پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ماهنامه عصر تراکنش / این روزها فناوری بلاکچین توجهات بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. در سراسر دنیا شرکت‌های بسیاری در حال یورش به سمت این فناوری و بهره‌مند شدن از مزایای آن در صنعت خود هستند. بلاکچین به یکی از کلیدی‌ترین کلمات سال ۲۰۱۸ در صنعت تبدیل شد و تا بدین روز از سال ۲۰۱۹ شاهد تداوم این رخداد هستیم. در این مقاله نگاهی به سیر تکامل بلاکچین خواهیم داشت.
فناوری بلاکچین بخش مهمی از استراتژی‌های تحول دیجیتال را به عهده گرفته است. با همه این تفاسیر، آیا بلاکچین می‌تواند یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری باشد؟ در واقع پاسخ قاطعی برای این سوال وجود ندارد؛ چراکه این فناوری عرصه مقابله انتقادات مخالفان با شور و شوق طرفداران است.
روند تصمیم‌گیری برای استفاده یا عدم استفاده از فناوری بلاکچین برای هر کسب‌و‌کاری منحصربه‌فرد است؛ از این رو هر کسی باید با مد نظر قرار دادن هسته این فناوری و کسب آگاهی از روندهای فعلی توسعه کاربردهای بلاکچین، در مورد آن تصمیم‌گیری کند، اما پیش از هر تصمیمی، مطالعه تاریخچه و روند تکامل بلاکچین می‌تواند نکات مهم بسیاری را به همراه داشته باشد. تکامل این فناوری به طرزی باورنکردنی با ارزهای رمزنگاری‌شده آغاز شد.
در واقع فرایند تکامل بلاکچین یادآور سخن معروف رهبر فقید هند، ماهاتما گاندی است که در مورد چهار مرحله جنبش‌های مردمی چنین می‌گوید: «در ابتدا تو را نادیده خواهند گرفت. سپس به تو خواهند خندید. سپس از تو متنفر شده و به سمتت حمله خواهند کرد. در نهایت این تو هستی که به پیروزی خواهی رسید.»
مرحله انکار: اولین ارز رمزنگاری‌شده و بلاکچین چگونه به وجود آمدند؟
پیش از درخشش بیتکوین در سال ۲۰۰۸ کمتر کسی به فناوری بلاکچین اهمیت می‌داد. در این زمان بود که نخستین ارز رمزنگاری‌شده با نام بیتکوین روند تکاملی خود را آغاز کرد. تا آن روز موارد استفاده از فناوری بلاکچین به فراهم‌كردن زمینه‌ای برای تراکنش‌های ارزهای رمزنگاری‌شده محدود می‌شد.
خالق (یا خالقان) افسانه‌ای و مرموز بیتکوین که با عنوان ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شود، وایت‌پیپری 9 صفحه‌ای با عنوان «بیتکوین: یک سیستم پول الکترونیکی همتابه‌همتا» منتشر کرد. در این وایت‌پیپر مفاهیم اساسی بیتکوین و نقش مهم فناوری بلاکچین در عملیاتی‌كردن آن شرح داده شده بود. در این زمان دان (Don) و الکس تاپ‌اسکات (Alex Tapscott) که موسسان موسسه تحقیقاتی بلاکچین بودند، وایت‌پیپر بیتکوین را این‌گونه تعریف کردند: «یک دفترکل دیجیتالی بی‌نظیر برای تراکنش‌های اقتصادی که نه‌تنها برای تراکنش‌های مالی؛ بلکه برای ضبط و نگهداری هر چیز باارزشی می‌تواند برنامه‌نویسی شود.»
بلاکچین بیتکوین با رویایی آنارشیستی متولد شد تا مشکلاتی نظیر پرداخت دوگانه، نظارت‌های دولتی و همچنین مقررات متمرکز را حل کند.
بیتکوین (توجه داشته باشید که در مورد بلاکچین صحبت نمی‌کنیم) در اولین روزهای خود نتوانست آن‌طور که باید توجه جامعه را به سمت خود جلب کند. پس چرا چنین ارزی که تا سال ۲۰۱۳ طرفدار زیادی نداشت، ناگهان با تحول و انقلابی بزرگ مواجه شده و در مرکز توجهات قرار گرفت؟ اول از همه، برای مشارکت در تراکنش‌های بیتکوین، کاربران ناچار به نصب نرم‌افزارهای پیچیده‌ای بودند. درک مفاهیم دشواری همچون رابط کاربری، عملیات رمزنگاری با کلید عمومی و خصوصی، اصول پروتکل و غیره باعث شده بود تا کاربران از مشارکت در تراکنش‌های این ارز صرف‌نظر کنند.
طبیعی است که کاربران عادی برای استفاده از یک ارز رمزنگاری‌شده، خود را به زحمت نمی‌انداختند. این امر دلایل گوناگونی دارد. اولا کاربران عادی دلیلی برای به دست آوردن بیتکوین نمی‌دیدند؛ چراکه روش‌های پرداختی دیگر نیاز آنها را برطرف می‌کرد. علاوه بر این، یک ارز رمزنگاری‌شده دیجیتالی که توسط فرد (یا گروهی) آنارشیست و مجهول راه‌اندازی شده بود، چندان برای کاربران مورد اطمینان نبود.
دلیل دیگر عدم جذابیت بیتکوین، بی‌ارزش بودن آن در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ بود. در آن زمان، ارزش هر بیتکوین به یک دلار نیز نمی‌رسید.
متخصصان رمزنگاری و فناوری اطلاعات جزء اولین کاربرانی بودند که می‌توانستند ارزش واقعی بیتکوین را برآورد کنند، اما برای مردم عادی که ارزهای باارزش خود را در دست داشتند، بیتکوین تنها یک ارز بدون وجود خارجی تلقی می‌شد. بلاکچین بیتکوین تا مدت‌های بسیاری انکار شده و نادیده گرفته شد؛ به‌طوری که تنها عده‌ای از علاقه‌مندان واقعی به یک سیستم پول الکترونیکی، از اولین ماینینگ جنسیس بلاک در روز سوم ژانویه ۲۰۰۹ خبر داشتند. این اتفاق پایه و اساس زنجیره بیتکوین را بنا کرد.
