پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مشاور مدیرعامل بانک ملت تصریح کرد / نقطه شروع تعامل فین‌تک و بانک مبهم است
حمیدرضا احمدیان، مشاور مدیرعامل بانک ملت مهمان برنامه اتاق آبی به میزبانی میثم سلیمانی، سردبیر رسانه‌های آنلاین راه‌کار بود. او در این گفت‌وگو از لزوم تغییر رویکرد رگولاتور نسبت به نوآوری صحبت کرد و از تأثیرات هوش مصنوعی بر آینده بانکداری گفت. به اعتقاد احمدیان، بانک‌ها برای بقا به فین‌تک‌ها نیاز دارند و در همین راستا بانک مرکزی باید فضایی گفت‌وگویی میان کسب‌وکارهای بانکی و فین‌تک ایجاد کند.
او در ابتدای صحبت‌هایش با اشاره به تأثیر هوش مصنوعی و داده بر صنعت فین‌تک گفت: «در بانکداری آینده، هوش مصنوعی مولد است و قرار است با تغییر پارادایم‌ها به تغییر ماهیت فین‌تک و بانک منجر شود. از نگاه من بانک‌هایی که امروز برای روند جدیدی مانند اینترنت‌بانک، نئوبانک، همراه‌بانک و… فضایی مجزا در نظر گرفته‌اند، مجبورند به سمت مگاپلتفرم‌ها حرکت کنند.» به گفته احمدیان، هوش مصنوعی در این نقطه به یکپارچه‌سازی نیز منجر می‌شود. هم‌راستا با هوش مصنوعی سایر فناوری‌ها مانند بلاکچین و 5G و… هم در حال پیشرفت هستند.
نقش فناوری‌های برانداز
مشاور مدیرعامل بانک ملت در پاسخ به سؤال میزبان درباره تأثیر هوش مصنوعی بر ارتباط مشتری با بانک، توضیح داد که امروز عمده برنامه‌ها و تمرکز بانک‌ها بر خدمات مشتری متمرکز شده است. مشتری برای آنها اصل است و قطعاً آنها در نظر دارند با هوش مصنوعی تجربه مشتری را بهبود یا ای‌پی‌آی‌های خود را توسعه دهند. این دغدغه‌ها درست است، اما در آینده با پررنگ‌شدن نقش فناوری‌های برانداز بانک‌ها مالی‌محور می‌شوند و مشتری بخشی از یک اکوسیستم مالی خواهد شد. یعنی ذات مشتری‌محوری درون مالی‌محوری تکامل پیدا خواهد کرد. در همین راستا باید بگوییم صنعت آینده ما صرفاً پولی نیست و جنس مالی به خود خواهد گرفت.»
هیجان بازار؛ علت اقدامات نوآورانه بانک‌ها
احمدیان همچنین در خصوص تأثیر هوش مصنوعی بر نیروهای انسانی گفت: «در دنیا بانک‌هایی هستند که با ربات ارائه خدمت می‌کنند و حتی برای مشتری پیشنهادهایی هم دارند. در این نقطه ذات نیروهای انسانی تغییر می‌کند و ارائه پیشنهادهای پیچیده مالی سمت نیروی انسانی می‌آید. اینکه ما یک بانکدار سنتی نیاز نداریم به معنای بی‌نیازی به نیروی انسانی نیست، بلکه تنها مهارت‌های آنها باید تغییر کند.»
او صراحتاً توضیح داد که به هر حال ربات یک ماشین است و سقف مهارت‌های آن به‌اندازه توسعه‌یافتگی‌اش است.
در ادامه گفت‌وگو، میثم سلیمانی میزبان برنامه مطرح کرد که آیا می‌توان بانک‌ها را از یک واسط فراتر دانست و آنها را یک بازیگر در عرصه مالی تلقی کرد؟ که احمدیان توضیح داد: «در دنیا نقش بانک‌ها در حال تغییر بوده و بانکداری آن در حال شکل‌گیری است. البته این تغییرات و حرکت به نسبت بلوغ بانک متفاوت است. بلوغ راهنمای نقشه راه آینده هر مجموعه است و در واقع بلوغ فکری است که نشان می‌دهد امروز در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم و قرار است چگونه و چه زمانی در نقطه‌ای دیگر باشیم.»
