فرمانده / روایتی از زندگی شخصی و حرفه‌ای آیت‌الله ابراهیمی، مدیرعامل بانک انصار

بانک انصار در این سال‌ها بیشتر به‌عنوان یک بانک نظامی موفق شناخته شده است. کمتر کسی این بانک را با دستاوردهایش در زمینه‌های فناوری می‌شناسد؛ منتها همه کسانی که یک بار از خدمات این بانک استفاده کرده‌اند، متوجه شده‌اند که انصار فقط یک بانک نظامی نیست، آنها بانکی هستند که در استفاده از فناوری پیشرو هستند. آنها حالا می‌خواهند در زمینه فین‌تک گام‌های بلندی بردارند. در همه این سال‌ها این بانک ثبات مدیریتی داشته و فرمانده آن آیت‌الله ابراهیمی بوده است.

ماهنامه عصر تراکنش / آیت‌الله ابراهیمی هرچند نامش برای کسانی که شناختی از او ندارند، تصویر یک روحانی سن و سال‌دار را در ذهن تداعی می‌کند، اما در مواجهه حضوری با وی، او را در قامت یک فرمانده جوان می‌بینیم که همچنان همه‌چیز را در قالب جنگ و جبهه تفسیر می‌کند. از ساختمان مرکزی بانک انصار به‌عنوان قرارگاهی یاد می‌کند که فرماندهانش وظیفه هدایت نیروها را در سراسر کشور بر عهده دارند. از اقدامات و پروژه‌های موفق بانک انصار و تلاش شبانه‌روزی خود و همکارانش به نحوی سخن می‌گوید که خواه‌ناخواه آدم را یاد سینمای دفاع مقدس می‌اندازد. آیت‌الله ابراهیمی ورود به هر حوزه جدید در بانک انصار را به ورود به یک عملیات شبانه‌روزی و جبهه جنگی جدید تشبیه می‌کند. عباراتی نظیر آتش تهیه، مدیریت هیاتی، توکل و کار جهادی و خدمت به مردم به‌وفور در کلامش دیده می‌شود. هنگامی که می‌خواهد از کارکنان بانک سخن بگوید، گویی دارد از  یک خانواده صحبت می‌کند و از نسبت دادن لفظ کارمند به آنان خودداری می‌کند. از طرح‌هایی سخن می‌گوید که موجب نزدیک شدن کارکنان و خانواده‌هایشان به یکدیگر می‌شود. به شوخی می‌گوید در خانوده بانک انصار کسی تسویه نمی‌کند و برود، مگر اینکه شهید شود. از برنامه‌هایی می‌گوید تا از توانایی‌های افراد حتی بعد از بازنشستگی استفاده شود. از حضور کارکنان و حتی مدیران بانک در اردوهای جهادی و کمک به مناطق محروم کشور توصیفاتی ارائه می‌دهد تا هرچه بیشتر با فضای متفاوت و خاص بانک انصار آشنا شویم.

هرچند ممکن است در ذهن برخی افراد این نحوه مدیریت و کارکرد منسوخ و ازمُدافتاده باشد و دیگر در دنیای مدرن امروزی جواب ندهد، اما شواهد و قرائن چیز دیگری می‌گویند. در شرایطی که بانک‌های ایرانی حال و روز خوشی در بورس ندارند، بانک انصار همچنان سودده است و سهامش با سرمایه 10 هزار میلیارد ریالی و ارزش بازار 20 هزار و 860 میلیارد ریالی در بورس معامله می‌شود. قیمت سهام آن از یکصد تومان در زمان ورود به بورس به بیش از 200 تومان در حال حاضر افزایش پیدا کرده است. مجمع سالیانه بانک هرساله بدون وقفه برگزار شده و انصار همواره جزء رتبه‌های برتر در حوزه شفافیت مالی در شبکه بانکداری کشور بوده است. این بانک همچنین در حوزه فناوری اطلاعات، بانکداری موبایلی و بانکداری اینترنتی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و به‌جرات می‌توان گفت جزء بانک‌های پیشرو ایرانی در این حوزه قلمداد می‌شود. به دنیای متفاوت بانک انصار و مدیرعامل آن خوش آمدید.

