پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
کیسان؛ پیشگام در ارزشآفرینی مالیاتی برای مودیان در سراسر کشور
مدیرعامل کیسان در گفتوگو با راه پرداخت: مبتنی بر آخرین آمار، در حال حاضر شرکت دادهپردازی کیسان بهعنوان یک شرکت معتمد مالیاتی نوع اول به بیش از ۵۰ درصد از مؤدیان مالیاتی کشور که از خدمات شرکتهای معتمد استفاده میکنند، خدمات مالیاتی ارائه میدهد
شرکت دادهپردازی کیسان بهعنوان یکی از شرکتهای معتمد مالیاتی نوع یک، با تأکید بر ارزشآفرینی برای مؤدیان و تلفیق فناوری اطلاعات با امور مالیاتی، نقش کلیدی در تسهیل اجرای قانون پایانه فروشگاهی ایفا میکند. این شرکت از آبان ۱۴۰۱ فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون به بیش از ۳۰ هزار مؤدی خدمات مالیاتی ارائه داده است. طبق آمار اعلامی از سوی نهاد متولی، سهم عمدهای از بازار خدمات مالیاتی کشور در بین شرکتهای معتمد در اختیار دادهپردازی کیسان است.
در حال حاضر تعداد شرکتهایی که در کشور بهعنوان ارائهدهنده خدمات مالیاتی بهعنوان معتمد مالیات، فعالیت میکنند به ۱۵ شرکت رسیده که از این تعداد ۱۴ شرکت خدمات نوع اول و تنها یک شرکت خدمات نوع دو را ارائه میدهد. به عبارت دقیقتر طبق مستند منتشر شده در آذرماه ۱۴۰۲ از سوی مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی کشور، منظور از خدمات نوع اول گروه خدمات مربوط به حوزه صدور، جمعآوری، نگهداری و ارسال صورتحساب الکترونیکی است و خدمات نوع دوم محدود به گروه خدمات مربوط به آموزش مودیان است.
در این مستند به مجوز نوع سوم نیز اشاره شده است که به معنی گروه ارائه دهنده خدمات مربوط به مشاوره فنی و غیرمالیاتی است. به این ترتیب شرکتهایی که مجوز معتمد مالیاتی نوع یک را دارند با داشتن امکان ارسال صدور صورتحساب متمایز از سایر شرکتهای معتمد مالیاتی نوع دو و سه و نرم افزارهای حسابداری که تنها بستر ارسال صورتحساب را برای مشتریان خود فراهم کردهاند، میشوند.
لازم است به این نکته توجه داشت که به دلیل صدور مجوز مورد تأیید از سوی سازمان امور مالیاتی آن هم پس از دریافت تضامین و بازرسیهای مکرر برای اجرای فرایند صدور صورتحساب توسط معتمد نوع اول، ریسک مودیان با مراجعه به معتمد نوع یک به میزان بسیار قابلتوجهی نسبت به سایر نرمافزارهای موجود در بازار کاهش مییابد که بعضاً هزینههای گزافی برای استفاده از پلتفرمهای خود به مشتری تحمیل میکنند این در حالی است که شرکتهای معتمد مالیاتی، با شناخت صحیح کسبوکارها و دامنه فعالیت آنها ریسک و هزینه ارسال صدور صورتحساب را تا حد زیادی کاهش میدهند.
دادهپردازی کیسان بهعنوان یکی از اولین شرکتهای معتمد مالیاتی دارای مجوز نوع یک است که در این عرصه فعالیت خود را بهعنوان معتمد نوع اول از آبان ۱۴۰۱ آغاز کرده است.