۹ روز بعد ساتوشی ناکاموتو اولین تراکنش با این ارز رمزنگاری‌شده را انجام داد. وی يكصد بیتکوین را برای یک توسعه‌دهنده نرم‌افزاری به نام هال فینی (Hal Finney) ارسال کرد. این اتفاق آغاز تاریخچه استخراج بیتکوین بود.
در مراحل چهارگانه تکامل بلاکچین می‌توان این بخش را مرحله انکار در نظر گرفت.
مرحله خنده: چگونه بیتکوین ارزش دیجیتالی خود را به دست آورد
تا سال 2010 بیتکوین صرفا استخراج شده و در هیچ معامله‌ای از آن استفاده نشد؛ چراکه ارزش‌گذاری روی یک واحد از ارز رمزنگاری‌شده نوظهور تقریبا غیرممکن بود. تا آن زمان هیچ راهی برای خریدوفروش بیتکوین و پرداخت همتابه‌همتا توسط آن در خارج از شبکه بلاکچین وجود نداشت.
همچنین بانک‌ها، مبادلات خارجی و هیچ‌یک از ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت با ارزهای رمزنگاری‌شده سازگاری نداشتند. پلتفرم‌های صرافی مبتنی بر وب، اپلیکیشن‌ها و بازارهای مناسب برای بیتکوین هنوز به وجود نیامده بودند. در نتیجه هیچ روشی برای پرداخت هزینه خرید آنلاین یا آفلاین به‌وسیله بیتکوین وجود نداشت.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]چطور درباره بلاکچین تصمیم بگیریم؟
روند تصمیم‌گیری برای استفاده یا عدم استفاده از فناوری بلاکچین برای هر کسب‌و‌کاری منحصربه‌فرد است؛ از این رو هر کسی باید با مد نظر قرار دادن هسته این فناوری و کسب آگاهی از روندهای فعلی توسعه کاربردهای بلاکچین، در مورد آن تصمیم‌گیری کند. [/mks_pullquote]
دو پیتزای پاپا جان تاریخچه ارزش بیتکوین را متحول کرده و آن را بهعنوان یک ارز واقعی وارد دنیای اقتصادی کردند. در ماه مه ۲۰۱۰ یک برنامه‌نویس فلوریدایی به نام لزلو هنیچ در انجمن آنلاین بیتکوین یک پیشنهاد ارائه داد. وی پیشنهاد مبادله دو پیتزای بزرگ با ۱۰ هزار بیتکوین (که در آن زمان چیزی حدود ۴۱ دلار ارزش داشت) را مطرح کرد. هزینه خرید دو پیتزای بزرگ ۲۵ دلار بود. در نتیجه این معامله برای دریافت‌کننده بیتکوین یک مبادله سودآور محسوب می‌شد.
با همه این اوصاف این جنبش تنها توسط جامعه‌ای از علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتالی مورد حمایت قرار گرفت. سایر کاربران عادی که از روش‌های رایج برای پرداخت هزینه‌های خود استفاده می‌کردند، به چنین مبادلاتی با ارز دیجیتالی می‌خندیدند، اما تنها 9 ماه پس از اولین مبادله پیتزا، در نهایت ارزش هر بیتکوین به یک دلار رسید.
این اولین پیشرفت بزرگ در تاریخ پرفرازونشیب ارزش‌گذاری بیتکوین و دوران جدید استخراج آن بود. مهم‌تر از همه، این مساله ذهنیت تمامی کسانی را که در دوام طولانی‌مدت بیتکوین تردید داشتند، به کلی تغییر داد. پس از این اتفاق جوامع بزرگی از طرفداران و مخالفان بیتکوین به وجود آمدند و توجه قشر بزرگ‌تری از سرمایه‌گذاران و افراد غیرفنی به سمت این ارز رمزنگاری‌شده جلب شد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]چرا بلاکچین در سال‌های اولیه محبوب نبود؟
علت مورد استقبال قرار نگرفتن فناوری بلاکچین در سال‌های اولیه راه‌اندازی را می‌توان دشوار بودن یادگیری مفاهیم اصولی آن، عادت‌کردن مردم به روش‌های پرداخت سنتی و ناشناخته‌بودن ماهیت سازنده آن دانست.[/mks_pullquote]
از زمانی که ارزش بیتکوین شروع به افزایش کرد، آلت‌کوین‌ها (همان ارزهای دیجیتالی جایگزین) نیز ظاهر شدند. نیم‌کوین (اولین آلت‌کوین که در سال ۲۰۱۱ به وجود آمد)، لایت‌کوین، مونرو، دش، فکتوم و همچنین دوجکوین جزء این ارزهای دیجیتالی جایگزین بودند. در حالت کلی اولین آلت‌کوین‌ها تکراری از فرایند بیتکوین بودند که در برخی فاکتورها نظیر زمان استخراج، حریم خصوصی و شفافیت بهبودهایی داشتند. برای مثال لایت‌کوین پیشنهاد تراکنش‌های سریع‌تری در برابر بیتکوین (۲.۵ دقیقه در برابر ۱۰ دقیقه) ارائه می‌داد.
اغلب آلت‌کوین‌ها بر اساس کدهای پایه‌ای بیتکوین به وجود آمده و وارد بازار شده بودند. با این وجود هر یک از آنها ادعای داشتن ایده اصلی، هدف، برنامه توسعه پروژه و همچنین ادعای منحصربه‌فرد بودن داشتند. سازنده آلت‌کوین‌ها شروع به راه‌اندازی ICOهایی کرده و در یک وایت‌پیپر به شرح رویکرد خود پرداختند. در نهایت این ارزهای جایگزین موفق به جذب پول سرمایه‌گذاران یا ارزهای مجازی دیگر به ازای ارزش توکن خود شدند؛ توکنی که برخلاف پول رایج هیچ پشتوانه‌‌ای نداشت.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]مت‌گاکس و سیلک رود روی سیاه بیتکوین
دو مثال مهم از حملات مخرب به بیتکوین عبارتند از: ایجاد اختلال‌های پیاپی در عملکرد شرکت مت‌گاکس و به سرقت بردن ۸۵۰ هزار بیتکوین از آن و بازار سیاه آنلاین سیلک رود که اقلام غیرقانونی در آن به‌وسیله بیتکوین مبادله می‌شدند.[/mks_pullquote]
این مساله که یک پروژه بدون ارائه هیچ چیز و تنها با تکیه بر ایده خود موفق به جذب سرمایه‌های کلان و رسیدن به سقف بازار می‌شود، به نظر خنده‌دار است. یکی از بهترین مثال‌های مرحله خندیدن در روند چهارگانه تکامل بلاکچین، آلت‌کوین دوجکوین است. این ارز رمزنگاری‌شده در واقع تقلیدی شوخی‌گونه بود که در سال ۲۰۱۳ از دل یک صفحه طنز توئیتری به نام دوج بیرون آمد، اما لازم به ذکر است که این آلت‌کوین تراکنش‌های ارزان‌تر و سریع‌تری را به کاربران ارائه می‌داد.