 

سال 1351 روستای قمشانه، شهرستان اسدآباد

آیت‌الله ابراهیمی در سال 1351 در روستای قمشانه از توابع شهرستان اسدآباد در استان همدان به دنیا می‌آید. 8 یا 9 سالش بود که به همراه خانواده به تهران مهاجرت می‌کند. مهاجرت از روستایی کوچک به شهر پرهیاهوی تهران، آن هم در ماه‌های پرآشوب پس از پیروزی انقلاب، وضعیت بغرنجی را برای خانواده رقم زده است. وضعیت نامناسب اقتصادی خانواده و شروع جنگ و مشکلات خاص خودش نیز مزید بر علت می‌شود تا همه اعضای خانواده برای تامین مخارج زندگی مشارکت کنند. آیت‌الله هم از همان روزهای ابتدایی ورودش به شهر جدید، مجبور می‌شود در کنار رفتن به مدرسه، کار هم بکند. همزمان در فعالیت‌های بسیج نیز شرکت می‌کند و طبق قول و قراری که با رفقا می‌گذارند، بخشی از درآمدشان را هم برای کمک به خانواده شهدا و فعالیت‌های بسیج محل اختصاص می‌دهند.

در خاطرات آن روزهایش صرفا کار کردن در مشاغل مختلف و متعدد و دست‌وپنجه نرم کردن با فقری که آن سال‌ها گریبانگیر بسیاری از خانواده‌های ایرانی بود، سخن می‌گوید و خبری از تفریح یا اوقات فراغت نیست. گچ‌کاری، موزائیک‌سازی، کارگری ساختمان و کار در تولیدی کتانی از جمله فعالیت‌های آیت‌الله ابراهیمی در دوران نوجوانی به‌منظور کسب درآمد و کمک به خانواده بود که در تنگنای معیشتی قرار داشتند. او برخی از این حرفه‌ها نظیر موزائیک‌سازی را تا حد استادکاری دنبال کرده است. با این حال فعالیت‌های کاری‌اش مانع از ادامه تحصیلش نمی‌شود و حتی برخی از مقاطع تحصیلی‌اش را به‌صورت جهشی طی می‌کند. حتی زمانی که می‌خواهد از دوران مدرسه‌اش صحبت کند، خواه‌ناخواه از کار کردن در کارگاه تولید نان بستنی سخن می‌گوید که مجبور بوده ساعت 4 تا 7 صبح در آنجا مشغول شود و پس از پایان کار یکراست به مدرسه برود و سر کلاس درس بنشیند. او از این روزها هرچند جز سختی و مرارت چیزی را به‌خاطر نمی‌آورد، اما معتقد است که این سختی‌ها او را پخته و آب‌دیده کرده است.

ورود به سپاه

آیت‌الله ابراهیمی از 14سالگی وارد تشکیلات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌شود، اما ورودش به سپاه باعث نمی‌شود روند زندگی‌اش تغییر چندانی کند. آنطور که می‌گوید در دو سال اول حضورش در سپاه حقوقی هم دریافت نکرده است؛ «در سال‌های اولیه تشکیل سپاه مثلا در ستاد پولی که می‌آمد اینطور بود که هر کس به اندازه نیازش پول برمی‌داشت، یک نفر هزار تومان برمی‌داشت، یک نفر پانصد تومان برمی‌داشت و افرادی هم بودند که خجالت می‌کشیدند، پولی بردارند. گاه پیش می‌آمد که حقوق نگهبان درب پادگان از حقوق فرمانده بیشتر بود؛ چراکه همه می‌دانستند که آن نگهبان سه فرزند دارد و دریافت حقوق بیشتر طبیعی بود.»

با این اوصاف آیت‌الله در سال‌های اولیه حضورش در سپاه پاسداران به تحصیلش ادامه می‌دهد، به قول خودش کارگری هم می‌کند و علاوه بر آن در فعالیت‌های بسیج محله هم شرکت می‌کند. به‌دلیل توانایی بالایش در مدیریت کارها و رهبری دیگران مورد اعتماد فرماندهان بالادستی در سپاه هم قرار می‌گیرد.

