پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در چهارمین رویداد گراف‌دی مطرح شد / سازمان‌ها از جایگاه کلیدی روابط عمومی استفاده نمی‌کنند
ریحانه هاشمی / چهارمین گردهمایی روابط عمومی‌های اکوسیستم فناوری و اقتصادی تحت عنوان «رویداد گراف‌دی»، بیست‌وهفتم فروردین در محل صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست‌جمهوری برگزار شد.
شعار امسال این رویداد «روابط عمومی معتمد، مدیریت مقتدر» بود و به‌صورت حضوری و آنلاین و با میزبانی و هدایت آرش سروری، فعال حوزه استارتاپ برگزار شد. سعید کریمی دبیر اجرایی رویداد، با اعلام اینکه مراسم امسال با ارزیابی و معرفی مدیران عامل ارتباطگر برگزار می‌شود، گفت: «از جمله اهداف کاربردی این طرح، فراهم آمدن زمینه حرکت از روابط عمومی سنتی به سمت روابط عمومی فناور محور و آشنایی فعالان این حوزه با زمینه‌های ارتقاء سطح فعالیت‌ها از نگاه مدیران است.»
در ادامه، سیاوش ملکی‌فر معاون رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، در سخنرانی کوتاهی به اهمیت فهم اقتصاد دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: «اقتصاد دانش‌بنیان یک مفهوم پیچیده است. این مفهوم بد فهمیده شده است و باید بدانیم اقتصاد دانش‌بنیان به معنای حاصل جمع شرکت‌های دانش‌بنیان نیست.» او ادامه داد: «بعد از فرمان رهبری در ابتدای سال جاری و سیل محتواهایی که در مورد اقتصاد دانش‌بنیان در شبکه‌های اجتماعی سرازیر شد، فهمیدیم این عبارت چقدر بد فهمیده شده است. باید اول این مفهوم را خوب بفهمیم تا بتوانیم آن را به دیگران منتقل کنیم.»
مدیران ارشد، روابط عمومی و استراتژی تعامل آنها
بخش بعدی برنامه، پنلی بود که با عنوان مدیران ارشد، روابط عمومی و استراتژی تعامل این دو بازوی مهم برگزار شد. در این پنل، محمد خوانساری، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات، امیر لعلی، مدیر سابق روابط عمومی بانک دی و بانک صادرات، قاسم بی‌نیاز، مدیرکل دیپلماسی عمومی و اطلاع‌رسانی سازمان انرژی اتمی، صدیقه ببران استاد روابط عمومی و مدیرکل سابق روابط عمومی وزارت نیرو و داوود زارعیان، مدرس دانشگاه و مدیر سابق روابط عمومی شرکت مخابرات حضور داشتند. حمید شکری، استاد روابط عمومی نیز میزبان و مجری این پنل بود.
شکری در ابتدای پنل گفت: «روابط عمومی هنوز جایگاه درست خودش را پیدا نکرده است و این دلایل متعددی دارد. روابط عمومی قدرتمند، مسئله محور و دغدغه محور است درحالی‌که روابط عمومی‌های ما ساختارمند نبوده و وظیفه محور هستند و در راستای برنامه‌ها و کمپین‌های خاص و مقطعی عمل می‌کنند.» او استراتژی‌های ارتباطی موردنیاز برای روابط عمومی‌ها را شامل تشخیص دغدغه‌ها، یافتن پاسخ برای آنها، اتخاذ تصمیم، و تخصیص منابع و اقدام دانست و گفت: «روابط عمومی‌های ما عموماً فاقد استراتژی ارتباطی هستند.»
شکری در ادامه از محمد خوانساری، رئیس سازمان فناوری اطلاعات سؤال کرد که جایگاه روابط عمومی در حال حاضر چیست. خوانساری توضیح داد: «چهره یک سازمان در دید مخاطبان بر مبنای عملکرد روابط عمومی ساخته می‌شود. مدیر موفق باید یک روابط عمومی خوب داشته باشد. در سازمان‌ها و شرکت‌های تخصصی، به دلیل عمق زیاد دانش، برقراری ارتباط با مخاطبان عام سخت می‌شود. مدیران میانی هم تمایل چندانی برای برقراری ارتباط با رسانه‌ها و تهیه محتوا برای مخاطبان عام را ندارند.» او در ادامه گفت: «مشغله‌های مدیران مانع توجه جدی به ارائه گزارش عملکرد برای درک بهتر از عملکرد یک کسب‌وکار توسط مخاطب عام می‌شود. در نتیجه، روابط عمومی بااینکه نقش کلیدی دارد نمی‌تواند عملکرد لازم را داشته باشد. دستگاه‌ها، استفاده لازم از نقش روابط عمومی‌ها را نبرده‌اند.»
