پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
شرکت فناپ پس از تلاش‌های بسیار توانست به یکی از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات سامانه یکپارچه بانکی (CoreBanking) در ایران تبدیل شود (+)؛ اما فناپ به آرامی این حوزه را ترک کرد و به طور جدی در حوزه شهر هوشمند فعال است. حالا حوزه فناوری‌های نوین بانکی و سامانه یکپارچه بانکی را در فناپ، یکی از شرکت‌های زیر مجموعه‌اش به نام داتین دنبال می‌کند. داتین یا همان شرکت نرم‌افزاری داتیس آرین قشم، با مدیریت مهندس سید علی دانشگر اکنون در زمینه تولید نرم‌افزار و ارائه راهکارهای جامع بانکی و مالی فعالیت می‌کند. ویژه نامه بانکداری الکترونیک شماره ۱۱ عصر ارتباط گفت‌وگوی کوتاهی با دانشگر در خصوص خدمات این شرکت و نوع همکاری‌اش با بانک‌ها و همچنین تلاش در راستای حضور در بازارهای بین‌المللی انجام داده است؛ متن این گفت‌وگو در ادامه آمده است. (همچنین می‌توانید گفت‌وگو با سید علی دانشگر در مستند «این بازار ماست» را در راه پرداخت مشاهده کنید.)
.
شرکت داتین از چه زمانی کار خود را شروع کرد و چه خدماتی به بانک‌ها ارائه می‌دهد؟
شرکت داتین تا پایان سال ۱۳۹۱ به عنوان واحد راهکارهای بانکی شرکت فناپ بود، راهکارهایی مانند بانکداری متمرکز، سوئیچ پرداخت الکترونیک، مدیریت کارت و کارت اعتباری، بانکداری مدرن، مدیریت منابع سازمانی، هوشمندی کسب و کار و به طور کلی پوشش دادن هرگونه نرم‌افزاری که بانک‌ها نیاز داشتند. اما از آنجایی که در مجموعه فناپ تصمیم بر آن شد که فناپ به شرکت مادر تبدیل شود، مقرر شد تا واحدها به شرکت تغییر هویت داده و واحد راهکارهای بانکی، از آغاز سال ۹۲ به عنوان اولین واحدی که به صورت شرکت زیرمجموعه درآمد، به شرکت داتین تبدیل گردد.
ما در شرکت داتین همان خط و مشی را ادامه می‌دهیم و دائماً آنچه را که در دنیا می‌گذرد رصد می‌کنیم. در دنیا کارهای بسیار خوبی در این زمینه صورت گرفته که بانک‌ها از فناوری اطلاعات چه منفعت‌هایی می‌توانند ببرند، ما هم سعی می‌کنیم در همین راستا گام برداریم. در حال حاضر، بانکداری متمرکز (Core Banking) و سایر محصولات این شرکت در چند بانک کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد و ارائه راهکار جامع بانکی و راهکارهای دیگری که در این مجموعه تولید می‌شود، به تدریج در بانک‌ها مستقر خواهند شد. کمک به بانک‌ها به عنوان یک سازمان بزرگ اقتصادی برای آنکه هر چه سریع‌تر با راندمان و کارایی بالاتر بتوانند به اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت خود دست یابند؛ به طوری که تمامی مدیران، کارمندان و مشتریان در راستای اهداف بانک از آن بهره‌مند شوند، از اهداف اصلی داتین محسوب می‌شود.
.
به کدام بانک‌ها، خدمات خود را تاکنون ارائه کرده‌اید؟
طبیعتاً بانک پاسارگاد اولین مشتری ما بود و سپس بانک‌های دیگر از جمله بانک گردشگری، بانک قرض‌الحسنه رسالت، بانک رفاه کارگران، بانک توسعه تعاون، موسسه اعتباری آرمان (فردوسی سابق) با ما همکاری دارند که راهکارهای جامع بانکی شامل بانکداری متمرکز، سوئیچ پرداخت الکترونیک، سیستم مدیریت کارت و سامانه‌های بانکداری مدرن از سوی مجموعه داتین در این بانک‌ها نصب شده و مشغول به کار است.
.
چه خدمات دیگری ارائه می‌دهید؟
راهکار دیگر ما ERP (برنامه‌ریزی منابع سازمانی) است؛ چراکه بانک‌ها جز بحث منابع و مصارف که بخش اصلی کسب وکارشان است، بخش ستادی دارند و در این رابطه هم راهکاری تهیه کرده‌ایم.
