پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
صرافی‌های رمزارزی، حافظ سرمایه داخلی و محرک اقتصاد دیجیتال هستند
گفت‌وگو با زهرا مکرمی، رئیس هیئت‌مدیره صرافی کیف پول من که باور دارد تعامل حاکمیت و بخش خصوصی در حوزه رمزارز، یک ضرورت است
در آستانه برگزاری رویداد ۹ ژانویه به سراغ زهرا مکرمی، رئیس هیئت‌مدیره صرافی کیف پول من، یکی از حامیان اصلی چهارمین دوره این رویداد، رفتیم تا با او در مورد این صرافی ارز دیجیتال گفت‌وگو کنیم. مکرمی در این گفت‌وگو از چالش‌ها و فرصت‌های بازار رمزارز در ایران سخن گفت. او با تأکید بر اهمیت تعامل میان بخش خصوصی و حاکمیت، به تشریح نقش کلیدی صرافی‌های رمزارزی در حفظ سرمایه داخلی، توسعه فناوری و اشتغال‌زایی پرداخت. وی همچنین از رویکرد نوآورانه کیف پول من در ارائه خدماتی امن، شفاف و متناسب با نیاز کاربران ایرانی گفت.
کیف پول من چه کسب‌وکاری است و چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
صرافی کیف پول من یک پلتفرم جامع تبادل رمزارز است که از ابتدا رویکرد خود را بر امنیت، شفافیت و دسترسی سریع به گسترده‌ترین تنوع ارزهای دیجیتال، بنا گذاشته است. ما تلاش کرده‌ایم کاربران ایرانی را همگام با پلتفرم‌های مطرح بین‌المللی، به امکان خریدوفروش جدیدترین رمزارزهای موجود در بازار مجهز کنیم. در حال حاضر، تیم ما حدوداً از ۱۵۰ نفر از متخصصان بلاکچین، توسعه‌دهندگان فنی، کارشناسان مالی، حقوقی، مارکتینگ و حتی متخصصان هوش مصنوعی تشکیل شده است.
این تنوع تخصصی سبب شده که نه‌تنها در زمینه ارائه خدمات مبادله‌ای، بلکه در حوزه‌های زیرساختی و فنی نیز بتوانیم راهکارهای نوآورانه‌ای عرضه کنیم. ما باور داریم که شکل‌گیری یک اکوسیستم پویا و موفق در حوزه ارز دیجیتال، نیازمند نگرش جامع و تعامل نزدیک میان فناوری، قانون‌گذاری و نیازهای کاربران است.
تفاوت اصلی کیف پول من با سایر کسب‌وکارهای مشابه چیست؟
بازار ارز دیجیتال، بازاری پرسرعت و پرشتاب است. از همان ابتدا ما در صرافی کیف پول من، سرعت و چابکی را محور اصلی توسعه خود قرار دادیم. این امر هم در انتخاب فناوری‌های لازم و هم در فرایندهای سازمانی ما نمود پیدا کرده است.
بااین‌حال چند عامل کلیدی ما را از سایر مجموعه‌های مشابه متمایز می‌کند. مورد اول لیست متنوع ارزهای دیجیتال کیف پول من است. ما به طور مداوم در حال رصد بازار جهانی هستیم تا جدیدترین توکن‌ها و رمزارزهای آینده‌دار را برای کاربران داخلی مهیا کنیم. مورد دوم تیم چند تخصصی ما است. حضور افراد متخصص در حوزه‌های بلاکچین، فنی، مالی، حقوقی و بازاریابی، به ما امکان می‌دهد تا نیازهای گوناگون کاربران را به‌سرعت تشخیص دهیم و پاسخ دهیم. مورد بعدی که ما را متمایز می‌کند، امکانات امنیتی و کیف پول اختصاصی است. ما زیرساخت اختصاصی و امنی برای نگهداری و جابه‌جایی رمزارزها داریم که کاربران را از انتقال‌های پرریسک یا پیچیدگی‌های اضافه بین پلتفرم‌های مختلف بی‌نیاز می‌کند. همچنین کیف پول من بر تجربه کاربری متمرکز است. علاوه بر ارائه ابزارهای پیشرفته، تلاش می‌کنیم رابط کاربری آسان و پشتیبانی مناسب داشته باشیم تا کاربران در هر سطحی بتوانند از خدمات ما بهره‌مند شوند.