امیر لعلی مدیر سابق روابط عمومی بانک‌های دی و صادرات نیز گفت: «همه می‌دانیم وظایف روابط عمومی چیست و مدیر ارشد چه باید بکند اما اینها در عالم واقع اتفاق نمی‌افتد. مدیران انتظار دارند روابط عمومی از سازمان صیانت کند. هر چیزی را اعلام عمومی نکند و در عوض اخبار مثبت را بولد کند. از سوی دیگر گفته می‌شود که روابط عمومی باید حقایق را بیان کند.» او همچنین گفت: «روابط عمومی باید تعامل بین مدیر و رئیس سازمان را شکل بدهد. باید روابط عمومی را در زنجیره ارزش سازمان دید. مدیر باید قائل باشد روابط عمومی در سودآوری سازمان اثرگذار است.»
باید مدیران را در مورد اهمیت روابط عمومی توجیه کنیم
صدیقه ببران، استاد روابط عمومی نیز نظر را این‌طور بیان کرد: «تحولات روابط عمومی نشان می‌دهد اهمیت این موضوع بیش از گذشته به چشم آمده است. همان‌طور که مدیریت ما از حالت کلاسیک صرف درآمد و به حالت مشارکتی و استراتژیک نزدیک شد، در چنین نظام مدیریتی، روابط عمومی جایگاه خاصی پیدا کرد. مدیریت نوین، روابط عمومی نوین را هم می‌طلبد.»
سپس نوبت به قاسم بی‌نیاز مدیرکل دیپلماسی عمومی سازمان انرژی اتمی رسید که گفت: «روابط عمومی در کشور ما به یک واحد اداری تقلیل پیداکرده است. در حوزه آکادمیک هم اشاره مستقیمی به مدیر ارتباطگر نشده است. مدیر ارتباطگر یعنی مدیری که ضمن ارتباط گرفتن با شبکه‌های مختلف، اطلاعات موردنظرش را بگیرد. ورود به این شبکه‌ها همان کاری است که روابط عمومی انجام می‌دهد.»
بی‌نیاز ادامه داد: «بعضی مدیران معتقدند نیازی به تعامل با بیرون از سازمان نیست، اگر هم باشد تعاملات باید مربوط به داخل سازمان باشد. اینها در حقیقت مدیران ارتباطگر نیستند. در چنین شرایطی مدیر روابط عمومی نباید دست روی دست بگذارد. هوش و اراده روابط عمومی اینجا به کار می‌آید. روابط عمومی باید تلنگرهای لازم را به مدیر بدهد. روابط عمومی باید اطلاعات لارم در مورد سازمان را به مدیرش بدهد و او را در مورد اهمیت این تعاملات مجاب کند.»
داوود زارعیان، مدیرکل سابق روابط عمومی مخابرات نیز اعلام کرد: «همان‌قدر که مدیران ارشد می‌توانند در توسعه روابط عمومی داشته باشند، مدیران روابط عمومی هم می‌توانند مدیران را قانع کنند که روابط عمومی محور باشند. مدیر روابط عمومی باید خودش اول حرفه‌ای باشد تا بتواند کار حرفه‌ای بکند.»
روابط عمومی یک کار مقطعی و نمایشی نیست
محمد خوانساری در ادامه پنل گفت: «روابط عمومی باید کارش را از ابتدای فعالیت یک مجموعه شروع کند و تا انتهای یک پروژه، در کنار آن باشد. در حقیقت باید پیوست رسانه‌ای داشته باشد که بتواند پیشرفت پروژه‌های یک سازمان را منعکس کند.»
امیر لعلی ادامه داد: «اگر نتوانیم مدیر را در مورد کار خودمان توجیه کنیم، جامعه را هم نمی‌توانیم مجاب کنیم. ما مدیران روابط عمومی نتوانسته‌ایم برای چالش سازمان‌ها، راه‌حل‌های درست ارائه کرده و اعتماد مدیر را جلب کنیم. فضای اعتمادسازی بین مدیر و روابط عمومی باید توسط روابط عمومی شکل بگیرد اما اگر از سوی مدیر، تعمدی برای سرکوب روابط عمومی وجود داشته باشد، کار روابط عمومی سخت می‌شود.»