مدیرعامل کیسان اظهار کرد؛ این شرکت انجام تکالیف مالیاتی را برای مؤدیان مالیاتی مبتنی بر صنف یا صنعت موردنظر تسهیل میکند. در نظام مالیاتی مفهومی به نام مؤدی وجود دارد که شامل اشخاص حقیقی و حقوقی است که دارای فعالیت اقتصادی در داخل یا خارج از کشور هستند. بدیهی است که این افراد موظف به پرداخت مالیات هستند. از این رو کیسان با همراهی گامبهگام خود به مؤدی کمک میکند تا تکالیف مربوط به قانون پایانههای فروشگاهی و سایر قوانینی که بهنوعی به آن مرتبط میشوند را بهدرستی و در زمان مناسب به سرانجام برسانند. این در حالی است که بسیاری از مؤدیان در تطبیق این قانون با صنف یا صنعتی که در آن فعالیت میکنند، با سؤالات و ابهامات متعددی مواجه میشوند که همراهی کیسان در این مسیر میتواند بسیاری از این چالش ها را برای مؤدیان مرتفع کند.
معتمد کیسان، در حوزه فناوری اطلاعات فعال است و میکوشد تا با استفاده از ابزارهای موجود در این حوزه، برای مشتریان خود به کارآمدترین شکل ممکن ارزشآفرینی کند. درواقع تیم تخصصی و مجرب کیسان، با بهرهگیری از رویکرد ترکیبی فینتک با قوانین و بخشنامههای ابلاغی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور در راستای این امر گام بر میدارد. اگرچه ممکن است این تصور برای مؤدی تداعی شود که انجام امور مالیاتی تنها از طریق سنتی و روشهای کاغذی و منسوخ شده گذشته قابلانجام است، اما کیسان با متنوعسازی روشهای ارائه خدمات و بهرهگیری از بسترهای موجود در حوزه فینتک به ارائه این خدمات میپردازد و در این مسیر همواره بامطالعه و بررسی مداوم به دنبال مناسبترین نوع استفاده از هوش مصنوعی در روشهای پشتیبانی و ارائه خدمات خود است.
در ادامه گفتوگوی راه پرداخت با امیر کشورزاد، مدیرعامل شرکت دادهپردازی کیسان را مطالعه میکنید.
کشورزاد متولد شهریورماه ۱۳۶۹ است، کارشناسیارشد خود را در رشته مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی شریف اخذ کرده است. وی پس از آموزش در حوزه حسابداری و اقتصاد، در کنار فعالیت گسترده در راهاندازی بستر ثبت فاکتور برای صنایع پالایشی و پتروشیمی، معدنی و فولادی، به کسب تجربه در حوزه بازار سرمایه پرداخت تا از نزدیک چالشهای مالی و مالیاتی موجود در صنایع گوناگون را رهگیری کند. در نهایت با آغاز فعالیت معتمد مالیاتی کیسان در سال ۱۴۰۱ سکان مدیریت کیسان را به دست گرفت.
ارزشآفرینی برای مؤدیان
کشورزاد دلیل تمایز کیسان از رقبا را تعریف یک ستاره قطبی برای شرکت عنوان کرد و گفت: «تأکید این ستاره قطبی بر ارزشآفرینی در جهت رفع دغدغههای مالیاتی مؤدیان است. کیسان با تسلط بر قوانین مالیاتی و درک نیازهای مؤدیان، تاکنون توانسته است پاسخهای بهتری به مشتریان خود ارائه دهد. طبق نظرسنجیهای انجام شده، بسیاری از اصناف و شرکتها به دلیل کیفیت بالای خدمات و پشتیبانی مؤثر، کیسان را انتخاب کردند».
او افزود: «با گذشت زمان و افزایش تعداد مشتریان، کیفیت خدمات پشتیبانی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت؛ بهنحویکه پاسخهای شفاف و حل مؤثر مشکلات، رضایت مشتریان را جلب کرد. این رضایت منجر به توصیه دهانبهدهان و افزایش تعداد مشتریان شد. برای تیم کیسان باعث افتخار است که پس از گذشت یک سال از شروع فعالیت خود بدون انجام تبلیغات محیطی یا راهاندازی عملیات رسانهای گسترده به چنین سهمی از بازار همراه با رضایت مشتریان خود دست یافتهایم.»