همان‌طور که مشخص است دوجکوین بهعنوان یک شوخی از جانب بنیان‌گذار خود راه‌اندازی شده بود که در سال ۲۰۱۵ به کلی این پروژه را رها کرد. با این حال جامعه قدرتمند حامیان و علاقه‌مندان به این ارز رمزنگاری‌شده باعث شده تا دوجکوین موفق به کسب رتبه قابل قبولی (رتبه ۲۵ در میان يكصد ارز رمزنگاری‌شده برتر جهان) شده و در ماه فوریه ارزش بازاری آن معادل ۲۳.۹۳۷.۳۷۲ باشد.
در همین زمان‌ها بیتکوین و بلاکچین از مرحله تمسخر فراتر رفتند و به نظر می‌رسید که تکامل بلاکچین به سمت مرحله جدیدی در حال حرکت است. برخی از شرکت‌ها بدون اینکه کوچک‌ترین ارتباطی با این فناوری‌ها داشته باشند، از نام بیتکوین و بلاکچین در دامنه یا برند خود استفاده می‌کردند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]پمپ و تخلیه و ترفند پونزی
طرح‌های پمپ و تخليه که اغلب در بستر پیام‌رسان‌هایی مانند تلگرام انجام می‌شوند و ترفند پونزی که در آن عده‌ای با ایجاد سروصدا در مورد یک ارز، اقدام به کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران می‌کنند، دو نمونه از رفتارهای سودجویانه در مبادلات ارزهای رمزنگاری‌شده هستند.[/mks_pullquote]
نکته جالب اینجاست که اغلب شرکت‌هایی که (حتی با وجود عدم هرگونه ارتباط با این فناوری‌ها) از نام بیتکوین و بلاکچین استفاده کرده بودند، رشد چشم‌گیری داشتند. برای مثال شرکت ال‌تی (LTEA) پس از اعمال یک تغییر جزئی در نام تجاری خود و اعلام اینکه شرکت به سمت استراتژی‌های بلاکچین در حرکت است، با افزایش ۴۳۲ درصدی سهام خود در بازار مواجه شد.
اینجا بود که مرحله خندیدن از تکامل بلاکچین به پایان رسید.
مرحله حمله و تنفر: شهرت فراوان بیتکوین سبب پیشرفت بلاکچین شد
هنگامی که بحث ایجاد اختلال در خوشنامی بیتکوین به میان می‌آید، دو نام بیش از همه خودنمایی می‌کنند. مت‌گاکس نام اولین شرکتی بود که به مبادلات بیتکوین می‌پرداخت. در سال ۲۰۱۱ حدود ۷۰ درصد از تراکنش‌های ارزهای رمزنگاری‌شده جهان توسط این شرکت انجام می‌گرفت. در همین سال موجی از حملات مخرب متوالی با هدف هک‌کردن این شرکت به راه افتاد.
طی سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ چندین بار کیف پول دیجیتالی این شرکت مورد حمله و تخلیه قرار گرفت که در نتیجه این حملات حدود ۸۵۰ هزار بیتکوین دزدیده شد. در نهایت شرکت مت‌گاکس در سال ۲۰۱۴ اعلام ورشکستگی کرد. این نقص امنیتی ناشی از عدم استفاده کلید خصوصی برای رمزنگاری بود؛ زیرا بیتکوین 0.4.0 تنها توسط رمزنگاری کیف پول محافظت می‌شد. در نتیجه مهاجمان فقط نیاز به دزدیدن یک فایل wallet.dat داشتند.
سیلک رود دومین عامل مهم در تخریب خوشنامی بیتکوین بود. سیلک رود اولین بازار سیاه آنلاین برای خریدوفروش مواد مخدر، اسلحه، نرم‌افزارهای جاسوسی و مواردی دیگر به‌صورت غیرقانونی بود که اکثر تراکنش‌های آن به‌وسیله بیتکوین انجام می‌پذیرفت.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]اقدامات دولت‌ها در مقابل ارزهای رمزنگاری‌شده
دولت‌های سراسر دنیا از جمله آمریکا، کانادا، چین، سوئیس، کره جنوبی و… هر کدام به روش خاص خود به‌دنبال انجام اقداماتی در راستای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری توسط ارزهای رمزنگاری‌شده هستند.[/mks_pullquote]
اینها اولین نمونه‌های حمله به بیتکوین در مرحله سوم از تکامل بلاکچین بودند. با وجود اینکه از سال ۲۰۱۱ به بعد، روش‌های رمزنگاری پیشرفت و بهبودهای قابل توجهی داشته‌اند، ولی تقلب و کلاهبرداری توسط ارزهای رمزنگاری‌شده همچنان بهعنوان یک مساله جدی برای بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتالی برتر مطرح است. با افزایش سوددهی ارزهای رمزنگاری‌شده، بسیاري از مردم رویای کسب درآمد هنگفت از دنیای قانون‌گذاری‌نشده این ارزها را در سر پروراندند. افزایش علاقه و آمادگی برای سرمایه‌گذاری روی ارزهای رمزنگاری‌شده باعث شد تا بسیاری از کلاهبرداران و متقلبان از طریق ترفندهای مختلف سود بسیاری را به جیب خود بزنند.