 

دانشگاه امام حسین علیه‌السلام

با وجود مشغله‌های متعددی که دارد، بالاخره به هر طریقی که هست، دیپلمش را می‌گیرد. آنطور که خودش می‌گوید، به‌طور همزمان در چندین جای مختلف کار می‌کند و در برخی جاها به واسطه دقتش و همچنین اعتمادی که به او می‌کنند، در نقش مدیرمالی یا حسابدار نیز به کار گرفته می‌شود. کنکور می‌دهد و با توجه به سوابق کاری‌اش در حوزه مالی، رشته حسابداری را انتخاب می‌کند. سال 1369 است که برای اولین‌بار به‌عنوان دانشجوی رشته حسابداری پایش به دانشگاه امام حسین علیه‌السلام باز می‌شود و تا مقطع دکتری در همان دانشگاه ادامه تحصیل می دهد؛ جایی که همچنان به‌عنوان عضو هیات‌علمی دانشکده مدیریت و برنامه‌ریزی در آن مشغول به فعالیت است.

همان سال‌های اولیه ورودش به دانشگاه است که با کامپیوتر آشنا می‌شود. توصیفی که از نحوه مواجهه با یک دستگاه کامپیوتر دسکتاپ در آن سال‌ها می‌کند، جالب است: «در اتاقی پارچه سفیدی را روی یک کامپیوتر کشیده بودند و با این استدلال که ممکن است دستگاه خراب شود، به این سادگی‌ها اجازه نمی‌دادند که کسی به آن نزدیک شود.» با این حال با وجود اینکه رشته‌اش حسابداری است، اما علاقه زیادی به حوزه‌های فناوری اطلاعات پیدا می‌کند.

برنامه‌نویسی

حضورش به‌عنوان مدیرمالی در چند مجموعه مختلف بخش خصوصی و کار کردن با سیستم‌های مختلف حسابداری که در آن سال‌ها رایج بود و مشاهده نقاط ضعف‌شان، آیت‌الله ابراهیمی جوان را به این نتیجه می‌رساند که خود باید آستین‌ها را بالا بزند و برنامه حسابداری بنویسد. این در حالی است که هیچ سررشته‌ای از برنامه‌نویسی ندارد و با مفاهیم آن کاملا بیگانه است. با وجود مخالفت‌های دوستان و همکاران که می‌خواهند او را از انجام این کار منصرف کنند، اما مصمم است که ایده خود را عملیاتی می‌کند. سال 1371 است که استارت طراحی نرم‌افزار حسابداری را می‌زند و سه سال از زندگی‌اش را وقف طراحی آن می‌کند و با آزمون و خطا برنامه‌نویسی را از یکی از دوستانش که دست‌و‌پاشکسته برنامه‌نویسی بلد است، فرا می‌گیرد.

تسلط‌اش به مباحث حسابداری باعث می‌شود سیستم را طوری طراحی کند که کار برای کارشناسان مالی که در مجموعه‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند و دانش حسابداری تخصصی هم ندارند، آسان باشد. سال 1374 اولین نسخه از نرم‌افزارش را منتشر می‌کند. هرچند مالکیت مادی و معنوی نرم‌افزار حسابداری که آیت‌الله ابراهیمی نوشته متعلق به خودش است، اما آن را به‌صورت رایگان در اختیار مراکز مختلف سپاه قرار می‌دهد و در همان سال اول در 1200 نقطه از رده‌های عملیاتی سپاه در سراسر کشور و حدود 50 شرکت بیرون از مجموعه سپاه به کار گرفته می‌شود.

آیت‌الله ابراهیمی که حال علاوه بر حسابداری و مدیریت مالی، به برنامه‌نویسی نیز مسلط شده، همزمان که مدیریت مالی چندین شرکت را بر عهده دارد، برای برخی از شرکت‌ها برنامه می‌نویسد؛ «سال 1377 یا 1378 بود که تعطیلات عید نوروز از 27 اسفند شروع شد و از آن طرف هم تا هفدهم فروردین تعطیل بود. طی این مدت من سیستم حسابداری، فروش و انبارداری یکی از شرکت‌ها که با آنها همکاری داشتم را نوشتم و بعد از تعطیلات که سایر کارمندان آمدند، سیستم داشت کار می‌کرد.»

