پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در طول دهه اخیر، تجارت الکترونیک نرخ رشد حدود ۲۰ درصد را تجربه کرده است بنابراین می‌توان گفت شرکت‌های PSPدر این مدت خوب عمل کرده‌اند. افزایش تقاضا بر موضع بازیگران اصلی این صنعت تاثیر گذاشته است و خدمات مورد انتظار از آن‌ها را تغییر داده است. از طرفی فشار مضاعفی از سوی پذیرندگان بر این شرکت‌ها برای افزایش خدمات و کاهش هزینه‌ها به وجود آمده است.
حال این سوال به ذهن خطور می‌کند که آیا این فشار‌ها، تعداد بازیگران اصلی این صنعت را کاهش خواهد داد و اینکه خدمات و سرویس‌های ارزش افزوده در آینده چگونه تامین خواهد شد.
.
چرا PSPها تحت فشارهستند
برای آن‌که بتوان به این سوال پاسخ داد بهتر است مروری داشته باشیم بر وظایف جدید و سنتی شرکت‌هایPSP. سرویس‌های کلیدی شرکت‌های PSPعبارت‌اند از:
- قابلیت پرداخت فراهم کردن پلتفرم فنی پرداخت‌های الکترونیک و اتصال به فروشگاه‌های اینترنتی
- روش‌های پرداخت فراهم کردن روش‌های پرداخت چندگانه از طریق درگاه‌های مختلف
- مدیریت ریسک و کلاهبرداری ارایه ابزارهای مدیریت ریسک به مشتریان
- پردازش پرداختها اجرا و تکمیل پرداختها
- اصلاح پرداختها کمک به پذیرندگان از طریق اصلاح و گزارشگیری پرداختها
.
نقش سنتی شرکت‌های PSPدر حال حاضر از چند جهت تحت فشار قرار گرفته است:
۱. تقاضای مشتریان در حال تغییر است. در گذشته پذیرندگان به رشد تجارت خود در یک منطقه خاص عادت داشتند اما امروزه تقاضای خدمات و سرویس‌های متنوعی برای توسعه و پاسخگویی به نیاز جامعه جهانی خود دارند.
۲. شرکت‌های PSPبا رقبای جدید و تازه وارد به این صنعت مواجه هستند.
۳. بازیگران کلیدی خارج حوزه پرداخت سعی در گسترش محصولات و خدمات پرداخت از طریق افزودن آپشن‌های جدید دارند.
۴. شرکت‌های PSPبا پیچیدگی متد‌ها در عملیات پرداخت مواجه شده‌اند.
.
این تغییرات از راه‌های مختلف بر شرکت‌های PSPتاثیر می‌گذارند. شرکت‌های PSPلازم است از طریق اتصال به شبکه‌های عامل جهانی نسبت به نوآوری‌های صنعت پرداخت و نیازهای این صنعت بروز باقی بمانند. بنابراین شرکت‌های PSPتحت تاثیر فشار برای افزایش خدمات و سرویس‌ها در کنار کاهش هزینه‌ها هستند. شاید برون‌سپاری راهی برای افزایش تمرکز و توان شرکت‌های PSPدر شناسایی و پاسخ‌دهی به نیاز مشتریان باشد.
.
تغییر تقاضای مشتریان
- پذیرندگان به سمت بازارهای جهانی در حال حرکت هستند
تجارت الکترونیک در ابتدا محدود به یک بازار محلی بود اما امروزه به یک بازار جهانی تبدیل شده است. روش‌های پرداخت و حمل و نقل نیز به تبع آن در ابتدا بر حوزه‌های محلی و بومی خود تمرکز داشتند اما امروزه با رشد اینترنت و ایجاد فرصت‌های جدید، پذیرندگان دریافته‌اند که بازارهای جدیدی برای محصولات خود در سایر نقاط جهان وجود دارد. این وضعیت تبدیل به معضلی برای شرکت‌های PSPشده است و مسلما بایستی برای مقابله با آن راهکارهای درست و منطقی شناسایی شود.