همچنین برای دیگر نیازهای مدیریتی و نظارتی در ستاد بانک‌ها، سامانه هوشمندی کسب‌وکار (Business Intelligence) طراحی شده که به مدیران لایه راهبردی، میانی و اجرایی در بانک کمک می‌کند به طور پیوسته، سازمان و شاخص‌های مهم را تحت کنترل داشته باشند. بررسی جریان گذشته و تا حدودی، پیش‌بینی جریانات آینده از جمله ویژگی‌های این سیستم است که امکان یک مدیریت هوشمند و تصمیم‌گیر بر مبنای اطلاعات واقعی و مفید را فراهم می‌کند.
در دنیا سعی کردند که یک معماری مرجع (Architecture Reference) برای بانکداری طراحی کنند که وضعیت فعلی بانکداری در دنیا و نقش «آی تی» در این میان را مشخص می‌کند. شرکت‌های خارجی با سابقه طولانی، در این حوزه به شدت مشغول هستند و ما و چند شرکت داخلی دیگر باید در حد توان نیاز بانک‌ها را پوشش دهیم و به تدریج با ورود محصولات دیگرمان بتوانیم بانک‌ها را از محصولات خارجی بی‌نیاز سازیم.
نام چند بانک را به عنوان دریافت کنندگان خدمات از شرکت داتین بیان کردید، با توجه به تازه التأسیس بودن شرکت، طبیعی است که تعداد این بانک‌ها اندک باشد، اما آیا برنامه‌ای دارید که سهم بازار بیشتری از رقبای خود بگیرید؟
به هر حال هر شرکتی برای ادامه حیات خود معمولاً برنامه‌های توسعه‌ای دارد و توسعه بازار هم در دل این برنامه‌ها نهفته است. بانک‌های جدیدی که در کشور اضافه شوند جزء اهداف جدی ما محسوب می‌شوند. از سوی دیگر، در حال حاضر توان و پتانسیل کافی در مجموعه داتین به منظور ارائه خدمات به بانک‌های کشور، چه آنهایی که سامانه بانکداری متمرکز به معنای واقعی ندارند و باید تهیه کنند و چه بانک‌هایی که از این فناوری استفاده می‌کنند، ولی ترجیح می‌دهند که راهکار خود را عوض کنند، وجود دارد.
.
نرم‌افزارهای شما چه ویژگی‌هایی دارند؟
نرم‌افزار ما هم چند ویژگی قابل‌توجه دارد، نخست اینکه به نوعی شاید نسبت به سایر نرم‌افزارهایی که الان در کشور عملیاتی است (فعالان دیگری هم هستند که در حال تولید نرم‌افزار هستند، اما چون هنوز عملیاتی نشده نمی‌توان قضاوتی کرد) این نرم‌افزار از جدیدترین و کاراترین تکنولوژی بهره می‌برد، یعنی نرم‌افزارهای ما، مبتنی بر وب هستند و این موضوع امکان تمام تغییراتی را که لازم است در سراسر شعب انجام شود، به‌راحتی فراهم می‌کند.
از سوی دیگر و از آنجایی که نرم‌افزارهای تولیدی مجموعه داتین مبتنی بر جاوا است، یعنی مستقل از پلتفرم (Platform Independent) هستند، درنتیجه به پلتفرم خاصی وابستگی ندارند. ممکن است از قبل سخت‌افزارهایی از سوی بانک‌ها تهیه شده باشد که به کمک این ویژگی، محصول هیچ محدودیتی برای کار روی پلت‌فرم‌های مختلف را نخواهد داشت.
بحث دیگر این است که نرم‌افزار ما تا حد ممکن فول پارامتریک است؛ یعنی ما کار تعریف محصولات بانکی از جمله انواع سپرده، تسهیلات، ضمانتنامه و سایر خدمات بانکی را به خود بانک می‌سپاریم تا برای ایجاد تغییرات در محصولات بانک وابسته به «داتین» نباشند و ایده‌ها وکارهای خود را به سرعت عملیاتی کنند. پوشش جامع، یکی دیگر از ویژگی‌های این نرم‌افزار است؛ به طوری‌که در بانکداری متمرکز، همه فعالیت‌های بانکی نظیر ارزی، غیرارزی و منابع و مصارف و … را به‌طور کامل و یکپارچه پوشش می‌دهد. این نرم‌افزار، کاملاً سرویس‌گرا (Service Oriented) نوشته شده، بنابراین ارتباط این نرم‌افزار با نرم‌افزارهای دیگر بسیار به سهولت شکل می‌گیرد. این معماری ویژه، امکان ارتباط نرم‌افزارهای مختلف موجود در بانک‌ها را فراهم می‌کند. البته برخی از این ویژگی‌ها می‌تواند با بعضی محصولات شرکت‌های دیگر مشترک بوده و برخی دیگر منحصر به فرد است.