 

حضور در صندوق انصارالمجاهدین

آیت‌الله ابراهیمی پس از سال‌ها فعالیت متعدد و غیرمتمرکز، در سال 1378 شرکت حفیظ را به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سپاه با همکاری چند نفر از همکارانش تاسیس می‌کند و به‌عنوان مدیرعامل این شرکت انتخاب می‌شود. ابراهیمی برنامه حسابداری خود و سایر سیستم‌هایی که تا آن زمان نوشته بود را به این شرکت می‌آورد و هزینه‌های شرکت از طریق فروش و پشتیبانی این برنامه‌ها تامین می‌شود، اما به‌تدریج شرکت حفیظ در زمینه طراحی سیستم‌ها و فرایندهای سازمانی، حسابرسی و همچنین تحلیل و طراحی و استقرار نرم‌افزارهای MIS در حوزه‌های دولتی، بازرگانی و پیمانکاری، بودجه و بهای تمام‌شده، فعالیت‌های قابل توجهی انجام می‌دهد. تا سال 1384 مدیرعامل حفیظ باقی می‌ماند و از سال 1384 به صندوق انصارالمجاهدین مامور می‌شود.

نحوه آشنایی‌اش با صندوق انصارالمجاهدین هم جالب توجه است. او از طرف سپاه ماموریت می‌یابد تا این صندوق را حسابرسی کند. «گزارش‌هایی رسیده بود که مدیران این صندوق هزینه‌های سنگینی در حوزه فناوری اطلاعات انجام داده‌اند، من به همراه چند نفر دیگر از بچه‌های سپاه، مامور شدیم تا این صندوق را مورد بازرسی و حسابرسی قرار دهیم. پس از اینکه از نزدیک با فرایندها و رویه‌های کاری صندوق آشنا شدم و اسناد و مدارک را بررسی کردیم، متوجه شدیم که چه کارهای بزرگی در این صندوق در حال انجام است و به‌ویژه در حوزه فناوری اطلاعات چه پیشرفت‌های قابل توجهی حتی در قیاس با بانک‌ها صورت گرفته است. از طرفی بچه‌هایی که در این صندوق مشغول به فعالیت بودند، همه حزب‌اللهی و دنبال خدمت به مردم بودند. با این اوصاف هرچه از حضورم به‌عنوان حسابرس در این صندوق می‌گذشت، بر اعتمادم نسبت به این مجموعه افزوده می‌شد و تفاوت را نسبت به بانک‌ها و موسسه‌های دیگر احساس می‌کردم. هرچند انصارالمجاهدین عنوان صندوق داشت، اما به لحاظ مقیاسی، تعداد شعب و سیستم‌های نرم‌افزاری در حد یک بانک بود.»

همه این عوامل دست به دست یکدیگر می‌دهد تا آیت‌الله ابراهیمی به‌عنوان معاون مالی بانک و عضو هیات‌مدیره در سال 1384 به صندوق انصارالمجاهدین وارد شود.

بانک انصار

صندوق انصارالمجاهدین هرچند به‌طور رسمی صرفا یک صندوق پس‌انداز و قرض‌الحسنه بود، اما با بیش از 500 شعبه در سراسر کشور و همچنین با پیشرفت‌هایی که در حوزه‌های مالی، اعتباری و به‌ویژه فناوری اطلاعات داشت، ظرفیت تبدیل‌شدن به بانک را دارا بود. ابراهیمی و همکارانش در راس صندوق انصارالمجاهدین تمام تلاش خود را برای تبدیل صندوق به بانک انجام می‌دهند. او بالاخره در سال 1388 به‌عنوان مدیرعامل موسسه انصار انتخاب می‌شود.