با اوج‌گرفتن ارزهای رمزنگاری‌شده، طرح افزایش و کاهش ناگهانی (موسوم به پمپ و تخلیه یا همان pump-and-dump) تبدیل به یک روش محبوب برای کلاهبرداران شد. در این روش افراد سودجو با در دست داشتن قسمت کمی از سهم بازار اقدام به افزایش عمدی ارزش سکه‌های دیجیتال می‌کردند. این افزایش قیمت باعث جلب توجه سرمایه‌گذاران می‌شد. سپس این افراد کلاهبردار ارزهای خود را به بالاترین قیمت به فروش گذاشته و ضرر مالی بسیاری را به سرمایه‌گذاران وارد می‌کردند.
آخرین مطالعات دانشگاه ام‌آي‌تي نشان می‌دهد که چنین ترفندهایی باعث به وجود آمدن حجم معاملاتی به ارزش هفت میلیون دلار به‌صورت ماهانه در سال ۲۰۱۸ شده است.
طرح‌های پمپ و تخلیه که اغلب در پلتفرم‌های پیام‌رسان‌های محبوب (از جمله تلگرام، دیسکورد و اسلک) سازمان‌دهی می‌شوند، یکی از رایج‌ترین روش‌های مورد استفاده دلالان برای کسب سود هنگفت بدون مجازات و پیگرد قانونی به حساب می‌آیند. برای مثال در سال ۲۰۱۸ تنها در عرض شش ماه حدود ۳۷۳۶ سیگنال از پمپ در پیام‌رسان تلگرام شناسایی شد. این مساله باعث شد تا بذر تنفر از ارزهای رمزنگاری‌شده در دل سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان حقیقی به توسعه ارزهای دیجیتالی کاشته شود.
یکی دیگر از روش‌های کسب درآمد سریع ترفند پونزی (Ponzi) است که در ادامه روند آن را شرح می‌دهیم. قبل از هر چیزی یک سکه جعلی باید به‌صورت پیش‌فرض آماده و از پیش استخراج شده باشد. در نتیجه شخص کلاهبردار به محض راه‌اندازی این سکه می‌تواند تعداد بالایی از آنها را در میان اولین خریداران توزیع کند. با این حال پیش‌استخراج سکه همچنان یک موضوع بحث‌برانگیز است، چراکه ۷۰ درصد از ارزهای رمزنگاری رونق‌یافته نیز از این روش استفاده کرده‌اند.
این اقدامات در کنار اعلام گسترده در انجمن‌های پربازدید ارزهای رمزنگاری‌شده به ایجاد ارزش برای سکه در روز راه‌اندازی آن ختم می‌شود. پس از ایجاد سروصدا توسط ارز جدید و جذب حمایت از جانب جامعه توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران بیش از پیش به انجام سرمایه‌گذاری و کراودفاندینگ روی آن مشتاق می‌شوند. در این زمان بودجه لازم برای پرداخت هزینه‌های سرمایه‌گذاران اولیه از طریق جذب سرمایه‌گذاران جدید فراهم می‌شود.
هنگامی که ارزش ارز رمزنگاری‌شده و تعداد سرمایه‌گذاران آن به میزان قابل توجهی رسید، کلاهبرداران اقدام به فروش سکه‌های خود کرده و پس از دریافت پول آنها ناپدید می‌شوند. کلاهبرداران وان‌کوین از این طریق موفق به کلاهبرداری چهار میلیارد دلاری از سرمایه‌گذاران سراسر دنیا شدند. این طرح بزرگ‌ترین کلاهبرداری به شیوه پونزی در تاریخ ارزهای رمزنگاری‌شده بود. ماینینگ مکس عنوان یکی دیگر از شناخته‌شده‌ترین طرح‌های ترفند پونزی است که در آن ۱۸ هزار سرمایه‌گذار از ۵۴ کشور دنیا مجموعا مبلغی به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار را از دست دادند.
حال این سوال پیش می‌آید که این طرح‌ها چگونه عمل می‌کنند و چرا مردم فریب آنها را می‌خورند؟ کلاهبرداران یاد گرفته‌اند که چنین طرح‌هایی را در ظاهر بسیار قابل اعتماد نشان دهند. بهعنوان مثال دو کلاهبردار هنرمند با استفاده از شعارهایی نظیر «MBC یک ارز رمزنگاری‌شده با پشتوانه طلا» اقدام به فریب سرمایه‌گذاران مای بیگ‌کوین كردند.
آیا اینها دلایل خوبی برای ایجاد نفرت در سرمایه‌گذاران و رها کردن این فناوری نیستند؟
کلاهبرداری‌های متعدد باعث ایجاد یک دغدغه واقعی در میان مقامات، قانون‌گذاران و رگولاتورها شد. به‌ویژه هنگامی که سطح سرمایه‌گذاری ICO روی استارت‌آپ‌های فین‌تک از مبلغ ۲۶ میلیون دلار در سال ۲۰۱۴ به ۲۷/۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ رسید، این دغدغه بیشتر نمایان شد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]دو پیتزا به قیمت ۱۰ هزار بیتکوین
خرید دو پیتزای پاپا جان به مبلغ ۱۰ هزار بیتکوین، اولین تراکنش و مبادله بیتکوین با یک آیتم فیزیکی بود. ارزش این مبادله در تاریخ ۲۱ فوریه ۲۰۱۹ چیزی حدود 39.514.758 دلار تخمین زده می‌شود.[/mks_pullquote]
دولت‌های آمریکا و کانادا به‌طور صریح از نگرانی‌های خود در مورد کلاهبرداری‌های موجود در بازار ICOها پرده برداشتند و در مورد «تبادل‌های ارزی غیرقانونی» هشدار دادند. در نهایت کمیسیون ارز و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا به این نتیجه رسید که «حداقل برخی از ارزهای مجازی باید از قوانین اوراق بهادار فدرالی پیروی کنند.» در سمت دیگر کشور چین سازش و نرمی چندانی را در قبال این فناوری از خود نشان نداد و در سال ۲۰۱۷ استفاده از ICOها را به کلی ممنوع اعلام کرد.
