز خواهم بود. با توسعه این سکو کسب‌وکارها باید از آن استفاده کنند و آن را توسعه دهند. این لازمه رشد هوش مصنوعی به زبان فارسی و توسعه یک مدل زبانی بومی است.»
او در پایان اعلام کرد: «سال آینده حتماً خبرهای خوبی خواهیم داشت و شرکت‌های دانش‌بنیان به این حوزه اضافه خواهند شد. علاوه بر این، با دو کشور در توسعه این سکو همکاری خواهیم کرد.»
او خاطرنشان کرد: «ما در زمینه زیرساخت دیجیتال دغدغه‌ای نداریم و بهترین و پیشرفته‌ترین پردازنده‌های گرافیکی خریداری شده‌اند.» همچنین به گفته افشین، معاونت قصد دارد با همکاری وزارت آموزش و پرورش افراد بالای ۴ سال را در این حوزه آموزش دهد که این برنامه مستلزم آموزش معلمان و والدین کودکان است.