طبق برآوردهای انجام شده، ۲۷۰ هزار مودی به اجرای این قانون پرداختهاند که بیش از ۵۰ هزار مورد آن از طریق شرکتهای معتمد مالیاتی اقدام به ثبت فاکتور میکنند. از این تعداد،۳۰ هزار مؤدی صورتحسابهای کسبوکار خود را از پلتفرم کیسان صادر میکنند که بیش از ۲۰ هزار مورد آن مربوط به اشخاص حقوقی است. بهعبارتدیگر بیش از ۵۰ درصد مؤدیانی که از طریق معتمد فاکتور میزنند، از مشتریان کیسان هستند.
کشورزاد در زمینه خدمات ارائه شده کیسان اظهار کرد: «عمده خدمات ارائه شده کیسان، به مودیان کوچک و متوسط رایگان است و در مواردی به درخواست مؤدی بهمنظور استفاده از خدمات جانبی، هزینه مناسبی دریافت میکند. از این رو این کسبوکارها از خرید نرمافزارهای گرانقیمت حسابداری یا استفاده از خدمات فنی زمانبر و پرهزینه بینیاز میشوند. همچنین بستر ارائه خدمات به مؤدیان بزرگ نظیر سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، شرکت ملی مس، ذوبآهن اصفهان، بسیاری از شرکتهای بیمه، پالایشگاهها و پتروشیمیها و پالایشگاهها و شرکتهای فعال در حوزه بازار پول همچون برخی از بانکها نظیر خاورمیانه و سامان و دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت بورس کالای ایران بهعنوان دو رکن مهم و اثرگذار در بازار سرمایه همکاری دارد و امکان مدیریت مالیاتی برای این شرکتها را با ارائه خدمات منحصر به هر صنعت و نوع فعالیت آن فراهم میکند.»
فرهنگسازی مالیاتی با برقراری عدالت در دریافت مالیات و شفافسازی مصارف آن
در حال حاضر، بر اساس برخی گزارشها ایران حدود سه و نیممیلیون واحد صنفی دارد که بیش از دو میلیون از آن مشمول تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم هستند.
در حوزه اشخاص حقوقی نیز آمارها نشان میدهند که حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار شرکت ثبت شده در کشور وجود دارد. از این تعداد، ۸۰۰ هزار شرکت در نظام مالیاتی ثبتنام کردهاند که حدود ۴۰۰ هزار شرکت اظهارنامه مالیاتی ارسال میکنند و در میان آنها، حدود ۲۰۰ هزار شرکت دارای اظهارنامه غیرصفر هستند. این آمار نشان میدهد که هنوز بخش قابلتوجهی از اشخاص حقوقی و حقیقی بهصورت کامل وارد چرخه مالیاتی نشدهاند. عوامل مختلفی از جمله عدم آگاهی، نگرانیهای شغلی و نبود شفافیت در فرآیند دریافت و مصرف مالیات نیز در این مسئله دخیل هستند.
مدیرعامل کیسان در خصوص این که کدام اصناف زودتر و بیشتر به سراغ شرکتهای معتمد مالیاتی میآیند، بیان کرد: «تا زمانی که احساس نیاز به شفافیت مالیاتی ایجاد نشود، تمایلی برای استفاده وجود نخواهد داشت؛ بنابراین نمیتوان گفت که کدام صنف عملکرد بهتری دارد. طبق سوابق موجود، اینکه کسبوکارها به اهمیت انجام تکالیف مالیاتی پی ببرند و پرداخت مالیات را نه بهعنوان یک جریمه، بلکه بهعنوان یک وظیفه اجتماعی و مشارکت در پیشرفت کشور درک کنند، امری زمانبر و مستلزم تلاش مستمر شرکتهای معتمد مالیاتی بهعنوان بازوی اجرایی سازمان امور مالیاتی کشور و نهادهای متولی است که بتوانیم در کنار یکدیگر و در راستای فرهنگسازی این مهم گامهای بنیادی برداریم.»
کشورزاد معتقد است دوعاملی که تاکنون بهعنوان محرک اصلی در پذیرش و اجرای قوانین مالیاتی توسط کسبوکارها ایفای نقش کرده است: ترس از جریمه مالیاتی که محرکی سنتی است و مشاهده منفعت مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از پرداخت مالیات است. امروزه بسیاری از کشورهای موفق در حوزه دریافت مالیات، در جهت تحقق این هدف در حرکت هستند که میتواند نمونه بسیار خوبی برای بومیسازی کشورمان تلقی شوند.
