پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
هفته‌نامه شنبه / امیررضا فراهانی و علیرضا خنشان، بنیان‌گذاران نولاتک به نشانی nullatech.com استارت‌آپی راه‌انداخته‌اند که خدماتی را با ابزار هوش مصنوعی و تحلیل کلان‌داده‌ها در اختیار فعالان بازارهای مالی قرار می‌دهد.
امیررضا و علیرضا هر دو متولد ۷۰ در شهر تهران هستند. امیررضا لیسانس خود را در رشته ریاضیات و علوم کامپیوتر از دانشگاه امیرکبیر گرفته و علیرضا لیسانس نرم‌افزار دارد و هر دو در دوره کارشناسی ارشد در رشته نرم‌افزار هم‌دانشگاهی بودند و در دانشگاه علم و صنعت تحصیل کرده‌اند.
آن‌ها قبل از راه‌اندازی این استارت‌آپ پروژه‌هایی را به‌صورت فریلنس در حوزه توسعه نرم‌افزار انجام می‌دادند و در حوزه تخصصی ماشین‌لرنینگ و دیتا‌ساینس ۲ سال بود که به‌عنوان پژوهشگر در دانشگاه فعالیت می‌کردند. امیررضا می‌گوید: «تقریبا یک سال پیش تیم ما شکل گرفت. در ابتدا در حوزه تقلب‌های مالی کار می‌کردیم ولی با توجه به درخواست‌هایی که از طرف مشتریان داشتیم، تغییری در رویکرد کاری خود ایجاد کردیم و وارد حوزه prediction as a service یا به اختصار PaaS شدیم و به پیش‌بینی از طریق هوش مصنوعی و بیگ‌دیتا پرداختیم. با توجه به اینکه تخصص ما در حوزه ماشین‌لرنینگ و دیتا‌ساینس بود، تحقیقاتی در حوزه کلان‌داده داشتیم. بر همین اساس در بررسی‌هایی که انجام می‌دادیم به این نتیجه رسیدیم که سخت‌ترین مسئله‌ای که با این دانش می‌توانیم آن را حل کنیم، می‌تواند در حوزه بازارهای مالی باشد. چون در این حوزه کمتر کسی پیدا می‌شد که مدعی پیش‌بینی بازارهای مالی باشد و ازنظر ما سخت‌ترین مسئله و پر‌چالش‌ترین مسئله همین موضوع می‌توانست باشد. بر همین اساس تصمیم گرفتیم با این مسئله کار خود را شروع کنیم و ارزیابی کنیم که می‌توانیم این تکنولوژی و دانشی که در اختیار داریم به کار بگیریم و به یک خروجی تجاری در حوزه بیزینس برسیم یا نه. به‌این‌ترتیب پیش‌بینی در حوزه بازارهای مالی را آغاز کردیم و تقریبا ۸ ماه زمان برد که توانستیم به هوش مصنوعی اولیه برسیم.»
نولاتک چیست؟
نولاتک ارائه‌دهنده خدمات پیش‌بینی است که در فاز اول کاری خود روی ارائه خدمات در بازارهای مالی تمرکز کرده است. این سیستم قابلیت توسعه را در هر حوزه‌ای که نیازمند پیش‌بینی باشد، از پیش‌بینی رفتار مشتری تا آب‌وهوا را دارد.
«ما مدت‌زمان زیادی را صرف گرفتن بازخورد از مشتریان کردیم تا متوجه شویم که مشتریان دقیقا نیازمند چه نوع خدمتی هستند و بازار را بهتر بشناسیم. خدمتی که در حال حاضر ارائه می‌کنیم، به‌صورت B2B است و مخاطبان اصلی ما شامل کارگزاری‌ها، شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و هر شرکتی که می‌خواهد در حوزه مالی تجارت و تراکنش داشته باشد، می‌شود. بر همین اساس این نوع شرکت‌ها با ما وارد مذاکره می‌شوند و نیازهای خود را مطرح می‌کنند و ما طبق نیازهای آن‌ها که می‌تواند تحلیل رفتار مشتری، سرمایه‌گذاری و یا ارزیابی تغییرات بازار و غیره باشد، خدمات پیش‌بینی ارائه می‌دهیم. به عبارت بهتر ما متناسب با نیازهای مشتریان در بازاری که در آن فعال هستند، نیاز‌سنجی می‌کنیم و فاکتورهای تاثیرگذار در آن بازار را شناسایی می‌کنیم. پس‌ازآن روی این فاکتورها هوش مصنوعی اعمال می‌کنیم و تحلیل بیگ‌دیتا انجام می‌دهیم و خروجی که به مشتری ارائه می‌دهیم متناسب با بیزینسی است که انجام می‌دهد که مشتری می‌تواند با استفاده از این خروجی و دیدگاه‌های مالی که دارد، در بازار بیزینس انجام دهد. خدمات در قالب سرویس saas است و API در اختیار مشتریان قرار می‌دهیم. هزینه استفاده از خدمات به نوع سرویس، حجم داده‌ها، مدت‌زمانی که برای تحلیل اطلاعات اختصاص داده می‌شود و نیروي انسانی که صرف کار می‌شود، بستگی دارد و قیمت‌ها برای هر بیزینس متفاوت است.»