در حوزه بین‌المللی، پرداخت‌های برون‌مرزی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. یک پذیرنده کوچک می‌تواند با تعداد کمی پرسنل از طریق اینترنت، محصولات و خدمات خود را به چند کشور بزرگ ارایه کند درحالیکه برخی از شرکت‌ها در ارتباط با مبادله و فروش بین‌المللی و چند ملیتی در ابتدای مسیر هستند. برخی از کمپانی‌ها مانند آمازون در حال حاضر در بسیاری از کشور‌ها مانند کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلیس فروش اینترنتی انجام می‌دهند.
.
- پذیرندگان نیازمند خدمات و سرویس‌های یکپارچه هستند
مدیریت سایت چالش برانگیز است. لازمه ارایه سرویس به تعداد قابل توجهی از مشتریان با تعداد محدودی پرسنل، برخورداری از قابلیت‌هایی چون شیوه‌های پرداخت و پردازش است. ارایه سرویس‌هایی همچون ارایه صورتحساب، سولوشن‌های حمل‌ونقل و حسابداری نقش مهمی در کمک به فروشگاه‌های وب‌محور دارد.
.
افزایش رقابت در زنجیره تامین
- رقابت در فضای خدمات پرداخت
موقعیت شرکت‌های PSPدر فضای خدمات پرداخت نه تنها از سوی پذیرندگان که از سوی رقبای جدید نیز تحت فشار است. پذیرندگان، شرکت‌های ارایه‌دهنده روش‌های پرداخت و بانک‌های عامل همه و همه بر سر جایگاه PSPگری در نزاع و رقابت هستند.
حتی کار به جایی رسیده است که به طور مثال برخی از پذیرندگان با فراهم کردن امکانات ارتباطی و توانایی پردازش پرداختها به مشتریان خود پیشنهاد پرداخت مستقیم از طریق کانال‌های ویژه را می‌دهند. برخی از روش‌ها و متدهای جدید پرداخت مانند کیف پول الکترونیک ممکن است به سایر روش‌های پرداخت مانند کارت‌های اعتباری لینک شده و سیستم جدید خود را به وجود آورند. به عنوان مثال برخی شرکت‌های فعال در حوزه کارت وارد حوزه فعالیت PSPها شده‌اند. حتی برخی از بانک‌ها نیز بر سر اینجایگاه در رقابت هستند.
.
- رقابت سایر بازیگران تجارت الکترونیک بر سر PSPگری
PSPها یکی از مهم‌ترین سرویس‌های مورد نیاز فروشگاه‌های اینترنتی یعنی ارسال پول به‌صورت آنلاین و آفلاین را برای آن‌ها فراهم می‌کنند. اگرچه این سرویس یکی از کلیدی‌ترین سرویس‌هاست اما این سرویس تنها سرویس مورد نیاز در زنجیره تامین نیست. فروشگاه‌های اینترنتی باید یک پورتال آنلاین داشته باشند تا مشتریان بتوانند سفارشات خرید خود را ثبت کنند، محصولات را تحویل دهند، صورتحساب را ارسال کنند و تراکنش‌ها را به سیستم کنترل مالی خود گزارش دهند. این زنجیره زمانی پیچیده‌تر می‌شود که این فروشگاه‌ها وارد بازار جهانی و برون مرزی می‌شوند. در این مواقع سایر بازیگران تجارت الکترونیک وارد حوزه‌های پرداخت شده و آفر پرداخت را به سایر پیشنهادات خود می‌افزایند.
.
افزایش پیچیدگی در پردازش پرداختها
همچنان که رفتار مشتریان در حال تغییر و پیچیده شدن است، انواع کسب‌و‌کار‌ها نیازمند دریافت پیشنهادات بهینه‌سازی برای سولوشن‌های پرداخت هستند. این موضوع به‌طور جدی بر پیچیدگی پردازش پرداختها و فرایند‌ها می‌افزاید. همچنین بخش دیگری از این پیچیدگی به دلیل اعمال فشار از سوی موسسات قانونگذار جهت سازگاری با استانداردهای صنعت پرداخت، اعمال فشار برای پرداخت مالیات و مدیریت ریسک و کلاهبرداری است.
.