لازم به ذکر است که کشور چین یکی از علل افزایش قیمت بیتکوین و رساندن ارزش آن به ۱۰۰۰ دلار در سال ۲۰۱۳ بود. با این حال در سال ۲۰۱۴ بانک خلق چین دستور انسداد حساب‌های بانکی اپراتورهای مرتبط با تبادلات ارزهای دیجیتال را صادر کرد. شاید به همین دلیل است که دولت‌های دموکراتیک از هرگونه اقدام شدید در خصوص ICOها، ارزهای رمزنگاری‌شده یا سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های بلاکچین پرهیز کردند. امروزه چنین اقدامات شدیدی در خصوص بلاکچین و ارزهای رمزنگاری‌شده با عنوان «سبک چینی» شناخته می‌شود.
بسیاری از قانون‌گذاران و رگولاتورهای اتحادیه اروپا، بریتانیا، کره جنوبی، ژاپن و سوئیس ادعا کرده‌اند که از رویکردهای هماهنگ و خاصی برای مبارزه با پولشویی و کلاهبرداری‌های دیگر استفاده می‌کنند. اغلب علاقه‌مندان به ارزهای رمزنگاری‌شده لوایح و دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط رگولاتورها را بهعنوان روشی برای کنترل و مهار این فناوری می‌دانند؛ چراکه ماهیت بلاکچین و ارزهای رمزنگاری‌شده بر مبنای حذف هر گونه واسطه یا نظارت و کنترل مرکزی بر مبادلات استوار است.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]۲۰۱۴ ارز رمزنگاری‌شده
از سال ۲۰۱۱ به بعد که ارزش بیتکوین صعودی چشم‌گیر را شروع کرده، تعداد آلت‌کوین‌ها نیز با رشد نمایی همراه بوده است، به‌طوری که تا تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۱۹ حدود ۲۰۱۴ ارز رمزنگاری‌شده به ثبت رسیده است.[/mks_pullquote]
این همان مرحله نفرت بود
استقلال کامل ارزهای رمزنگاری‌شده از هر گونه کنترل یا مداخلات مقامات نه‌تنها برای بنیان سیستم‌های مالی ملی، بلکه برای نظم جهانی نیز تبدیل به یک تهدید واقعی شد. ایده‌های آنارشیستی سایبرپانک، برای رهایی مردم از دولت‌ها و نظارت‌های مرکزی تبلیغ کرده و سعی در جایگزینی ارزهای دیجیتالی ساختارشکنانه و یک شبکه بدون نظارت جدید داشتند. همین مساله موجب نگرانی‌هایی در سطح دولتی شده بود. احتمالا این یکی از دلایلی بود که مفهوم بیتکوین را در اولین روزهای ظهور آن خدشه‌دار می‌کرد و باعث شده بود تا غول‌های فناوری و مقامات دولتی چشم خود را روی این فناوری ببندند.
پیش از هر چیزی، بلاکچین یک سیستم دفترکل توزیعشده است که سیستم‌های غیرمتمرکز به‌منظور ساده‌سازی فرایند‌های مختلف کسبوکار روی آن اجرا می‌شوند. معماری فناوری بلاکچین بر مفهوم کلیدی پایگاه داده توزیعشده تکیه دارد. به این معنا که در این فناوری محلی مرکزی برای ذخیره داده‌ها وجود ندارد.
فناوری بلاکچین بر مفاهیمی از جمله دفترکل توزیعشده (بهعنوان مثال لیستی از تراکنش‌ها در قالب بلوک‌های مرتبط و رمزنگاری‌شده)، شبکه همتابه‌همتا و متصل از سیستم‌های کامپیوتری (گره‌ها)، تکنیک‌های رمزنگاری (توابع هش یکطرفه، زیرساخت کلید عمومی، درختان مرکل)، مکانیسم اجماعی (پروتکلی که قوانین مربوط به ارتباطات داده‌ها و انتقال بین دستگاه‌ها را برای دستیابی به توافق در یک شبکه کم‌اعتماد تعیین می‌کند) و همچنین قواعد اعتبار شبکه (بهعنوان مثال چگونگی تعریف اعتبار یک معامله) بنا می‌شود.
از لحاظ فنی، افزوده‌شدن هر تراکنش جدید (از جمله سکه‌های دیجیتالی، پرونده‌ها، قراردادها و سایر داده‌ها) به شبکه بلاکچین، مستلزم تلفیق تمامی این مفاهیم است. بنابراین هنگامی که یک فرستنده تراکنش امضاشده خود را به یک شبکه همتابه‌همتا منتقل می‌کند، گره‌های مربوطه باید تراکنش و همچنین وضعیت فرستنده را با استفاده از الگوریتم‌های خاصی اعتبارسنجی کنند. هر تراکنش پس از عبور از مرحله تاییدشدن، با دیگر تراکنش‌ها ترکیب شده و برای ایجاد یک بلوک جدید از داده‌ها در دفترکل توزیعشده آماده می‌شود. در نتیجه هنگامی که یک پرونده به بلوک اضافه شود، دیگر نمی‌توان آن را تغییر داد. یک تراکنش هنگامی کامل می‌شود که بلوک آن به شبکه بلاکچین افزوده شود.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]موفقیت آلت‌کوین‌های آزمایشی
برخی از آلت‌کوین‌ها به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی شده بودند. هرچند در ابتدا این ارزهای رمزنگاری‌شده نیز مورد خنده و تمسخر قرار گرفتند، اما برخی از آنها موفق به کسب ارزش بازاری بالایی شده و بازدهي بالایی را برای سرمایه‌گذاران اولیه خود به ارمغان آوردند.[/mks_pullquote]
شخصیت جهانی این فناوری امکان استفاده از آن در هر صنعتی را فراهم می‌کند. در حال حاضر کاربردهای بسیاری برای بلاکچین تعریف شده است. بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت که شهرت خدشه‌دارشده بیتکوین و دیگر آلت‌کوین‌ها نمی‌تواند صدمه‌ای به ماهیت ساختارشکنانه بلاکچین وارد کرده و باعث نادیده گرفته‌شدن پتانسیل‌های فوق‌العاده آن شود.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]اعتماد ذات بلاکچین
فناوری بلاکچین می‌تواند یک اعتماد دیجیتالی را به وجود آورد؛ چراکه در این فناوری هر معامله برای تمامی گره‌های شبکه شفاف و در دسترس بوده و توسط چندین نفر از اعضای شبکه مورد تایید قرار می‌گیرد. به‌ویژه هنگامی که دو طرف قرارداد به یکدیگر اعتماد نداشته و هر دو طرف به کسب اطمینان از منصفانه‌بودن معاملات نیاز دارند، این ویژگی فناوری بلاکچین بیشتر خودنمایی می‌کند.[/mks_pullquote]
بلاکچین اتریوم، قراردادهای هوشمند و دی‌اپ‌ها
بلاکچین اتریوم که در سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی شد، بهعنوان یکی از مهم‌ترین مشتقات ساختار بیتکوین و یک محرک واقعی برای توسعه فناوری بلاکچین شناخته می‌شود. اتریوم عصر جدیدی از بلاکچین ۲.۰ را خلق کرد که در پی آن قراردادهای هوشمند و دی‌اپ‌ها (dApp؛ یا همان اپلیکیشن‌ها، برنامه‌ها و ابزار فناوری غیرمتمرکز بلاکچین) به وجود آمدند.