بی‌نیاز نیز گفت: «امروز شرایط روابط عمومی‌ها نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است. امروز مدیران کمی داریم که از رسانه استفاده نکنند. تصور اینکه در عصر حاضر یک سازمان بتواند بدون استفاده از ابزارهای رسانه‌ای عملکرد خوبی داشته باشد ممکن نیست. امروز بهتر می‌شود مدیران را نسبت به داشتن روابط عمومی توجیه کرد.» او صحبت‌هایش را این‌طور به پایان برد: «ما باید روابط عمومی سازمان باشیم، نه روابط عمومی رئیس سازمان. روابط عمومی‌ها باید مدیران را وادار کنند که برنامه محور باشند. تصویری هم که از سازمان ارائه می‌دهیم باید با تصویری که مدیر از سازمان در ذهن دارد منطبق باشد. ما نمی‌توانیم مسائل ارتباطی سازمان را از مسائل فنی‌اش جدا بدانیم. اگر دستگاه برای مسائل فنی‌اش برنامه‌ای نداشته باشد، نمی‌شود برنامه ارتباطی مشخصی برای آن ترسیم کرد.»
صدیقه ببران نیز در انتهای پنل گفت: «برای اینکه روابط عمومی تصمیم‌ساز باشد، مدیر باید روابط عمومی را بپذیرد. پذیرفته شدن طرح و برنامه روابط عمومی توسط مدیر نیز تا حد زیادی بستگی به جذابیت و پویایی برنامه دارد. اینکه یک برنامه چه تصویری از سازمان ارائه می‌دهد، در جلب نظر مدیر سازمان خیلی مهم است.»
نحوه تعامل روابط عمومی با مدیران ارشد
سپس نوبت به بخش گفتگوی آنلاین با کارشناسان خارجی روابط عمومی رسید. ابتدا ماری پولو، مدیر ارتباطات و عضو هیئت مدیره اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها صحبت کرد و گفت: «وظیفه من به‌عنوان مدیر ارتباطات این سازمان، مدیریت و هدایت تیم ارتباطات این سازمان و تعریف و اجرای استراتژی ارتباطی سازمان است. برای تحقق این اهداف، من در تماس مستقیم و دائم با مدیر و مدیرکل این سازمان هستم.» پولو ادامه داد: «برای اجرای این اهداف، اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها یک برنامه کاری سه‌ساله را از سال ۲۰۲۰ اجرا کرده است. هدف آن دادن ثبات و مسئولیت به تعهدات این سازمان است. برای تحقق اهداف سازمان، تیم من باید به نیازهای استراتژیک سازمان و نیازهای اعضا گوش بدهد. درنهایت باید اقدامات رسانه‌ای و روابط عمومی را بازنگری و بازتعریف کنیم.» ماری پولو در انتهای صحبتش گفت: «محورهای ارتباطاتی ما برای سال ۲۰۲۲ عبارتند از: ارتقای حمل‌ونقل ریلی در جهان، تحکیم تصویر اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها به‌عنوان مرجع در صنعت ریلی، ترویج ارزش‌های افزوده، حضور در فعالیت‌های مربوط به کسب‌وکارهای ریلی، و اطلاع‌رسانی به اعضای خودمان در مورد حاکمیت و مدیریت سازمان.»
سپس نوبت به نواب فیروزخان، مدیر روابط عمومی شرکت هارون برادرز پاکستان رسید که توضیح داد: «روابط عمومی نقش مهمی در ساختار تجاری هر بیزینسی دارد. نقش روابط عمومی حفظ توانایی‌های ارتباطاتی و شبکه‌سازی از طریق شبکه‌های اجتماعی است. فردی که مدیر روابط عمومی است نمی‌تواند نیرویی را به خدمت بگیرد که با هر شرایطی کار می‌کند.» فیروزخان در مورد نقش روابط عمومی در شرکت هارون برادرز گفت: «مدیر روابط عمومی در شرکت هارون، به اطلاعات هر بخش از شرکت دسترسی دارد. هماهنگی‌های لازم برای اقدامات مربوط به روابط عمومی، در شرکت وجود دارد و این هماهنگی کمک می‌کند که تصمیمات روابط عمومی به‌خوبی پیش برود. روابط عمومی دارای اختیارات نامحدود و فرصت‌های ویژه‌ای است که به شما کمک می‌کند بتوانید تصمیمات اثرگذاری گرفته و آنها را عملی کنید.»