کشورزاد اظهار کرد: «اجرای عدالت نسبی مالیاتی در دریافت وجوه نیز نقش مهمی در افزایش اعتماد عمومی دارد. بهعنوانمثال، زمانی که یک کاغذفروشی ۱۰ میلیون تومان مالیات پرداخت میکند و میداند یک طلافروشی به نسبت درآمد خود که بسیار بالاتر است، مالیاتی عادلانهتر (برای مثال، ۴۰ میلیون تومان) میپردازد، احساس عدالت در جامعه تقویت میشود.»
مدیرعامل کیسان یکی از راهکارهای مؤثر برای جلباعتماد مردم را شفافسازی در نحوه هزینهکرد مالیات دانست و گفت: «وقتی جامعه مشاهده کند که درآمدهای مالیاتی صرف پروژههای عمرانی، بهبود زیرساختها و ارائه خدمات عمومی میشود، پذیرش مالیات افزایش مییابد. بهعنوانمثال، اگر مالیاتهای دریافتی صرف توسعه حملونقل عمومی یا بهبود خدمات شهری شود، احتمال مشارکت داوطلبانه در پرداخت مالیات بیشتر میشود.»
بدین ترتیب اجرای عدالت و شفافسازی هزینهکرد درآمدهای مالیاتی، دو عامل کلیدی در فرهنگسازی این حوزه به شمار میروند که در کنار اطمینان مردم از تعیین عادلانه مالیات و مصرف آن در جهت توسعه و آبادانی کشور، تمایل افراد به پرداخت مالیات را افزایش خواهد داد.
چالشهای حوزه ارائه خدمات مالیاتی؛ از زیرساخت تا نیروی انسانی
ارائه خدمات مالیاتی و فینتک در ایران با چالشهای متعددی همراه است که از مسائل زیرساختی و انحصار خدمات گرفته تا مشکلات نیروی انسانی و ضعف مهارتهای نرم کارکنان را شامل میشود. این مشکلات، نهتنها کیفیت خدمات را تحتتأثیر قرار میدهند، بلکه مانع گسترش نوآوری و رقابت در این حوزه میشوند.
به گفته او در شرایطی که تجربه کاربری به یکی از عوامل مهم جذب مشتری تبدیل شده است، شرکتهای ارائهدهنده خدمات مالیاتی و فینتک نیاز دارند تا با ترکیب سرویسهای خلاقانه، برای کاربران ارزش افزوده ایجاد کنند.
مدیرعامل کیسان خاطرنشان کرد: «ادغام ابزارهای پرداخت متنوع، از جمله پرداختهای قسطی، پرداخت مبلغ صورتحساب با استفاده از رمزارزها، و سایر روشهای نوین، میتواند راهگشای جذب مشتریان جدید باشد.»
کشورزاد، کمبود نیروی انسانی متخصص را بهعنوان عاملی مهم در ضعف این حوزه دانست و اظهار کرد: «فارغالتحصیلان دانشگاهی اغلب فاقد مهارتهای نرم همچون مدیریت تعارض، بازخورد دادن و تعامل مؤثر با همکاران و مشتریان هستند. علاوهبرآن، ضعف در مهارتهای کاربردی مرتبط با رشتههای تخصصی، موجب کاهش بهرهوری و کیفیت خدمات میشود.»
مدیرعامل کیسان با بیان این که شرکتها برای حل این مشکل تلاش میکنند، گفت: «برای مثال میتوانند از روشهای جایگزین مانند آموزشهای درونسازمانی، ارائه کتاب و ویدئوهای آموزشی استفاده کنند. بااینحال، نیاز به یک برنامه جامع آموزشی از سوی نهادهای دانشگاهی و آموزشی برای ارتقای این مهارتها، بیشازپیش احساس میشود.»