یکی از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم به نام ویتالیک بوترین در یکی از مصاحبه‌های خود قراردادهای هوشمند را این‌گونه تشریح کرد: «یک برنامه کامپیوتری که به‌صورت مستقیم به کنترل دارایی‌های دیجیتالی می‌پردازد. این قراردادها کاربردهای بسیاری در صنایع مختلفی از جمله بیمه، قراردادهای مالی خودکار، سیستم‌های کراودفاندینگ، DNS و غیره دارد.»
دی‌اپ‌ها روی یک شبکه همتابه‌همتا یا بلاکچین اجرا می‌شوند. این اپلیکیشن‌ها نیازی به هیچ‌گونه واسطه برای کنترل و مدیریت اطلاعات کاربران ندارند. دی‌اپ‌ها متن‌باز، غیرمتمرکز و مبتنی بر مکانیسم اجماعی بوده و فاقد هرگونه تک‌نقطه خرابی (SPOF) هستند. از میان انواع نمونه‌های تک‌نقطه خرابی می‌توان به مواردی مانند یک مرکز داده با شکست در تهیه نسخه پشتیبان از ژنراتور، یک ارائه‌دهنده سرویس که توانایی جلوگیری از قطعی برق را ندارد و همچنین افرادی که نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند، اشاره کرد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]۲۵۰ هزار توسعه‌دهنده اتریوم
بلاکچین اتریوم، با دارا بودن بیش از ۲۵۰ هزار توسعه‌دهنده، آغازگر عصر جدیدی از بلاکچین بوده و یکی از فعال‌ترین پلتفرم‌های محاسباتی متن‌باز برای ایجاد اپلیکیشن‌های توزیعشده (دی‌اپ‌ها) به‌شمار می‌رود. کارشناسان بر این باورند که اتریوم نیز مانند بیتکوین، در حال سپری‌کردن چهار مرحله سیر تکاملی خود قرار دارد.[/mks_pullquote]
جامعه توسعه‌دهندگان اتریوم با بیش از ۲۵۰ هزار توسعه‌دهنده، یکی از بزرگ‌ترین جوامع توسعه‌دهندگان در دنیاست. از همین رو در این جامعه ابزارهای متن‌باز بسیاری برای ایجاد قراردادهای هوشمند به‌وسیله زبان سطح‌بالا و شیء‌گرای سالیدیتی اتریوم و ماشین مجازی اتریوم وجود دارد.
امروزه بیش از دو هزار دی‌اپ بر پایه پلتفرم اتریوم راه‌اندازی شده است. بخش بهتری از این اپلیکیشن‌ها هنوز در مرحله توسعه قرار داشته و به حوزه‌های بازی، شرط‌بندی و مبادلات مربوط می‌شوند. یکی دیگر از پلتفرم‌های محبوب برای گسترش دی‌اپ‌ها پلتفرم بلاکچین بیتکوین است. همان‌طور که اشاره شد بلاکچین بیتکوین اولین پلتفرم از نسل بلاکچین بوده و جامعه‌ای فعال از توسعه‌دهندگان، ابزارها و چارچوب‌ها را در اختیار دارد.
با این وجود اتریوم، با گسترش دیدگاه بلاکچین، کاربردهای این فناوری را از ارزهای رمزنگاری‌شده به سمت یک سیستم بزرگ‌تر و در زمینه‌هایی مانند سیستم مدیریت احراز هویت، مدیریت زنجیره تامین، شبکه انرژی، سیستم‌های مالی تجاری، سیستم‌های دولتی و غیره توسعه داده است. بلاکچین اتریوم امکان استفاده از ویژگی‌ها و مزایای فناوری بلاکچین را مهیا می‌کند. با کمک اتریوم می‌توان هر گونه نیاز به یک شخص ثالث برای تنظیم تراکنش‌ها را از میان برداشت و در عوض تاییدیه یک تراکنش را از طریق توافق کلی بین همه شرکت‌کنندگان به دست آورد.
بنا به رسم قدیمی، بلاکچین اتریوم نیز همانند بیتکوین در مرحله بلوغ خود مورد حمله قرار گرفت. یک صندوق سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز خودگردان (DAO) که توسط قراردادهای هوشمند اجرا و اداره می‌شد، سروصدای بسیاری به پا کرد. پس از آنکه این سازمان از طریق کراودفاندینگ موفق به جذب 150 میلیون دلار شد، یک مهاجم در ژوئن 2016 حدود 50 میلیون اتر را از آن سرقت کرد. این شخص مهاجم با استفاده از نقص موجود در قراردادهای هوشمند موفق به انجام این کار شد. به‌طور خلاصه این مرحله از تکامل بلاکچین را می‌توانید مرحله حمله یا نفرت در نظر بگیرید.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]سایدچین، نسل سوم بلاکچین
بلاکچین نسل ۲.۰، با وجود پیشرفت‌هایی که در مقایسه با نسل قبل‌تر خود داشته، ولی نتوانسته مقیاس‌پذیری و سرعت کافی برای گسترش جهانی فناوری بلاکچین را فراهم کند. بلاکچین نسل ۳.۰ که از آن به نام سایدچین یاد می‌شود، با کمک فناوری‌های نوظهور دیگری مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا، می‌تواند در جهت رفع محدودیت‌های کنونی خود تلاش کند.[/mks_pullquote]
مرحله پیروزی؛ چگونه بلاکچین در نهایت موفق به جذب دیگران شد؟
با وجود حملات بسیار، بلاکچین اتریوم موفق به جذب علاقه قشر عظیمی از کارآفرینان، سازمان‌ها (از جمله مسترکارت، اینتل، مایکروسافت، آی‌ان‌جی، ديلويت و غیره) و همچنین استارت‌آپ‌های علاقه‌مند به فعالیت در حوزه وب باز و غیرمتمرکز شد. بر همین اساس اتحادیه کارآفرینان اتریوم (EEA) در سال ۲۰۱۷ تاسیس شد.
