پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بررسی رابطه بین توسعه‌یافتگی و فعالان بازار رمزارز در استان‌های مختلف کشور / رمزارزها در مقابل صنعت؟
تازه‌ترین داده‌های آماری از سرمایه‌گذاران رمزارز در ایران نشان می‌دهد تعداد کاربران یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌‌های معاملات رمزارز در ایران، از ابتدای سال ۲۰۲۱ تا انتهای این سال میلادی ۸،۳ برابر رشد داشته است. بنابراین تعداد کل کاربران این پلتفرم طی تنها سال 2021، از حدود ۳۹۰ هزار نفر به سه میلیون و ۲۳۱ هزار نفر رسیده و در لحظه انتشار این گزارش از 3.5 میلیون نفر عبور کرده است.
این تعداد کاربر در سراسر کشور پراکنده هستند. به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین علل افزایش چشم‌گیر معامله‌گران رمزارزها در ایران، فرصت سرمایه‌گذاری روی این نوع دارایی‌ها و افزایش اطمینان به این معاملات است. اما بیشترین تعداد معامله‌گران رمزارز در کدام استانها هستند؟ آیا علت استقبال اهالی این استانها از معاملات ارزهای دیجیتال به وضعیت اشتغال و صنایع موجود در این استانها بازمی‌گردد؟ یا بهتر بگوییم، آیا نبود صنایع یا شغل در این استانها باعث روی آوردن افراد این مناطق به معاملات رمزارزها یا بی‌توجهی ساکنان به حضور در مشاغل و صنایع شده است؟
برای رسیدن به پاسخ سوالات یاد شده باید پراکندگی معامله‌گران رمزارزها در استان‌های مختلف و سهم هرکدام از این استانها در تولید منطقه‌ای کل کشور را در نظر گرفت.
پول دیجیتال، از تهران تا ایلام
بر اساس آمارهای موجود، ۲۶ درصد از سه میلیون و ۲۳۱ هزار نفر کاربران صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس، ساکن تهران هستند. رتبه دوم کاربران معاملات رمزارز در ایران، به استان خراسان رضوی می‌رسد. آذربایجان شرقی و اصفهان هر دو با سهم هفت درصدی، در رتبه سوم بیشترین کاربران در بین استانها ایستاده‌اند. استان‌های فارس، البرز، آذربایجان شرقی و خوزستان هر کدام سهمی بین ۵ تا ۶ درصدی از تعداد کل کاربران این پلتفرم را در اختیار دارند و در میان ۲۳ استان باقی مانده نیز سیستان و بلوچستان و ایلام با سهمی حدودا یک درصدی در رتبه‌های آخر قرار دارند.
پنج استان برتر اقتصادی
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در پنج استان تهران، خوزستان، بوشهر، اصفهان و خراسان رضوی بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی رقم می‌خورد. در مقابل استان ایلام کمترین سهم را در تولید ناخالص داخلی دارد. اردبیل، سمنان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان شمالی و خراسان جنوبی نیز ۶ استانی هستند که کمتر از ۶ درصد در تولید محصول ناخالص داخلی (بدون نفت) سهم دارند.
انطباق این استانها با نموداری که تعداد کاربران صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس را نشان می‌دهد، این نتیجه را به دست می‌دهد که میان صنعتی بودن استانها و وجود بیشترین معامله‌گران رمزارزها، رابطه مستقیم وجود دارد.
اقبال به رمزارزها در استان‌های برتر اقتصادی
بر اساس آمارهای منتشر شده حدود ۵۰ درصد از افرادی که در نوبیتکس فعالیت دارند، در استان‌های تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان، فارس و البرز ساکن هستند. از میان این استانها؛ تهران، اصفهان و خراسان رضوی در میان پنج استان برتر اقتصادی کشور هم قرار دارند.