کشورزاد یکی از مهمترین مسائل در بازار کار را عدم آمادگی فارغالتحصیلان برای ورود به محیط عملیاتی خواند و اظهار کرد: «رشتههایی نظیر حسابداری و بازاریابی، باوجود تخصصی بودن، فاقد مهارتهای کاربردی موردنیاز بازار کار هستند. بسیاری از شرکتها مجبورند برای آمادهسازی نیروهای تازهکار، زمان و منابع زیادی را صرف آموزشهای پایهای کنند.»
در این میان تیم آموزش تخصصی کیسان، با برگزاری بیش از ۱۰۰ وبینار و ارائه آموزش رایگان به بیش از ۲۰ هزار نفر، تلاش کرده تا نقش فعالی در پر کردن این شکاف ایفا کنند.
همسو با تغییرات قوانین مالیاتی
با تغییرات مداوم در سیاستها و قوانین مالیاتی، شرکتهای فعال در این حوزه باید به طور مداوم خدمات خود را بازنگری و بهروزرسانی کنند. کشورزاد با اشاره به این موضوع بیان کرد: «عدم تطابق با قوانین جدید میتواند تمام کسبوکار را تحتتأثیر قرار دهد. از سوی دیگر، دریافت مجوزهای لازم برای ارائه خدمات جانبی، یکی از چالشهای دیگر این صنعت است که نیاز به هماهنگی بیشتر با نهادهای قانونگذار دارد.»
مدیرعامل کیسان بر این باور است که رویکرد موفق در ارائه خدمات مالیاتی و مالی با تمرکز بر ترکیب خدمات موجود و ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان به دست میآید. او دراینخصوص ادامه داد: «بهعنوانمثال، شرکتها میتوانند با همکاری شرکتهای ارائهدهنده خدمات یا ارائهدهندگان خدمات اقساطی که اکنون توسط برخی شرکتها مانند شرکت دیجیپی ارائه میشود، یک پکیج کامل و یکپارچه شامل نرمافزار، دستگاه پرداخت و خدمات مالی را عرضه کنند. این همکاریها، نهتنها باعث کاهش هزینههای توسعه میشود، بلکه رضایت مشتریان را نیز افزایش میدهد. بدین ترتیب مشتریان میتوانند از امکان فروش اقساطی یا ترکیب خدمات پرداختی در یک نرمافزار بدون نیاز به تغییر زیرساختهای فعلی، استفاده کنند.»
نیاز به حمایت از سوی قانونگذار برای رشد
به دلیل محدودیت بودجههای تخصیصی دولت، ضروری است شرکتها بهتدریج به سمت ارائه خدمات باارزش افزوده بالا حرکت کنند تا با رفع نیازهای مشتریان امکان رشد کسبوکار خود را تضمین کنند. کشورزاد دراینخصوص بیان کرد: «کیسان نیز با تمرکز بر توسعه عمودی، به دنبال ارائه خدمات متنوعتر به مشتریان خود است.»
به گفته او، از قانونگذاران انتظار درک واقعبینانه از نیازها و چالشهای این صنعت را داریم. مدیرعامل کیسان ادامه داد: «این حمایت میتواند شامل تنظیم دقیقتر مقررات، فراهمکردن زیرساختها و کمک به شکلگیری روابط پایدار بین ذینفعان باشد.»
کشورزاد با اشاره به این که به دنبال درخواستهای غیرمنطقی یا تحمیل هزینه اضافی به مشتریان نیستیم، گفت: «میخواهیم این صنعت نوپا به شکل درست رشد کند و به بلوغ برسد.»
آینده از دید کیسان
در حال حاضر شرکتهای معتمد مالیاتی به بیش از ۵۰ هزار مؤدی مالیاتی در کشور خدمترسانی میکنند اما برآوردها حکایت از آن دارند که به طور متوسط تا دو سال دیگر احتمال رشد این عدد به یک میلیون مؤدی وجود دارد. حال سوال اینجاست که آیا شرکتهای معتمد از لحاظ زیرساخت، نیروی انسانی، پشتیبانی، نرمافزار و… آمادگی پاسخ به نیازهای این یک میلیون مؤدی مالیاتی را دارند؟
کشورزاد با بیان این که در حال حاضر چنین ظرفیتی در شرکتهای معتمد وجود ندارد، گفت: «این توانمندی در حال حاضر محدود است. ارسال مستقیم اطلاعات مالیاتی بهعنوان یک راهکار برای تسهیل روند کار مطرح شده است. بااینحال در مواردی موجب اختلال در روند فعالیت شرکتها میشود.»