امروزه این اتحادیه بهعنوان یک نهاد استاندارد شناخته می‌شود و شامل یک جامعه با بیش از ۳۰۰ عضو فعال است که روی مشخصات و استانداردهای افزونه‌ها و مشتقات اتریوم، مانند مکانیسم‌های اجماعی و ویژگی‌های حفظ حریم خصوصی کار می‌کنند. اتحادیه کارآفرینان اتریوم در کنار هایپرلجر، R3، B3i و فیسکو بهعنوان یکی از تاثیرگذارترین و پرقدرت‌ترین کنسرسیوم‌های بلاکچین شناخته می‌شود.
اتریوم بهعنوان نسل دوم بلاکچین ظرفیت بالاتری از شبکه را (۱۵ تراکنش در ثانیه برای اتریوم در برابر سه الی چهار تراکنش در ثانیه برای بیتکوین) فراهم می‌کند. با این وجود، باز هم بلاکچین اتریوم در مقیاس‌پذیری مشکل دارد. اگر فناوری بلاکچین بهعنوان یک جریان اصلی شناخته شود، باید توانایی پردازش هزاران تراکنش در ثانیه و بدون کوچک‌ترین تاخیری را داشته باشد.
این محدودیت در ظرفیت و سرعت به لطف یک فناوری جدید به نام سایدچین حل می‌شود. سایدچین بلاکچین‌های مجزا را با کمک گیره‌های دوطرفه که قابلیت تعویض دارایی‌ها را فراهم می‌کنند، به شیوه امنی به بلاکچین اصلی متصل می‌کند.
این فناوری به کاهش بار ترافیک در بلاکچین اصلی و در نهایت به افزایش سرعت، ظرفیت و کارایی پردازش تراکنش‌ها منجر می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد که نسل بعدی بلاکچین عمومی 3.0 به مشکلات نسخه‌های موجود توجه کرده و رویکرد جدیدی برای پروتکل‌ها (EOS و Cardano)، مکانیسم‌های اجماعی، سطوح مقیاس‌پذیری و غیره فراهم می‌کند. بلاکچین 3.0 آینده‌ای درخشان از این فناوری را وعده می‌دهد. همچنین این فناوری با تکیه بر فناوری‌های نوظهور دیگری مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا، می‌تواند در جهت رفع محدودیت‌های کنونی خود تلاش کند.
ظهور پروژه‌های بلاکچین 3.0 (از جمله Zilliqa، Dfinity، Quarkchain، NEO blockchain، Ultrain و Exonum بهعنوان یک چارچوب برای ساخت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بلاکچین) نشان‌دهنده این است که تکامل بلاکچین یک داستان دنباله‌دار بوده و دوران اوج آن هنوز محقق نشده است.
بسیاری از پروژه‌هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم، در مرحله پیشرفت و توسعه خود قرار دارند. بهعنوان مثال، طیف وسیعی از دی‌اپ‌ها روی نئوبلاکچین در کنار شبکه اقتصاد هوشمند توزیعشده در حال اجرا هستند. این اپلیکیشن‌ها وظایف مختلفی از جمله مدیریت دارایی‌های دیجیتال، احراز هویت دیجیتال و همچنین قراردادهای هوشمند پروژه‌های عمومی و خصوصی سازمان‌ها را بر عهده دارند.
بازیگران دیگری نیز در این بازار حضور دارند. بهعنوان مثال، اولترین یکی از این بازیگران است که پیش‌بینی می‌شود از لحاظ عملکردی از اتریوم، بیتکوین و حتی نئوبلاکچین سبقت بگیرد. اولترین یک استارت‌آپ سنگاپوری است که توسط محققان، مهندسان و متخصصان فنی سابق شرکت‌های نام‌آشنایی چون علی‌بابا، گوگل و آی‌بی‌ام راه‌اندازی شده و توسعه یافته است. این گروه از افراد خبره به‌منظور ایجاد یک سیستم کسبوکار قابل برنامه‌نویسی برای هر دو سمت توسعه‌دهندگان دی‌اپ‌ها و کاربران نهایی، گرد هم آمده‌اند.
چه عواملی مرحله پیروزی در تکامل بلاکچین را تعیین می‌کنند؟
بلاکچین یکی از پرسروصداترین مباحث مطرح امروزی است (نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که واژه بلاکچین در سال ۲۰۱۸ بسیار پراستفاده بوده است). در رسانه‌ها دائما در مورد فناوری بلاکچین بحث می‌شود و تقریبا تمامی صنایع جدید در حال آماده‌سازی خود برای سازگاری با این فناوری هستند.
دولت‌های سراسر جهان نیز تصمیم به ایفای نقش در این بازی گرفته‌اند. بسیاری از دولت‌ها سرمایه‌گذاری‌های عظیمی را در بخش تحقیق و توسعه بلاکچین یا فناوری دفترکل توزیعشده انجام داده‌اند. بسیاری از موسسات دولتی در حال انجام پروژه‌هایی در رابطه با بلاکچین‌های ملی هستند. حوزه‌های بهداشت و درمان (مانند سیستم ضبط اطلاعات درمانی Estonian Electronic)، بخش انرژی (مانند پروژه Power Ledger)، بیمه (مانند پروژه FidentiaX) و خدمات دولتی (مانند پروژه‌های E-Auction و E-Vox) نمونه‌هایی از این پروژه‌های بلاکچین ملی هستند.
طبق مطالعات انجام‌شده توسط پی‌دبلیوسی، کشورهای ایالات متحده آمریکا (۲۹ درصد)، چین (۱۸ درصد) و استرالیا (۷ درصد) برترین کشورهای پیشرو در زمینه توسعه پروژه‌های نوآورانه بلاکچین هستند. با این حال پیش‌بینی می‌شود که در چند سال آینده کشور چین از رقیبان اروپایی و ایالات متحده آمریکا پیشی گرفته و به مهم‌ترین قطب فناوری بلاکچین تبدیل شود.