ابراهیمی درباره فرایند این تغییر بزرگ از دو چالش عمده نام می‌برد؛ یکی سازوکارهای قانونی و تحولات ساختاری که برای این تغییر باید رعایت می‌شد و خود نیازمند تلاش فراوان و شبانه‌روزی بود و چالش عمده دیگر تغییر فرهنگ سازمانی صندوق انصارالمجاهدین بود. ابراهیمی از اولین حضورش در مجمع عمومی صندوق انصار خاطره‌ای نقل می‌کند که می‌تواند در درک این فرهنگ سازمانی کمک کند؛ «در اولین مجمعی که حضور داشتم، مدیران صندوق اعلام کردند که 900 میلیون تومان در سال گذشته سود کرده‌اند که در کمال تعجب این موضوع از سوی مدیران بالادستی مورد انتقاد قرار گرفت که چرا باید این صندوق قرض‌الحسنه سود بدهد؟ و چرا این مقدار پول به مردم وام داده نشده است؟ حال فکر کنید با چنین نگاه و دیدگاهی که در این صندوق وجود داشت، ما در حال تبدیل‌شدن به بانک بودیم که هدف اصلی‌اش کسب سود است.»

با وجود این موارد و چالش‌های زیادی که در این مسیر وجود داشت و حتی موجب استعفای تعدادی از کارکنان سابق صندوق شد، بالاخره ابراهیمی و همکارانش موفق می‌شوند مجوزهای لازم را بگیرند و در خردادماه 1389 مجوز بانک انصار از سوی محمود بهمنی، رئیس کل وقت بانک مرکزی امضا می‌شود.

ابراهیمی از این تغییر و تحول به‌عنوان کاری درخشان یاد می‌کند که جز با کمک خداوند و تلاش شبانه‌روزی همه کارکنان بانک انصار در کل کشور، به‌ویژه معاونت فناوری اطلاعات به موفقیت نمی‌رسید؛ «شما تصور کنید که یک مجموعه 600 شعبه‌ای که تجربه خاصی در زمینه کارهای سنگین بانکی و فناوری اطلاعاتی نداشتند، به یکباره به بدنه 19 هزار شعبه‌ای شبکه بانکی کشور متصل شوند، کار بسیار سختی بود. اینکه بچه‌ها توانستند به‌سرعت خودشان را تطبیق دهند و سیستم‌ها را بالا بیاورند، کاری بود که جز با عنایت خدای متعال ممکن نبود که ما را هدایت کرد و بر دل همکاران ما انداخت که چطور این تغییر بزرگ را مدیریت کنیم. ما IT Governance را به مفهوم هیاتی‌اش در بانک اجرا کردیم و همه حول محور آقای مهندس نراقیان که معاون فناوری بودند، می‌چرخیدند و کارهایشان را با ایشان تنظیم می‌کردند؛ در غیر این  صورت شکست ما قطعی بود. وقتی ما به بانک تبدیل شدیم، یکی از محورهای برتری ما همین زحماتی بود که در حوزه فناوری اطلاعات کشیده شده بود.»

در اسفندماه 1388 نیز پذیره‌نویسی عمومی بانک انصار صورت می‌گیرد و در حالی که در سال اول قیمت سهام بانک انصار یکصد تومان تعیین می‌شود، در عرض یک سال این عدد به 263 تومان در بورس اوراق بهادار می‌رسد.

دو سال سخت

تبدیل‌شدن به بانک هرچند موفقیت بزرگی محسوب می‌شد، اما تحولات گسترده‌ای لازم بود تا بانک انصار بتواند در این مسیر ماندگار شود و توسعه پیدا کند. به همین منظور طرح‌های تحول سه‌گانه بانک انصار تدوین شد؛ «وقتی موسسه انصار به بانک تبدیل شد، ما با یکسری عدم انطباق‌ها مواجه شدیم. هرچند عنوان بانک را یدک می‌کشیدیم، اما کماکان تفکر و فرهنگ کارکنان ما قرض‌الحسنه‌ای بود. سیستم‌هایمان برای تراکنش‌های حجیم آماده نبود و لازم بود که سیستم‌های جدیدی نظیر حساب جاری، بین‌الملل و… را آماده می‌کردیم و تبعات متمرکز شدن سیستم‌هایمان را مدیریت می‌کردیم و…»

ابراهیمی و همکارانش تمام تلاش خود را می‌کنند که بانک انصار را در یکی، دو سال اول فعالیت خود پابرجا نگه دارند و کارگروه‌هایی تشکیل می‌دهند تا با دادن ماموریت مشخصی به هر کدام از این کارگروه‌ها، حوزه‌های مختلف بانک را به اصطلاح روی ریل بیاورند. این فرایندها دو سال طول می‌کشد و بعد از این دو سال بانک انصار به بانکی تبدیل شده که حداقل استانداردهای لازم (گرفتن مجوزهای لازم، اتصال به شبکه شتاب، ایجاد سیستم‌های حساب جاری و بین‌الملل، خرید تجهیزات، ورود به بورس و…) را برای فعالیت داراست.