او معتقد است بانک‌های کشور به مفهوم مذکور توجه ندارند و بر اساس کشش و هیجان و مسیر بازار تصمیم می‌گیرند. این تصمیم‌ها، درست و بر اساس نیاز بازار هم هستند، اما بهتر است بانک‌ها به بلوغ دیجیتال خود هم توجه داشته باشند و از توسعه بی‌برنامه بازارهای مالی پرهیز کنند.
میثم سلیمانی در واکنش به این لزوم پرسید که آیا با توجه به نگاه سنتی حاکم بر جامعه، می‌توان منتظر این بازتعریف بود که احمدیان تصریح کرد: «هدف ما جهش به بانکداری نوین است، اما درگیر بانکداری سنتی هستیم. بانک‌های ما سال‌هاست که در این بستر فعالیت داشته‌اند و حاضر نیستند از منطقه امن خود فراتر بروند. بانک‌ها باید به دوباره و متفاوت فکرکردن سوق داده شوند و راهبردهای جدیدی را ترسیم کنند.»
او ادامه داد: «بانک‌ها معتقدند برای حرکت به سمت آینده باید حتماً مرکز نوآوری یا هوش مصنوعی داشته باشند. بنگاه‌هایی هستند که در این مسیر بر لزوم سندباکس برای اطمینان‌بخشی به رگولاتور تأکید دارند؛ اما آیا بانک‌های پیشرو هم از این مراحل عبور کردند تا به بانکداری نوین برسند؟
او تأکید کرد که برای استفاده از هوش مصنوعی به تأسیس شرکت مربوطه نیازی نیست. بانک‌های پیشرو در جهان یک مرکز تعالی دارند که برای آنها خلق ایده و مسیر می‌کند. این مسیر آموزش، ایده، برنامه‌ها، ارتقای مشتری‌محوری و بازنگری در خدمات را در بر می‌گیرد. این مرکز در واقعاً بلوغ تفکر را ایجاد می‌کند.
حدود فعالیت رگولاتور
طبق گفته‌های احمدیان درباره رگولاتور در ایران، رگولیشن و اجرا ماهیت‌های متفاوتی دارند: «آنچه مهم است ایجاد امنیت و پایداری در حوزه و توجه به پایه پولی، کلاهبرداری و مواردی از این دست است، اما تنظیم‌گر کنونی به تمام حوزه‌ها ورود می‌کند. این موضوع به کندشدن سرعت ورود فناوری منجر می‌شود.»
به گفته او، تعیین بایدونباید برای حوزه‌های جدید فرصت بلوغ و تحول را از بین برده است: «رگولاتور اعلام می‌کند که این مسیر برای یک حوزه امن است پس این مسیر نیز درست است، اما محل بخش خصوصی منطقه امن نیست. فضای نوآوری فضای بازی است و این ماهیت را نمی‌توان با سختگیری تنظیم‌گری کرد و نوآوری بسته محکوم به شکست است.»
نقش بانک مرکزی در ایجاد اکوسیستم مشترک
احمدیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش از تعامل فین‌تک و بانک‌ها گفت. به اعتقاد او، با وجود دوسویگی تعامل، بانک‌ها نیازمند فین‌تک هستند، اما مشکل اینجاست که فضای گفت‌وگو میان کسب‌وکارهای بانکی و آگاهی از نیاز بانک‌ها و… وجود ندارد و نقطه شروع ارائه پیشنهاد مبهم است.
مشاور مدیرعامل بانک ملت در پایان صحبت‌هایش خطاب به بانک مرکزی تصریح کرد: «پیش از اینکه بر دستورالعمل تأسیس مراکز برگزاری رویداد تأکید کنیم باید به موضوع حل مسئله نیز توجه داشته باشیم. بانک‌ها ممکن است با تکالیفی که سایر مؤسسات به آنها محول می‌کنند درگیر باشند. اصلاً فرصتی هم برای فکرکردن به نوآوری نداشته باشند. بانک مرکزی می‌تواند سالی دو بار بانک‌ها و بخش خصوصی را کنار هم قرار دهد تا به اکوسیستمی برسیم که مشکل آنها را حل کند؛ مانند بسیاری از کشورها که این مسیر را رفته‌اند.»