فراز و نشیب‌های نولاتک
در حال حاضر نولاتک یک مشتری خارجی و یک مشتری داخلی دارد و در چند بیزینس دیگر سیستم در حال تست و بررسی است. امیررضا می‌گوید: «مشکل اصلی که در استفاده از این نوع خدمات در ایران وجود دارد، این است که مجوزهای لازم تعریف نشده و از طرفی بازار ایران هنوز به این بلوغ نرسیده است که از ابزارهای تکنولوژیکی این‌چنینی استفاده کند و نسبت به سرویس‌هایی که روی لبه‌های تکنولوژی حرکت می‌کنند، در ایران اقبالی وجود ندارد. به‌عنوان‌مثال، سیگنال‌هایی که در بازارهای مالی ایران تولید می‌شوند، با ریسک بالایی همراه هستند و وقتی از سیستم پیش‌بینی مبتنی بر هوش مصنوعی در این حوزه استفاده شود. مدیریت سیگنال‌ها با ریسک کمتری همراه خواهد بود. نیاز به چنین سیستم‌های پیش‌بینی در بازار مالی ایران وجود دارد و شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات نیز به این نیاز واقف هستند ولی مشکلی که وجود دارد این است که شرکت‌ها به اشتباه تصور می‌کنند که می‌توانند این سرویس‌ها را با گرفتن نیرو به‌دست بیاورند و برای همین نسبت به دریافت سرویس‌های تکنولوژی اقبالی نشان نمی‌دهند. البته اکثر وی‌سی‌ها چه مستقیم و چه غیر‌مستقیم با ما وارد مذاکره‌اند ولی دیدی نسبت به حوزه تکنولوژی ندارند و چون نمونه‌های مشابهی وجود ندارد، نمی‌توانند روی ما قیمت‌گذاری کنند و مقایسه انجام دهند. این در حالی است که در بازارهای خارجی اتفاق‌های خوبی برای ما افتاده است؛ مانند استارت‌آپ استانبول که در آن جزو ۱۵ تیم برتر از بین ۲۵ هزار تیم شرکت‌کننده بودیم و بعدازآن مذاکره‌های خوبی را با شتاب‌دهنده‌ها و شرکت‌های خارجی انجام دادیم و به نظر ما بازار خارجی قابل‌دسترس‌تر از بازار ایران است. بعد از استارت‌آپ استانبول از طرف اتاق بازرگانی ترکیه برای هفته نوآوری و کارآفرینی در ترکیه از ما دعوت شد به مدت یک هفته در ترکیه در نمایشگاه به معرفی محصول و به رقابت با دیگر استارت‌آپ‌ها بپردازیم و هزینه این سفر نیز توسط اتاق بازرگانی ترکیه تامین شد. این در حالی است که تا‌کنون هیچ نوع حمایت داخلی از ما در ایران صورت نگرفته است.»
آن‌ها با سرمایه کمی کار را شروع کرده‌اند و عمده سرمایه‌ای که صرف این کار شده، دانش و وقت آن‌ها بوده است و در حال حاضر در حال مذاکره با تعدادی سرمایه‌گذار داخلی و خارجی هستند و امیررضا می‌گوید اولویت‌شان همکاری با سرمایه‌گذاران خارجی است که موفق شده‌اند تا حد قابل‌قبولی هم با آن‌ها به توافقاتی برسند.
آن‌ها بابت الگوریتمی که ارائه می‌کنند، موفق شده‌اند جایزه فدراسیون جهانی ثبت اختراعات را در سال ۲۰۱۷ از آن خود کنند و امیررضا مدعی است دقت الگوریتم آن‌ها از آخرین مقالاتی که در سال ۲۰۱۷ در این زمینه چاپ شده، بیشتر است و از این نظر سرویس آن‌ها کاملا قابل‌رقابت با سرویس‌هایی است که در حال حاضر در جهان ارائه می‌شود. همچنین حجم بازار استفاده از این سرویس‌ها در دنیا قابل‌توجه است.
امیررضا می‌گوید به‌عنوان نمونه ۵۰درصد جامعه آمریکا در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند و ۶۴۰ هزار بروکر یا کارگزار بورس و صندوق سرمایه‌گذاری در این کشور وجود دارد که ارائه سیگنال و مدیریت آن را برای مشتریان انجام می‌دهند. او می‌گوید همه فعالان این بازار می‌توانند به‌نوعی مشتری آن‌ها باشند و این آمار فقط مربوطه به بورس آمریکاست. آن‌ها علاوه بر این بورس‌های ترکیه، سنگاپور، هنگ‌کنگ و بورس جهانی کالا (فلزات و غیره) را نیز رصد می‌کنند و قصد دارند به این بازارها نیز در آینده خدمات ارائه دهند.