 

طرح اول تحول

تلاش شبانه‌روزی آیت‌الله ابراهیمی و همکارانش در بانک انصار در حال ثمردهی است و ایام میوه‌چینی فرا رسیده است. پس از پشت سر گذاشتن دو سال سخت، حال فرصتی فراهم شده که با تعیین استراتژی و هدف‌گذاری مشخص در راه توسعه بانک انصار قدم بردارند. طرح اول تحول بانک انصار که سه سال به طول می‌انجامد، از سال 1392 آغاز می‌شود. این طرح محورهای عملیاتی بسیار وسیعی دارد و تمام حوزه‌های بانک را دربر می‌گیرد، از تغییر فرهنگ سازمانی تا پیشرفت در حوزه‌های فناوری را شامل می‌شود و در بورس موفقیت‌های چشمگیری به دست می‌آورد. همچنین psp فن‌آوا راه‌اندازی می‌شود و تعداد دستگاه‌های کارتخوان بانک از چهار هزار دستگاه به صد هزار دستگاه می‌رسد. ابراهیمی از یک ایده خلاقانه در اولین طرح تحول بانک انصار سخن می‌گوید که در کمتر بانکی مشاهده می‌شود؛ «ما تصمیم گرفتیم هر شعبه بانک انصار را همانند یک شرکت مستقل اداره ‌کنیم. یعنی شما الان هر شعبه‌ای که بروید، برنامه عملیاتی و شاخص‌های خود را می‌تواند ارائه دهد و اعلام کند که الان در کجا قرار دارد و تا آخر ماه باید به کجا برسد. صورت‌های مالی و ترازنامه مستقل دارد و همه مواردی که مرتبط با شعبه است با رئیس آن حساب و کتاب می‌شود.»

در پایان طرح تحول اول بانک انصار، زیرساخت‌ها تا حدود زیادی آماده و عقب‌ماندگی‌ها در حوزه‌های مختلف به‌طور قابل توجهی جبران می‌شود. در این طرح همچنین آموزش کارکنان و افزایش سطح تحصیلات آنان مورد توجه قرار می‌گیرد و درصد کارکنان بانک انصار که تحصیلات دانشگاهی دارند از 44 درصد به 87 درصد ارتقا پیدا می‌کند.

طرح دوم تحول بانک انصار

با موفقیت طرح اول تحول بانک انصار، طرح دوم نیز کلید می‌خورد که از سال 1395 آغاز شده و تا پایان سال 1397 به طول خواهد انجامید. آن‌گونه که آیت‌الله ابراهیمی می‌گوید، طرح دوم تحول روی موضوعات راهبردی بانک تمرکز کرده و این پیش‌بینی صورت گرفته که بانک انصار در شاخص‌های مختلف در بین بانک‌های ایرانی ارتقا پیدا کند و نتیجه نیز قابل توجه بوده است؛ «در چند سال گذشته در حوزه سودآوری رتبه اول را در بین بانک‌های ایرانی داشتیم و بانک انصار از جمله چهار بانکی بود که توانست در سال جاری مجمع برگزار کند و طی فعالیت بانک هیچ سالی مجمع ما یک روز جابه‌جا نشده است. در سال اول اجرای طرح تحول دوم، بانک انصار رتبه نخست شفافیت مالی را در شبکه بانکداری کشور به دست آورد و در طول سال‌های گذشته همواره جزء رده‌های نخست این رده‌بندی قرار گرفته است. در سال 1396 نماد بانک انصار تنها سه روز و فقط برای برگزاری مجمع بسته بود. با برنامه‌ریزی صورت‌گرفته تعداد تراکنش‌های دستگاه کارتخوان از 30 تراکنش در روز به حدود 140 تراکنش در روز رسید.»