بخش بعدی برنامه، به ارائه تجربه چگونگی تعامل با روابط عمومی اختصاص داشت که توسط شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ ارائه شد. جوانمردی در ابتدای صحبت‌هایش گفت: «از چالش‌های مهم ما در شرکت‌های مختلف این بود که می‌دیدیم فعالان بخش روابط عمومی از فضای کسب‌وکار دور هستند. مأموریت شرکت مشخص بود که آن‌هم پیشبرد کسب‌وکاری بود که در آن مشغول بودیم. اگر هرکدام از واحدها این کلیت را درک نکرده باشد، مشکلات دیگری برای سازمان پیش می‌آید و نقش‌ها در حد شکل باقی می‌مانند و از محتوا تهی می‌شوند.»
جوانمردی ادامه داد: «در مدیریت سازمان، گاهی به چالش با مدیران روابط عمومی برمی‌خوریم. نقش روابط عمومی در حوزه راهبردی کمک به تصمیم‌سازی است اما قرار نیست تصمیم بگیرد. اما در حوزه متدولوژی اجرای آن تصمیم، خبره کار، روابط عمومی است و مدیر نباید دخالت کند. گاهی اوقات هم سلایق حاکم است و روابط عمومی باید حساسیت‌های مدیر را بداند و سعی کند آنها را رعایت کند. اما در بعضی سازمان‌ها به مدیرعامل دانای کل برمی‌خوریم که جای همه فکر می‌کند و تصمیم می‌گیرد و متخصص یعنی کسی که حرفش را تایید می‌کند.»
او با اشاره به تقسیم‌بندی مدیران به دو دسته مدیران نشسته یا ایستاده توضیح داد: «مدیران نشسته منتظرند کسی سراغشان بیاید و خودشان کاری را انجام نمی‌دهند که مسائل سازمان را کندوکاو کنند. در روابط عمومی این اصلاً پذیرفته نیست که کاری را به مدیر ارجاع بدهند. روابط عمومی از جنس مدیریت ایستاده است.»
مدیرعامل هلدینگ فناپ همچنین به تفاوت بین روابط عمومی سازمان‌های مختلف اشاره کرد و گفت: «مدیرانی را در روابط عمومی‌ها می‌بینیم که از یک کسب‌وکار به کسب‌وکار دیگر می‌روند و دغدغه‌شان حفظ و توسعه شبکه ارتباطات شخصی‌شان است. درحالی‌که وقتی صنعت عوض می‌شود، نمی‌شود به همان شبکه‌سازی قبلی ادامه داد و باید با کسب‌وکار جدید انطباق پیدا کرد.»
جوانمردی در انتهای ارائه‌اش، نقش روابط عمومی خوب را این‌طور توصیف کرد: «روابط عمومی خوب کمک می‌کند سازمان دیده بشود، نه‌فقط خود روابط عمومی. اگر سازمان را به بروز و ظهور نرساند شایسته نیست. روابط عمومی باید به استفاده از ابزارهای و شیوه تفکر به‌روز توجه داشته باشد. وقتی فضای کسب‌وکار عوض می‌شود باید طبیعت سازمان‌های جدید را بشناسیم. روابط عمومی‌ای که به این موارد توجه نکند قابل اتکا نیست.»
او در ادامه توضیح داد: «روابط عمومی باید در بحران‌ها عملکرد خوبی داشته باشد. باید انعطاف‌پذیری سیاستی داشته باشد و در موقعیت‌های مختلف، رفتارهای مختلفی انجام بدهد. روابط عمومی باید از فرصت‌هایی که دیگران برایش سرمایه‌گذاری کرده‌اند، به‌تناسب استفاده کند و باید فهم مناسبی از بیرون و درون سازمان داشته باشد تا کارآمدی لازم را برای سازمان فراهم کند».
علی حکیم جوادی، مدیرعامل و عضو هیئت مدیره گروه بهسازان نیز ضمن یک گفتگو به ارائه تجربه‌اش در مورد نحوه تعامل با روابط عمومی و انتظارات مدیران ارشد از روابط عمومی پرداخت.
جایزه مدیران ارشد ارتباطگر
بخش انتهایی چهارمین رویداد گراف‌دی، مراسم اهدای تندیس به مدیران ارشد ارتباطگر بود و سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی، وحید یزدانیان رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، حسن بقایی مدیرعامل شرکت پاکسان، مصطفی امیری مدیرعامل شرکت زرین‌پال، علی طالشی مدیرعامل اتاقک، محمدعلی یوسفی زاده مدیرعامل آسیاتک، محسن رحمانی مدیرعامل رنگین نانو، فرزاد رحمانی مدیرعامل چارگون و یعقوب رشنوادی مدیرعامل بیمه سرمد، به‌عنوان برندگان اولین دوره جایزه مدیران ارشد ارتباطگر معرفی شدند.