به این ترتیب می‌توان مشاهده کرد که هرقدر یک استان به لحاظ صنعتی و اقتصادی توسعه‌یافته‌تر است، معاملات رمزارزها نیز در آنجا رواج بیشتری دارد. در میان پنج استان برتر اقتصادی کشور، تنها خوزستان و بوشهر هستند که در رتبه‌های نخست به لحاظ دارا بودن معامله‌گران رمزارزها قرار ندارند. با این حال خوزستان در زمینه ورود به معاملات پول‌های دیجیتال نسبت به بوشهر وضعیت بهتری دارد. این استان حدود ۴ درصد از کل کاربران ۳ میلیون و ۲۳۱ هزار نفری نوبیتکس را به خود اختصاص داده است حال آنکه بوشهر به عنوان سومین استان برتر اقتصادی کشور، حدود ۲ درصد از کل کاربران را در خود جای داده است. البته توجه به این نکته نیز ضروری است که جمعیت بوشهر حدود یک چهارم جمعیت ۴،۷ میلیون نفری خوزستان است.
بنابراین به نظر می‌رسد پراکندگی معامله‌گران ارزهای دیجیتال در نقاط مختلف کشور، رابطه مستقیمی با میزان توسعه‌یافتگی صنعتی استانها دارد. به این ترتیب استان‌های برتر اقتصادی، بیشترین تعداد معامله‌گران ارزهای دیجیتال را در خود جای داده‌اند و از استان‌های کم‌برخوردارتر، افراد کمتری وارد زمین بازی پول‌های دیجیتال شده‌اند. به این ترتیب روند معاملات رمزارزها در استان‌های ایران نشان می‌دهد که این معاملات در نتیجه نبود اشتغال یا صنعت در نواحی مختلف گسترش پیدا نکرده است.
تهرانی‌ها رهبر بازار رمزارز ایران
مطابق آمار منتشر شده، متناسب با فعالیت تهرانی‌ها در معاملات رمرزارزها، حدود یک سوم کل دارایی موجود در کیف پول کاربران نوبیتکس، در اختیار سرمایه‌گذاران تهرانی قرار دارد. به این ترتیب فعالان پایتخت‌نشین بیشترین تاثیر را بر معاملات رمزارز ایران دارند. سرمایه‌گذاران استان‌های خراسان رضوی با ۹،۹ درصد و اصفهان با ۶،۶ درصد در رتبه‌های دوم و سوم بیشترین مجموع دارایی رمزارزها قرار گرفته‌اند.
طبق آمارهای منتشر شده 18 درصد سبد دارایی سرمایه‌گذاران تهرانی را بیت‌کوین تشکیل می‌دهد. ارزی که رتبه دوم را از آن خود می‌کند، اتریوم است که سهم آن 16 درصد است. رتبه اول و دوم نشان می‌دهد که ساکنان استان تهران به دنبال سرمایه‌گذاری بلندمدت و کم‌ریسک‌تر هستند. رتبه سوم و چهارم هم به دوج‌کوین و کاردانو تعلق می‌گیرد که به ترتیب هر کدام 14 و 10درصد سهم در این سبد دارند. در کنار این موضوع باید اشاره کرد که معاملات ارز دیجیتال به دو روش ریالی و تتری انجام می‌گیرد. معاملات ریالی در بین ایرانی‌ها طرفدار بیشتری دارد اما بازار معاملات تتری هم طرفداران خود را دارد. در تمامی استانها بازارهای ریالی محبوب‌تر از بازارهای تتری است، اما نسبت این بازارها در هر استان متفاوت است. به طورمثال باتوجه به داده‌های منتشر شده به طور میانگین ۱۱ درصد معاملاتی که توسط کاربران نوبیتکس در سال ۲۰۲۱ صورت گرفته، مربوط به بازارهای تتری بوده، اما در برخی استانها شرایط متفاوت است. در تهران محبوبیت بازارهای تتری به 24درصد می‌رسد.
دوج‌کوین رمزارز محبوب استانها
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، اگرچه سرمایه‌گذاران در استان‌های مختلف سلایق متفاوتی در انتخاب رمزارز دارند، اما اغلب آنها دوج‌کوین را به عنوان بهترین رمزارز برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اند. به این ترتیب این دوج‌کوین است که در ۲۱ استان کشور، بیشترین سهم را از سبد دارایی کاربران به خود اختصاص داده است.
مشروح گزارش بازار رمزارزهای ایران در این لینک منتشر شده است.