بانک انصار در طرح تحول دوم خود به‌تدریج از بانکداری شرکتی فاصله گرفته و به سمت بانکداری کسب‌وکارهای متوسط و خرد (در راستای اقتصاد مقاومتی) و بانکداری قرض‌الحسنه سوق پیدا کرده است؛ طرح‌هایی نظیر رضوان، عقیق و… که با هدف پرداخت وام‌های خرد به سپرده‌گذاران ایجاد شده است. همچنین در خط کسب‌وکار قرض‌الحسنه پیشرفت زیادی حاصل شده است؛ به نحوی که بانک انصار در حال حاضر با فاصله زیادی رتبه اول بانک‌های خصوصی را در این زمینه داراست.

«طرح تحول دوم منشاء رشد و پیشرفت بانک انصار شد و ما در حال حاضر مشغول برنامه‌ریزی برای طرح تحول سوم هستیم که به‌صورت عملیاتی از ابتدای سال 1398 آغاز می‌شود و استراتژی ما این است که در پایان این طرح سه‌ساله، بانک انصار به یک بانک دیجیتالی تبدیل شود. من معتقدم که مثلا همین قدر که اگر بانکی الان بگوید که می‌خواهد بانکداری الکترونیکی راه بیندازد، موضوع مضحکی است، در چند سال آینده همین روند برای بانکداری دیجیتالی نیز رخ خواهد داد. هرچند در صورت رسیدن به بانکداری دیجیتال هم ما همچنان نسبت به بانکداری روز دنیا عقب هستیم.»

 

ورود بانک انصار به فین‌تک

این اعتقاد در مجموعه مدیریتی بانک انصار وجود دارد که پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیق برای مواجهه با تحولاتی که در آینده برای بانک‌ها اتفاق خواهد افتاد و بانک‌ها به چه سمت و سویی حرکت خواهند کرد، ممکن نیست، اما چیزی که مسلم است اینکه بانک باید تا حد امکان خود را برای مواجهه با این تحولات آماده کند و همگام با فناوری‌های روز دنیا قدم بردارد. در همین راستا ایجاد مرکز توسعه فناوری‌های مالی یکی از اقدامات بانک انصار در سال جاری است که زمینه‌ ورود این بانک به حوزه استارت‌آپی و فین‌تک را فراهم کرده است. شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های فین‌تک در این مرکز می‌توانند از خدمات و سرویس‌هایی که برای رشد و توسعه کسب‌وکارشان نیاز دارند، استفاده کنند. خدماتی مانند تامین مالی استارت‌آپ‌های حوزه فین‌تک، رفع نیازهایی مانند دسترسی به بازار، ارتباط با اکوسیستم، تسهیل رگولاتوری، اختصاص فضای کار اشتراکی، امکان دسترسی به سرویس‌های بانکی، خدمات مشاوره و راهنمایی، برگزاری دوره‌های تخصصی فین‌تک و… در این مرکز ارائه می‌شود.