این نرم‌افزارها، چه به جهت مباحث functional، یعنی آن مسائلی که مربوط به پوشش نیازمندی‌های کاربران و عملکرد صحیح سیستم می‌شود و چه از نظر nonfunctional، یعنی آن چیزهایی که مربوط می‌شود به اینکه نرم‌افزار ۲۴*۷، بدون توقف با سرعت و امنیت بالا کار کند و خدشه‌ای در اطلاعات وارد نکند، امتحان خود را پس داده؛ چرا که از سال ۸۷ تاکنون، در چندین بانک پیاده‌سازی شده و در حال حاضر، به راحتی از پس تراکنش‌های بالای بانک پاسارگاد و بانک‌های دیگر برآمده است. بر همین اساس، معتقدیم، معماری این نرم‌افزار که منجر به پوشش همه این شرایط شده، نحوه توسعه آن و پوشش نیازمندی‌ها و سهولت آن برای کاربر و همچنین تکنولوژی جدیدی که در تولید آن استفاده شده از جمله مزیت‌های رقابتی محصول تولیدی «داتین» محسوب می‌شود.
برخی نگرانی‌ها مطرح می شود نظیر اینکه با بانک‌هایی با بیش از هزار شعبه امتحان نشده است، که ما معتقدیم این در مورد همه نرم‌افزارهای موجود در کشور مطرح است؛ بنابراین باید فرصتی داده شود تا از آزمون سربلند خارج شوند. از سوی دیگر به منظور برطرف کردن این نگرانی، نرم‌افزارهای تولیدی خود را زیر یکسری عملیات تست و ارزیابی (Benchmarking) برده‌ایم و این به آن معنی است که منتظر نماندیم تا اینکه این نرم‌افزار به یک بانک سه هزار شعبه‌ای وارد شود تا نتیجه عملکرد آن مشخص شود؛ بلکه خودمان توأمان با یکسری مجموعه داخلی و خارجی اقدام به شبیه‌سازی کردیم.
در حال حاضر و از آنجایی که برای تست فاز آخر که به منظور شبیه‌سازی همه تراکنش واقعی در بانک‌های بزرگی نظیر صادرات و ملت انجام می‌شود، نیاز به حجم زیادی سخت‌افزار است، به همین دلیل با یکسری از شرکت‌های خارجی که همچنین آزمایشگاه‌هایی را در اختیار می‌گذارند، مذاکره کرده‌ایم تا این امر به سرعت صورت بگیرد. البته در داخل کشور هم می‌توان آزمایشگاهی با کمک مجموعه‌های داخلی راه‌اندازی کرد که در داخل نرم‌افزارها مورد تست قرار بگیرند. من یقین دارم که اگر در این رابطه برنامه‌ریزی میان‌مدتی را انجام دهند، می‌توانیم نتیجه بگیریم. جایگزینی نرم‌افزار داخلی با خارجی در بانک‌های بزرگ کار بلندمدتی را می‌طلبد که این امر صرفا با همکاری تیم بانک و ارائه‌دهنده (Provider) نرم‌افزار در کنار هم محقق خواهد شد و نکته آخر در این زمینه، از ابتدا برنامه توسط نیروهای توانمند شرکت نوشته شده و از مدل‌های غربی کپی برداری نشده است و سعی کردیم نقایصی را که در نرم‌افزارهایی قبلی وجود داشت برطرف کنیم و از تکنولوژی به‌روزتری استفاده کردیم.
.
بازارهای بین‌المللی را هم مورد هدف قرار دادید؟
به هر حال بازار داخل محدود است، در نهایت ۳۰ بانک در کشور فعال هستند که بین ما و رقبا تقسیم شده است. به همین دلیل ما توجه جدی‌مان را در حوزه بین‌الملل معطوف کردیم و در این رابطه ارتباطات خوبی برقرار شده است. در حال حاضر، یکسری پایگاه‌های خوبی در خارج از کشور برقرار کرده‌ایم و در نمایشگاه‌های مختلفی حضور پیدا کرده و با یکسری مجموعه‌های دیگر همکاری داریم. از آنجایی‌که بانکداری ما، تا حدی با فعالیت‌هایی که در این حوزه در بخش بین‌المللی صورت می‌گیرد، متفاوت است، در حال طی مراحل و استانداردهای حضور محصولاتمان در بازارهای خارجی هستیم که فکر می‌کنم در بازار خارج هم بتوانیم به تدریج موفقیت‌های خوبی کسب کنیم.
منبع: ویژه نامه بانکداری الکترونیک شماره ۱۱ عصر ارتباط، تیر ۱۳۹۳