- ارایه و محافظت از یک شبکه جهانی
بازار تجارت الکترونیک در حال جهانی شدن است. PSPها باید دنباله‌روی پذیرندگان و نیاز آن‌ها بوده و به اندازه کافی پاسخگوی جاه‌طلبی آن‌ها در گسترش کسب‌وکار به مرزهای خارجی باشند.
هر روشی نیازمند یک نوع قرارداد، یک کسب‌وکار خاص و یک مدل عملیاتی متناسب با تغییر قوانین و مقررات است. تغییراتی که مستلزم یک ساختار فنی یکپارچه و پردازش نوآورانه پرداختها است. توسعه جهانی، پیچیدگی پذیرش پرداختها را افزایش داده و متناسب با نوع فضای بازار و منطقه جغرافیایی این پیچیدگی متغیر است. از منظر تجاری اینکه تراکنش‌ها از یک موقعیت مکانی که در مرکز قرار گرفته است پردازش شود با توجه به کارمزد مبادله، به‌صرفه و کارا‌تر است. البته همیشه امکان پذیرش و پردازش پرداختها از یک موقعیت مطلوب وجود ندارد. معمولا یک بانک عامل به‌صورت قانونی مجاز به پذیرش پرداختها در یک محدوده جغرافیایی مشخص است. به طور مثال یک تراکنش میان یک مشتری آسیایی و یک پذیرنده آسیایی نمی‌تواند در اروپا پردازش شود. این تراکنش تنها بایستی در آسیا پردازش شود. با توجه به کارمزد بانک و نرخ مبادله، پردازش در بانک محلی به صرفه‌تر از بانک خارجی است بنابراین PSPها برای براورده کردن نیاز مشتریان خاص خود بایستی با چند پردازشگر جهانی وارد مذاکره و همکاری شوند.
.
- هر بازار و روش پرداختی، قوانین و مقررات خاص خود را دارد
در سال‌های اخیر صنعت پرداخت الکترونیک در اروپا با وضع قوانین و مقررات جدید مواجه بوده است. این موضوع باعث شده است شرکت‌های PSPخود را با استانداردهای جدید سازگار کرده یا مدل تجاری خود را تغییر دهند. سازگاری با استاندارد‌ها موجب افزایش پیچیدگی در فرایند‌ها و دستورالعمل‌ها می‌شود. اروپا در نظر دارد قوانین جدیدی را برای دسترسی به حساب‌های بانکی و ابزارهای پرداخت وضع کند. این تغییرات می‌تواند تاثیر زیادی بر بازیگران فعلی صنعت پرداخت داشته باشد و البته فرصت‌های جدیدی را برای آن‌ها فراهم کند.
.
منافع بالقوه لینک شدن به یک پردازشگر عامل
همان‌طور که گفته شد نیاز پذیرندگان رو به افزایش است و به همان اندازه شرکت‌های PSPرا با چالش‌هایی رو‌به‌رو کرده است.
- پذیرندگان روی قیمت‌گذاری خدمات فشار آورده و انتظار دارند پول کمتری بپردازند.
- زنجیره تامین پرداخت، پیچیده‌تر شده است.
- پذیرندگان خواهان افزایش حضور خود در بازارهای جهانی هستند.
- سرویس‌ها بایستی روش‌های پرداخت چندگانه را با ارز‌ها و نرخ‌های متفاوت و متنوع پشتیبانی کنند.
.
برآورده کردن این نیاز‌ها تنها از طریق لینک شدن به یک پردازشگر عامل که خود به بانک‌های عامل متعددی مرتبط است امکان‌پذیر خواهد شد. این ارتباط‌دهنده بایستی با الزمات تجاری، انتظارات و قوانین انجمن‌های کارتی، خط مشی‌های داخلی و قوانین و الزامات مرتبط با سازگاری آشنا باشد.
برون‌سپاری فرایندهای مربوط به پذیرش که شرکت‌های PSPرا به بانک‌های عامل چندملیتی در نقاط مختلف دنیا مرتبط می‌کند می‌تواند بسیار سودمند باشد. از مزایای این راهکار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
.