چه برنامه‌‌هایی برای توسعه کیف پول من دارید؟
برنامه‌های توسعه‌ای ما حول چهار محور اصلی می‌چرخد. اولین محور توسعه زیرساخت‌های فنی است. با سرمایه‌گذاری بیشتر روی فناوری‌های بلاکچین، تحلیل داده و هوش مصنوعی، قصد داریم سرعت و دقت معاملات را بالاتر ببریم و ریسک‌های احتمالی را کاهش دهیم. محور حائز اهمیت بعدی ما لیست کردن سریع ارزها و توکن‌های جدید است. ما همیشه گوش‌به‌زنگ فرصت‌ها در بازار رمزارز هستیم. هر زمان پروژه‌ای مستعد پیشرفت یا توکن جدیدی معرفی می‌شود، بلافاصله روی امکان فهرست‌شدن آن در پلتفرممان کار می‌کنیم.
محور اصلی دیگر برای بهبود تجربه و ارتقای سطح رضایتمندی مشتریان است. از راه‌اندازی بخش‌های آموزشی گرفته تا پشتیبانی ۲۴ ساعته و ساخت ابزارهای تحلیل، سعی می‌کنیم خدماتی متناسب با نیاز کاربران ارائه دهیم.
توسعه همکاری‌های استراتژیک نیز از محورهای اصلی کسب‌وکار ما است. ما به دنبال هم‌افزایی با دیگر بازیگران اکوسیستم هستیم تا زنجیره ارزش جامعی برای کاربران ایجاد کنیم.
با رویکرد قهری رگولاتور، چه مسیرهایی پیش روی کسب‌وکارهای اکوسیستم رمزارز باقی‌مانده است؟ خطرات پیش رو چیست؟ درس‌های سیاست‌گذاری دبی و قطر و دیگر کشورهای رقیب ما در منطقه برای این موضوع چیست؟
در ایران، متأسفانه بارها شاهد تصمیمات ناگهانی یا محدودیت‌های دفعی بوده‌ایم که فضای اعتماد را خدشه‌دار کرده‌اند. این نوع رویکرد قهری می‌تواند باعث خروج سرمایه و نیروی متخصص از کشور شود. در مقابل، کشورهای همسایه مانند دبی و قطر با تدوین قوانین شفاف و دعوت از کسب‌وکارهای بین‌المللی، فضایی را فراهم کرده‌اند که هم منافع حاکمیت در نظر گرفته شود و هم خلاقیت و رقابت در بازار حفظ شود.
خطر پیش رو این است که اگر ما نخواهیم یا نتوانیم چنین رویکردی در پیش بگیریم، نه‌تنها سرمایه‌گذاران داخلی، بلکه کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپ‌های نوآور نیز به‌تدریج از صحنه کنار می‌روند. این در حالی است که حوزه رمزارز و بلاکچین می‌تواند محرک توسعه فناوری، اشتغال‌زایی و خلق ارزش اقتصادی در کشور باشد.
آیا هنوز روزنه امیدی درباره تنظیم‌گری اکوسیستم رمزارز و بلاکچین وجود دارد؟ مسیر درست در تعامل با چه نهادهایی و چطور باید پیش برده شود؟
خوشبختانه سندی که اخیراً شورای عالی فضای مجازی منتشر کرد، امید را تا حد زیادی به اکوسیستم بازگرداند؛ تفکیک رمز پول از رمزدارایی و تعیین نقش‌های مشخص برای نهادهای تنظیم‌گر، نشان می‌دهد که راهبردی دقیق‌تر و شفاف‌تر در حال شکل‌گیری است. بانک مرکزی تنها در زمینه رمز پول به‌عنوان ابزار پرداخت دخالت می‌کند و دیگر اشکال دارایی‌های دیجیتال زیر چتر نهادهای دیگری چون وزارت صمت و سازمان بورس قرار می‌گیرد.
این تفکیک، هم مانع موازی‌کاری می‌شود و هم به نوآوران فرصت می‌دهد بدون ترس از محدودیت‌های ناگهانی، به توسعه محصولات و خدمات بپردازند. مسیر درست نیز تعامل مستمر و سازنده میان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی است. تشکیل کارگروه‌های تخصصی و نظرخواهی از فعالان بازار پیش از تصویب مقررات، می‌تواند تصمیم‌گیری‌ها را پخته‌تر کند.