به گفته او، از ابتدای شروع فعالیت تا کنون شرکتهای معتمد توانستهاند خدمات خوبی به مؤدیان ارائه کنند. در حال حاضر زمان ارسال صورتحساب از طریق پلتفرمهای صدور صورتحساب شرکت معتمد به ۱۵ روز افزایش یافته است که ۳روز بیشتر از حالت ارسال مستقیم است. با این حال، در نظر گرفتن حالت بهینه جهت رفع موانع فعالیت شرکتهای معتمد مالیاتی به عنوان همراه مؤدی در این مسیر و بازوی اجرایی سازمان امور مالیاتی و فاصله گرفتن از ایجاد انحصار در این حوزه، میتواند چالش برانگیز تلقی شود. به این ترتیب نظارت دقیق و بهرهگیری از رویکردهای تعاملی برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی انحصارگران، امری ضروری است. با این حال لازم است به نقش فعال و موفق شرکتهای معتمد مالیاتی تا به امروز نگاه دقیقتری داشت که با بهرهبرداری از ظرفیتهای موجود خود توانستهاند با فراهم کردن بستر مناسب برای ارسال صورتحساب، میزان مالیات وصولی از مؤدیان را افزایش دهند که ثمره آن تخصیص بودجههای ناشی از این وجوه برای استفاده در جهت توسعه زیرساختهای اساسی در کشور است.
او در خصوص برنامههای آینده این شرکت عنوان کرد: «یکی از اقداماتی که میتواند به بهبود دسترسی مشتریان به خدمات ما کمک کند، ایجاد شعبههای محلی یا میزهای خدمت در ادارات مالیاتی سایر استانها است. این امر میتواند به مؤدیان کمک کند تا نیازهای خود را بهصورت حضوری و با کمک نیروهای آموزشدیده کیسان برطرف کنند.»
به گفته او، کیسان در تلاش است تا پاسخگویی به سؤالات مرتبط با مقررات مالیاتی را به کمک هوش مصنوعی بهینه کند. مدیرعامل کیسان ادامه داد: «هدف ما ارائه یک جستجوی هوشمند است که افراد بتوانند با واردکردن سؤالات خود در پلتفرم کیسان، پاسخهایی دقیق و منطبق بر قوانین دریافت کنند. برای مثال، اگر کسی بپرسد مالیات با لحاظ امتیازات تعیین شده برای حفظ محیطزیست برای یک شرکت صنعتی چگونه محاسبه میشود؟ سیستم میتواند موارد مرتبط مانند درصد مالیات، معافیتها یا هزینههای مرتبط با بازیافت را ارائه دهد. این سیستم نهتنها سؤالات تکراری را پوشش میدهد، بلکه فشار کاری روی نیروی انسانی را کاهش میدهد.»
کشورزاد با اشاره به این که در ابتدای فعالیت کیسان، تنها سه نیروی انسانی برای پشتیبانی داشتیم، عنوان کرد: «این سه نفر پاسخگوی حدود ۳۰۰ مشتری بودند. اکنون با بیش از ۳۰ هزار مشتری، این تعداد به ۲۰ نیروی پشتیبان افزایش یافت که به نسبت تعداد مشتریان کیسان، جز با بهرهگیری از روشهای نوین پشتیبانی امکانپذیر نبود. برایناساس هدف ما این است که حتی با رشد چندبرابری مشتریان، تعداد نیروها بهصورت خطی افزایش پیدا نکند و اولویت را بر افزایش بهرهوری و توسعه روشهای مبتنی بر هوش مصنوعی بگذاریم.»