- ارایه گزارشات مورد نیاز به مشتریان
یکی از خدمات PSPها ارایه ریزتراکنش‌های پرداخت به پذیرندگان است. روش‌های پرداخت زیادی وجود دارد که هر یک با فرمت گزارش‌دهی خاص خود همراه است. بعلاوه یک PSPممکن است با چندین بانک عامل که هر یک فرمت گزارش‌دهی خود را دارند کار کند. این گزارش‌دهی باید مطابق با نیازهای PSPباشد. مشارکت با یک پردازشگر عامل می‌تواند در تسهیل و یکپارچگی اطلاعات گزارش‌های دریافت شده از انجمن‌های کارتی و بانک‌های مشمول موثر باشد.
.
- دسترسی به یک شبکه جهانی از بانک‌های عامل
مشتریان و پذیرندگان به طور فزاینده‌ای رویکرد جهانی و فرا مرزی به تجارت الکترونیک می‌یابند. مشتریان به وبسایت‌های خارجی علاقمند هستند و به همین دلیل پذیرندگان خدمات خود را به خارج از مرز‌ها گسترش می‌دهند بنابراین مسایل مربوط به قوانین بین‌المللی، مقررات محلی و تغییر در الزامات تجاری بایستی دیده شود. در این مورد هم مشارکت با یک پردازشگر عامل که به خوبی بتواند اتصالات و لینک‌های لازم با بانک‌های عامل را در سراسر جهان فراهم کند، موثر خواهد بود. همچنین پردازشگر عامل دارای کار‌شناسان خبره‌ای است که پیچیدگی‌های عملیات تجاری بین‌المللی را مدیریت خواهند کرد.
.
- تمرکز بر پذیرنده به جای تمرکز بر نحوه انجام پرداخت
همان‌طور که گفته شد روند انجام پرداختها با پیچیدگی‌های روزافزونی مواجه است و رقبای جدیدی وارد این عرصه شده‌اند. برای آن‌که بتوان در این بازار دوام آورد PSPها بایستی بتوانند سرویس‌ها و خدمات جدیدی را به پذیرندگان و مشتریان خود ارایه دهند. ارایه این خدمات درحالیکه شرکت‌های PSPنگران حل پیچیدگی‌های اجرایی این خدمات و سرویس‌ها هستند، سخت و گا‌ها غیرممکن می‌نماید. مشارکت با یک پردازشگر عامل به PSPها کمک می‌کند تا با کاهش پیچیدگی در مرحله اجرا، هزینه‌های خود را کاهش داده، گزارش‌دهی به پذیرندگان و بانک‌ها را بهبود بخشیده و دسترسی بهتری به شبکه‌های جهانی بیایند.
.
- کاهش هزینه‌ها
اتصال و لینک شدن به یک پردازشگر عامل تاثیر بسزایی در کاهش هزینه‌ها دارد. تاسیس یک شبکه پذیرندگی برای شرکت‌های PSPبسیار هزینه‌بر است. این شبکه جهانی می‌تواند از طریق یکپارچه شدن با یک پردازشگر عامل جهانی تحقق یابد. یک پردازشگر عامل به‌صورت دسته‌ای اقدام به ارسال تراکنش‌ها کرده و از آن‌جا که با بانک‌های عامل ارتباطات خوبی دارند، توانایی آن‌را دارند تا نرخ کارمزد بهتری بگیرند. پردازشگر عامل می‌تواند کارا‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه ارسال تراکنش را به‌کار گیرد. همان‌طور که می‌دانید در سیستم پرداخت چهارگانه بیش از ۲۷۰۰ نوع کارمزد مبادله برای ویزا و مسترکارت تعیین شده است. یک پردازشگر عامل می‌تواند با بهینه‌سازی روش‌های پرداخت به شدت در کاهش هزینه‌ها موثر باشد. شراکت با یک پردازشگر عامل جهانی علاوه بر کاهش هزینه‌های ثابت، هزینه کارمزدهای پرداختی به انجمن‌های کارت مانند ویزا و مسترکارت را نیز می‌کاهد.
منبع: ماهنامه یاریاران شرکت ایران کیش