در دوران رکود استارتاپ‌ها و نبود سرمایه‌گذاران، این صرافی‌های رمزارزی بودند که چراغ اکوسیستم استارتاپی را روشن نگه داشتند. چقدر رگولاتورها با دستاوردها و عملکرد آن‌ها آشنایی دارند؟ مهم‌ترین این دستاوردها در حوزه‌هایی چون توسعه منابع انسانی تک‌محور، اشتغال‌زایی، توسعه فناوری و… چه بوده است؟
شکی نیست که در سال‌های اخیر، بخشی از مهم‌ترین فرصت‌های اشتغال برای متخصصان فناوری و نیروی انسانی تکنولوژی‌محور در حوزه رمزارز و بلاکچین شکل گرفته است. صرافی‌ها و شرکت‌های مرتبط با رمزارز توانسته‌اند زیرساخت‌های فناورانه جدیدی را پایه‌گذاری کنند و تیم‌های نرم‌افزاری توانمندی را تشکیل دهند.
با وجود پیشرفت‌های حاصل‌شده، به نظر می‌رسد رگولاتورها هنوز به‌صورت کامل با عمق دستاوردها و ظرفیت‌های این بازار آشنا نیستند. شاید اگر گزارش‌های دقیق و جامعی از میزان اشتغال، سرمایه‌گذاری داخلی، مدیریت ریسک و همچنین ممانعت از خروج ارز توسط صرافی‌ها منتشر شود، نگاه نهادهای قانون‌گذار هم دگرگون شود و حمایت بیشتری از این اکوسیستم به عمل آید.
به نظر می‌رسد بستن درگاه‌های صرافی‌های رمزارزی، چشم بستن بر تأثیر این کسب‌وکار بر اقتصاد دیجیتال است. نظر شما چیست؟
کاملاً موافقم. جلوگیری از فعالیت صرافی‌های داخلی، در عمل به معنی هدر دادن ظرفیت بزرگی است که می‌تواند در خدمت اقتصاد دیجیتال کشور باشد. اگر صرافی‌های داخلی نباشند، روند تأمین و مدیریت سرمایه برای بسیاری از کاربران سخت‌تر و پرریسک‌تر می‌شود. از یک سو، خروج سرمایه رخ می‌دهد و از سوی دیگر، سکوی آموزش و آشنایی عموم مردم با رمزارز در داخل کشور تعطیل می‌شود.
ما در کیف پول من و سایر صرافی‌های داخلی، تلاش می‌کنیم علاوه بر خدمات مبادله‌ای، نقش فرهنگ‌سازی و آشنایی مردم با مفاهیم بلاکچین و رمزارز را هم داشته باشیم. این نقش در بلندمدت باعث پرورش نسلی از متخصصان می‌شود که می‌توانند در حوزه‌های مختلف اقتصاد دیجیتال فعالیت کنند.
اگر صرافی‌های رمزارزی نبودند، ارز بیشتری از کشور خارج می‌شد؟ می‌توان میزان آن را تخمین زد؟
تخمین دقیق ارقام کار دشواری است، اما تردیدی نیست که حجم زیادی از معاملات و سرمایه‌گذاری‌ها در صرافی‌های داخلی انجام می‌شود و این امر به نوعی جلوگیری از خروج ارز از کشور است. بسیاری از کاربران ایرانی، به‌جای رجوع مستقیم به پلتفرم‌های خارجی، از خدمات امن و ساده صرافی‌های ایرانی استفاده می‌کنند. طبیعتاً اگر این بستر وجود نداشته باشد یا محدود شود، کاربران به ناچار از درگاه‌های خارجی استفاده خواهند کرد و بخش قابل‌توجهی از منابع ارزی ما از چرخه داخلی خارج می‌شود.
تعامل حاکمیت و بخش خصوصی در حوزه ارز دیجیتال را چقدر ضروری می‌دانید؟
مایلم یک بار دیگر تأکید کنم که تعامل حاکمیت و بخش خصوصی در حوزه ارز دیجیتال، نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت است. ما در کیف پول من همواره از گفت‌وگوهای سازنده برای شکل‌گیری مقررات حمایتی و شفاف استقبال می‌کنیم. امیدوارم با جدی‌تر شدن رویکردهای کارشناسی و انتشار اسناد راهبردی نظیر همان سند شورای عالی فضای مجازی، فضای نوآوری و خلاقیت در اکوسیستم کریپتو و بلاکچین ایران رونق بگیرد و شاهد هم‌افزایی همه بخش‌ها باشیم.