پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مهندس علی‌اکبر نامداری مدیرعامل شرکت توسن و مهندس عبدالحمید منصوری مدیرعامل شرکت سامانه‌های مقیاس بزرگ توسن در برنامه اقتصاد فردا وضعیت فرهنگ‌سازی در توسعه بانکداری الکترونیکی در کشور را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
مهندس منصوری که خود نیز دوره‌های بانکداری الکترونیک و آشنایی با سامانه‌های الکترونیکی را به کارشناسان بانکی کشور تدریس می‌کند، روند فرهنگ‌سازی در این زمینه را خوب ارزیابی کرد و گفت: «وقتی نیازی را برطرف می‌کنیم، استفاده از آن جاری می‌شود و ضریب 70 درصدی استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک میان مردم یعنی که این فرهنگ وجود دارد؛ ضمن آن‌که برخی بانک‌های خصوصی در این راستا اقدام به آموزش مشتریان خود نیز می‌کنند.»
وی با اشاره به این‌که هنوز در کشور ما فرد در برخی موقعیت‌ها ناگزیر به استفاده از پول نقد است، گفت: «قطعاً ما وقتی می‌توانیم جریان نقدینگی را کاملاً حذف کنیم که خدمات جانبی خودپردازها و خدمات درگاه‌های پرداخت الکترونیک را افزایش داده و کاربرد آن را همگانی کنیم.»
اما مهندس نامداری این روند فرهنگ‌سازی را کافی ندانسته و اظهار کرد که مردم با وجود استفاده نسبتاً زیاد از خدمات بانکداری الکترونیک در کشور کماکان در دام کلاه‌برداری می‌افتند و می‌گوید: «مشتریان عام هنوز این فرهنگ را آموزش ندیده‌اند، مثلاً در فروشگاه‌ها به‌راحتی شماره رمز خود را به فروشنده اعلام می‌کنند. این کار در هیچ جای دنیا عادی نیست.»
وی به اهمیت نقش سازمان صداوسیما در این فرهنگ‌سازی و آموزش اشاره کرد و گفت: «البته ارائه محتوای برنامه آموزشی به عهده شبکه بانکی است اما به دلیل دسترسی گسترده به طیف وسیعی از جامعه، رسانه صداوسیما می‌تواند ابزار مناسبی در این راستا باشد.»
در ادامه مهندس منصوری با اشاره به ضرورت اصلاح اصل مدل کسب‌وکار بانکداری الکترونیک در کشور، اظهار داشت: «این مدل باید متناسب با استانداردهای جهانی تنظیم شود. در سیستم بانکداری الکترونیک در کشور ما، عمده سود عملیات بانک‌ها از تسهیلات است و مبنای آن بر افزایش رسوب پول در بانک‌هاست درصورتی‌که در تمام دنیا این سود را از تراکنش‌ها و خدمات الکترونیک ارائه‌شده به مشتریان دریافت می‌کنند و اگر این مسئله در کشور ما حل شود آن موقع می‌توان به استفاده و رواج فنّاوری پول الکترونیک هم فکر کرد؛ البته ابتدای سال 93 و در راستای اقتصاد مقاومتی، بانک‌ها موظف به تغییر کسب‌وکار برای تأمین هزینه از محل سرویس‌ها شده‌اند.»
مدیرعامل توسعه سامانه‌های مقیاس بزرگ توسن (TLS) ادامه داد: «ما در کشور از معضلی که من به آن «پژواک رمز» می‌گویم، رنج می‌بریم. در هیچ جای دنیا دیده نمی‌شود که مردم در فروشگاه رمز کارت‌بانکی خود را که سند احراز هویت بانکی‌شان محسوب می‌شود، به فروشنده اعلام کنند. متأسفانه به دلیل رقابت غیرحرفه‌ای بانک‌ها در واگذاری دستگاه‌های کارت‌خوان، مسئله آموزش و نحوه استفاده درست این دستگاه‌ها به فروشگاه‌ها نادیده گرفته می‌شود و ما شاهدیم که دستگاه‌ها را در فروشگاه‌ها در جاهای نامناسب و دور از دسترس مشتری قرار می‌دهند.»
وی با اشاره به این‌که وقتی کالا یا خدمتی رایگان شود، فرهنگ‌سازی در مورد آن‌هم دشوار خواهد شد، افزود: «در تمام دنیا بابت تراکنش‌های بانکی کارمزد دریافت می‌شود ولی ما در کشورمان تراکنش‌های کارتی را تبدیل به یک صندوق اعانه ملی کرده‌ایم و امروز شاهدیم که مردم نمی‌توانند به‌راحتی بپذیرند که باید بابت این تراکنش‌ها کارمزد بپردازند؛ بنابراین فروشنده چون بابت این تراکنش‌ها هزینه‌ای نمی‌پردازد، به‌جای نصب و انتخاب یک دستگاه کارت‌خوان، چندین دستگاه در فروشگاه دارد.»
در ادامه برنامه دکتر علیرضا صالحی، مجری برنامه اقتصاد فردا، به گفتگو با دکتر محمد مراد بیات، رییس مرکز فابا، درباره نقش این مرکز در مقوله فرهنگ‌سازی بانکداری الکترونیک پرداخت.
دکتر بیات با اشاره به این‌که از سال 86 موضوع بانکداری الکترونیک و فرهنگ‌سازی در این زمینه در ذهن مدیران ارشد بانکداری کشور شکل گرفت، گفت: «مرکز فابا برای توسعه این مقوله سه زیرساخت عمده را دنبال می‌کند که شامل زیرساخت فنی، ارتباطی و امنیتی برای ایجاد، زیرساخت قانونی و حقوقی برای استقرار و زیرساخت فرهنگی، اجتماعی و آموزشی برای توسعه و اشاعه بانکداری الکترونیک می‌شوند.»
وی ادامه داد: «ما در قبال سه گروه مأموریت داریم: مدیران، کارکنان و مشتریان بانکی و باید بتوانیم دانش بانکداری نوین جهانی را در قالب نشریات و نشست‌های تخصصی در اختیار مدیران قرار دهیم. خدمات و سامانه‌های نوین و نحوه استفاده از آن‌ها را در قالب کلاس‌های آموزشی به کارکنان بانکی بیاموزیم و در حوزه مشتریان نیز باید آموزش و آگاهی‌های لازم را برای استفاده از خدمات نوین بانکی به آن‌ها ارائه بدهیم.»
رییس مرکز فابا در پایان صحبت‌هایش افزود: «رقابت ایجاد شده بین بانک‌ها در واگذاری دستگاه‌های کارت‌خوان، محل نامناسب نصب این دستگاه‌ها در فروشگاه‌ها و گفتن رمز کارت بانکی به فروشنده و … همه نشان‌دهنده این امر است که ما هنوز در امنیت به رفتار و جایگاه درست و دقیقی نرسیدیم و باید به مردم و فروشنده‌ها آموزش دهیم. بانک‌ها نیز دستورالعمل دارند که وقتی از بانکداری الکترونیک و خدمتی جدید استفاده می‌کنند باید اصول آن را نیز رعایت کنند تا دارایی‌های مردم به مخاطره نیفتد.»
منبع: توسن