بانک انصار برای ورود به حوزه فین‌تک نیز راه متفاوتی در مقایسه با بانک‌های دیگر در پیش گرفته است. ابراهیمی در این زمینه می‌گوید: «نه مانند برخی بانک‌ها به‌دنبال سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها هستیم و نه قصد داریم یک شتاب‌دهنده راه بیندازیم. هدف ما از ورود به این عرصه تکمیل زنجیره ارزش محصولات مبتنی بر بانکداری دیجیتال با همکاری و مشارکت استارت‌آپ‌های فین‌تک است. طبق بررسی‌های صورت‌گرفته ما به این نتیجه رسیدیم که نیاز استارت‌آپ‌های فین‌تک برای رشد، لزوما در اختیار قرار دادن پول و سرمایه نیست، بلکه آنها به شناخت کسب‌وکار و بانک احتیاج بیشتری دارند. بخشی از فعالان این عرصه، یک نمونه خارجی را الگو قرار داده‌اند یا قصد دارند از نمونه‌های موفق داخلی کپی‌برداری کنند. به همین علت مثلا در حوزه پرداخت ما با تجمع استارت‌آپ‌ها مواجه هستیم و در سایر بخش‌ها فعالیت چندانی مشاهده نمی‌کنیم. علت این است که شاید بسیاری از فعالان این حوزه از چالش‌ها و نیازهایی که بانک‌ها با آن مواجه هستند، اطلاع کافی ندارند. اغلب استارت‌آپ‌ها تنها به‌منظور تامین سرمایه و حمایت مالی به سوی ما می‌آیند، در حالی که بانک قادر است آورده‌های ارزشمندتری در اختیار آنها قرار دهد. به بیان دیگر اگر سرمایه باشد، اما در کنار آن راهبری و شناخت بازار، دسترسی به بازار و مشتری، حمایت و… وجود نداشته باشد، آن سرمایه ارزشی ندارد و در نهایت به شکست آن استارت‌آپ منجر می‌شود. همچنین یکی از اهداف و استراتژی‌های اصلی بانک انصار در حوزه فین‌تک، آموزش و مشاوره به استارت‌آپ‌ها برای شناخت محیط و کسب‌وکار بانکداری است و در همین زمینه با همکاری باشگاه کارآفرینی تیوان، وابسته به دانشگاه شریف در آینده نزدیک قصد راه‌اندازی مدرسه فین‌تک را داریم.»

ماجرای ادغام موسسه ثامن در بانک انصار

ورشکستگی شماری از موسسات مالی و اعتباری که در رسانه‌ها از آن به‌عنوان بحران موسسات مالی و اعتباری یاد می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی بود که طی سال‌های گذشته گریبانگیر نظام بانکی کشور شد. این موضوع که به یک مناقشه ملی بدل شده بود، در نهایت با دخالت دولت و بانک مرکزی و پرداخت هزاران میلیارد تومان از خزانه تا حدود زیادی برطرف شد. از میان همه موسساتی که با مشکل ورشکستگی مواجه شدند، بانک انصار توانست در یک اقدام ضرب‌الاجلی و با مطالعه دوماهه و اقدام 48ساعته  موسسه ثامن را در خود ادغام کند و باری را از دوش بانک مرکزی بردارد. این اقدام هرچند به لحاظ اقتصادی عایدی خاصی برای بانک انصار نداشت، اما باعث شد که با کمترین هزینه، معضلی ملی برطرف شود.

آیت‌الله ابراهیمی از ادغام موسسه ثامن با بانک انصار به‌عنوان یک پروژه عظیم یاد می‌کند که اگر با نیت خالص و با هدف خدمت به مردم انجام نمی‌گرفت و کمک خداوند نبود، نمی‌شد با چنین سرعت عملی این کار عظیم صورت پذیرد؛ «ما برای انجام این پروژه کارگروه‌هایی ایجاد و محورهایی را تعیین کردیم و همه کارکنان بانک انصار و موسسه ثامن را به حالت آماده‌باش درآوردیم. برای مثال در روز اول تعطیلات نوروز همه بچه‌های ما در محل کار حضور داشتند و به‌صورت شبانه‌روزی تلاش می‌کردند تا مسائل فنی این ادغام را جلو ببرند. هرچند بانک مرکزی قول‌هایی برای حمایت از بانک انصار داده بود، اما تصمیم گرفتیم که بدون کمک از بانک مرکزی این پروژه را به سرانجام برسانیم؛ چون شیرینی کار این بود که بچه‌های بانک انصار راسا و با اتکا به توانایی‌های خودشان این کار بزرگ را انجام دهند. پس از اینکه این کار انجام شد، نوبت به پرداخت مطالبات مردم رسید. اصلا مانع وصول مطالبات مردم نشدیم و نتیجه آن را هم دیدیم. درصد قابل توجهی از افرادی که پول‌شان را از حساب بیرون کشیده بودند، مجددا پول‌هایشان را به حساب بانک انصار برگرداندند و ما در مجموع با زیر هزار میلیارد تومان مطالبات مردمی را مدیریت کردیم. هرچند نباید همکاری بسیار خوب و موثر مردم و سپرده‌گذاران موسسه ثامن را در این زمینه نادیده گرفت.»