پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیرعامل یوآیدی شایعات اشتراک اطلاعات مردم با نهادهای خاص را رد کرد / به دیتایی جز اطلاعات کارت ملی دسترسی نداریم
قسمت دهم برنامه اتاق آبی به میزبانی میثم سلیمانی و با حضور نیما شمساپور، مدیرعامل یوآیدی منتشر شد. شمساپور در این برنامه از سازوکار شرکت یوآيدی، آینده احراز هویت دیجیتال در کشور، حواشی دسترسی نهادهای خاص به اطلاعات یوآیدی و اتصال یوآیدی به دوربین‌های شهری برای شناسایی افراد و جذب سرمایه شرکت از انفورماتیک صحبت کرد.
سال گذشته هجمه‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی بر یوآیدی وارد شد. در واقع این شرکت به دردسترس قراردادن اطلاعات مردم به نهادهای خاص متهم شده بود. نیما شمساپور، مدیرعامل یوآیدی می‌گوید: «اخباری منتشر شده بود که یوآیدی به‌واسطه دوربین‌ها چهره افراد را شناسایی می‌کند و اطلاعات را در اختیار سایر نهادها قرار می‌دهد، اما مدل کسب‌وکار یوآیدی در چهار سال فعالیتش بر مواردی مانند تشخیص زنده‌بودن تصویر معطوف شده است. یوآیدی ارائه‌دهنده سرویس احراز هویت دیجیتالی است و کاملاً از فضای مذکور دور است.»
او در پاسخ به سؤال «آیا اطلاعات افراد بدون رضایت آنها در اختیار سایر مراکز قرار خواهد گرفت یا خیر»، توضیح داد: «یوآیدی به کسب‌وکارها و مراکزی که خواهان ارائه خدمات غیرحضوری هستند، سرویس می‌دهد و دیتاهای کاربران اصلاً به این شرکت تعلق ندارد. اطلاعات برای بانک، سازمان بورس و خدمت‌دهنده اصلی است. تمام دیتاهای در دسترس یوآیدی با جزئیات بیشتر در سازمان ثبت احوال ثبت شده است. ما نیز در همین راستا و مبتنی بر اطلاعات کارت ملی هوشمند، دیتاها را مطابقت می‌دهیم و اصلاً توانایی دسترسی به فناوری دوربین‌ها را هم نداریم.»
به گفته او، در سراسر دنیا نهاد احراز هویت‌کننده با نهادی که دیتاها را جمع‌آوری می‌کند متفاوت است و در این فرایند هیچ دیتای محرمانه‌ای وجود ندارد.
تقابل شرایط کشور و الزامات توسعه بانکداری بدون شعبه
در سال‌های اخیر بانک‌ها و شبکه بانکی کشور، بر حضور مشتری در شعب برای احراز هویت و دریافت امضاها تأکید داشتند و در مقابل احراز هویت دیجیتالی مقاومت نشان می‌دادند. به گفته شمساپور، علت اصلی این مقاومت، تفکر سنتی یا حرکت برخلاف نوآوری نبود. ابعاد متفاوتی وجود داشت و مهم‌ترین آن به مصوبه هیئت دولت مربوط بود. طبق این مصوبه حقوقی، لازم بود تمام خدمات پایه بانکی به صورت حضوری ارائه شود. بانک‌های ریسک‌گریز هم حاضر نبودند برای احراز هویت غیرحضوری با رگولاتور وارد مسیر تعاملی پرچالش شوند. شیوع ویروس کرونا، بعد حقوقی مقاومت‌ها را از بین برد. البته هنوز برخی بانک‌ها به دلیل ملاحظات کسب‌وکار و ریسک‌گریزی مدیران از سرویس احراز هویت غیرحضوری استفاده نمی‌کنند.
مدیرعامل یوآیدی معتقد است خدمات غیرحضوری به پیشرفت بانکداری بدون شعبه و کاهش هزینه‌های بانک کمک می‌کند، اما شرایط کشور باعث شده بسیاری از بانک‌ها برای حفظ ارزش خود، خریدار زمین و خواستار تعدد شعبه‌های خود باشند.
او با بیان اینکه شرکت‌های فناوری‌محور برخی بانک‌ها، پیاده‌سازی احراز هویت غیرحضوری را به‌عنوان پروژه جدید تعریف کردند، ادامه می‌دهد: «احراز هویت غیرحضوری بر پایه هوش مصنوعی است و به‌واسطه این ابزار است که رشد و توسعه پیدا می‌کند. بانک‌ها در مرتبه اولیه زیرساخت را رونمایی می‌کنند، اما در مرحله رشد با چالش مواجه می‌شوند.»
او می‌گوید: «بانک‌ها بعد از شکست در این پروژه و بعد از اتلاف منابع خود به همکاری با شرکت‌های تخصصی مانند یوآیدی رو می‌آورند.»
شمساپور در پاسخ به این سؤال که نحوه برخورد عموم افراد با سرویس غیرحضوری نسبت به سال‌های قبل چیست، می‌گوید: «استقبال نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته، اما هنوز برخی گروه‌ها به دلایل غیرفنی و غیرحقوقی و غیرنگرشی، از چنین سرویس‌هایی دوری می‌کنند.»
یوآیدی دو سال پیش از شرکت خدمات انفورماتیک سرمایه جذب کرده است. این سؤال پیش می‌آید که این شرکت چرا و با چه نیازی به سمت خدمات انفورماتیک حرکت کرده است. شمساپور می‌گوید: «خدمات انفورماتیک با وجود تعداد بالای نیروی انسانی که دارد به این نتیجه رسیده بود که سرویس احراز هویت غیرحضوری را برون‌سپاری کند. در همین راستا هم فراخوانی منتشر کرد و یوآیدی به دلیل پیشینه رشد و تجارت موفقی که داشت، میان سایر شرکت‌های فعال در فراخوان انتخاب شد.»
آن‌طور که او می‌گوید برای پیشبرد پروژه مذکور، یوآیدی و شرکت خدمات انفورماتیک شرکت جدیدی را برای فعالیت در شبکه بانکی تأسیس کردند.
فاصله سه‌ساله ایران و جهان
مدیرعامل یوآیدی در بخش پایانی صحبت‌هایش با نگاهی به آینده احراز هویت دیجیتالی تصریح می‌کند: «احراز هویت برخلاف ثبت هویت از الگویی تکراری پیروی می‌کند و فرایندی است تکرارپذیر. امضاها اعتباری دو‌ساله دارند، کاربر ممکن است رمز عبور را فراموش کند و تجارب دنیا هم نشان می‌دهد که شرکت‌های این حوزه به یونیکورن تبدیل شده‌اند و جذب سرمایه‌های وسیعی هم داشته‌اند. حوزه احراز هویت ایران حدود سه سال از جهان عقب‌تر است، اما در همین مدت سایر کشورها به استفاده از کاربردهای جدید احراز هویت دیجیتالی مانند پلتفرم‌های اقتصاد اشتراکی متمایل شده‌اند.»
شمساپور معتقد است اعتماد در مفهوم اقتصاد اشتراکی اصل مهمی است که به وسیله شرکت‌های فعال احراز هویت تأمین خواهد شد.