پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کیفیت و سرعت پرداخت می‌تواند به توسعه کسب‌وکار‌ها کمک شایانی نماید. تاکنون به ابزارهای پرداخت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات در این حوزه، زیاد پرداخته‌شده است و از اواخر دهه هفتاد تاکنون با سرعت مناسبی از طریق نوآوری و فناوری‌های بروز شاهد گسترش قابل‌توجه این ابراز‌ها در کشورمان بوده‌ایم. به‌طوری‌که هم‌اکنون علیرغم گذشت زمان کوتاه، در این حوزه با کشورهای توسعه‌یافته قابل‌مقایسه هستیم و از بسیاری از کشورهای جهان سوم نیز پیشرو‌تر هستیم. توسعه ابزار‌ها و روش‌های پرداخت و خصوصاً گسترش استفاده از تلفن همراه در این زمینه می‌تواند به بالنده‌تر شدن این روند کمک شایانی نماید.
باوجود توسعه و بهبود روزافزون ابزارهای پرداخت به بحث تسهیل پرداخت‌های هدفمند که اینجانب از آن با عنوان توسعه محتوای پرداخت تعبیر می‌کنم توجه کمتری شده است. بنگاه‌های اقتصادی و کسب‌وکار نیازمند مدیریت و اطلاعات بیشتری در ارتباط با پرداخت‌های مشتریان خود و سایر بنگاه‌ها هستند. این موضوع در پرداخت‌های مرحله‌ای و بلندمدت نیازمندی بیشتری ایجاد می‌کند.
به‌عنوان‌مثال یک بنگاه اقتصادی، محصولات یا خدمات خود را به‌صورت اقساطی به یکی از مشتریان ارائه می‌نماید. بازپرداخت این اقساط نکات زیادی را در حال حاضر برای بنگاه اقتصادی و درنتیجه مشتری در بردارد. مسلماً روش‌های پرداخت مبتنی بر دفترچه اقساط و حضور مستقیم در محله‌ای نمایندگان بنگاه اقتصادی مطلوب نیست. حال اگر بنگاه شماره حساب بانکی خود را معرفی نماید و مشتری با استفاده از این ابزار‌ها و روش‌های مختلف انتقال وجه و پرداخت برای واریز وجه به این حساب بانکی اقدام نماید حداقل مشکلات ذیل را می‌توان متصور شد.
- تشخیص مشکل ارتباط پرداخت‌ها با اقساط خصوصاً اگر مبلغ واریزشده با مبلغ قسط بنا به دلایل مختلف یکسان نباشد.
- تأخیر احتمالی به‌روزرسانی اطلاعات بنگاه بر اساس پرداخت‌ها که بروز نبودن اطلاعات بنگاه اقتصادی را برای مدیران آن به دنبال خواهد داشت. حتی ممکن است منجر به دریافت جریمه از مشتری به خاطر تأخیر غیرواقعی در پرداخت شود که نارضایتی زیادی را برای مشتری به دنبال خواهد داشت و متعاقباً وفاداری وی را خدشه‌دار خواهد کرد.
- گرفتن جریمه در پرداخت‌هایی با تأخیر واقعی و یا پاداش پرداخت زود‌تر از موعد در زمان پرداخت غیرممکن است و اکثر بنگاه‌ها در اتمام قرارداد به محاسبه این موارد اقدام و یا از آن صرف‌نظر می‌کنند که در مورد اول این اقدام هم مشکل است و هم تأثیر خود را ازدست‌داده است.
استفاده از مکانیزه‌هایی که برای پرداخت قبوض شهری استفاده‌شده و یا در دست اقدام است (مانند برداشت مستقیم) مشکل اول را برای برخی مؤسسات خاص مرتفع کرده است اما استفاده از آن برای کلیه بنگاه‌ها می‌سر و مقرون‌به‌صرفه نیست و از طرفی کلیه مشکلات مطرح‌شده را هموار نمی‌کند. اما یک نکته مهم در آن وجود دارد و آن‌هم استفاده از شناسه پرداخت است.
به‌طورکلی برای رفع موارد اشاره‌شده، لازم است اطلاعات بیشتری مانند شناسه، موعد و… در صورت نیاز برای هر پرداخت نگهداری شود. همین‌طور با اتصال مبتنی بر فناوری آنلاین با سیستم بنگاه‌ها، حتی می‌توان اطلاعات بیشتری به مشتری نمایش داد و در پردازش پرداخت استفاده کرد. در کنار آن اگر اطلاعات صورتحساب‌های مشتریان در مؤسسات مستقل و یا بانک‌ها (به‌عنوان یک‌نهاد قابل‌اعتماد برای مشتریان) همراه با ضمانت‌های لازم نگهداری شود، با توجه به کانال‌های ارتباطی زیادی که بانک‌ها در اختیاردارند، می‌توان به‌راحتی صورتحساب‌ها را به‌موقع به مشتری رساند و حتی عملیات محاسبه جریمه دیرکرد، پاداش پرداخت زود‌تر از موعد و… را به‌صورت آفلاین انجام داد. همان‌طور که می‌دانیم یکی از سربارهای مهم بنگاه‌ها، ارسال صورتحساب‌ها و جمع‌آوری پرداخت‌ها است که بدین ترتیب به‌صورت مؤثری این هزینه کاهش خواهد یافت و همچنین اشتباهاتی که منجر به نارضایتی مشتری می‌گردد به حداقل می‌رسد.
در شروع می‌توان با تعمیم مفهوم شناسه پرداخت که هم‌اکنون در برخی بانک‌ها مطرح‌شده است به انتقال وجوه بین‌بانکی از طریق شتاب، ساتنا و پایا مشکل عدم شناسایی وجوه برای بنگاه را مرتفع نمود و سپس با نگهداری و پردازش اطلاعات مفید و کاربردی برای پرداخت‌ها، به بنگاه برای مدیریت ارتباط با مشتریانشان در حوزه پرداخت کمک بسیار مؤثرتری نماییم.
پرداخت‌های هدفمند مؤثر را با هویت بخشی بیشتر به ابزارهای پرداخت نیز می‌توان به‌دست آورد. نگهداری اطلاعات بیشتر برای ابزارهای برداشت مانند استفاده‌کننده مستقیم، سقف برداشت دوره‌ای و… می‌تواند کمک شایانی به استفاده‌های مفید از این ابزار‌ها نماید. مانند کارت خانواده و یا کارت سود سهامدار که در آن‌ها با این شیوه می‌توان بر روی یک حساب بانکی چند وسیله برداشت برای افراد مختلف داشت و ازیک‌طرف ضمن کنترل سقف برداشت دوره‌ای، تنها گردش‌های مرتبط به استفاده‌کننده نشان داده شود و از طرف دیگر از مزیت تمرکز کل وجوه و گردش‌ها در حساب بانکی، صاحب اصلی حساب استفاده نماید.
حجت جاهد؛ معاون محصول شرکت توسن
منبع: ماه‌نامه بانکداری و پرداخت عصر ارتباط؛ شماره 15