پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
محمد مومنی، کارشناس توسعه کسب‌و‌کار / سرویس‌های پرداخت اعتباری طی سال‌های اخیر به یکی از مؤلفه‌های مهم در توسعه بازار تجارت الکترونیک و بهبود تجربه خرید تبدیل شده‌اند. این سرویس‌ها با فراهم‌کردن امکان خرید اقساطی، بدون نیاز به درگیری مستقیم مالی لحظه‌ای، هم‌زمان به نفع مصرف‌کننده و پذیرنده عمل می‌کنند.
با این حال، رقابت اصلی بین ارائه‌دهندگان این خدمات دیگر صرفاً بر پایه زیرساخت یا رابط کاربری نیست، بلکه به دو محور مهم و عمیق گره خورده است: توانایی در اعتبارسنجی و ارائه اعتبار مؤثر و ظرفیت توسعه رسانه‌ای و جذب کاربر.
در نگاه اول، ممکن است تمرکز بر حضور رسانه‌ای پررنگ‌تر و تبلیغات گسترده‌تر به‌عنوان عامل برتری تلقی شود؛ اما در عمل، اعتبارسنجی و ارائه اعتبار مؤثر، بازوی اصلی رشد و مزیت رقابتی در این بازار است.
اعتبارسنجی؛ قلب رقابت و عامل تعیین‌کننده در هزینه نهایی
ارائه اعتبار به مشتری، با تمام مزایایش، رابطه‌ای مستقیم با ریسک نکول دارد. هرچه اعتبار اعطاشده دقیق‌تر و بر اساس تحلیل صحیح‌تری از توان پرداخت باشد، هزینه نکول پایین‌تر و مدل مالی پایدارتر خواهد بود.
در این میان، اعتبارسنجی مبتنی بر داده‌های رفتار مالی کاربران، عامل کلیدی برای کنترل این ریسک محسوب می‌شود. سرویس‌هایی که به داده‌های رفتار مالی، سابقه پرداخت، رفتار خرید و سایر شاخص‌های مالی کاربران دسترسی دارند و توان پردازشی تحلیل آن را دارند، می‌توانند اعتبار را به شکل گسترده‌تری ارائه دهند و در عین حال نرخ نکول را در سطحی قابل‌مدیریت نگه دارند.
درواقع، توانایی در ارائه اعتبار بیشتر به کاربران بیشتر، بدون افزایش شدید هزینه نکول، نقطه طلایی رقابت این سرویس‌هاست.
توسعه تدریجی داده و بهبود مدل‌های تحلیل ریسک
اما رسیدن به این نقطه، فرآیندی تدریجی و پیچیده است. بسیاری از سرویس‌ها به‌جای شروع با اعتباردهی وسیع و پرریسک، رویکرد دیگری را انتخاب کرده‌اند:
ارائه اعتبار محدود به طیف گسترده‌تری از کاربران با هدف ایجاد داده‌های رفتار مالی.
این استراتژی نه‌تنها کمک می‌کند تا سرویس‌ها در یک بازه زمانی معقول به داده‌های قابل اتکاتر دست پیدا کنند، بلکه امکان اصلاح مداوم مدل‌های اعتبارسنجی، بهینه‌سازی میزان اعتبار و ارتقاء تجربه کاربری را نیز فراهم می‌کند. این مسیر در عمل، به ساخت یک زیرساخت داده‌محور و چابک منجر می‌شود که توانایی توسعه پایدار و مقیاس‌پذیر را برای ارائه‌دهنده سرویس به همراه دارد.
تأمین مالی؛ بازوی دوم رشد، پس از کنترل ریسک
در مرحله‌ای که مدل اعتبارسنجی به بلوغ رسیده و ریسک نکول تا حد زیادی کنترل شده، سرویس‌دهنده‌ها وارد فاز تازه‌ای از رقابت می‌شوند:
مدیریت و تنوع‌بخشی به راهکارهای تأمین مالی
دسترسی به منابع مالی متنوع، مانند سرمایه‌گذاران سازمانی، صندوق‌های خصوصی، یا حتی مدل‌های B2B2C با نهادهای مالی، می‌تواند سرعت رشد این سرویس‌ها را به‌طور چشم‌گیری افزایش دهد.
در واقع، وقتی ریسک کاهش یافته و اعتبار به‌درستی تخصیص داده می‌شود، جذب سرمایه برای توسعه گسترده‌تر اعتباردهی نه‌تنها ممکن، بلکه مطلوب است.
بنابراین، تأمین مالی، زمانی می‌تواند به بازوی رشد تبدیل شود که ریشه اصلی هزینه یعنی نکول، با مدل‌های اعتبارسنجی پیشرفته تحت کنترل درآمده باشد.
رقابت در عمق داده و ساختار تأمین شکل می‌گیرد، نه فقط در ظاهر بازار
برندهایی که بتوانند از طریق تحلیل دقیق رفتار مالی کاربران، مدل‌های اعتبارسنجی پایدار بسازند و سپس راهکارهای تأمین مالی مؤثر را پیاده کنند، بیشترین شانس را برای رشد سریع، جذب پذیرندگان بزرگ و حفظ مزیت رقابتی خواهند داشت.
در سوی دیگر، توسعه رسانه‌ای و تبلیغات بدون پشتیبانی از مدل‌های داده‌محور، نمی‌تواند به‌تنهایی باعث پایداری یا سودآوری بلندمدت شود.
در نهایت، آینده رقابت در سرویس‌های پرداخت اعتباری به‌جای تمرکز روی ظاهر محصول، در زیرساخت‌های تحلیلی، کنترل ریسک و مدیریت منابع مالی رقم خواهد خورد.