با وجود اینکه روند ارزهای رمزنگاری‌شده مجازی همچنان ساختار مقامات دولتی را به هم می‌ریزد، ولی آنها از بلاکچین بهعنوان یک فناوری لجستیک، به‌شدت استقبال می‌کنند؛ چراکه دولت پیش از هر چیزی برای محافظت از اطلاعات بیماران و بهبود سیستم‌های امنیتی خود در برابر نفوذها و انواع مختلف حملات، به این فناوری نیاز دارد. نقشه میزان پذیرش فناوری بلاکچین در سراسر جهان نشان‌دهنده این موضوع است که دولت‌ها چگونه در حال بهره‌مندی از نوآوری‌های بلاکچین هستند.
در حال حاضر بانک‌ها و سایر موسسات مالی برای مبادلات خارجی خود از ارزهای رمزنگاری‌شده استفاده می‌کنند. این در حالی است که کسب‌و‌کارهای مختلف در حال بررسی چشم‌انداز بلاکچین به‌منظور تجدید ساختار خود و حرکت به سمت این فناوری هستند.
رهبران خوش‌فکر و پیشروی کسب‌و‌کارها در حال پیوستن به کنسرسیوم‌های مختلف بلاکچین هستند. این امر موجب می‌شود تا سازمان‌ها برای کشف فرصت‌های استفاده از فناوری بلاکچین آماده شوند. امروزه کنسرسیوم‌های مختلفی وجود دارند که تمرکز خود را روی کسب‌و‌کارها قرار داده‌اند. کنسرسیوم‌هایی مانند شورای جهانی کسبوکار بلاکچین (GBBC)، شبکه کسب‌و‌کارهای حمل‌و‌نقل جهانی (GSBN)، کنسرسیوم بانکی R3 و بانک‌چین (BankChain) در این لیست قرار می‌گیرند. همچنین کنسرسیوم‌های دیگری از جمله هایپرلجر و EEA نیز تمرکز خود را روی فناوری قرار داده‌اند.
هایپرلجر یکی از برجسته‌ترین پروژه‌های ارائه‌شده از جانب بنیاد لینوکس است. این پروژه بر توسعه مشارکتی ابزار و چارچوب‌هایی برای بلاکچین و دفترکل‌های توزیعشده متن‌باز تمرکز دارد. در سال 2018 هایپرلجر و EEA برای دستیابی به یک هدف مشترک، نیروهای خود را متحد کردند. این هدف مشترک عبارت است از: سرعت‌بخشیدن سازمان‌ها برای سازگاری با فناوری بلاکچین. این همکاری کنسرسیومی باعث جلب توجه شرکت‌های بزرگ و افزایش اشتیاق آنها به شرکت در پروژه‌های مربوط به توسعه بلاکچین شد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]روی خوش به بلاکچین
دولت‌ها، بانک‌ها و موسسات مالی و حتی کسانی که روی خوشی به فناوری بلاکچین نشان نمی‌دادند، اکنون از آن استقبال کرده و به‌دنبال تعریف موارد کاربردی این تکنولوژی در کسبوکار خود هستند؛ از همین رو توجه عموم مردم نیز به سمت ارزهای رمزنگاری‌شده جلب شده است. حقایق بسیاری برای اثبات افزایش کشش به سمت فناوری بلاکچین برای بهره‌مندی از پتانسیل‌ها و مزایای آن و همچنین استفاده از ارزهای رمزنگاری‌شده وجود دارد. بیش از 500 مبادله ارزهای رمزنگاری‌شده، 25 میلیون کاربر کیف‌های دیجیتالی، مجلات آنلاین متعدد مرتبط با ارزهای رمزنگاری‌شده و کاربردها و خدمات این فناوری بخشی از این حقایق و مدارک هستند.[/mks_pullquote]
بر اساس گزارش‌هاي به‌دست‌آمده از لینکداین، بازار کار توسعه بلاکچین بسیار داغ شده است. این بازار کار در مقایسه با دیگر مشاغل رشد ۳۳۰۰ درصدی دارد. نکته جالب اینجاست که حتی برخی از مخالفان و افراد متنفر از فناوری بلاکچین بیتکوین نیز شروع به استفاده از این فناوری انقلابی کرده‌اند. بهعنوان مثال، اخیرا جی‌پی‌مورگان، بهعنوان بزرگ‌ترین بانک ایالات متحده آمریکا اطلاعیه‌ای در مورد راه‌اندازی ارز رمزنگاری اختصاصی خود صادر کرده است. این ارز که جی‌پی‌ام کوین (JPM coin) نام دارد، در راستای تسریع تراکنش‌های مشتریان این بانک به کار گرفته خواهد شد. این در حالی است که تنها دو سال پیش جیمی دیمون، مدیرعامل اجرايی این بانک، به شکلی عمومی، زبان به انتقاد از بیتکوین و ارزهای رمزنگاری‌شده گشوده و آنها را احمقانه، خطرناک و کلاهبرداری خوانده بود.
این مثال نشان می‌دهد که فناوری بلاکچین در حال نفوذ به اذهان و تغییر افکار است. در نگاهی مثبت‌گرایانه می‌توان چنین تصور کرد که عوامل ذکرشده در این مقاله، فناوری بلاکچین را به مرحله پیروزی نهایی خواهند رساند. این روزها فناوری‌های بلاکچین و ارزهای رمزنگاری‌شده در بهترین دوران خود هستند، اما این موضوع نباید ما را از دیدن حقایق مربوط به آنها غافل کند. پیش از آنکه فناوری بلاکچین بهعنوان یک فناوری پراستفاده و جهان‌شمول پذیرفته شود، باید پایه‌های خود را بسیار مستحکم‌تر سازد و برای این امر راه طولاني در پیش دارد. با وجود وظایف عظیم و مسیر سخت پیش روی این فناوری‌ها، انتظار می‌رود تا در کمتر از یک دهه شاهد مدل‌های کاملا جدیدی از کسب‌و‌کارها و یک چهره نوین برای کل جهان باشیم.
منبع: Apple
